Τό θέμα τῆς ἐν γένει ἐπιδράσεως τῆς Γαλλίας ἐπί τῶν συγχρόνων λαῶν καί ὡς ἐκ τούτου καί ἐπί τῆς συγχρόνου ἱστορίας τῆς Ἑλλάδος ἒχει μελετηθῆ εὐρέως καί καλυφθῆ ἐν ἐκτάσει ὑπό πλείστων ἱστορικῶν καί μελετητῶν. Ὁ ὁμιλῶν ἠθέλησε κατά τήν παροῦσαν διάλεξιν διά τήν Γαλλοφωνίαν νά χωρήση κατ’ ἀντίστροφον ἱστορικήν φοράν, δηλ. νά ἐξετάση τάς πολλαπλᾶς Ἑλληνικάς ἐπιδράσεις ἐπί τῆς ἀρχαίας Γαλατίας (Gaule) καί τοῦ Γαλατικοῦ – Κελτικοῦ λαοῦ, κατά τό ἀπώτερον ἱστορικόν παρελθόν ἀρχίζων κατά πρῶτον ἀπό τούς μυθολογικούς χρόνους καί μετέπειτα εἰς τούς Κλασσικούς π.Χ. αἰῶνας, οἱ ὁποῖοι εἶναι πλουσιώτατοι εἰς παντοίας Ἑλληνικάς ἐπιδράσεις ἐπί τῶν πρώτων κατοίκων τῆς Γαλατίας.
Κατ’ ἀρχήν θά πρέπη νά ἀναφερθῆ ὃτι οἱ πρῶτοι κάτοικοι τῆς Κεντρο-Δυτικῆς Εὐρώπης ἦσαν Κέλται. Οἱ πλεῖστοι ἐξ αὐτῶν ἀπετέλουν νομαδικά φῦλα, τά ὁποῖα ἂνευ ἰδιαιτέρου πολιτισμοῦ ἦσαν ἐγκατεσπαρμένα καί καθ’ ὃλην τήν Γαλατίαν (σημερινήν Γαλλίαν) διακινούμενα εἰς διαφόρους περιοχάς ταύτης. Ἡ θρησκεία των ἦτο παγανιστική καί ὁ κόσμος συνεκεντρώνετο πέριξ τῶν Δρυϊδῶν ἱερέων των, οἱ ὁποῖοι τούς ἐδίδασκον τήν Κελτικήν γλῶσσάν των. Τά διεσκορπισμένα νομαδικά φῦλα τῶν Κελτῶν τῆς Γαλλίας συνεκεντρώνοντο εἰς θρησκευτικάς τελετάς, ὃπου πρωτοστατούντων τῶν ἱερέων των ἀπήγγελλον τάς προσευχάς τῆς παγανιστικῆς θρησκείας τῶν Δρυϊδῶν ἒχοντες τήν κυριωτέραν ἑορτήν καί συγκέντρωσίν των εἰς τήν περιοχήν τῆς σημερινῆς πόλεως Σιάρτρ (Chartres). Πρέπει νά σημειωθῆ ἰδιαιτέρως ὃτι οἱ Κέλται ἦσαν εἷς λαός μέ «προφορικήν παράδοσιν» καί ὡς ἐκ τούτου δέν ἒχουσιν ἀφήσει γραπτά κείμενα καί οὒτε κατάλοιπα τῆς ὁμιλουμένης Κελτικῆς Γλώσσης εἰς Γαλλίαν, ἀφοῦ ἒπρεπε τά πάντα νά ἀποστηθίζωνται, ἐφ’ ὃσον οἱ Δρυϊδαι (Druides) ἱερεῖς των τούς ἀπηγόρευον νά γράφωσιν ὁ,τιδήποτε, ὡς ἀναφέρει τοῦτο καί ὁ Ἰούλιος Καῖσαρ εἰς τό βιβλίον του « De Bello Gallico ».
Μετά τήν ἀναγκαίαν αὐτήν εἰσαγωγήν, θά ἢθελον νά σᾶς προσκαλέσω, ἀγαπηταί φίλαι καί φίλοι, νά παρακολουθήσωμεν μαζί ἓν συναρπαστικόν πανόραμα ἐξελίξεων καί ἐξόχως περιπετειῶδες ταξείδιον εἰς τά βάθη τῶν αἰώνων ἀρχίζοντες ἀπό τό ἀπώτατον μυθολογικόν παρελθόν, πού ἐσυνεχίσθη καθ’ ὃλην τήν κλασσικήν ἀρχαιότητα καί τό ὁποῖον θά μᾶς παρουσιάση καί γνωρίση ποικίλας Ἑλληνικάς ἐπιδράσεις ἐπί τῆς ἀρχαίας Γαλατίας καί τῶν Κελτῶν κατοίκων της. Σημειωτέον ὃτι ἡ ὀνομασία Γαλάται ἢρχισε χρησιμοποιουμένη μετά τήν ἳδρυσιν τῆς Μασσαλίας ὑπό τῶν Φωκαέων ἐπεκράτησε δέ ἡ ὀνομασία αὐτή πλήρως ἀπό τῆς ἐποχῆς τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου περί τῶ 300 π. Χ. Ὡς ἀναφέρει ὁ ἱστορικός Jean Markale εἰς τό βιβλίον του «Ἡ ἐποποιία τῶν Γαλατῶν» ἐκεῖνο πού πρέπει νά γνωρίζωμεν εἶναι ὃτι «οἱ Γαλάται ἦσαν Κέλται, ὃμως οἱ Κέλται δέν ἦσαν ὃλοι Γαλάται».
Ὡς πρῶτον σημεῖον Ἑλληνικῆς ἐπαφῆς μέ τούς ἀρχαίους κατοίκους τῆς Γαλατίας, τούς Κέλτας, ἀπετέλεσε συμφώνως πρός τήν μυθολογίαν ὁ Ἣρως Ἡρακλῆς καί συγκεκριμένως ἡ ἀναφορά εἰς δύο ἐκ τῶν δώδεκα ἂθλων του. Κυρίως ὃμως ὁ δέκατος ἆθλος τοῦ Ἡρακλέους εἶναι πολύ σημαντικός: Κατά τόν ἆθλον αὐτόν, ὁ βασιλεύς τῶν Μυκηνῶν Εὐρυσθένης ἐπέβαλεν εἰς τόν Ἡρακλέα, ὃπως τοῦ φέρη τάς «βοῦς τοῦ Γηρυόνου» εὑρισκομένας εἰς Ταρτησόν. Ὁ Γηρυόνης ἦτο ἓν γιγάντιον καί τερατῶδες ὂν ὡς πρός τήν μορφήν, ἒχων τρεῖς κεφαλάς, ἀνῆκε δέ εἰς αὐτόν μία μοναδική ἀγέλη εὐτραφῶν βοῶν φυλαττομένη ὑπό τοῦ φοβεροῦ δικεφάλου κυνός Ὂρθρου καί τοῦ ἐπίσης αἱμοβόρου ποιμένος Εὐρυτίωνος.
Ὁ Ἡρακλῆς διά νά φθάση εἰς τήν περιοχήν τοῦ Γηρυόνου (Γαλλιστί Géryon) διῆλθεν ἀπό πολλάς περιοχάς τῆς Μεσογείου φθάσας τελικῶς εἰς τήν περίφημον Ταρτησσόν, ἣτις ηὑρίσκετο πέραν τῆς περιοχῆς τοῦ σημερινοῦ Γιβραλτάρ ἐπί τῶν νοτιοδυτικῶν ἀκτῶν τῆς Ἰβηρικῆς Χερσονήσου, τῆς σημερινῆς Ἰσπανίας. Εἰς τά στενά μεταξύ τῶν δύο Ἠπείρων ἒκτισε τάς περιφήμους «Στήλας τοῦ Ἡρακλέους», ἀπό τῆς μιᾶς πλευρᾶς ἐπί τοῦ ὂρους Κάλπη εἰς τήν Ἰβηρικήν ἀκτήν, καί ἀπό τῆς ἂλλης πλευρᾶς ἐπί τῆς προεξοχῆς τῆς Ἀφρικανικῆς ἀκτῆς ἐπί τοῦ ὂρους Abyle ἢ Abylix. Ἐπί τῶν Στηλῶν αὐτῶν ὁ Ἡρακλῆς ἒγραψε τήν περίφημον φράσιν «Μή περαιτέρω» Ὃμως ἐπέπρωτο οἱ ἂνθρωποι ἒκτοτε νά μήν ἀκολουθῶσι τήν προτρεπτικήν ρῆσιν τοῦ Ἡρακλέους καί νά τάς διαβαίνωσι πρός τούς νέους κόσμους πού ἠνοίγοντο πρό αὐτῶν.
Ὁ Ἡρακλῆς φθάσας εἰς Ταρτησόν διεπορθμίσθη εἰς τήν νῆσον Ἐρύθειαν, ἐπί χρυσοῦ κυπέλλου, πού τοῦ προσέφερεν ὁ Ἣλιος, ὃπου ἒβοσκον αἱ προοριζόμεναι πρός ἁρπαγήν «βόες τοῦ Γηρυόνου». Ἐκεῖ διεξήχθη ἀγριωτάτη πάλη μεταξύ τοῦ Ἡρακλέους καί τοῦ ποιμένος Εὐρυτίωνος ὡς καί τοῦ ἀγρίου κυνός Ὂρθρου, ἐκ τῆς ὁποίας ὁ Ἡρακλῆς ἐξῆλθε νικητής φονεύσας καί τούς δύο αἱμοδιψεῖς φύλακας. Ἠκολούθησε μετά ἡ μεγάλη μάχη μέχρι τελικῆς πτώσεως μετά τοῦ τερατομόρφου τρικεφάλου Γηρυόνου, τόν ὁποῖον ἐπίσης κατέβαλεν ὁ Ἡρακλῆς καί ἒτσι ἒγινεν ὁ ἀπόλυτος κύριος τῶν περιφήμων βοῶν.
Ὃμως πῶς θά μετεφέροντο οἱ βόες εἰς τάς Μυκήνας; Διά πλοίου τοῦτο ἦτο ἀδύνατον. Μόνον διά ξηρᾶς θά ἠδύνατο νά ἐπιτευχθῆ ἡ μεταφορά τῶν βοῶν. Ἒτσι ὁ Ἡρακλῆς ἀπό τάς «Στήλας τοῦ Ἡρακλέους» λαβών τόν δρόμον τῆς ἐπιστροφῆς κατά μῆκος τῶν ἀνατολικῶν ἀκτῶν τῆς Ἰβηρικῆς Χερσονήσου εἰσῆλθεν εἰς τάς περιοχάς τῆς χώρας τῶν Κελτῶν, ἢτοι εἰς τήν Γαλατίαν, ὃπου μετά τῶν συνοδῶν του παρέμεινεν ἀρκετόν χρόνον πρός ἀνάπαυσιν, ἐπιθυμῶν δέ νά ἀπομνημονεύση τήν ἂλην ἢ ἂλησίν του, ἢτοι τήν περιπλάνησίν του, ἳδρυσε τήν πόλιν Ἀλησίαν, δηλ. τήν Alésia, τήν πρώτην ἱδρυθεῖσαν Ἑλληνικήν πόλιν εἰς τήν ἀρχαίαν Γαλλίαν.
Κατά τήν διαμονήν του εἰς Γαλατίαν ὁ Ἡρακλῆς προέβη εἰς πολλάς μεταρρυθμίσεις. Ἐν πρώτοις κατήργησε τό βάρβαρον ἒθιμον τῶν κατοίκων νά σκοτώνωσι τούς ξένους. Ἐπί πλέον ἒκαμε πολλάς καλάς πράξεις καί ἀνδραγαθήματα κερδίζων τήν εὒνοιαν καί ἐκτίμησιν τῶν Κελτῶν τῆς περιοχῆς. Ἒτσι ἒχομεν τήν τελείως πρώτην Ἑλληνικήν ἐπαφήν, τοῦ μυθολογικοῦ Ἣρωος Ἡρακλέους μέ τήν ἀρχαίαν Γαλατίαν, ὡς καί τήν ἳδρυσιν τῆς πρώτης πόλεως-ἀποικίας τῶν Ἑλλήνων εἰς Γαλλίαν – τήν Ἀλησίαν, καί τῆς ὁποίας μέχρι σήμερον οἱ κάτοικοι τῆς περιοχῆς ὑπερηφανεύονται, ὃτι ἓλκουσι τήν καταγωγήν των ἀπό τόν μυθικόν ἣρωα Ἡρακλῆ (Heraclès) καί τήν Πριγκίπησσαν Γαλάτην (Galata), τήν ὁποίαν καί ὑπανδρεύθη κατά τήν ἐκεῖ παραμονήν του. Εἷς τῶν γόνων τοῦ Ἡρακλέους ὠνομάζετο Κέλτος.
Ὁ Ἡρακλῆς ἀφοῦ ἀνεπαύθη ἐπί μακρόν χρόνον εἰς τήν περιοχήν τῆς Ἀλησίας ἒλαβε μέ τούς συνοδούς του, πού καθωδήγουν τούς βόας, καί πάλιν τόν δρόμον τῆς ἐπιστροφῆς πρός τάς Μυκήνας. Διερχόμενοι τήν περιοχήν τῆς νοτίου Γαλλίας οἱ Λίγυρες κάτοικοί της τούς ἐπετέθησαν μέ σκοπόν να κλέψωσι τάς περιφήμους βόας τοῦ Γηρυόνου. Κατά τήν διεξαχθεῖσαν μάχην ἒλειψαν τά βέλη ἀπό τόν Ἡρακλέα, ὁ ὁποῖος μέ δάκρυα παρεκάλεσε τόν Δία νά τόν βοηθήση, ὁπότε ὁ Δίας ἐκάλυψε τόν οὐρανόν μέ ἓν μεγάλον νέφος, ἀπό τό ὁποῖον ἒπεσαν μέ μεγάλην ὁρμήν πέτραι ὡς ἡ χάλαζα. Ἒτσι κατώρθωσεν ὁ Ἡρακλῆς νά τρέψη τούς Λίγυρας εἰς φυγήν. Λέγεται ὃτι κατάλοιπον καί ἀνάμνησις τῆς μάχης τῶν πετρῶν, ὡς ὀνομάζεται, σώζεται μέχρι σήμερον μία κυκλική κοιλάς μεταξύ τῆς σημερινῆς Μασσαλίας καί τῶν ἐκβολῶν τοῦ Ροδανοῦ ποταμοῦ, κάπου 15 μίλια ἀπό τήν θάλασσαν, καί ἡ ὁποία καλεῖται «Ἡ Πετρώδης Κοιλάς» (Γαλλιστί : La Vallée des Pierres), καί πού εἶναι κατάμεστος μέ πέτρας.
Παρομοία εἶναι καί ἡ περιγραφή τῆς ἐπιστροφῆς τοῦ Ἡρακλέους ἀπό τόν 11ον Ἆθλόν του, μετά τήν ἁρπαγήν ἀπό τόν κῆπον τῶν Ἑσπερίδων τῶν φημισμένων μήλων, πού ἐχάριζον τήν ἀθανασίαν. Καί πάλιν διῆλθεν ἀπό τάς νοτίους περιοχάς τῆς Γαλλίας καί τόν Ροδανόν, ἂλλως Ἡριδανόν ποταμόν.
Ἀλλά καί ἡ Ἀργοναυτική ἐκστρατεία σχετίζεται ἐπίσης μέ τήν ἀρχαίαν Γαλατίαν. Οἱ Ἀργοναῦται κατά τήν ἐπιστροφήν των ἀπό τήν Κολχίδα (εἰς τόν Ἀνατολικόν Εὒξεινον Πόντον) μετά τήν ἁρπαγήν τοῦ χρυσομάλλου δέρατος περιεπλανήθησαν εἰς πλείστας χώρας καί θαλάσσας τῆς Δυτικῆς Μεσογείου καί διαπλεύσαντες καί αὐτοί τάς Στήλας τοῦ Ἡρακλέους παρεσύρθησαν εἰς τόν ὠκεανόν πρός βορρᾶν μέχρι τῆς νήσου Ἰέρνης (Eire), τῆς σημερινῆς Ἰρλανδίας, ὃπου μία τρομερά τρικυμία τούς περιέφερεν ἐπί ἡμέρας παρασύρουσα τούτους κατά τήν φοράν τῶν κυμάτων. Παραπαίοντες κατώρθωσαν ἐν τέλει νά ἐπανεισέλθωσιν εἰς τήν Μεσόγειον καί νά ἐπιστρέψωσιν εἰς τήν Ἑλλάδα, διῆλθον ὃμως πρῶτον ἀπό τήν ἀρχαίαν Γαλατίαν καί, ὡς ἀναφέρεται, ἀπό τήν Προβηγγίαν, τήν σημερινήν (Provence), καί τόν Ἡριδανόν ποταμόν, ἂλλως Ροδανόν.
Αἱ ἀνωτέρω ἦσαν αἱ κυριώτεραι μυθολογικαί ἀναφοραί τῶν Ἑλλήνων εἰς τήν ἀρχαίαν Γαλατίαν. Ὁδηγούμεθα δέ ἒτσι σταδιακῶς εἰς τούς πρώτους ἱστορικούς χρόνους τῶν σχέσεων τῆς ἀρχαίας Ἑλλάδος μέ τούς Κέλτας τῆς Γαλατίας, δηλ. τούς Γαλάτας.
Κατά τούς πρώτους ἱστορικούς χρόνους καταγράφονται δύο μεγάλα κύματα Ἑλληνικῶν ἐξορμήσεων: Τό πρῶτον ἦτο ἡ λεγομένη περίοδος τοῦ Μυκηναϊκοῦ Ἐμπορίου (Commerce Mycénien) μέ πρωταγωνιστάς τούς Μυκηναίους ναυτικούς προστεθέντων ἀργότερον καί τῶν Θεσσαλῶν καί Εὐβοέων. Ταῦτα ἒλαβον χώραν κατά τόν XV – XI αἰῶνα π.Χ. μέ κύριον σκοπόν τήν ἐξερεύνησιν νέων περιοχῶν καί ἐμπορικήν ἐκμετάλλευσιν τούτων. Ἠκολούθησε μία ἐνδιάμεσος περίοδος, ἡ ὑπομυκηναϊκή (submycénienne), ὃπου παρατηρεῖται μία σχετικῶς περιωρισμένη ἐμπορική δραστηριότης καί ἡ ὁποία διήρκεσε μεταξύ τοῦ ΧΙ – VIII αἰῶνος π.Χ. Μετέπειτα δέ ἀπό τόν VIII αἰῶνα π.Χ. καί ἐντεῦθεν ἒχομεν τήν ἀπαρχήν τῆς περιόδου τῶν κλασσικῶν ἐποικίσεων τῶν διαφόρων ἐμπορικῶς ὑποσχομένων περιοχῶν, μέ σκοπόν βεβαίως τήν ἀνάπτυξιν στενωτέρων ἐμπορικῶν συναλλαγῶν καί σχέσεων μέ τούς διαφόρους παραλίους λαούς τῶν ἐξερευνουμένων περιοχῶν.
Ὡς πρός τήν Ἰταλίαν τό ἐμπορικόν ἐνδιαφέρον τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων συνεκεντρώνετο κυρίως εἰς τήν ἐμπορίαν τοῦ σιδήρου, εὑρισκομένου εἰς τά μεταλλεῖα τῆς Ἐτρουρίας ὡς ἐπίσης καί εἰς τήν νῆσον Ἒλβαν. Σύν τῶ χρόνω ἡ ἐξερεύνησις τῶν νέων περιοχῶν καί τό ἐμπόριον τῶν διαφόρων προϊόντων τῆς ἐποχῆς ἐσυνεχίσθη μέ κατεύθυνσιν πρός τάς βορειοδυτικάς ἀκτάς τῆς Μεσογείου, ἢτοι πρός τήν Γαλατίαν καί Ἰβηρικήν Χερσόνησον, ὃπου κυρίως τό ἐμπόριον καί ἡ μεταφορά τοῦ περιζητήτου μετάλλου τῆς τότε ἐποχῆς, τοῦ κασσιτέρου, ἒπαιξε μέγιστον ῥόλον κατά τήν ἀρχαιότητα, γεγονός πού ὡδήγησε τούς Ἓλληνας θαλασσινούς καί πάλιν πολύ πέραν τῶν Στηλῶν τοῦ Ἡρακλέους.
Ἡ ἀρχαία Γαλατία διεδραμάτισε κατά τήν ἀρχαιότητα πολύ σοβαρόν ῥόλον εἰς τήν παραγωγήν καί διαμετακόμισιν τοῦ Κασσιτέρου (étain), πού κατέστη τότε χρησιμώτατον μέταλλον, ἀφοῦ οἱ Ἓλληνες τό ἐπρομηθεύοντο πολύ πρό τοῦ 1000 π.Χ. Αἱ περιοχαί πού ἐμπεριέκλειον εἰς τό ἒδαφος των τό μέταλλον αὐτό ἦσαν εἰς τήν Γαλατίαν ἡ Κεντρική (Central Massif) καί Β.Δ. χώρα (Ἀρμορική Χερσόνησος), αἱ Δυτικαί Ἀκταί τῆς Ἰσπανίας, ἡ Βοημία εἰς Κεντρικήν Εὐρώπην, ἀλλά κυρίως καί εἰς πολύ μεγαλύτερον βαθμόν πασῶν τῶν ἂλλων περιοχῶν αἱ περίφημοι Κασσιτερίδες Νῆσοι ἀποτελοῦσαι μέρος τῆς Ἀλουίνης χώρας, μετεξελιχθείσης φωνητικῶς εἰς Ἀλβιῶνα (τήν σημερινήν Μεγάλην Βρεττανίαν) μέ ἐπίκεντρον ἐξορύξεως τοῦ μετάλλου τήν Οὐαλλίαν καί ἰδιαιτέρως τήν περιοχήν τῆς Κορνουάλης (Ἀγγλιστί Cornwall) καί τῶν Νήσων Scilly.
Ὑπάρχουν πολλαί ἐκδοχαί διά τόν τρόπον μεταφορᾶς τοῦ Κασσιτέρου ἀπό τάς Κασσιτερίδας Νήσους πρός τήν Μεσόγειον. Πηγή τῶν πληροφοριῶν μας εἶναι κυρίως οἱ ἀρχαῖοι Ἓλληνες συγγραφεῖς, μεταξύ δέ αὐτῶν ὁ πολύ γνωστός ἱστορικός τῆς ἀρχαιότητος Διόδωρος ὁ Σικέλιος. Ὁ Διόδωρος ἀναφέρει ὡς διαδρομήν τήν κάτωθι: Ἡ μεταφορά τοῦ μετάλλου ἐγίνετο ἀπό τήν Κορνουάλην μέ καρότσια (chariots) εἰς τήν νῆσον Ἲκτιν (τήν σημερινήν Isle of Wight) κατά τάς ὣρας τῆς ἀμπώτιδος. Ἀπ’ ἐκεῖ μετεφέροντο εἰς τήν ἀντιπέραν ἀκτήν τῆς Γαλλίας εἰς τάς ἐκβολάς τοῦ Σηκουάνα καί διά τῶν Γαλλικῶν ποταμῶν καί ἐπίσης κατά διαστήματα ἐπί ἀλόγων καί ἂλλων ζώων μεταφορᾶς ἒφθανον ἐντός 30 ἡμερῶν εἰς τάς ἐκβολάς τοῦ Ροδανοῦ ποταμοῦ πρός τελικήν μεταφοράν των ἐπί πλοίων εἰς Ἑλλάδα. Αὐτή ἡ ἀπόστασις ἀπό τήν Κορνουάλην μέχρι τάς ἐκβολάς τοῦ Ροδανοῦ εἰς Μεσόγειον ἀντεπροσώπευεν 900 χλμ.
Ὑπάρχει ὃμως καί ἡ κάπως διαφορετική ἀλλά βασικωτέρα διαδρομή, ἡ καλουμένη Ροδανική Διαδρομή (Itinéraire Rhôdanien) τελειοποιηθεῖσα μετά τήν ἳδρυσιν καί ἀνάπτυξιν τῆς Μασσαλίας ὑπό τῶν Φωκαέων. Κατ’ αὐτήν ἀπό τήν Κορνουάλην μετεφέρετο ὁ Κασσίτερος εἰς τήν Γαλλίαν εἰς τό Mont Saint-Michel ἢ καί τάς ἐκβολάς τοῦ Σηκουάνα (Seine) καί μετά διά τῆς Ὀρλεάνης, τοῦ ποταμοῦ Loire καί τῶν παρ’ αὐτόν ὁδῶν ἒφθανον οἱ μεταφορεῖς του εἰς τούς ποταμούς Saône (Σών) καί Rhône (Ροδανόν) καί διά τοῦ τελευταίου μέχρι τήν Μασσαλίαν. Αὐτή ἡ διαδρομή πιστοποιεῖται καί ἀπό τά ἀρχαῖα Ἑλληνικά εὑρήματα εἰς τάς Κελτικάς πόλεις Vix καί Monterau μέ τήν μέν πρώτην εὑρισκομένην εἰς τήν περιοχήν Côte D’Or τῆς Βουργουνδίας, τήν δέ δευτέραν εἰς τήν περιοχήν Seine-et-Marne εἰς τήν ἓνωσιν τῶν ποταμῶν Σηκουάνα καί Yonne.
Εἰς τόν τάφον τῆς γνωστῆς εἰς τούς ἀρχαιολόγους «Πριγκηπίσσης τοῦ Vix» ἀνηυρέθη ὁ μεγαλύτερος μπρούντζινος κρατήρ (οἰνοχόη) τῆς ἀρχαιότητος ὓψους 1,64 μ. καί βάρους 208 κιλῶν καί ὁ ὁποῖος ἀνάγεται εἰς τόν 5ον αἰῶνα π.Χ. Ἐπίσης εἰς τήν περιοχήν τῆς ὀροσειρᾶς τοῦ Massif Central ἀνηυρέθη μία μπρούντζινη χείρ εἰς ἀσυνήθη χειρονομίαν, πού ἀντεπροσώπευεν ἓν εἶδος διαβατηρίου διά τούς Φωκαεῖς διερχομένους διά τῆς περιοχῆς τῶν Βελωνίων (Velauniois), ὡς ἐλέγοντο οἱ Κέλται αὐτοί. Τά εὑρήματα αὐτά πιστοποιοῦσι τήν δραστηριότητα τῶν Ἑλλήνων ἀποίκων καί εἰς τάς κεντρικάς Κελτικάς περιοχάς τῆς Γαλλίας. Ἐξ ἂλλου εἰς τήν Besançon (περιοχή Franche-Compté) καί τό Lezoux, τούτου εὑρισκομένου εἰς τήν περιοχήν Puy-de-Dôme, ἀνεσκάφησαν Ἑλληνικοί ἀμφορεῖς μεταφορᾶς καί ἀποθηκεύσεως οἲνου, ἐλαίου καί ἂλλων προϊόντων ἀναγόμενοι εἰς τό 200 π.Χ.
Ἂς σημειώσωμεν ὃτι τά πλοῖα πού θά κατηυθύνοντο πρός τήν Μεγάλην Ἑλλάδα, ὡς ὠνομάσθησαν αἱ πολυάριθμοι Ἑλληνικαί ἀποικίαι αἱ ἱδρυθεῖσαι εἰς τά παράλια τῆς Ἰταλίας, Κορσικῆς, Νοτίου Γαλλίας καί τῆς Ἰβηρικῆς Χερσονήσου, συνεκεντροῦντο ὡς ἐπί τό πλεῖστον εἰς τήν Κέρκυραν πρός εὐκολώτερον διάπλουν τῶν Στενῶν τοῦ Ὀτράντο, ὃπου μόνον διά μερικάς ὣρας δέν ὑπῆρχεν ὀπτική ἐπαφή μέ τήν ἀντιπέραν ξηράν. Σημειώσατε ἐπίσης, ὃτι τά τότε Ἑλληνικά ἐμπορικά πλοῖα, ὡς ὑπελογίσθη, μετέφερον κατά μέσον ὃρον 200 τόνους ἐμπορευμάτων. Αὐτά τά πλοῖα μέ μίαν τοιαύτην περιεκτικότητα συνέτεινον εἰς τήν μεγάλην ἐπιτυχίαν τῆς ἐπιβολῆς καί ἐπεκτάσεως τῶν Ἑλληνικῶν πόλεων εἰς τήν Κεντρικήν καί τήν Δυτικήν Μεσόγειον. Οἱ Ἓλληνες ναυτικοί, ὡς ἐσυνήθιζον, ἐταξείδευον κατά τήν διάρκειαν τῆς ἡμέρας καί ἐχρειάζοντο περίπου 20 ἡμέρας διά νά φθάσωσιν ἀπό τήν Κέρκυραν εἰς τήν Νεάπολιν. Αὐτό μᾶς δίδει μίαν ἰδέαν πόσας ἡμέρας ἢθελον ἀκόμη διά νά φθάσωσιν εἰς Μασσαλίαν.
Διά καλυτέραν ἀσφάλειαν των οἱ Ἓλληνες θαλασσινοί ὃταν ἒφθανον εἰς τόν προορισμόν των ἐπροτίμων νά προσδένωσι τά πλοῖά των πλησίον τῶν στομίων τῶν ποταμῶν ἢ σέ κολπίσκους παρά τάς ἀκτάς, διά νά δύνανται εὐκόλως νά ἀποπλέωσι χρησιμοποιοῦντες τούς οὐρίους ἀνέμους.
Ἓν τῶν χαρακτηριστικῶν τῶν Ἑλλήνων ἀποίκων καί ἰδιαιτέρως τῶν Φωκαέων ἦτο ὃτι δέν ἐπεδίωκον νά ἐπιβληθῶσι πολιτικῶς ἢ στρατιωτικῶς τῶν λαῶν τῶν εὑρισκομένων εἰς τάς περιοχάς τῶν ἐναλίων πόλεων, τάς ὁποίας ἳδρυον. Τοὐναντίον, τό ἐνδιαφέρον των ἦτον πάντοτε ἡ ἳδρυσις ἀποικιῶν καί βάσεων καλῶς ὀργανωμένων ἐπιθυμούντων ταὐτοχρόνως τήν ἀποδοχήν των ὑπό τῶν ἰθαγενῶν λαῶν. Ὡς ἐκ τούτου δυνάμεθα εὐκόλως νά εἲπωμεν ὃτι σκοπός τῆς ἐγκαταστάσεως τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων εἰς τήν Μεγάλην Ἑλλάδα ἦτο τριπλοῦς, δηλ. ἦσαν κατά κύριον λόγον οἰκονομικοί, ἐμπορικοί καί πολιτιστικοί λόγοι, παρά πολιτικοί. Πάντοτε οἱ Ἓλληνες ἐφρόντιζον νά μεταδίδωσι καί εἰς τούς γύρω λαούς τῶν ἀποικιῶν των τόν τρόπον τῆς σκέψεώς των, τήν τέχνην καί τήν ἀστικήν (urbanistique) ὀργάνωσίν των. Ἀπέφευγον τούς πολέμους καί ἠσθάνοντο πάντοτε ἀσφαλεῖς μέ τούς ἐντοπίους λαούς.
Μετά τήν πρώτην ἀποίκησιν μιᾶς περιοχῆς, πλήν τῶν ἐμπορευμάτων, μετέφερον μέ τά πλοῖά των πάσης φύσεως τεχνήτας καί ἐκπαιδευμένους εἰδικούς: ἀρχιτέκτονας, ὀρειχαλκουργούς, ἀγγειοπλάστας, οἰκοδόμους ἢ οἰκιστάς (Γαλλιστί oecistes), ὡς ἐλέγοντο, ὑδραυλικούς κ.ἂ., ἢτοι ἐν γένει ἀνθρώπους πού ἦσαν ὑπεύθυνοι τῆς κατασκευῆς τῶν νέων πόλεων πού ἳδρυον, δηλ. τό ἀντίστοιχον τῶν σημερινῶν πολιτικῶν μηχανικῶν καί πολεοδόμων. Ὃλοι αὐτοί ἒφθανον ἐξωπλισμένοι μέ τά πολεοδομικά σχέδιά των καί εἶχον μακράς ἀνταλλαγάς σκέψεων καί ἀπόψεων μετά τῶν ἰθαγενῶν κατοίκων. Εἰς τάς περιοχάς τῶν ἰθαγενῶν ἳδρυον πρεσβείας των, τάς ὁποίας ἐπήνδρωνον μέ πρόσωπα πολύ καλλιεργημένα, πού νά δύνανται νά συμβουλεύωσι καί νά κατευθύνωσιν ὀρθῶς τούς ἰθαγενεῖς λαούς.
-Τέλος πρώτου μέρους-
Λάμπης Κωνσταντινίδης
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 13.3.2013