Η Θεσσαλονίκη των ψευδαισθήσεων
Η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης υπήρξε πάντοτε το βήμα όπου οι εκάστοτε πρωθυπουργοί παρουσίαζαν «όραμα», σχέδιο και υποσχέσεις. Η Διεθνής Έκθεση, δεν είναι απλώς ένα ετήσιο πολιτικό ραντεβού. Είναι ο καθρέφτης της κυβερνητικής στρατηγικής και των προθέσεων προς τον λαό. Ωστόσο, η φετινή παρουσία του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη ανέδειξε, πέρα από τα επικοινωνιακά τεχνάσματα, μια σειρά από ανακρίβειες, υπερβολές και παραπλανητικές διακηρύξεις. Οι πολίτες, που βιώνουν καθημερινά την ακρίβεια και την πίεση του πληθωρισμού, αξίζουν ειλικρίνεια και ρεαλιστικές πολιτικές, όχι λεκτικά τρικ και κούφιες εξαγγελίες και κυρίως όχι συγκαλυμμένα ψεύδη.
Θα περιοριστώ μόνο σε τρεις χαρακτηριστικές περιπτώσεις που αγγίζουν άμεσα την τσέπη και τη ζωή του κάθε νοικοκυριού.
1. Η αύξηση της έμμεσης φορολογίας μέσω πληθωρισμού
Όταν ένα «καλάθι» προϊόντων αξίας 100 ευρώ επιβαρύνεται με ΦΠΑ 20%, το κράτος εισπράττει 20 ευρώ. Αν όμως, λόγω ακρίβειας, τα ίδια προϊόντα κοστίσουν 110 ευρώ, ο ΦΠΑ ανεβαίνει στα 22 ευρώ. Το κράτος εισπράττει περισσότερα, χωρίς να αυξήσει τυπικά τους φόρους, αλλά εις βάρος των νοικοκυριών που στενάζουν. Πρόκειται για την πιο επώδυνη μορφή φορολογίας, που στραγγαλίζει την οικονομία, εξανεμίζει την κατανάλωση και μειώνει την παραγωγή.
2. Η διάβρωση του αφορολόγητου
Ένα ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ, θεωρητικά αφορολόγητο, χάνει την πραγματική του αξία όταν ο πληθωρισμός «ροκανίζει» την αγοραστική δύναμη. Στην πράξη, ο πολίτης μπορεί να αγοράσει αγαθά αξίας μόλις 9.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το πραγματικό αφορολόγητο δεν είναι πλέον 10.000, αλλά 9.000 ευρώ. Έτσι, η κυβέρνηση εισπράττει αυξημένη φορολογητέα ύλη, κρυφά και άδικα.
3. Το άδειο «δώρο» στους πολύτεκνους
Ο κ. Μητσοτάκης εξήγγειλε μηδενικό συντελεστή φορολογίας για οικογένειες με τέσσερα παιδιά. Μόνο που η συντριπτική πλειονότητα των πολυτέκνων είναι χαμηλόμισθοι ή άνεργοι, δηλαδή κάτω από το όριο φορολόγησης. Συνεπώς, η εξαγγελία αυτή δεν τους προσφέρει απολύτως τίποτα. Είναι μια υποτιθέμενη «παροχή» που ηχεί εντυπωσιακά αλλά καταλήγει σε φτηνό εμπαιγμό. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και στη μείωση του συντελεστή φορολογίας τονίζοντας ότι επωφελούνται όλοι οι πολίτες.
Αναφερθήκαμε μόνο σε τρία παραδείγματα. Υπάρχουν δεκάδες άλλα σημεία όπου οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη δεν αντέχουν στη βάσανο της πραγματικότητας. Τα παραδείγματα αυτά δεν είναι μεμονωμένα. Αποτελούν κομμάτι μιας συνολικής εικόνας όπου η επικοινωνία υπερκαλύπτει την ουσία.
Οι πολίτες δεν χρειάζονται ωραιοποιήσεις, ούτε επικοινωνιακά πυροτεχνήματα. Χρειάζονται αλήθεια, σχέδιο και μέτρα που θα βελτιώσουν πραγματικά την καθημερινότητά τους. Όταν η πολιτική μετατρέπεται σε τέχνη συγκάλυψης και οι εξαγγελίες σε μισές αλήθειες, το τίμημα το πληρώνει η κοινωνία. Κι αν κάτι αποδείχθηκε στη Θεσσαλονίκη, είναι ότι η κυβέρνηση επενδύει περισσότερο στον εμπαιγμό παρά στη λύση των προβλημάτων. Ο εμπαιγμός όμως, έχει όρια. Όταν οι πολίτες βλέπουν το πορτοφόλι τους να αδειάζει, δεν πείθονται από ωραιοποιημένα διαγράμματα και φανταχτερές υποσχέσεις. Η κυβέρνηση, αντί να ανακουφίζει, επινοεί τρόπους να εισπράττει περισσότερα μέσω της ακρίβειας. Και όσο οι εξαγγελίες μένουν στον αέρα, η κοινωνία θα συνεχίζει να πληρώνει με το αίμα της
Δρ. Γαβριήλ Μανωλάτος
Καθηγητής Διεθνούς Οικονομίας και Ανάπτυξης
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 7/9/2025 #ODUSSEIA #ODYSSEIA