//

Χαραλαμπία Καρούσου Τσελέντη: Η 25η Μαρτίου 1821 και η σημασία της

H εθνική επέτειος της 25ης Μαρτίου, είναι η μνήμη του λαού μας και το στίγμα του, απέναντι στο ιστορικό του χρέος να είναι ελεύθερος. Οι Έλληνες, έχουν έμφυτη, όπως και κάθε αυτόχθονος λαός με υψηλό πολιτισμό, την τάση να δημιουργούν και να αλληλοεπιδρούν, στον χώρο που υπάρχουν ελεύθεροι. Η διπλή εορτή που αποφασίστηκε να σηματοδοτήσει τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα απέναντι πρώτα στη θρησκεία και έπειτα στην έννοια της πατρίδας, ερμηνεύει και διδάσκει στη διάρκεια των αιώνων, το μήνυμα της λευτεριάς, το μήνυμα για το οποίο ο ελληνισμό στο βάθος των χιλιετιών αγωνίζεται. Ευαγγελισμός της Θεοτόκου λοιπόν και απελευθέρωση. Το σωτηριώδες μήνυμα του πρωτοευαγγελίου, πραγματοποιείται μέσα από την φράση της Θεοτόκου «Γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου». Η χαρμόσυνη αγγελία από την άλλη της έναρξης της επανάστασης, έρχεται με υποσχέσεις αίματος. Η εξεγέρσεις έχουν ήδη ξεκινήσει και είναι μαζικές και αποφασιστικές. Μια χαρμολύπη πλανάται στις σκέψεις και κρύβεται στα μάτια όσων βγαίνουν κραυγάζοντας έξω από την εκκλησιά «ελευθερία ή θάνατος». Ζωσμένοι με τα άρματα, ζωσμένοι με τον θάνατο που ακολουθεί. Έχοντας ήδη πριν πολεμήσουν χαραγμένη στο μέτωπο τους την λέξη ήρωας.

Αυτή η αίσθηση χαρμολύπης, είναι που θα δώσει στους αγωνιστές  της ελληνικής επανάστασης του 1821, το στεφάνι της δόξας. Θα τους λυτρώσει, επειδή θα λειτουργήσει ψυχο- εκτονωτικά, μέσα από τα στάδια της του πάθους και της κάθαρσης και λυτρωτικά βιώνοντας την Ανάσταση και την ελευθερία, μέσα από τον αγώνα της. Όπως γράφει ο ποιητής στους Ελεύθερους Πολιορκημένους «Μάγεμα η φύσις κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη•

η μαύρη πέτρα ολόχρυση καί το ξερό χορτάρι.

Με χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κρένει:

«Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει»…

Οι ήρωες, οι οπλαρχηγοί, οι στρατιώτες, οι γυναίκες, τα παιδιά, γίνονται η αιώνια ιστορία του λαού. Οι ήρωες αυτοί, ήταν πρώτα Άγιοι. Ήταν αυτοί που μαρτύρησαν για την πίστη τους πρώτα και ύστερα για την πατρίδα τους. Η ορθοδοξία και η εθνική καταγωγή είναι ισάξια στη καρδιά τους.

Αυτή  είναι η αξία για την οποία αγωνίστηκαν οι ήρωες μας. Και αυτό το στοιχείο, εορτάζει ο λαός μας, σήμερα. Η εθνική μας επέτειος δεν είναι αντιστασιακή κίνηση ή επανάσταση απέναντι στην  κοινωνική ή πολιτική αγανάκτηση. Είναι δογματο-εθνικοαπελυθερωτική. Αυτό της το γνώρισμα μάλιστα, είναι που την καθιστά μέρος, και φυσική εκδήλωση της συμπεριφοράς του λαού. Η 25η Μαρτίου του 1821, είναι ιστορική εορτή, είναι εθνική εορτή, είναι ορθόδοξη εορτή, είναι λοιπόν σε μία λέξη, λαογραφική!

 Αυτό που επίσης πρέπει να θυμόμαστε, όταν εορτάζουμε σαν λαός, σαν χριστιανοί και σαν άνθρωποι που τιμούμε την παράδοσή μας, είναι το εθνικό φρόνημα. Το εθνικό φρόνημα, είναι το κύριο στοιχείο το οποίο πυροδοτεί την εθνική υπερηφάνεια. Την υπερηφάνεια που αναδύεται αβίαστα, όταν, ως θεατές βιώνουμε τις διηγήσεις του εθνικο-απελευθερωτιικού αγώνα.

Ο αγώνας της απελευθέρωσης δεν ξεκίνησε ούτε ολοκληρώθηκε το 1821. Αιώνες, το ελληνικό γένος πασχίζει για να διατηρήσει τα δικαιώματα του ως αυτόχθονος λαός απέναντι στους πολιτιστικούς ξεριζωμούς, απέναντι στους βίαιους εξαναγκασμούς, απέναντι στη Γενοκτονία που προσπαθεί να καταφέρει το τουρκικό σουλτανικό και ύστερα πέτυχε στη σύγχρονη ιστορία το κεμαλικό κράτος.

Είναι αξιοθαύμαστο αν σκεφτεί κανείς, ότι οι παραφρονιστές της δημιουργίας της Γενοκτονίας, στράφηκαν σχεδόν πάντα κατά των Ελλήνων. Οι Τούρκοι, κατάφεραν μετά από 500 χρόνια, να εκδηλώσουν το μένος τους, κατά των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας αλλά και απέναντι σε άλλους λαούς, όπως οι Ασσύριοι και οι Αρμένιοι. Το πρώτιστο μένος κατά των Ελλήνων, έχει βαθιά τις ρίζες του στην παλαιοβυζαντινή ιστορία. Όταν ένας νομαδικός λαός, εγκαταστάθηκε σε ελληνικά εδάφη, διαπλάθηκε για αιώνες μαζί με την ελληνορθόδοξη παράδοση και εν τέλει, την εξόντωσε. Αυτή είναι η εθνική διαφορά των δύο λαών. Και αν όχι όλου του λαού, σίγουρα των ιστορικών του διοικήσεων.

Η ιδέα της Μεγάλης Ελλάδας, η μεγάλη ιδέα, αν και αποτέλεσε πολιτικό εργαλείο, ωστόσο, επιτυχώς αποτύπωσε την ενστικτώδη αντίδραση του Έλληνα, αυτού που δηλαδή ανατράφηκε μέσα στις παραδόσεις και ανέπτυξε την εθνική συνείδηση, απέναντι σε κάθε βία στο εθνικό. Και το εθνικό, είναι το αληθινό.

Στις μεγάλες στιγμές του Γένους μέσα από τον αγώνα, οι καλλιτέχνες μίλησαν για τις αξίες του Έλληνα μαχητή. Αυτού του στρατιώτη, που έχει χαραγμένο στη μνήμη των γενεών του τη φράση «Ή τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς¨». Χωρίς να το επεξεργάζεται συνειδητά, αυτός ο στρατιώτης, πραγματοποιεί με επιτυχία  την πατροκλική μεταρσίωση και νικά το πεπρωμένο της ανθρώπινης λογικής. Οι πολεμικές στρατηγικές, η γεωγραφική γνώση και ο κλεφτοπόλεμος δεν ήταν άξια να δώσουν τις ανατρεπτικές νίκες. Οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες! Και αυτό δεν ήρθε ως νέα είδηση. Αφορά όλες τις περιπτώσεις που ο στρατιώτης καλείται να προστατέψει την αξία της ελληνικής του ταυτότητας. Μιας ταυτότητας, που ασυνείδητα αναγνωρίζει μέσα από τα ένστικτα του για ελευθερία και δημιουργία ότι πρέπει να αγωνίζεται για να τις προστατέψει.

Στη Κεφαλονιά,  το νέο για την επανάσταση ήρθε ως άγγελμα μιας επιθυμίας που ψιθυριστά ακούγονταν στις επιθυμίες της καρδιάς. H συλλογική μνήμη της εθνικής και θρησκευτικής ταυτότητας, διψά να ενωθεί και να γίνει ο σπόρος μιας νέας Ελλάδας. Ο Κοσμάς ο Αιτωλός, αφήνει το μοναδικό του στίγμα στο νησί, ξεσηκώνει, ενώ ο ληξουραίος ιεροκήρυκας Ηλίας Μηνιάτης, αφυπνίζει μέσα από τη ρητορική του.

Οι Κεφαλλήνες, συμμετέχουν ενεργά στα ένοπλα απελευθερωτικά κινήματα .Ήδη από το 1684, δύο χιλιάδες Κεφαλλήνες με επικεφαλής τον Άννινο, Μεταξά και Πινιατώρο, πολεμούν με τους Πολωνούς και τους Ρώσους ενάντια στους Τούρκους. Το 1770, στα Ορλωφικά, χίλιοι Κεφαλλήνες πολιορκούν την Πάτρα. Η δημιουργία της «πολιτείας των επτά νησιών» έως το 1807, θεμελιώνει την ανάγκη της ελευθερίας για τους επτανήσιους θρησκευτικά, πνευματικά, κοινωνικά και πολιτικά.

Οι Κεφαλλήνες, γίνονται μέλη της φιλικής εταιρείας και λαμβάνουν από τον Α. Υψηλάντη, θέσεις ευθύνης στον αγώνα. Η μάχη του Λάλα αλλά και του Πέτα στην οποία συμμετέχουν με οπλισμό και πυροβολικό, δείχνουν την καταλυτική επίδραση που έχει η κεφαλληνιακή συμμετοχή στον αγώνα. Η δράση του ληξουραίου πλοιάρχου Α. Σφαέλου, τον κάνουν τον πρώτο ναύαρχο του επαναστατικού στόλου.

Η κεφαλληνιακή ψυχή, πρωτοστατεί στον αγώνα παρά τις πιέσεις των Άγγλων που χαρακτηρίζουν εγκληματίες όσους παίρνουν μέρος στην επανάσταση και κυνηγούν όλα τα επαναστατικά σώματα που έχουν βρει καταφύγιο στα Επτάνησα. Συνολικά η Κεφαλονιά, δεν γίνεται μόνο κοιτίδα για την επανάσταση αλλά αποτελεί και σημαντικό μέτοχο, ως μέλος του ελληνικού «μετώπου» που αποζητούσε και πίστευε στην εθνική του παλιγγενεσία.

Σε όλες τις ελληνικές ψυχές λοιπόν, κραυγάζει μέσα από τις καρδιές το μήνυμα της λευτεριάς! Το μήνυμα της ταυτότητας. Αυτό το μήνυμα που ο λαός αναβίωνε μυστικά μέσα από την ελληνορθόδοξη παράδοση του και για το οποίο, υπέστη βίαιο και μαζικό εξαναγκασμό να αρνηθεί. Αυτό το μήνυμα καλούμαστε να βιώσουμε και εμείς σήμερα. Να αναβιώσουμε, όχι να θυμηθούμε. Διότι πρόκειται για ζωντανό στοιχείο της παράδοσης και της εθνικής μας ταυτότητας.

Χαραλαμπία Καρούσου Τσελέντη

Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 24/3/2025 #ODUSSEIA #ODYSSEIA