Στην Κωνσταντινούπολη οι απευθείας συνομιλίες Ρωσίας-Ουκρανίας – Πρωταγωνίστρια και στις επαφές ΗΠΑ-Συρίας-Σαουδικής Αραβίας – Ενεργειακή συνεργασία με την Αίγυπτο και είσοδος στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία
Σε κινήσεις de facto περικυκλώσεως της Ελλάδος και της Κύπρου προχωράει η Τουρκία με ταχύτατους ρυθμούς σε ένα απίστευτο διπλωματικό κρεσέντο που έχει κορυφωθεί την τελευταία εβδομάδα. Η Άγκυρα έχει πλέον και επισήμως αναλάβει τον ρόλο του διαμεσολαβητή σε όλες τις μεγάλες κρίσεις, από την Συρία μέχρι την Ουκρανία, κάνει ενεργειακές συμφωνίες με χώρες που είχε προβλήματα στο παρελθόν, όπως η Αίγυπτος, και διεισδύει στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία μέσω Ιταλίας.
Ο Τούρκος Πρόεδρος πέτυχε να γίνει η Κωνσταντινούπολη η πρωτεύουσα που φιλοξένησε τις πρώτες απ ευθείας συνομιλίες Ρώσσων και Ουκρανών από τo 2022. Παρ’ ότι δεν οδήγησαν σε κάποιο αποτέλεσμα για την παύση των εχθροπραξιών, πέρα από την ανταλλαγή αιχμαλώτων, ο Ερντογάν είχε προσωπική εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις καθώς ήταν ο πρώτος που συναντήθηκε με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ενώ ο ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν προήδρευσε στις απευθείας συνομιλίες μεταξύ της ουκρανικής και ρωσσικής αντιπροσωπείας. Παράλληλα ο Τούρκος Πρόεδρος συμμετείχε μέσω τηλεδιασκέψεως στην ιστορική συνάντηση του πρόεδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, του πρόεδρου της Συρίας Αχμέντ αλ Σάρα και του Σαουδάραβα πρίγκιπας διάδοχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, θέτοντας στο περιθώριο τον σύμμαχο της Ελλάδος στην περιοχή, Ισραήλ.
Όσο και αν δεν μας ευχαριστεί, ο Ερντογάν έχει αναδειχθεί στον αδιαφιλονίκητο πρωταγωνιστή των εξελίξεων στην Μέση Ανατολή με ότι αυτό συνεπάγεται για τα ελληνικά συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο σε περίπτωση που Άγκυρα και Δαμασκός ανακηρύξουν ΑΟΖ εις βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Λευκωσίας. Εξ άλλου η Άγκυρα ήδη προωθεί ενεργά την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Κατάρ-Τουρκίας, το οποίο εμπόδιζε το καθεστώς Άσσαντ. Ο αγωγός αυτός, μήκους 1.500 χιλιομέτρων θα ξεκινά από το Κατάρ, θα διασχίζει Σαουδική Αραβία,Ιορδανία, Συρία και στη συνέχεια θα φτάνει στην Τουρκία,στο Γκαζιαντέπ και από εκεί-παρακάμπτοντας την Ελλάδα-θα κατευθύνεται στην Ευρώπη, μέσω Βουλγαρίας.
Στα αρνητικά μηνύματα για την Αθήνα προστέθηκε αυτή την εβδομάδα και η ανακοίνωσις της ενεργειακής συνεργασίας Άγκυρας-Καϊρου. Σε μια κίνηση με προφανές γεωπολιτικό χαρακτήρα, ο υπουργός Ενέργειας της γείτονας Αλ. Μπαϊρακτάρ ανακοίνωσε την Τρίτη ότι μια από τις πλωτές μονάδες αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου αερίου της τουρκικής κρατικής εταιρείας BOTAS θα εξυπηρετεί για πρώτη φορά στο εξωτερικό και συγκεκριμένα θα καλύπτει τις ανάγκες της Αιγύπτου. Σημειωτέον ότι το το Κάιρο λόγω της οικονομικές κρίσης έχει μετατραπεί από παραδοσιακός εξαγωγέας ενέργειας σε καθαρό εισαγωγέα, καλύπτοντας τις ανάγκες του μέσω του Ισραήλ. Και τώρα στο παιχνίδι εισέρχεται και η Άγκυρα, δεσμευόμενη ότι με την συμφωνία αυτή θα συμβάλει στην ασφάλεια εφοδιασμού της Αιγύπτου.
Και όλα αυτά ενώ σχεδόν μια εβδομάδα πριν ο Έλλην Πρωθυπουργός Κυριακός Μητσοτάκης είχε φιλοξενήσει στο Μέγαρο Μαξίμου τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, υπογράφοντας διακήρυξη για τη στρατηγική εταιρική σχέση Ελλάδος-Αιγύπτου, η οποία περιλαμβάνει πολύ ωραία σχέδια για το μέλλον όπως το έργο ηλεκτρικής διασυνδέσεως Ελλάδος- Αιγύπτου αλλά τίποτα απτό για το παρόν. Και σε αυτήν ακριβώς την φράση βρίσκεται και όλη η ουσία, υπενθυμίζοντας στην Αθήνα ότι η διπλωματία καθορίζεται πλέον από καθαρά συναλλακτικές σχέσεις και κανένας σύμμαχος δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένος.
Στο ίδιο έργο θεατής βρέθηκε η Αθήνα και στην πρόσφατη επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού στην Ιταλία. Λίγο πριν την διθυραμβική ανακοίνωση του Κυριάκου Μητσοτάκη για την αναβάθμιση των τρένων της Hellenic Train έχοντας στο πλάι του την Ιταλίδα ομόλογό του, ο διευθύνων σύμβουλος της Leonardo, Ρομπέρτο Τσινγκολάνι, και ο πρόεδρος της Baykar, Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ υπέγραφαν συμφωνία συνεργασίας για την ανάπτυξη μη επανδρωμένων τεχνολογιών, ανοίγοντας ουσιαστικά την κερκόπορτα για την είσοδο της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία. Σύμφωνα με την συμφωνία, οι δύο εταιρείες θα κατασκευάζουν από κοινού UAV στην Ιταλία. Οι προηγμένες δυνατότητες της Baykar σε τεχνολογίες UAV και τεχνητής νοημοσύνης (AI) θα συνδυαστούν με την εμπειρία της Leonardo σε συστήματα αποστολών, ωφέλιμα φορτία και διαδικασίες πιστοποίησης, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση. Η συνεργασία θα επεκταθεί επίσης στην εξερεύνηση του διαστήματος, ενώ μια κοινοπραξία που θα ιδρυθεί στην Ιταλία θα καλύπτει τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, την παραγωγή και τη συντήρηση μη επανδρωμένων εναέριων συστημάτων. Ο πρόεδρος της Baykar, Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ μάλιστα δεν παρέλειψε να ρίξει το καρφί του για τις ευρωπαϊκές εταιρείες που δεν έχουν στρώσει ακόμη το κόκκινο χαλί στην Άγκυρα, αποκαλώντας τες «μεγάλο κατεστημένο με πολλά τείχη και με πολύ status quo και πολύ χαμηλό επίπεδο ενέργειας».
Επιπροσθέτως ανοικτό παραμένει και το ενδεχόμενο πωλήσεως των ευρωπαϊκών Eurofighter στην Τουρκία. Ο νέος Καγκελλάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο το Βερολίνο να «ξεμπλοκάρει» την πώληση μαχητικών αεροσκαφών τύπου Eurofighter στην Άγκυρα, την οποία, όπως είπε, θα επισκεφθεί σύντομα.
Στην κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε με τον γ.γ. του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε ερωτήθηκε εάν η Τουρκία θα μπορούσε να περιληφθεί στα ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα. Αν και απέφυγε να απαντήσει ευθέως, ο Μερτς είπε ότι «θα πρέπει να αποφασίσουμε ως προς αυτό το ερώτημα ως ομοσπονδιακή κυβέρνηση εάν θα πρέπει να παραδοθούν μαχητικά αεροσκάφη στην Τουρκία», παίρνοντας ουσιαστικά αποστάσεις από την αρνητική στάση του προκατόχου του Όλαφ Σολτς που τελευταία στιγμή άλλαξε γνώμη λόγω της φυλακίσεως του Εκρέμ Ιμάμογλου. Πάντως κατά την συνάντησή του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον νέο Γερμανό Καγκελλάριο την περασμένη Τρίτη στο Βερολίνο – η οποία και αυτή παρουσιάστηκε με διθυραμβικούς τόνους στο εσωτερικό- φάνηκε ότι υπάρχει διαφωνία όσον αφορά την πώληση των Eurofighter.
«Πρέπει να ενισχύσουμε την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, αλλά για να συμβεί αυτό έχουμε την ευθύνη να επιλέξουμε προσεκτικά τους συνομιλητές μας στο πεδίο αυτό. Θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται με την ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική, διαφορετικά θα τίθενται σε κίνδυνο συμφέροντα ασφαλείας των επιμέρους κρατών μελών όσο τελικά και η αυτονομία και η ίδια η αξιοπιστία της Ευρώπης» υπογράμμισε με νόημα ο Έλληνας πρωθυπουργός, χωρίς να λάβει κάποια εγγύηση από τον Γερμανό Καγκελλάριο.
Σε περίπτωση πάντως που η Γερμανία–τελευταίο έως τώρα εμπόδιο– άρει τις επιφυλάξεις της για την εξαγωγή μαχητικών Eurofighter προς την Τουρκία, θα επιτραπεί εκ των πραγμάτων και η πώληση των πυραύλων Meteor προς την Άγκυρα. Με λίγα λόγια εφόσον το ανωτέρω σενάριο ευοδωθεί, η Τουρκία θα εξοπλιστεί με ευρωπαϊκά όπλα ενώ δεν έχει αποσύρει το casus belli εναντίον της Ελλάδος και εκβιάζει για διχοτόμηση την Κύπρο. Παράλληλα η Άγκυρα εξολοθρεύει με συνοπτικές διαδικασίες όλους τους αντιπάλους της. Την περασμένη Δευτέρα το ΡΚΚ ανακοίνωε την αυτοδιάλυσή του και τον τερματισμό του ένοπλου αγώνα κατά της Τουρκίας μετά από 40 χρόνια, γεγονός που αν μη τί άλλο εξυπηρετεί τους σχεδιασμούς Ερντογάν να καταστήσει την χώρα του ως μια ισχυρή περιφερειακή δύναμη στην περιοχή, ανοίγοντας τον δρόμο για την εδραίωση του δόγματος της Γαλάζιας Πατρίδας στο Αιγαίο και το συνακόλουθο κλείσιμο της Ελλάδος στα 6 ναυτικά μίλια.
Mύρνα Νικολαΐδου
Πηγή: Εστία της Κυριακής
ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 21/5/2025 #ODUSSEIA #ODYSSEIA