Συνεχίζω την καταγραφή των σπουδαιότερων γεγονότων με τον Δεκέμβριο, και όταν βρίσκω κάποιο γεγονός που μου έχει διαφύγει, επιστρέφω και το προσθέτω στον αντίστοιχο μήνα. Ελπίζω να καλύψω με γεγονότα όλες τις ημέρες του έτους με αποτέλεσμα να έχω ένα πλήρες (στο μέτρο του δυνατού εννοείται) ημερολόγιο του Αγώνα το οποίο, ευελπιστώ να εκδώσω.
Η καταγραφή παρουσιάζεται ανά 10ήμερο. Αυτό είναι το πρώτο του Δεκεμβρίου.
Δεκέμβριος:
«…Mετά την παράδοσιν της Ακροπόλεως των Αθηνών γενικώτερον μεν οι Επτανήσιοι αγωνισταί, προ πάντων δε οι Κεφαλλήνες και Ιθακήσιοι, δεν έμειναν αργοί. Διατηρήσαντες κατόπιν ενισχύσεων της Διοικήσεως του αγώνος ο μεν Γερ. Φωκάς το εξ 120 ανδρών, το πλείστον Κεφαλλήνων σώμα του, ο δε Διον. Ευμορφόπουλος το ιδικόν του συγκείμενον εκ 300 ανδρών με κεντρικόν επίσης πυρήνα Κεφαλλήνας και Ιθακησίους, ετέθησαν εντολή της Διοικήσεως, υπό τας διαταγάς του Church και μετ’ άλλων σωμάτων δράσαντα νικηφόρως, ανακαταλαμβάνουν τον Δεκέμβριον 1827 το Βασιλάδι…». Ο Γεράσιμος Κόκκινος Γεράσιμος ήταν ένας από τους Κεφαλλονίτες που έλαβε μέρος στην ανακατάληψη.
1853: Πιθανόν Δεκέμβριο πέθανε στη Σμύρνη της Μ. Ασίας και συγκεκριμένα στο χωριό Μπουτζά, ο στρατηγός Νικόλαος Κριεζιώτης (1785-1853). Ο πιο διάσημος οπλαρχηγός της Εύβοιας στον αγώνα της Ανεξαρτησίας. Γεννήθηκε στο χωριό Αργυρό από οικογένεια βοσκών. Ο Κριεζιώτης, είχε σημειώσει πολλές πολεμικές επιτυχίες στο ενεργητικό του όπως το 1823 κατά του Ομέρ Μπέη στην Κάρυστο. Συμμετείχε στην πολιορκία της Αθήνας ενισχύοντας την πολιορκημένη Ακρόπολη, καθώς και στην τελευταία μάχη της ελληνικής επανάστασης το 1829 στην Πέτρα Βοιωτίας. Μετά την επανάσταση διετέλεσε νομοτηρητής. Ήταν επικεφαλής της Επανάστασης του 1843 στην Εύβοια (είχε ταχθεί με το μέρος των επαναστατών υπέρ του Συνταγματικού Πολιτεύματος) και τον επόμενο χρόνο εξελέγη πληρεξούσιος στην Α’ Εθνοσυνέλευση. Επίσης εξελέγη πληρεξούσιος και στην Β’ Εθνική Συνέλευση της Αθήνας. Το 1847 φυλακίσθηκε για τις αντιοθωνικές του αρχές. Μόλις πέτυχε την αποφυλάκισή του επαναστάτησε και πάλι στην Εύβοια όπου ήταν εγκατεστημένος. Μετά την αποτυχία του κινήματος συμβούλευσε τους άνδρες του να παραδοθούν, ενώ ο ίδιος κατόρθωσε να διαφύγει στην Κύμη και από εκεί με ιστιοφόρο στα Ψαρά και τη Χίο. Τελικά έφτασε στην Κωνσταντινούπολη και την Προύσα, όπου έγινε δεκτός με ιδιαίτερες τιμές λόγω της φήμης του. Όταν εγκαταστάθηκε στη Σμύρνη οι τουρκικές αρχές τού επέτρεψαν να καλέσει και την οικογένειά του. Πέθανε στη Σμύρνη το 1853. Κηδεύθηκε στον Ι. Ν. Αγίας Φωτεινής και τον επικήδειο εξεφώνησε ο καθηγητής της Ευαγγελικής Σχολής Θωμάς Τιμογένης. Το 1863 επιτράπηκε η ανακομιδή των οστών του και η επίσημη τελετή έγινε στις 13 Οκτωβρίου 1863. Στους λόγους που εκφωνήθηκαν διατυπώθηκε η άποψη ότι δεν πέθανε από φυσικά αίτια αλλά δολοφονήθηκε.
1859: Ο Αντώνιος Μάτεσις εξέδωσε τον «Βασιλικό». Πρόκειται για το μοναδικό θεατρικό έργο του και θεωρείται προδρομικό του ηθογραφικού δράματος του 19ου αι. Γράφτηκε το 1829-1830 και εκδόθηκε από το τυπογραφείο του Γεωργίου Ρωσσόλυμου. Ανέβηκε για πρώτη φορά στη Ζάκυνθο το 1832 από ερασιτεχνικό θίασο ευγενών. Όπως σημειώνει ο νεοελληνιστής Μάριο Βίττι: «…πολύ εύκολα επισημαίνεται η σταθερή παρουσία του Σολωμού στο δράμα του Μάτεση».
1 Δεκεμβρίου:
1818: Ο οπλαρχηγός Χρήστος Αναγνωσταράς μύησε τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη στη Φιλική Εταιρεία.
1821: Ο Ηλίας Μαυρομιχάλης μετά την ανακήρυξή του σε Αρχηγό των όπλων της Αττικής, έφθασε στην Αθήνα με δύναμη αρκετοί από Μανιάτες.
1821: Συγκροτήθηκε η «Συνέλευσις Άργους» και οι εργασίες της έληξαν στις 8 Ιανουαρίου 1822. Βάσει του αρχικού σχεδιασμού του Υψηλάντη αυτή προοριζόταν να αποτελέσει εθνική συνέλευση, ωστόσο εξελίχθηκε σε τοπικής εμβέλειας με απεσταλμένους μόνο από τις επαρχίες της Πελοποννήσου. Οι εργασίες της άρχισαν την 1η Δεκεμβρίου, οπότε εκδόθηκε η διακήρυξή της με τίτλο «Προλεγόμενα». Στις 27 Δεκεμβρίου η συνέλευση ψήφισε τον «Οργανισμό περί Προσωρινής Διοικήσεως», με τον οποίο ανασυγκροτήθηκε η «Πελοποννησιακή Γερουσία» έως τη συγκρότηση κεντρικής διοίκησης.
1825: Θάνατος του τσάρου Αλέξανδρου Α΄ από τύφο στα νότια της Ρωσίας. Ο αδελφός του, ο διάδοχος Κωνσταντίνος είχε νυμφευτεί το 1820 μοργανατικά, κι έτσι αποκλειόταν της διαδοχής. Αυτοκράτορας έγινε ο επόμενος αδελφός, Νικόλαος Α΄, γνωστός για τα φιλοπόλεμα αισθήματά του.
1826: Ο Φαβιέρος ενίσχυε συνεχώς τους υπερασπιστές της Ακρόπολης. Μαζί του και σώμα Επτανησίων.
1866: Πεισματώδης μάχη στην Ζούρβα Κυδωνίας μεταξύ Κρητών και Τούρκων.
2 Δεκεμβρίου:
1822: Το Συνέδριο της Βερόνας αποκήρυξε με τη διακήρυξή του την Ελληνική Επανάσταση.
1822: Η Πελοποννησιακή Γερουσία σε διαταγή που εξέδωσε τονίζει μεταξύ άλλων: «Επειδή το Παλαμήδι εκυριεύθη από τους Έλληνας και οι ευρισκόμενοι Τούρκοι εις την πόλιν του Ναυπλοίου απεφάσισαν να παραδωθούν, αποστέλλει τους Γερουσιαστάς κυρίους Γ. Μπάρμπογλουν, Κ. Ζαφειρόπουλον και Ιωάν. Οικονομίδην, έχουσα το δικαίωμα κατά το αρθ. 15 του Γ΄ κεφαλαίου του διοργανισμού και τους δίδει πληρεξούσιον να κάμνουν τας συμφεροτέρας συνθήκας ιδιαιτέρως δια την Πελοπόννησον, και γενικώς δι’ όλην την Ελλάδα…».
1824: Οι κυβερνητικοί κατέλαβαν την Τριπολιτσά.
3 Δεκεμβρίου:
1822: Το Ναύπλιο παραδόθηκε στους Έλληνες. Η συμφωνία υπεγράφη μεταξύ του Θ. Κολοκοτρώνη και των Τούρκων αρχηγών του Ναυπλίου και μέσα στους όρους της ήταν και η ασφαλής μεταφορά των Τούρκων στην Μ. Ασία. Η πτώση του Παλαμιδίου οφειλόταν στην από 29 Νοεμβρίου 1822 πολιορκία του Φρουρίου από τους Έλληνες και την απειλητική προειδοποίηση του Κολοκοτρώνη προς τους Τούρκους.
1826: Κατέπλευσε στην Αίγινα η φρεγάτα «ΕΛΛΑΣ» υπό τη διεύθυνση του Χάμιλτον.
3-4 Δεκεμβρίου:
1821: Οι επαναστάτες απέτυχαν να καταλάβουν το φρούριο του Ναυπλίου.
4 Δεκεμβρίου:
1822: Διάγγελμα του Προέδρου Τζέιμς Μονρόε (1758-1831) στο Αμερικανικό Κογκρέσο με αναφορά στην Ελληνική Επανάσταση. «Το όνομα της Ελλάδας γεμίζει τον νου και την καρδιά με τα υψηλότερα και ευγενέστερα αισθήματα» είπε μεταξύ άλλων. Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών εξέφρασε μέσω του ετησίου διαγγέλματός του τη συγκίνησή του για τον αγώνα των επαναστατημένων Ελλήνων, καθώς και την ελπίδα του πως αυτοί θα κέρδιζαν σύντομα την ελευθερία τους. Παρά την έκφραση συμπάθειας όμως, οι ΗΠΑ ενημέρωσαν την ελληνική επαναστατική Κυβέρνηση, τον Αύγουστο του 1823, πως είχαν επιλέξει την ουδετερότητα στην ελληνοτουρκική σύγκρουση και κατά συνέπεια, δεν ήταν διατεθειμένες να παράσχουν οποιαδήποτε ένοπλη βοήθεια. Οι ΗΠΑ δεν επιθυμούσαν καμιά ανάμιξη στα θέματα της Ευρώπης, και με την εσωστρέφεια που τις διέκρινε τότε έδειχναν ανέτοιμες να παίξουν ουσιαστικό και πρωταγωνιστικό ρόλο στο εξωτερικό. Η ουδετερότητα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής όμως δεν πτόησε καθόλου τον αυθόρμητο ενθουσιασμό της κοινής γνώμης, καθώς το 1823 στην Βοστόνη συστάθηκε ένα φιλελληνικό κομιτάτο. Τον ίδιο χρόνο συστάθηκαν φιλελληνικά κομιτάτα στη Νέα Υόρκη και στη Φιλαδέλφεια, και στις αρχές του 1824 αντίστοιχα κομιτάτα και σε άλλες πόλεις. Χαρακτηριστικό είναι ότι τον Απρίλιο του 1824 οι φιλέλληνες της Νέας Υόρκης έστειλαν στο ελληνικό κομιτάτο του Λονδίνου 32.000 δολάρια. Στις 5 Ιουλίου του 1826 ο Κολοκοτρώνης συνέθεσε επιστολή που δημοσιεύτηκε στις αμερικάνικες εφημερίδες, και στην οποία έγραφε: «Η Ελλάδα είναι ευγνώμων για τη φιλανθρωπία των Χριστιανών αδελφών μας, που μοιράζονται τον αγώνα μας και υποστηρίζουν με τα χρήματά τους τον αγώνα για την ανεξαρτησία. Οι Έλληνες είναι αποφασισμένοι να ζήσουν ή να πεθάνουν ελεύθεροι, και δεν φοβούνται να χύσουν το αίμα τους ή το θάνατο των παιδιών και των γυναικών τους. Είναι έτοιμοι να δεχτούν τον θάνατο αντί την σκλαβιά και τώρα, πιο πολύ από ποτέ, είναι ενωμένοι εναντίον των Τούρκων. Μην σταματήσετε να συνεισφέρετε. Βοηθάτε την ανθρωπότητα και κάνετε το θέλημα του Θεού». Μετά από τις προαναφερθείσες εξελίξεις, ένας αριθμός Αμερικανών, αν και μικρός σχετικά, πήρε μέρος στην Επανάσταση του 1821. Ο Μπάμπης Άννινος αναφέρει τρείς (επί συνόλου 286). Τρείς αναφέρονται και στον κατάλογο Ερρίκο Φορνέζι επί συνόλου 423 φιλελλήνων. Ο Θάνος Βαγενάς και η Ευρυδίκη Δημητρακοπούλου στην έρευνά τους, έφεραν στην επιφάνεια έντεκα Αμερικανούς και έναν χιλιανό. Στα πρόσωπά τους τιμώντας όλους τους φιλέλληνες, τους αναφέρω:
Samuel Gridley Howe (1801-1876): Γιατρός απεσταλμένος από το Φιλελληνικό Κομιτάτο της Βοστώνης.
John James Getty: Γιατρός επί αρχιστρατηγίας Κόχραν.
John Villem: Υπηρέτησε στα τέλη του 1828.
Evans Estwick: Δικηγόρος από το New Hampshire. Στάλθηκε από το Φιλελληνικό Κομιτάτο της Βοστόνης το 1825.
James Williams: Υπηρέτησε στη ναυαρχίδα του Κόχραν «Ελλάς» το 1827.
Alexander Ross: Πυροβολητής. Με τον Άστιγξ στην «Καρτερία» από το 1826 ως το τέλος του 1828.
George Wilson: Στρατολογήθηκε στη Γαλλία για το καράβι «Σωτήρ». Υπηρέτησε ως αρχιπυροβολητής από τον Μάρτιο του 1827 ως τον Ιανουάριο του 1828.
John M. Allen: Πλοίαρχος και φίλος του Λαφαγιέτ. Υπηρέτησε το 1824 σταλμένος από το Φιλελληνικό Κομιτάτο της Νέας Υόρκης.
Jonathan Peckham Miller: Αμερικανός αξιωματικός από το Randolph του Vermont. Ήρθε στη χώρα μας απεσταλμένος από το φιλελληνικό Κομιτάτο της Βοστώνης.
William Townshend Washington (1802-1827): Αξιωματικός, συγγενής του Τζορτζ Ουάσινγκτον κι ένας από τους θερμότερους φιλέλληνες. Στάλθηκε από το Φιλελληνικό Κομιτάτο της Βοστώνης το 1825. Πρότεινε την οργάνωση «Λεγεώνας Ξένων».
George Jarvis ή Γεώργιος Ζέρβης: Ίσως ο θερμότερος Αμερικανός φιλέλληνας. Συνεργάτης του Μπάϋρον στο Μεσολόγγι.
Christo Bosco: Χιλιανός που ήρθε πιθανότατα με τη φρεγάτα «Ύδρα».
5 Δεκεμβρίου:
1818: Μυήθηκαν στην Φιλική Εταιρεία οι αδελφοί τού Ι. Καποδίστρια Βιάρος και Αυγουστίνος, ο φίλος του Αρλιώτης, ο Κωνσταντίνος Γεροστάθης. Παράλληλα μυήσεις έγιναν και σε όλα τα Ιόνια, -όπως στην Κεφαλλονιά- των Νικόλαου και Μαρίνου Βαλσαμάκη, Άγγελου Μελισσηνού, Δημήτριου Δελλαδέτσιμα, και από τον Διονύσιο Ρώμα, στη Ζάκυνθο, των: Δημητρίου Κοργιαλλένιου, Σπυρίδωνα Κατσαΐτη, Γεράσιμου Λειβαδά.
1827: Ο Κανάρης απέτυχε να καταστρέψει τουρκικά πλοία στον κόλπο του Τσεσμέ.
1831: Άρχισε στο Άργος τις εργασίες της η Ε΄ Εθνοσυνέλευση. «Ορκιζόμεθα εν ονόματι της Αγίας Τριάδος και της Πατρίδος, μήτε να προβάλωμεν μήτε να ψηφίσωμεν τι εναντίον των συμφερόντων του Έθνους, κινούμενοι από ιδιοτέλειαν ή πάθος· να μη αποβλέπωμεν εις πρόσωπον και να μη παραβλέπωμεν το νόμιμον και το δίκαιον». Mετά τη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια διορίστηκε από τη Γερουσία τριμελής Διοικητική Επιτροπή, από τους Αυγουστίνο Καποδίστρια, Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και Ιωάννη Κωλέττη, η οποία ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας. Η επιτροπή προκήρυξε εκλογές στις 28 Σεπτεμβρίου 1831 και συγκάλεσε την Ε΄ Εθνοσυνέλευση που απαρτιζόταν από εκλεγμένους πληρεξουσίους αλλά και μέλη της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης. Πρόεδρός της εξελέγη ο Δημήτριος Τσαμαδός, αντιπρόεδρος ο Λάμπρος Νάκος, ενώ στη θέση των γραμματέων αναδείχθηκαν ο Σταύρος Παρθενόπουλος και Γεώργιος Αινιάν. Στις 8 Δεκεμβρίου 1831 η Εθνοσυνέλευση διόρισε Πρόεδρο της Ελληνικής Κυβερνήσεως τον Αυγουστίνο Καποδίστρια και λίγους μήνες αργότερα, τον εξέλεξε προσωρινό Κυβερνήτη της χώρας μέχρι την άφιξη του μονάρχη.
6 Δεκεμβρίου:
1821: Οι επαναστάτες ηττήθηκαν από τα τουρκικά στρατεύματα κοντά στο χωριό Σταυρός της Κρήτης. Πέθανε ο οπλαρχηγός Γ. Δασκαλάκης ή Τσελεπής.
1826: «…Οι Επτανήσιοι έχουν «πίστιν, ευπείθειαν, και ευταξίαν, είναι πολύ έμπειροι και ευαίσθητοι εις όλα» γράφουν οι εντός της Ακροπόλεως πολιορκούμενοι και θα ήσαν η καταλληλοτέρα ενίσχυσις εισερχόμενοι εντός της Ακροπόλεως και ενούμενοι μετά των Κεφαλλήνων και των άλλων Επτανησίων του Φωκά του του Ευμορφόπουλου, θα απετέλουν μιαν δύναμιν ισχυράν ως ‘’Επτανησιακή της Ακροπόλεως φρουρά’’… Επτανήσιοι και μάλιστα Κεφαλλήνες εκ της φρουράς ανελάμβανον επικινδύνους εξόδους εκ του πολιορκουμένου φρουρίου (ενν. της Ακροπόλεως) και εμπιστευτικάς προς την Διοίκησιν και τον Καραϊσκάκην αποστολάς. Αγογγύστως και παραδειγματικώς υπέφεραν τα δεινά της πολιορκίας και εξεπλήρωνον εις το ακέραιον το εθνικόν των χρέος. Όπου κίνδυνος και κρίσιμος σύγκρουσις προς τους Τούρκους, παρόντες εκεί πάντοτε οι Επτανήσιοι και μάλιστα οι Κεφαλλήνες και οι Ιθακήσιοι. Διεκρίθησαν ιδιαιτέρως κατά το εγχείρημα της 5ης προς 6ης Δεκεμβρίου 1826, ότε εξήλθαν της Ακροπόλεως και προσεπάθησαν να καλύψουν έξοδον τού υπό τον Φαβιέρον τακτικού, καταλαβόντες επί αρκετόν την περιοχήν της Πλάκας… Κατά τας συγκρούσεις μάλιστα με τους Τούρκους εις την περιοχήν της Πλάκας ετραυματίσθη θανασίμως ο εκ Φαρακλάτων Παρασκευάς Κοντόπουλος ο διαπρέψας κατά τας μάχας του Χαϊδαρίου. Ηνέχθησαν οι πολιορκούμενοι εντός της Ακροπόλεως Επτανήσιοι και μάλιστα Κεφαλλήνες μόχθους, στερήσεις και θυσίας και μεταξύ των νεκρών της φρουράς αναφέρονται ο Ιθακήσιος Δημήτριος Λελούδης και οι Κεφαλλήνες Νικόλαος Μακρής, Παναγής Ζωσίμου, ο Χαράλαμπος και ο Παρασκευάς Κοντόπουλος, ενώ ο Διον. Ευμορφόπουλος και πολλοί άλλοι ετραυματίσθησαν…».
Ανάμεσα στους Κεφαλλονίτες που έλαβαν μέρος στην Ακρόπολη ήταν και ο Παύλος Αλεξανδράτος, παλιός καραβοκύρης. Μετά τη λήξη του Αγώνα υπηρέτησε σε διάφορες δημόσιες θέσεις κι αργότερα επέστρεψε στην Κεφαλλονιά όπου μαζί με τα αδέλφια του ασχολήθηκαν με το εμπόριο. Επίσης ο Παρασκευάς Κουρκουμέλης που πολέμησε και στο Χάνι της Γραβιάς, ο Κωνσταντίνος Μακρής, ο Ζήσιμος Παπαδάτος.
«…όπως πάντοτε και κατά την διάρκειαν της Ελληνικής Εθνεγερσίας οι Κεφαλλήνες, ως και οι λοιποί μετ’ αυτών Επτανήσιοι, ουδ’ επί στιγμήν απώλεσαν την Ελληνικήν των πραγμάτων και γεγονότων θεώρησιν. Καίτοι τότε ετέλουν υπό το ανελεύθερον και μισελληνικόν καθεστώς του συντάγματος του 1817, του επιβληθέντος υπό του Μαίτλανδ, έσπευσαν εις τα πεδία των μαχών της επαναστατημένης Ελλάδος και εμόχθησαν και εθυσιάθησαν προς ανάστασιν της γενικής Ελληνικής πατρίδος. Η συμβολή των και αι θυσία των υπήρξαν μέγισται, αφειδώλευτοι και αδίστακτοι. Με πίστην ακλόνητον εις τας ιεράς του Γένους μας παρακαταθήκας και εις τον Προστάτην Άγιόν των, εκινήθησαν ουχί εκ της ανάγκης, ως οι λοιποί Έλληνες οι τελούντες υπό τον Τούρκον δυνάστην, αλλά εκ καθαρού και αδόλου αισθήματος. Και είναι αυτό το οποίον προσδίδει εις την Κεφαλληνιακήν και γενικώτερον την Επτανησιακήν προσφοράν υπέρ της Ελληνικής Ελευθερίας μεγαλείον και υπεροχήν. Από Θεού μεν άρχεσθαι αλλά και εις Θεόν περατούσθαι».
7 Δεκεμβρίου:
1821: Ο Δημήτριος Υψηλάντης εξελέγη στο Άργος πρόεδρος της Πελοποννησιακής Γερουσίας, ο οποίος από τα μέσα Φεβρουαρίου 1822 αντικαταστάθηκε από τον επίσκοπο Βρεσθένης Θεοδώρητο, και τη θέση του αντιπροέδρου έλαβε ο Ασημάκης Φωτήλας.
Στη Συνέλευση αυτή αποφασίστηκε η συνέχιση των εργασιών της και ψηφίστηκε ο Οργανισμός της λίγες ημέρες μετά (27.12.1821), βάσει το οποίου κάθε επαρχία υποχρεούτο να αποστείλει αντιπρόσωπό της στο Σώμα.
Μετά τη «Συνέλευση του Άργους», η «Πελοποννησιακή Γερουσία» συνεδρίασε αρχικά στην Επίδαυρο, ενώ λίγες ημέρες αργότερα η έδρα της μεταφέρθηκε στην Κόρινθο και από τον Φεβρουάριο του 1822 στην Τριπολιτσά.
Η «Πελοποννησιακή Γερουσία» συνέχισε τις εργασίες της έως και την οριστική κατάργηση των τοπικών οργανισμών από τη Β΄ Εθνοσυνέλευση στις 30 Μαρτίου 1823.
1826: Ο Καραϊσκάκης, επικεφαλής του ιππικού του Χατζημιχάλη και άλλων αρχηγών, συνέτριψε στο Τουρκοχώρι Λειβαδιάς, τουρκική εφοδιοπομπή. Οι απώλειες των Τούρκων ανήλθαν σε 100 νεκρούς, και 400 ζωντανά φορτωμένα με τρόφιμα.
8 Δεκεμβρίου:
1827: Οι πρεσβευτές των Μεγάλων Δυνάμεων εγκατέλειψαν την Κωνσταντινούπολη.
1828: Ο πρέσβης της Βρετανίας κόμης του Αμπερντίν, με έγγραφό του προς τον Καποδίστρια τόνισε πως η βρετανική κυβέρνηση δεν θα επιτρέψει ποτέ να συμπεριληφθεί στο ελληνικό κράτος η Κρήτη.
1865: Ιδρύθηκε η «Εταιρεία Φίλων του Λαού» με σκοπό την πνευματική ανάπτυξη του λαού και την εκλαΐκευση της επιστήμης.
1868: Σώμα μανιατών υπό τον Δημ. Πετροπουλάκη, αφού κυκλώθηκε στις Βρύσες Χανίων από ισχυρές δυνάμεις του τουρκικού στρατού υπό τον Μεχμέτ πασά, έπαθε μεγάλη καταστροφή.
9 Δεκεμβρίου:
1831: Συγκρούσεις στο Άργος μεταξύ κυβερνητικών και συνταγματικών.
1898: Ο πρίγκιπας Γεώργιος ανέλαβε τα καθήκοντά του ως Ύπατος Αρμοστής στην Κρήτη και αποβιβάστηκε στα Χανιά. Η Κρήτη απετέλεσε στο εξής Αυτόνομη Πολιτεία υπό την υψηλή κυριαρχία του Σουλτάνου.
10 Δεκεμβρίου:
1832: Η Σάμος αναγνωρίσθηκε ως Αυτόνομη Ηγεμονία υπό την υψηλή επικυριαρχία της Τουρκίας. Δημιουργήθηκε με απόφαση των Μεγάλων Δυνάμεων (Αγγλίας, Γαλλίας, Ρωσίας) μετά τη δημιουργία του Βασιλείου της Ελλάδας και την ανεξαρτητοποίηση μέρους των ελληνικών εδαφών από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Το καθεστώς αυτό παρέμεινε στη Σάμο έως τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο και την ένωση του νησιού με την Ελλάδα. Οι παράγοντες οι οποίοι οδήγησαν στην διαμόρφωση του πολιτεύματος της Σάμου σε Ηγεμονία ήταν:
α) Η άρνηση των Σαμίων να αποδεχθούν τις ρυθμίσεις του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου (3 Φεβρουαρίου 1830) και, η συνακόλουθη προς την άρνηση, συγκρότηση και επί τέσσερα χρόνια λειτουργία της Σαμιακής Πολιτείας ως αυτόνομης κρατικής οντότητας.
β) Η παρέμβαση των “Προστάτιδων Δυνάμεων”, Αγγλίας, Γαλλίας, Ρωσίας που υπαγορευόταν από την ανάγκη ισορροπιών στο Αιγαίο και
γ) Η αδυναμία της Υψηλής Πύλης να ενσωματώσει τη Σάμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Ευρυδίκη Λειβαδά
Εικών: Βουλή των Ελλήνων, Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, Κώδικας Πρακτικών Βουλευτικού Σώματος, Πρώτη Βουλευτική Περίοδος. Στην δεύτερη στήλη υπογραφών, στην πέμπτη σειρά είναι η υπογραφή του Σπυρίδωνος Κουρκουμέλη, ενώ στην πρώτη σειρά, πρώτη η υπογραφή του Παλαιών Πατρών Γερμανού.