τελικά κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα μικρού μήκους, ένα βραβείο που για πρώτη φορά έρχεται στην Ελλάδα.
Και η νέα ταινία του 30χρονου Κεφαλονίτη σκηνοθέτη Βασίλη Κεκάτου , του 2020, ήδη έχει πάρει το «δρόμο» για νέα βραβεία και διακρίσεις αλλά και το μεγάλο βήμα για τη δημιουργία ταινίας Μεγάλου Μήκους.Η νέα δωδεκάλεπτη ταινία του «Όταν κοιμάσαι, ο Κόσμος αδειάζει» σε μιαν ανάθεση του Ιδρύματος Ωνάση είναι ένα μελαγχολικό, αστείο, κυνικό, νοσταλγικό, ερωτικό γράμμα σε όλα όσα δεν πρέπει να ξεχάσει κανείς όταν όλα θα έχουν τελειώσει.
Μια επιδημία έχει πλήξει την ανθρωπότητα. Οι άνθρωποι απ’ άκρη σ’ άκρη της Γης κοιμούνται και κανείς δεν ξέρει πότε θα ξυπνήσουν. Ελάχιστοι είναι αυτοί που δεν μολύνθηκαν.. Ανάμεσά τους και ένα αγόρι που ερωτεύτηκε ένα κορίτσι ακριβώς πριν από το ξέσπασμα της επιδημίας. Με μια παλιά κάμερα, προσπαθεί να αποτυπώσει πόση ομορφιά έχει απομείνει, έτσι ώστε να την δει το κορίτσι όταν ξυπνήσει.
Μέσα σε λίγο περισσότερα από 12 λεπτά, ο Βασίλης Κεκάτος γράφει, σκηνοθετεί, αφηγείται και μοντάρει – σχεδόν πάνω στην υπέροχη μουσική και το «Περιμένω» του Παύλου Παυλίδη – το ημερολόγιο μιας πανδημίας, μέρος του πρότζεκτ Enter του Ιδρύματος Ωνάση με έργα καλλιτεχνών που δημιουργήθηκαν μέσα σε 120 ώρες.
Ο Βασίλης Κεκάτος , γεννημένος το 1991 σκοπεύει πολύ ψηλά. Γράφει, σκηνοθετεί, οργανώνει, σχεδιάζει και ονειρεύεται. Όταν κέρδισε το «Χρυσό Φοίνικα» για Μικρού Μήκους ταινίες, το «Η απόσταση ανάμεσα στον Ουρανό κι εμάς» ήταν η τέταρτη μικρού μήκους ταινία του. Είχαν προηγηθεί οι ταινίες «Ανάδρομος» (2015), «Zero Star Hotel» (2016) που μάλιστα διακρίθηκε στον διεθνή διαγωνισμό που διοργάνωσε το Σάντανς (Sundance Ignite) και βέβαια η «Σιγή των Ψαριών Όταν Πεθαίνουν», η οποία ταξίδεψε στα φεστιβάλ του Λοκάρνο και του Σάντανς ενώ κέρδισε δύο βραβεία στις Νύχτες Πρεμιέρας .
❝ Τους ανθρώπους θέλω να βλέπω με άλλα μάτια.
Μόνο οι άνθρωποι με αφορούν ούτως ή άλλως.
Θέλω να πω δηλαδή ότι ένα τοπίο είναι πάντα ένα τοπίο.❞Â
Β.Α.: Tο σύνθημά μας, το meallamatia τι σου λέει; Ζεις σε ένα καθαρά οπτικό κόσμο. Ποια είναι η πρώτη αυθόρμητη προσέγγισή σου;
Β.Κ.: Το αντιλαμβάνομαι ως κάτι καθολικό διότι όλοι βλέπουμε τον κόσμο με άλλα μάτια. Ο καθένας τον βλέπει με άλλα μάτια. Εγώ τον βλέπω τελείως διαφορετικά από το διπλανό μου, οπότε σε κάθε περίπτωση καταλαβαίνω τι μπορεί να σημαίνει αυτό το σύνθημα, αυτός ο τίτλος. Με συγκινεί ιδιαίτερα που έχει μια συγκεκριμένη σημασία, αλλά στην πραγματικότητα θα μπορούσε να έχει πάρα πολλές σημασίες και αυτό με συγκινεί ακόμα πιο βαθιά.
Β.Α: Τι θες να βλέπεις εσύ με άλλα μάτια;
Β.Κ.: Τους ανθρώπους θέλω να βλέπω με άλλα μάτια. Μόνο οι άνθρωποι με αφορούν ούτως ή άλλως. Θέλω να πω δηλαδή ότι ένα τοπίο είναι πάντα ένα τοπίο. Μπορεί να έχει ενδιαφέρον, μπορεί να μην έχει, αλλά σίγουρα δεν μπορεί να σε εκπλήξει και πολύ. Θα είναι το ίδιο σήμερα και αύριο και στην πραγματικότητα το βλέπεις πάντα με τα ίδια μάτια, ενώ στους ανθρώπους αλλάζει πάρα πολύ ο τρόπος που βλέπεις ή το πώς αντιλαμβάνεσαι ή πως αισθάνεσαι γι’ αυτούς και θα ήθελα πολύ να τους βλέπω με άλλα μάτια …… ή καλύτερα να ΒΛΕΠΩ με άλλα μάτια τον κάθε άνθρωπο.
Σε προσωπικό επίπεδο δουλεύω απίστευτα πολύ τον ήχο
Β.Α.: Υπηρετείς κυρίως την όραση μέσω της εικόνας ; Εγώ, στα σχολεία που μιλάω, λέω στα παιδιά ότι η όραση είναι μια τεμπέλικη αίσθηση και απλά μας αφήνει στην πρώτη εντύπωση. Όταν δεν υπάρχει , όλες οι άλλες αισθήσεις σε αφήνουν να δεις και πίσω από τη βιτρίνα, να ερμηνεύσεις τις λεπτομέρειες που δεν τις πρόσεχες . Γεφυρώνονται αυτοί οι δύο δικοί μας «κόσμοι»; Πιστεύεις ότι επικοινωνούν; Τελικά η ουσία που βρίσκεται; Στο να βλέπεις κάτι με προσοχή ή στο να μην βλέπεις κάτι και να το επεξεργάζεσαι με όλες τις άλλες αισθήσεις;
Β.Κ.: Πράγματι, κάνοντας κινηματογράφο υπηρετώ την εικόνα σε μια πρώτη ανάγνωση. Σε μια δεύτερη ανάγνωση και πιο ουσιαστική, δεν υπηρετώ την εικόνα. Υπηρετώ την ιστορία, τα συναισθήματα, την ευφυΐα αν θες. Δηλαδή το πώς αντιλαμβάνεται ένας άνθρωπος τα πράγματα με το μυαλό του ή με την καρδιά του. Ναι μεν μπορώ να κάνω μια ταινία για μια ερωτική ιστορία, αλλά στην πραγματικότητα δεν έχει σημασία πως μοιάζουν οι άνθρωποι. Θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε άνθρωπος, διαφορετικός από αυτούς. Ή δεν έχει σημασία αν βρίσκονται σε ένα μπλε διαμέρισμα ή ένα κίτρινο διαμέρισμα, μα σημασία έχουν αυτά που λένε, σημασία έχουν οι ανάσες τους , το πώς αντιλαμβάνεσαι ηχητικά θα έλεγα περισσότερο το τοπίο, παρά οπτικά. Γι’ αυτό και σε προσωπικό επίπεδο δουλεύω απίστευτα πολύ τον ήχο. Είναι κάτι το οποίο με αφορά τρομερά.
Μπορεί να κάνω τριπλάσιες μέρες για τον ήχο μιας ταινίας σε σχέση με το χρόνο για να γυρίσω την ταινία. Γιατί θέλω να πετύχω το τζιτζίκι που ακούγεται πίσω από το αυτοκίνητο που περνάει. Με ενδιαφέρει να χτίσω ένα τοπίο το οποίο να λέει την ιστορία με άλλο τρόπο παράλληλα με το πώς κάποιος βλέπει την εικόνα ή ακούει τα λόγια, να έχει πολλά επίπεδα γενικά αυτό που κάνω, οπότε θα έλεγα ότι γεφυρώνονται «οι κόσμοι μας» με κάποιο τρόπο αν κάποιος θέλει.
Β.Α.: Οπότε μπορώ να δω τις ταινίες σου με τον δικό μου τρόπο, χωρίς να χάνω κάτι ουσιαστικό από τα πλάνα που δεν βλέπω.
Β.Κ.: Θεωρώ πως ναι, διότι και όσο περνάνε τα χρόνια δίνω και τόσο λιγότερη σημασία στα πλάνα σε προσωπικό επίπεδο σαν σκηνοθέτης. Με ενδιαφέρουν όλο και λιγότερο τα πλάνα και όλο και περισσότερο το τι ακούγεται.
Β.Α.: Μου έλεγες ότι έχεις κάνει ταινία για τυφλούς. Μία ηχητική ταινία . Μίλησέ μου γι’ αυτό.
Β.Κ.: Η τελευταία ταινία που έκανα, μετά από ανάθεση της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση που ονομάζεται «Όταν κοιμάσαι ο κόσμος αδειάζει» είναι στην πραγματικότητα μια ερωτική επιστολή ενός αγοριού σε ένα κορίτσι εν μέσω μιας πανδημίας ύπνου. Οι άνθρωποι κοιμούνται, αυτή κοιμήθηκε. Αυτός έμεινε ξύπνιος για κάποιο λόγο, δεν «κόλλησε» και στην πραγματικότητα της μιλάει. Αυτό θα μπορούσε να είναι κάλλιστα ένα ποίημα ή κάποιες σελίδες ημερολογίου . Αποφάσισα να το οπτικοποιήσω, γιατί αυτή την τέχνη υπηρετώ και τη σέβομαι. Από την άλλη σίγουρα είναι μια ταινία που κάποιος μπορεί να δει με τα μάτια κλειστά.
Εκβάθυνση σε αυτό που λέει η ταινία και όχι σε αυτό που φαίνεται.
Β.Α.: Από όσο καταλαβαίνουμε, αποδομείς την εικόνα για να την υπηρετήσεις. Δεν βασίζεσαι εκεί. Αυτή είναι κάποια τεχνοτροπία που κάτι εκφράζει και στέλνει κάποιο μήνυμα. Τι θες να πεις με αυτή την αποδόμηση της υπεροπτικοποίησης;
Νομίζω ότι η αποδόμηση βοηθάει στα πάντα. Όχι μόνο στην εικόνα και είναι ο μόνος τρόπος για να αντιληφθείς καλύτερα τα πράγματα, σε μεγαλύτερο βάθος. Οπότε αν είναι κάτι το οποίο με αφορά πραγματικά, είναι η εκβάθυνση σε αυτό που λέει η ταινία και όχι σε αυτό που φαίνεται. Πολλές φορές μπορεί να μας μπερδέψει όπως συμβαίνει και με τους ανθρώπους. Μπορεί να είναι παραπλανητικό κάτι τέτοιο.
Β.Α.: Πέσμου λίγο για το Χρυσό Φοίνικα. Ήταν σταθμός, όχι μόνο για την προσωπική σου πορεία, αλλά και για την Ελλάδα
Β.Κ.: Είμαι ο δεύτερος μετά τον Αγγελόπουλο στην Ελλάδα που τον κερδίζω και ο πρώτος στις μικρού μήκους. Και είμαι αντίστοιχα και ο νεότερος παγκοσμίως που έχει πάρει Χρυσό Φοίνικα.
Β.Α: Τι σημαίνουν για σένα αυτές οι πρωτιές; Γιατί κάποιος μπορεί να πει ότι είσαι σε μία πολύ νεαρή ηλικία και απλά είναι σκαλοπάτια επιτυχίας.
Β.Κ.: Είναι πολύ ουσιαστική ερώτηση αυτή και πολύ δύσκολο να απαντηθεί. Ο χρυσός φοίνικας ήταν το όνειρό μου από παιδί. Εγώ ήθελα πάρα πολύ να κάνω ταινίες από τότε που ήμουν στο γυμνάσιο και στο δημοτικό μπορώ να πω.
Θεωρώ το «Όσκαρ» υποδεέστερο από τον «Χρυσό Φοίνικα».
Β.Α.: Όταν ήσουν μικρός, σε ρωτούσαν το γνωστό « τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις»; Κι εσύ έλεγες Σκηνοθέτης;
Β.Κ.: Όταν μου έλεγαν τι θα γίνω όταν μεγαλώσω δεν έλεγα τίποτα. Δεν με ενδιέφερε βασικά τίποτα. Δεν ήξερα καθόλου τι θα κάνω, αλλά ήξερα ότι αγαπάω το σινεμά όσο οτιδήποτε άλλο στον κόσμο και επειδή είχα την τύχη να έχω δύο γονείς που βλέπουν πολύ σινεμά, έτσι και εγώ από μικρός παρακολούθησα πάρα πολλές ταινίες . Το «μία αιωνιότητα και μία μέρα» που είχε πάρει το χρυσό φοίνικα το ’98, το είχα δει το ’99 που ήμουν 8 χρονών. Δεν είχα καταλάβει προφανώς τίποτα, αλλά αυτό που μου είχε μεταβιβαστεί μέσω αυτής της ταινίας ήταν κάτι απίστευτα συνταρακτικό. Το πώς ο ήχος, η μουσική, η εικόνα, τα πάντα με είχαν συνεπάρει τρομερά και ήξερα από τότε τι σημαίνει ο Χρυσός Φοίνικας. Στην πορεία όσο μεγάλωνα και σκεφτόμουν ότι ίσως να θέλω να γίνω σκηνοθέτης, ποτέ δεν με συγκίνησε το Όσκαρ. Το λέω ειλικρινά αυτό, γι’ αυτό και όταν μπήκαμε στο Oscar race φέτος και μου ζήτησαν ένα τρομακτικό ποσό για να μπω, τους είπα ότι δεν πλήρωσα για να πάρω τον Φοίνικα, θα πληρώσω για να πάρω το Όσκαρ; Γιατί το θεωρώ πολύ υποδεέστερο στην πραγματικότητα γιατί όσκαρ μπορεί να πάρει ένας σκηνοθέτης που θα κάνει μια ταινία που δεν θα την ξαναδεί ποτέ κανείς . Πολλοί σπουδαίοι σκηνοθέτες, αλλά άλλου τύπου . Όσκαρ μπορεί να πάρει ο Τζέιμς Κάμερον, αλλά χρυσό φοίνικα θα πάρει ο Απιτσατπόνγκ, θα πάρει ο Γκοντάρ.
Αυτό που πραγματικά εμένα με αφορά, άνθρωποι που έκαναν ταινίες και ξέφυγαν από το όριο του story telling, δημιούργησαν τέχνη, πήγαν την ανθρωπότητα παραπέρα με αυτό που έκαναν. Έκαναν το σινεμά διανόηση και ποίηση, οπότε σίγουρα αυτό ήθελα να κάνω στη ζωή μου. Όταν ήρθε αυτό, ήταν απίστευτα απρόσμενο και νομίζω θα το χωνεύω για καμιά δυο δεκαετίες ακόμα. Δεν μπορώ ακόμα να πω με ψυχραιμία τι αισθάνομαι για αυτό. Σίγουρα είναι ένα βάρος, πολύ γλυκό, αλλά βάρος γιατί θα πρέπει σε κάθε μου πράξη να αποδεικνύω ότι άξιζα το Χρυσό Φοίνικα. Από την άλλη είναι και μια απελευθέρωση που μπορεί να με κάνει λίγο πιο γενναιόδωρο στα πράγματα. Να αισθανθώ καλά με τον εαυτό μου και να μην φοβάμαι να ρισκάρω και σίγουρα ήταν μια αναγνώριση ότι είμαι στο σωστό δρόμο. Αυτό ήταν το πιο σημαντικό για μένα. Ότι αυτό που κάνω είναι κάτι. Και μπορεί να μην αναγνωριστεί εδώ, η αλήθεια είναι πως μου ήταν πιο εύκολο για μένα να πάρω το χρυσό φοίνικα στις Κάννες, παρά το βραβείο καλύτερης ταινίας στη Δράμα ή το βραβείο καλύτερης ελληνικής ταινίας στην Ακαδημία Κινηματογράφου. Δεν τα πήρα αυτά. Δεν τα έχω πάρει ποτέ μου.
Η Ελλάδα σίγουρα έχει ταβάνι και αν θέλεις ουρανό πρέπει να φύγεις παραπέρα.
Β.Α.: Είναι μια απάντηση ο Χρυσός Φοίνικας για αυτές τις διαδικασίες;
Β.Κ.: Δεν ξέρω αν είναι μια απάντηση. Είναι κάτι που με γεμίζει με βεβαιότητα για το μέλλον. Ενώ αν περίμενα από τη χώρα αυτή, την Ελλάδα, θα ήμουν φοβερά αβέβαιος.
Β.Α: Παρόλα αυτά σε βρίσκουμε και τα λέμε εδώ στην Αθήνα. Δεν εγκατέλειψες εύκολα την Ελλάδα.
Β.Κ.:Όχι.
Β.Α.: Θα το έκανες;
Β.Κ.: Θα το έκανα. Προτάσεις υπάρχουν. Όταν έρθει η σωστή στιγμή για μένα. Όπως θα το αισθανθώ εγώ.
Β.Α.: Ισχύει δηλαδή ότι η Ελλάδα δεν κρατάει τα παιδιά της;
Β.Κ.: Καμία χώρα, νομίζω, δεν τα κρατάει. Δεν νομίζω ότι είναι ελληνικό αυτό. Φαντάζομαι και ένας Πολωνός το ίδιο λέει με εμάς. Υπάρχουν λόγοι για τους οποίους κρατάει τα παιδιά της, Ας πούμε…. ο καιρός της για παράδειγμα. Ας είναι κλισέ, είναι η αλήθεια. Εμένα μ’ αρέσει να ζω στον ήλιο. Δεν μπορώ να ζω στη βροχή. Επίσης: Το φαγητό της . Ότι μπορώ να βρω τσιγάρα στις 3 την νύχτα. Είναι κάποιοι πολύ βασικοί λόγοι που με κρατάει η χώρα αυτή. Ότι μπορώ να διανύω γρήγορα αποστάσεις και να μένω κοντά στους φίλους μου και την οικογένειά μου ή να μπορώ να περπατάω ενώ αισθάνομαι ασφάλεια, έστω και ας είναι ψευδαίσθηση. Είναι πολύ μεγαλύτερη η ασφάλεια το να κυκλοφορείς στην Αθήνα από ότι είναι σε ένα δρόμο του Μπρονξ για παράδειγμα. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για να θέλει να κρατήσει αυτή η χώρα τα παιδιά της και οι περισσότεροι έχουν να κάνουν με την ομορφιά. Από την άλλη η Ελλάδα σίγουρα έχει ταβάνι και αν θέλεις ουρανό πρέπει να φύγεις παραπέρα. Αυτή τη στιγμή δεν ψάχνω για ουρανό. Ψάχνω για να περάσω ωραία τις επόμενες μέρες, να γράψω αυτά που με ενδιαφέρουν, να ασχοληθώ με πράγματα, να γνωρίσω ανθρώπους .
❝ Θα με ενδιέφερε πάρα πολύ η ταινία μου
να συγκινήσει έναν άνθρωπο
που δεν έχει τελειώσει το σχολείο,
εξίσου με έναν άνθρωπο που είναι ακαδημαϊκός.❞Â
Β.Α.: Ποια είναι τα επόμενα βήματα;
Β.Κ.: Δουλεύω την πρώτη μου ταινία μεγάλου μήκους, της οποίας τα γυρίσματα ανεβλήθησαν λόγω της πανδημίας, αλλά δεν με αποθαρρύνει αυτό. Η πανδημία μου έδωσε κάποια πράγματα. Με προίκισε με την αρετή της υπομονής που δεν τη διέθετα σε μεγάλο ή ικανοποιητικό βαθμό. Οπότε τώρα κατάλαβα ότι ο κόσμος γυρίζει μια χαρά χωρίς εμένα, χωρίς τις ταινίες μου. Αυτό δεν τις κάνει λιγότερο σημαντικές για εμένα, αλλά κάνει πολύ ελαφρότερη την ανάγκη που με διέπει για να τις δημιουργήσω. Κατάλαβα ότι μπορώ να περιμένω λίγο και δεν έγινε και κάτι. Οπότε ετοιμάζω την ταινία και συζητάω για θέατρο, συζητάω για διάφορα πράγματα τα οποία θα φανεί στο μέλλον αν θα τα κάνω ή όχι , με την έννοια ότι θέλω πάντα οι συνθήκες να είναι καλές , να μπορώ να έχω την ελευθερία που επιθυμώ για να δημιουργώ και να έχω σίγουρα κοντά μου τους ανθρώπους με τους οποίους λειτουργώ καλύτερα.
Β.Α: Πριν κλείσεις τα 30, ένας Χρυσός Φοίνικας. Ποιος μπορεί να είναι ο επόμενος στόχος, όταν φτάνεις τόσο ψηλά, τόσο νωρίς ;
Β.Κ.: Ο επόμενος χρυσός φοίνικας. Ο δεύτερος. Και σίγουρα να κάνω ταινίες που να μπορεί να τις δει ο κόσμος. Πολλές φορές οι άνθρωποι βραβεύονται και παίρνουν ύψιστες τιμές για έργα που παράγουν τα οποία όμως απευθύνονται σε μία ελίτ. Τουλάχιστον διανοητικά. Αυτό είναι κάτι το οποίο δεν το θέλω καθόλου για το δικό μου έργο . Θα με ενδιέφερε πάρα πολύ η ταινία μου να συγκινήσει έναν άνθρωπο που δεν έχει τελειώσει το σχολείο, εξίσου με έναν άνθρωπο που είναι ακαδημαϊκός. Οπότε με ενδιαφέρει πάρα πολύ να δουλέψω γι’ αυτό. Και θεωρώ ότι αυτό συνέβη με την προτελευταία μου ταινία γιατί ήταν μια ταινία πάρα πολύ απλή. Ήταν η καταγραφή μιας συνάντησης δύο ανθρώπων που ερωτεύονται. Αυτό μπορεί να το αντιληφθεί ο οποιοσδήποτε. Το αν θα του αρέσει το ίδιο δεν ξέρω, αλλά σίγουρα όλοι έχουμε ερωτευτεί και όλοι έχουμε φλερτάρει και όλοι έχουμε αισθανθεί μόνοι, οπότε με ενδιαφέρει πιο πολύ να επικοινωνήσω συναισθήματα παρά βαριά, διανοητικά ευρήματα.
Θέλω να προσπαθήσω να ξεπεράσω τον εαυτό μου.
Β.Α.: Από ότι καταλαβαίνω λοιπόν, δουλεύεις ακόμα την τέχνη σου με τον εαυτό σου, αυτοβελτιώνεσαι, το κυνηγάς, δεν είναι ότι κατέκτησες γρήγορα ένα στόχο, χαλάρωσες και λες «πάμε copy-paste».
Β.Κ.: Θα έλεγα ότι ακριβώς αυτή η αναγνώριση με έκανε να θέλω να προσπαθήσω χίλιες φορές περισσότερο να ξεπεράσω τον εαυτό μου.
Β.Α.: Το σενάριο, η σκηνοθεσία είναι κατά τη γνώμη σου έμφυτα ή σπουδάζονται; Που καταλήγεις;
Νομίζω ότι είναι έμφυτα. Δεν σπουδάζονται. Κάποιος που θέλει να σπουδάσει κινηματογράφο, καλύτερα να κρατήσει τα λεφτά και να κάνει μια ταινία. Θα μάθει πολλά περισσότερα πράγματα, βλέποντας σινεμά. Βλέπεις ταινίες και τις αποδομείς για να καταλάβεις πως έγιναν. Προσπαθείς να κατανοήσεις αυτή τη γλώσσα. Ο κινηματογράφος, όπως και τα μαθηματικά για παράδειγμα, είναι ένα εργαλείο με το οποίο ερμηνεύεις τον κόσμο. Με το οποίο προσπαθείς να καταλάβεις πράγματα για εσένα και για τους γύρω σου και για ότι συμβαίνει . Είναι σημαντικό να αρχίσεις να βρίσκεις πρώτα τα γράμματα της αλφαβήτου και μετά να μπορείς να συντάξεις προτάσεις ή κείμενα ή βιβλία ολόκληρα αν θες, αλλά στην ουσία είναι κάτι που το έχεις μέσα σου.
❝ Η πιο σημαντική και η πιο βαριά αποσκευή μου
στη ζωή και στην τέχνη,
είναι ότι έχω διαβάσει πολλά βιβλία❞Â
Είχα την τύχη να είμαι τεμπέλης σε πολλά πράγματα.
Β.Α: Από το γυμνάσιο που σε βρίσκουμε να ονειρεύεσαι να κάνεις ταινίες όταν μεγαλώσεις, μέχρι εδώ, πως φτάσαμε;
Β.Κ.: Πολύ γρήγορα. Μου φαίνεται ότι δεν έχει περάσει καθόλου ο καιρός. Κάτι συνέβη ας πούμε και όλα διήρκησαν μία μέρα. Μια πολύ ωραία, μεγάλη μέρα. Δεν φανταζόμουν ότι θα το κάνω στην πραγματικότητα αυτό. Νομίζεις ότι είναι από αυτά που λες και μετά καταλήγεις να κάνεις μια πολύ πιο συμπαθητική δουλειά, αλλά εγώ είχα την τύχη να μην είμαι καλός σε πράγματα. Είχα την τύχη να μην είμαι καλός μαθητής, να μην είμαι καλός φοιτητής. Σπούδασα ένα χρόνο μετά και τα παράτησα. Είχα την τύχη να είμαι τεμπέλης σε πολλά πράγματα. και εκεί βρήκε χώρο η δημιουργία να ευδοκιμήσει και έτσι είπα ότι υπάρχει κάτι που μου αρέσει, ας ασχοληθώ. Θεωρώ ότι η τεμπελιά είναι τεράστια αρετή. Εμένα ας πούμε αυτό ήταν που με έκανε να βρω λίγο τον εαυτό μου. Ότι ξόδεψα χρόνο μην κάνοντας παραγωγικά πράγματα σε μία ηλικία πολύ τρυφερή και να ασχοληθώ όντως με τους ανθρώπους που γνωρίζω, με το να ταξιδέψω, με το να δουλεύω δουλειές του ποδαριού ας πούμε, που δεν απαιτούσαν ιδιαίτερη εγκεφαλική συγκέντρωση και να έχω το χρόνο να σκεφτώ τα πράγματα που με ενδιαφέρουν. Διάβασα πάρα πολλά βιβλία. Θα έλεγα ότι η πιο σημαντική και η πιο βαριά αποσκευή μου στη ζωή και στην τέχνη, είναι ότι έχω διαβάσει πολλά βιβλία και ότι συνεχίζω να το κάνω. Άκουσα πολλή μουσική, ταξίδεψα πολύ, γνώρισα πολλούς ανθρώπους, αισθάνθηκα πολλά πράγματα και μετά ήμουν έτοιμος να δημιουργήσω.
Β.Α.: Το αγαπημένο σου βιβλίο;
Β.Κ.: Το Πέδρο Πάραμο του Χουάν Ρούλφο. Είναι η αντίστοιχη Οδύσσεια των Μεξικανών. Ο Ρούλφο ήταν ο προπάτωρ του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες και των «100 χρόνων μοναξιάς». Και αυτό το βιβλίο το αγαπώ πάρα πολύ. Γενικά αγαπώ τους ανθρώπους που βλέπουν με φως σκοτεινά πράγματα και τους ανθρώπους που θεμελιώνουν στο συναίσθημα και στην ποίηση, ενώ μπορεί να μιλούν για κάτι φοβερά πεζό και αυτό είναι και ο οδηγός μου σε αυτά που κάνω. Αυτός ο άνθρωπος και αυτό το βιβλίο έχει υπάρξει οδηγός μου και αγαπώ πολύ περισσότερο από την πεζογραφία, την ποίηση να πω την αλήθεια.
Β.Α.: Αν ήσουν ζωγράφος και σου δίναμε ένα θέμα, το θέμα Κεφαλονιά, τι θα έπρεπε να αποτυπώσεις στον πίνακά σου;
Β.Κ.: Την τρέλα. Είναι όμορφο νησί, είναι φοβερά γοητευτικό. Δεν ξέρω….. αν ήμουν ζωγράφος, μάλλον θα το έδινα σε κάποιον άλλον να το κάνει.
Μια ταινία την κάνει «καλή» μια καλή ιστορία.
Β.Α.:Τι κάνει μια ταινία επιτυχία; Οι γνωστοί ηθοποιοί; Οι καλοί ηθοποιοί, το καλό σενάριο; Τα πολλά λεφτά για να βγει η παραγωγή; Λέω διάφορα που μπορεί να αποτελούν και κλισέ.
Β.Κ.: Νομίζω ότι μια καλή ταινία την κάνει μια καλή ιστορία. Είναι τόσο απλό. Είναι προαπαιτούμενο να παίζουν καλά οι ηθοποιοί, να είναι καλή η σκηνοθεσία, να είναι καλή η μουσική, αλλά στην πραγματικότητα ο κόσμος μπορεί να ζήσει και χωρίς αυτά αν έχει μια καλή ιστορία. Γιατί δεν παύει να είναι παραμύθι το σινεμά. Εγώ όταν βλέπω μια ταινία λειτουργώ όπως ένα παιδί όταν ακούσει ένα παραμύθι, θέλω να μάθω τι γίνεται μετά, να ακούσω την αφήγηση. Σε αυτό αφηνόμαστε νομίζω, γι’ αυτό και λέω ότι το σινεμά μπορείς να το δεις με κλειστά τα μάτια πολλές φορές. Να αφεθείς σε αυτό που ακούς, να ακούσεις απλώς την ιστορία. Εγώ το κάνω αυτό σε κάποιες παραστάσεις. Όταν τυχαίνει να πάω σε μια παράσταση και βλέπω ότι είναι κακή, κλείνω τα μάτια μου και ακούω μόνο το κείμενο. Το έχω κάνει πάρα πολλές φορές, τις περισσότερες έχει ως αποτέλεσμα να αποκοιμηθώ βέβαια. Αυτές που έχω αντέξει, είναι σαν να έχω διαβάσει με έναν πολύ εύκολο τρόπο ένα βιβλίο.
Β.Α.: Ποια ταινία θα μου πρότεινες να δω και γιατί;
Β.Κ.: Το Blue του Ντέρεκ Τζάρμαν γιατί είναι μια ταινία η οποία είναι φτιαγμένη κατά αποκλειστικότητα για να μην την βλέπεις, αλλά για να την ακούς. Το κείμενο, η αφήγηση, η φωνή, το ηχόχρωμα. Παρατηρείς πράγματα που δεν θα εστίαζες ποτέ αν έβλεπες.
Β.Α.: Έχεις πρότυπα στη σκηνοθεσία;
Β.Κ.: Αν εννοείς αν υπάρχουν δημιουργοί που να με έχουν εμπνεύσει, ναι. Ο Κασσαβέτης πάρα πολύ . Ο ελληνικής καταγωγής Αμερικάνος δημιουργός, ο οποίος με έκανε να αγαπήσω το ρεαλισμό ενώ μέχρι τότε δεν με ενδιέφερε. Σίγουρα κάποιοι κλασικοί δημιουργοί όπως ο Ρενέ ή ο Ρομπεν Μπρεσόν, Γάλλοι. Από σημερινούς σκηνοθέτες πάρα πολύ ο μεξικανός Ρεϊγιάδας, ο ταϊλανδός Βιρασετάκουν, δημιουργοί που έχουν κάνει παράξενες ταινίες κατά βάση. Εμένα με ενδιαφέρει πολύ να αποκωδικοποιήσω τη γλώσσα τους και να κάνω κάτι πιο απλό χρησιμοποιώντας τη, για να μπορεί να επικοινωνήσει με περισσότερο κόσμο.
Β.Α.: Οι ταινίες σου θες να τοποθετούνται όλες στην Ελλάδα; Στη σύγχρονη εποχή; Έχεις δηλαδή περιορισμούς σε χώρο και χρόνο;
Β.Κ.: Καθόλου περιορισμούς δεν έχω. Αυτή τη στιγμή θέλω να κάνω μια ταινία για τη σύγχρονη Ελλάδα. Η τελευταία ταινία που έκανα ήταν άχρονη, θα μπορούσε να είναι πριν 100 χρόνια ή σε 100 χρόνια. Σίγουρα δεν έχω γεωγραφικούς περιορισμούς. Θα ήθελα πάρα πολύ να γυρίσω ταινία στην Αμερική και όχι στο Χόλιγουντ να πω την αλήθεια. Στο Τέξας, στο Μεξικό, δηλαδή σε χώρες και πολιτείες όπου εμένα μ’ αρέσει πάρα πολύ το ανοιχτό τοπίο. Δηλαδή εκεί που δεν κόβεσαι , δεν υπάρχουν βουνά, δεν υπάρχει τίποτα . Μ’ αρέσει πάρα πολύ η έρημος . Στην έρημο εγώ αισθάνομαι φοβερά ελεύθερος και δεν αισθάνομαι καθόλου μόνος, οπότε είναι ένα τοπίο στο οποίο θα ήθελα πολύ να γράψω και να τοποθετήσω τις ιστορίες μου.
Β.Α.: Στους συνομήλικους σου που τώρα είναι λίγο μουδιασμένοι, απογοητευμένοι και απαισιόδοξοι λόγω της παρατεταμένης κρίσης , τι έχεις να πεις;
Β.Κ.: Θα ήθελα να δαπανήσουν πολύ χρόνο στο χιούμορ γιατί είναι απαραίτητο στοιχείο για να μην βουλιάξουμε, όχι μόνο τώρα, αλλά σε οποιαδήποτε δύσκολη συνθήκη. Να ποντάρουν πάρα πολύ στο χιούμορ γιατί κάνει τη ζωή πιο όμορφη, απαλύνει τον πόνο και κάνει τα πράγματα πιο ευχάριστα γενικά, οπότε γιατί όχι; Είναι πολύ εύκολο να αφεθείς στο χιούμορ και είναι πολύ πιο εύκολο από το να αφεθείς στη θλίψη, νομίζω στην πραγματικότητα. Γιατί η τάση του ανθρώπου είναι να αισθάνεται αισιόδοξος. Είναι το ένστικτό του για επιβίωση. Οπότε στην πραγματικότητα, ο κάθε άνθρωπος να εμπιστευτεί τα ένστικτά του.
Β.Α.: Σε μία ταινία θα μπορούσες να παίξεις ή είσαι μόνο σκηνοθέτης και σεναριογράφος;
Β.Κ.: Θα μπορούσα να παίξω και θα ήθελα να παίξω σε μία ταινία, σίγουρα δική μου, αλλά αν εμπιστευόμουν ένα σκηνοθέτη θα ήθελα να παίξω στην ταινία του, το βρίσκω ωραίο. Αν μη τι άλλο, ξόδεψα πολύ χρόνο στο να «διδάξω» εντός τεραστίων εισαγωγικών, σε ανθρώπους να παίζουν, οπότε κάτι έχω μάθει και εγώ μέσα σε αυτό.
Β.Α.: Ψάχνοντας για σένα στο διαδίκτυο βρίσκω διάφορα site, διάφορες καταχωρίσεις, αλλά όλα εστιάζουν 5-6 γραμμές στην ταινία, όμως δεν έχουμε πολλά προσωπικά στοιχεία για σένα. Επίτηδες ή δεν έχει έρθει η ώρα ακόμα;
Β.Κ.: Νομίζω ότι έχει συμβεί ακριβώς το αντίθετο. Στις συνεντεύξεις που έχω δώσει, μιλάω πολύ για τη ζωή μου. Μιλάω για τα παιδικά μου χρόνια, μιλάω για τους ανθρώπους που ξέρω και αγαπώ και με εμπνέουν . Από την άλλη , αν εννοείς ότι δεν υπάρχουν πολλά κίτρινα άρθρα, για να σχολιάσει κάποιος κάτι για τη ζωή μου είναι γιατί τη ζω πολύ διακριτικά και γιατί δεν νομίζω ότι απασχολεί και κανέναν .
Β.Α.: Το επάγγελμα των κριτικών κινηματογράφου το παρακολουθείς; Σου λέει κάτι; Δεν σου λέει; Τους διαβάζεις;
Β.Κ.: Σαφώς. Τους διαβάζω και τους εμπιστεύομαι σε πολλά πράγματα με την έννοια ότι ένας κριτικός κινηματογράφου μπορεί να σε κάνει να καταλάβεις καλύτερα κάτι και για σένα τον ίδιο αν είσαι σκηνοθέτης. Κακές κριτικές με έχουν βοηθήσει, κακές κριτικές με έχουν αφήσει αδιάφορο και οι καλές κριτικές με έχουν ευχαριστήσει πολύ. Με έχουν κάνει να είμαι πιο σφιγμένος. Αλλά ναι, τους δίνω σημασία.
Β.Α.: Ένα λάθος σου μέχρι τώρα;
Β.Κ.: Αφηνόμουν για πολύ καιρό στο να με συνεπάρει η ευφυΐα και το συναίσθημα. Και αισθάνομαι ότι έχω χάσει πράγματα.
Πηγή: https://meallamatia.gr/i–apostasi–anamesa–ston–ourano–ki–emas–enas–chrysos–foinikas–gia–enan–spoudaio–neo–ellina/
ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 6/7/2020 #ODUSSEIA #ODYSSEIAÂ