Στις 11 Ιουλίου διέρρευσε η πληροφορία ότι η κυβέρνηση είχε αποφασίσει την απέλαση δύο Ρώσων «διπλωματών» και την απαγόρευση εισόδου στη χώρα σε άλλους δύο. Οι 4 κατηγορήθηκαν ότι είχαν προχωρήσει σε παράνομες ενέργειες που είχαν σα στόχο την υπονόμευση της κυβερνητικής πολιτικής στο ζήτημα της ΠΓΔΜ. Σύμφωνα με τους κυβερνητικούς ισχυρισμούς, οι Ρώσοι «διπλωμάτες» επιχείρησαν να δωροδοκήσουν κρατικούς αξιωματούχους και χρηματοδότησαν κινητοποιήσεις ενάντια στη Συμφωνία των Πρεσπών.
Η αρχική αντίδραση του κυβερνητικών στελεχών ήταν η αμέριστη στήριξη στην κυβερνητική απόφαση. Άλλωστε η θρυλούμενη δράση των Ρώσων πρακτόρων αμαύρωνε τις αντιδράσεις στη Συμφωνία των Πρεσπών, αφού αυτές πλέον παρουσιάζονταν ως υποκινούμενες από ξένη δύναμη.
Τα αντίποινα και οι δηλώσεις Κοτζιά
Όπως είθισται στη διπλωματική πρακτική, η Ρωσία απάντησε απελαύνοντας δύο Έλληνες διπλωμάτες και απαγορεύοντας την είσοδο στη χώρα στον διευθυντή του διπλωματικού γραφείου του κ. Κοτζιά Γιώργο Σακελλαρίου.
Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών ανταπάντησε με μια οργισμένη ανακοίνωση που σε καμιά περίπτωση δεν σηματοδότησε την αποκλιμάκωση της αντιπαράθεσης. Στην ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ η ρωσική απόφαση χαρακτηρίζεται «αυθαίρετη και εκδικητική, που δεν βασίζεται σε κανένα στοιχείο.» Επιπλέον η Ρωσία αποκαλείται σύμμαχος εν όπλοις της Τουρκίας: «Η Ρωσία, αυτή τη στιγμή, δείχνει ως να μη μπορεί να αντιληφθεί τις θέσεις αρχών της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Από τότε που πολεμά ως σύντροφος εν όπλοις της Τουρκίας και της παρέχει σειρά διευκολύνσεων στον τομέα της ασφάλειας, δείχνει να απομακρύνεται σταθερά από θέσεις που αρμόζουν στο επίπεδο φιλίας και συνεργασίας που χαρακτήριζε τις σχέσεις Ελλάδας-Ρωσίας εδώ και 190 χρόνια.»
Οι εσωκομματικές αντιδράσεις
Αυτή η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών φαίνεται να «μούδιασε» τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, μιας και δημιούργησε την αίσθηση ότι ο κ. Κοτζιάς επέλεξε να διατηρήσει την ένταση με τη Ρωσία. Μια πρώτη ένδειξη ότι για το κλίμα στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος ήταν η σιωπή των φιλοκυβερνητικών λογαριασμών (επαγγελματικών και μη) στα social media. Η «σιγή ασυρμάτου» βρίσκεται στον αντίποδα παλιότερων διθυραμβικών σχολίων για τη στάση του κ. Κοτζιά στο θέμα της ΠΓΔΜ.
Το Newpost συνομίλησε για το ζήτημα με κυβερνητικούς αξιωματούχους και στελέχη της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, που προέρχονται από διαφορετικές τάσεις. Η ομόθυμη στάση τους σπάνια απαντάται στο κυβερνητικό ρεπορτάζ. Όλοι τους μας είπαν ότι οι απελάσεις των Ρώσων «διπλωματών» ήταν επιβεβλημένες. Κανείς όμως δεν δήλωσε ότι γνωρίζει κάτι παραπάνω από όσα έχουν δημοσιοποιηθεί. Αν και οι συνομιλητές μας απέφυγαν να κάνουν αρνητικά σχόλια για τον ΥΠΕΞ, εντούτοις υπογράμμισαν την ανάγκη αποκλιμάκωσης της έντασης με τη Ρωσία κι επισήμαναν ότι βασική επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ είναι η «πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική». Είναι προφανές ότι αυτές οι τοποθετήσεις είναι σε άλλο μήκος κύματος από τις ανακοινώσεις του ΥΠΕΞ.
Φαίνεται ότι ο κ. Κοτζιάς έχει υπόψη του τους ενδοιασμούς των συντρόφων του. Αν μη τι άλλο, αυτό δείχνει το tweet που έκανε στις 12 Αυγούστου: «Η εξωτερική πολιτική απαιτεί πραγματισμό/ρεαλισμό όχι φοβία, θάρρος και αντοχή, όχι εφιάλτες, αποφασιστικότητα με ευελιξία, όχι δειλία, πίστη σε αρχές, όχι οπορτουνιστικές συμπεριφορές, ιδέες όχι αναμασήματα, γνώσεις θεωρίας+πράξης όχι ημιμάθεια, πνεύμα αντίστασης όχι δουλικότητα.»
Tάσος Τσιφόρος
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 17/8/2018, #ODYSSEIA newpost