Γιώργος Σκλαβούνος: Συνάντηση για τον Επτανησιακό πολιτισμό .

Χαρακτηριστικά και περιεχόμενο της πολιτιστικής  ιδιαιτερότητας.

Όπως,  για παράδειγμα, στην περίπτωση της Αθηναϊκής και της Σπαρτιατικής πολιτιστικής ιδιαιτερότητας, εστιάζουμε την προσοχή μας στην αναγνώριση  της ιεράρχησης των αξιών ,της ιεράρχησης των αναγκών, στο γιατί και το πώς της οργάνωσης της κοινωνικής και πολιτικής ζωής ,στο τρόπο που απαντά  ο άνθρωπος, ο Αθηναίος,  Σπαρτιάτης, στα μεγάλα διλλήματα της ελευθερίας η της υποταγής, πως  αντιμετωπίζει και ζει  τον θάνατο, τον έρωτα, τη φιλία. Πως οργανώνει τη σχέση του με τον άνθρωπο ,τον συνάνθρωπο, τη φύση, το Θείο, και την Τέχνη.

Κατά τον Δημήτρη Γληνό ,στα πρόσωπα των ηρώων  και των Αγίων τους, οι Λαοί αποτυπώνουν την εξιδανικευμένη μορφή της ψυχής τους. Με αυτή την έννοια η πολιτιστική μας ταυτότητα εκφράζεται τόσο σε αυτό που είμαστε όσο και σε αυτό που θέλουμε να είμαστε αλλα και σε αυτό που δεν θέλουμε να είμαστε.

Στην Επτανησιακή περίπτωση από την εποχή του Μύθου, από την Ομηρική εποχή, ο κατ’ εξοχήν ήρωας του Ομήρου είναι ο Ιόνιος Οδυσσέας. Από την εποχή του μύθου , ο Οδυσσέας, ως αρχετυπική Μορφή της αδάμαστης δημιουργικής επιμονής, και εφευρετηκότητας, η Ιθάκη ως συμβολική αφετηρία, πυξίδα και προορισμός, ως αναντικατάστατη Εστία και ιδιαίτερη πατρίδα, ο νόστος, ως η ακατανίκητη έλξη και δύναμη επιστροφής στην Εστία, εμπνέουν  την ποίηση, την ζωγραφική,  τη μουσική, στην Ευρώπη και τον κόσμο. Η πίστη και πεποίθηση ότι οι Κύκλωπες και οι Λαιστρυγόνες  η όποια Χάρυβδη και Σκύλα κατοχής, οι όποιες Σειρήνες «προστασίας» στην  πορεία μα για την Ιθάκη μας, τον αγώνα για την διασφάλιση της πολιτισμικής  αυτονομίας και ιδιοπροσωπίας, είναι αντιμετωπίσιμες.

Από Μυθικό στον ιστορικό Χρόνο η σχέση του λαού μας με τη θάλασσας, την Ελιά και τ’  αμπέλι,  είτε σε συνθήκες ελευθερίας, είτε στα κάτεργα της Βενετιάς τα μονοπώλια της και την φεουδαρχία, είτε στην Αγγλοκρατία   γίνονται  λαϊκό τραγούδι, γίνονται «λόγια» ποίηση και ζωγραφική, γίνεται ο πολιτισμός της θάλασσας και της Ελιάς. Η αγάπη του  λαού μας για την κοινωνική και την Εθνική απελευθέρωση μετουσιώνεται  σε κοινότητες και ιδρύματα εθνικής αναγέννησης στη διασπορά( π.χ. ο μεγάλος Φλαγγίνης) και   μετουσιώνεται σε ηρωικές αγροτικές εξεγέρσεις και κινήματα (στην Κέρκυρα, τη Λευκάδα,την Ζάκυνθο,την Κεφαλονιιά, που θα αποτυπωθούν στα λαϊκά μας τραγούδια,(πολλά από αυτά θαμμένα στη λήθη) θα αποτυπωθούν στην  ποίηση μας ( Βαλαωρίτης, Κάλβος, Σολωμός). Μετατρέπονται σε κινήματα κοινωνικής και εθνικής απελευθέρωσης, ( το κίνημα των Ριζοσπαστών).Σε κινήματα πνευματικής απελευθέρωσης όπως  ο Εθνικός Δημοκρατικός Δημοτικισμός.(κύκλος του Σολωμού).Ο Ελληνικός Ορθόδοξος Διαφωτισμός(  Ευγένιος Βούλγαρης ,Νικηφόρος Θεοτόκης, και ο κύκλος του Καποδίστρια).

Εδώ στα Ιόνια βρήκαν γόνιμο χώμα για να ριζώσουν όσοι Βυζαντινοί δεν θέλησαν να πάνε στην Βενετιά (π.χ, Φραντζής). Εδώ θα ριζώσουν όσοι αρνήθηκαν  το ζυγό της Τουρκιάς και την καταφυγή στην Βενετιά, (στην μακρόχρονη πορεία της Οθωμανικής Επέκτασης), Κύπριοι, Κρήτες, Μοραΐτες, Σουλιώτες, Παργινοι.

Η συνειδηση ιδιαιτερότητας που καταγράφει ο Καποδίστριας για του Έλληνες, ότι απέχουμε εξ’ ίσου από τη Ρώμη και την Ινδία, ισχύει πρωτίστως για την Επτανησιακή πολιτιστική παράδοση, παρακαταθήκη και προοπτική.

Έτσι τα Ιόνια κατέστησαν  μήτρα και τροφός της γλωσσικής μας αναγέννησης, της πνευματικής αναγέννησης. Έτσι τα Ιόνια ως Επτάνησος Πολιτεία (1800-1807) κατέστησαν   Μήτρα και τροφός του 1821. Ο χώρος συγκέντρωσες, οργάνωσης προετοιμασίας  του συνόλου σχεδόν των οπλαρχηγών.

Προτάσεις:

Κύριο μέσο  και σκοπός όλων των δράσεων και των παρεμβάσεων  μας, οφείλει να είναι η ριζική αντιμετώπιση του κυρίαρχου  αντικοινωνικού ατομικισμού στον πολιτισμό της καθημερινής ζωής..

Η Καταξίωση της Π.Ι.Ν. ,ως Περιφέρειας αλλά και των πολιτιστικών της  φορέων  ως   φορέων χρησίμων   στην Ευρύτερη περιοχή του Ιονίου, της Αδριατικής των δυτικών Βαλκανίων.

Στόχευση των δράσεων. Η στόχευση των δράσεων πρέπει να είναι ενδοπεριφερειακή, (συνοχή και συνεργασίες, Ενδοπεριφερειακές συνεργασίες που θα στηρίζονται  και θα υπηρετούν μια στοιχειώδη εξειδίκευση, των πολιτιστικών φορέων, καταμερισμό και συμπληρωματικότητα και δικτύωση).

Διαπεριφερειακές συνεργασίες, Ευρωπαϊκές και διεθνείς συνεργασίες και δικτυώσεις, με περιφέρειες ,και πόλεις οπού διακεκριμένοι Επτανήσιοι έδρασαν και προσέφεραν..

Έμφαση στον πολιτισμό της θάλασσας. Φεστιβάλ της Θάλασσας (ΠΟΙΗΣΗ,ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ,ΜΟΥΣΙΚΗ,ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ, ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΣΠΟΡ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΠΛΟΥΤΟΥ.)Πολλοί μπορεί να είναι οι στρατηγικού εταιροι, χορηγοί, σε ένα τέτοιο θεσμό.

Επιλογή ενός αθλήματος και διεκδίκηση ενός προ-Ολυμπιακού Τουρνουά.(π.χ. Τοξοβολία στην Ιθάκη.).Σε διαπεριφερειακή συνεργασία η καθιέρωση ενός Ιστιοπλοϊκού αγώνα, Νουμπροβνκ-Κέρκυρα- Ιθάκη.

Ο Διάλογος των πολιτισμών της Αδριατικής και της Μεσογείου. Τα μονοπάτια της θάλασσας στην Αδριατική και το Ιόνιο. Δίκτυα, μικρών νησιών και μικρών λιμανιών στην Αδριατική και το Ιόνιο.

Οργάνωση αξιοποίηση, της υπάρχουσας γνώσης και  πληροφορίας. Οργάνωση του υπάρχοντος υλικού των Πανιονίων συνεδρίων κατά θεματική ενωτητα.

Διασφάλιση Προγραμματικών  συμφωνιών  και  στρατηγικών εταίρων για περιφερειακές διαπεριφερειακές δράσεις, δράσεις  στα δυτικά Βαλκάνια την Αδριατική, την Ευρωπαϊκή Ένωση. Για παράδειγμα  συνεργασία με το τμήμα μουσικών σπουδών του Ιονίου για έναν «Διάλογο  της Μεσογειακής Μουσικής» με έδρα τα Ιόνια.

Ανάδειξη και προβολή των κοινωνικών και εθνικών αγώνων των Ιονίων, των πνευματικών ,πολιτικών, καλλιτεχνικών κινημάτων των Ιονίων.

Γιώργος Σκλαβούνος

Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 7/3/2017