Η Ελλάδα στη δίνη της κλιματικής αλλαγής: Το 2024 ήταν το πιο ζεστό έτος των τελευταίων 30 ετών

Το αποτύπωμα της κλιματικής αλλαγής έχει γίνει αισθητό σε ολόκληρο τον πλανήτη. Πώς επηρέασε τη θερμοκρασία, τις βροχές και τις φυσικές καταστροφές στη χώρα μας.

Η Ελλάδα στη δίνη της κλιματικής αλλαγής: Το 2024 ήταν το πιο ζεστό έτος των τελευταίων 30 ετών

Το αποτύπωμα της κλιματικής αλλαγής έχει γίνει αισθητό σε ολόκληρο τον πλανήτη. Πώς επηρέασε τη θερμοκρασία, τις βροχές και τις φυσικές καταστροφές στη χώρα μας.

Ακραίες ξηρασίες και πλημμύρες έπληξαν την χώρα μας, την Ιταλία και την Ισπανία πιο πολύ από τις περισσότερες άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο τα τελευταία 30 χρόνια, προκαλώντας χιλιάδες θανάτους και τεράστιες οικονομικές απώλειες, σύμφωνα με τον Δείκτη Κλιματικού Κινδύνου (CRI) που δημοσίευσε η ΜΚΟ Germanwatch.

Περισσότεροι από 65.000 θάνατοι σχετίζονται με ακραία καιρικά φαινόμενα από το 1993 έως το 2022 στις τρεις χώρες της Μεσογείου, ενώ οι οικονομικές απώλειες ανήλθαν σε περισσότερα από 90 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ.

Ο Δείκτης Κλιματικού Κινδύνου (CRI), που δημοσιεύεται από το 2006, κατατάσσει τις χώρες παγκοσμίως ανάλογα με το πώς επηρεάζονται ο πληθυσμός και η οικονομία τους από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, τα οποία γίνονται όλο και πιο έντονα και συχνά λόγω της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας. Με την Ευρώπη να είναι «η ήπειρος που θερμαίνεται ταχύτερα στον κόσμο», η πιθανότητα ακραίων καιρικών φαινομένων αυξάνεται ιδιαίτερα γρήγορα στην περιοχή, τονίζει η έκθεση.

Από το 1993 έως το 2022, χάθηκαν περισσότερες από 765.000 ζωές παγκοσμίως και καταγράφηκαν άμεσες οικονομικές απώλειες ύψους σχεδόν 4,2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ (προσαρμοσμένες στον πληθωρισμό), οι οποίες οφείλονται σε περισσότερα από 9.400 ακραία καιρικά φαινόμενα. Η συχνότητα και η ένταση των καταστροφών που σχετίζονται με το κλίμα συνεχίζουν να αυξάνονται και τα στοιχεία αυτά υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη για δράση για το κλίμα.

Στο ίδιο χρονικό διάστημα (1992-2022) η Ελλάδα συγκαταλέγεται στην 7η θέση του Δείκτη Κλιματικού Κινδύνου ανά τον κόσμο. Η έκθεση σημειώνει πως η χώρα μας βίωσε καύσωνες, πλημμύρες και πυρκαγιές (1998, 2007, 2022) που προκάλεσαν μεγάλες ζημιές στη γεωργία. Υπολογίζεται πως 114,20 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από αίτια που προήλθαν από ακραία καιρικά φαινόμενα (ένας άνα χίλιους). Συνολικά τα ακραία καιρικά φαινόμενα επηρέασαν 3,310.40 άτομα στη χώρα μας. Επίσης σημειώθηκε απώλεια ΑΕΠ σε ποσοστό 0.07% που αντιστοιχεί σε 280 εκατ. δολάρια.

Η Ελλάδα τέταρτη στον κόσμο το 2022

Το έτος 2022 οι χώρες που επλήγησαν περισσότερο ήταν κατά σειρά το Πακιστάν, το Μπελίζ, οι ΗΠΑ, η Ισπανία και η Ελλάδα.

Η έκθεση σημειώνει πως στη χώρα μας καταγράφηκε ακραία ζέστη έως και 42.1°C που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερα από 3.000 άτομα (3.092) ενώ οι πυρκαγιές επηρρέασαν 55.000 άτομα.

Η έκθεση ζητά τη στήριξη των πιο ευάλωτων χωρών με επαρκή χρηματοδότηση για το κλίμα. Οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί περισσότερο από το διπλάσιο του παγκόσμιου μέσου όρου, καθιστώντας την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή όλο και πιο επιτακτική, αλλά και έναν κινούμενο στόχο.

Ένα ακόμα αξιοπρόσεκτο στοιχείο που ανέφερε ο δρ. Λαγουβάρδος αφορά τον ρυθμό θέρμανσης της βορειοδυτικής Ελλάδας, που είναι διπλάσιος, σε σχέση με τα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου, καθώς και την Κρήτη. Ο ίδιος εξήγησε πως περιοχές που βρίσκονται μακριά από τη θάλασσα, τείνουν να ζεσταίνονται πιο γρήγορα, γεγονός που δημιουργεί ανησυχία αναφορικά με την γεωργία, τα οικοσυστήματα και τις δασικές πυρκαγιές.

Ακόμα και για την θερμοκρασία των θαλασσών, το περσινό έτος αποτέλεσε χρονιά ρεκόρ, από το 1991 και ύστερα.

Ιδιαίτερα ξηρό έτος το 2024, με λίγες βροχές

Στις ιδιαίτερα ξηρές χρονιές, από άποψη βροχοπτώσεων, κατέταξε το 2024, η επιστημονική ομάδα του climatebook. Συγκεκριμένα, πρόκειται για το 9ο πιο ξηρό έτος, των τελευταίων 3 δεκαετιών. Το ύψος της βροχής σε πολλές περιοχές της χώρας παρουσιάζεται χαμηλότερο από τις αντίστοιχες τιμές της περιόδου 1991-2020.

Κλιματική αλλαγή συνεπάγεται πυρκαγιές και καιρικά επεισόδια

Κατά το 2024, υπολογίζεται πως κάηκαν 420.000 στρέμματα γης, με την πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στην Πεντέλη τον Αύγουστο να καίει, κατά προσέγγιση, 104.000 στρέμματα. Η συνολική έκταση καμένης γης του 2024 συναντάται χαμηλότερα από τον μέσο όρο της περιόδου 2006 – 2024, το οποίο είναι το 503.000 στρέμματα.

Κάνοντας μια συνολική αποτίμηση, οι Έλληνες έγιναν μάρτυρες 31 καιρικών επεισοδίων, τα οποία επέφεραν κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες. Αναλυτικά, σύμφωνα με το climatebook, τα 24 εξ αυτών σχετίζονται με πλημμύρες, τα 10 με ισχυρούς ανέμους και τα 6 με σίφωνες ξηράς. Τα 31 επεισόδια ξεπέρασαν την μέση τιμή της περιόδου 2000 – 2024, που ήταν τα 24 επεισόδια. Τα εν λόγω φυσικά φαινόμενα προκάλεσαν τον χαμό συνολικά 9 ανθρώπων.

ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 26/2/2025 #ODUSSEIA #ODYSSEIA

ωνα με τον Δείκτη Κλιματικού Κινδύνου (CRI) που δημοσίευσε η ΜΚΟ Germanwatch.

Περισσότεροι από 65.000 θάνατοι σχετίζονται με ακραία καιρικά φαινόμενα από το 1993 έως το 2022 στις τρεις χώρες της Μεσογείου, ενώ οι οικονομικές απώλειες ανήλθαν σε περισσότερα από 90 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ.

Ο Δείκτης Κλιματικού Κινδύνου (CRI), που δημοσιεύεται από το 2006, κατατάσσει τις χώρες παγκοσμίως ανάλογα με το πώς επηρεάζονται ο πληθυσμός και η οικονομία τους από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, τα οποία γίνονται όλο και πιο έντονα και συχνά λόγω της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας. Με την Ευρώπη να είναι «η ήπειρος που θερμαίνεται ταχύτερα στον κόσμο», η πιθανότητα ακραίων καιρικών φαινομένων αυξάνεται ιδιαίτερα γρήγορα στην περιοχή, τονίζει η έκθεση.

Από το 1993 έως το 2022, χάθηκαν περισσότερες από 765.000 ζωές παγκοσμίως και καταγράφηκαν άμεσες οικονομικές απώλειες ύψους σχεδόν 4,2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ (προσαρμοσμένες στον πληθωρισμό), οι οποίες οφείλονται σε περισσότερα από 9.400 ακραία καιρικά φαινόμενα. Η συχνότητα και η ένταση των καταστροφών που σχετίζονται με το κλίμα συνεχίζουν να αυξάνονται και τα στοιχεία αυτά υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη για δράση για το κλίμα.

Στο ίδιο χρονικό διάστημα (1992-2022) η Ελλάδα συγκαταλέγεται στην 7η θέση του Δείκτη Κλιματικού Κινδύνου ανά τον κόσμο. Η έκθεση σημειώνει πως η χώρα μας βίωσε καύσωνες, πλημμύρες και πυρκαγιές (1998, 2007, 2022) που προκάλεσαν μεγάλες ζημιές στη γεωργία. Υπολογίζεται πως 114,20 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από αίτια που προήλθαν από ακραία καιρικά φαινόμενα (ένας άνα χίλιους). Συνολικά τα ακραία καιρικά φαινόμενα επηρέασαν 3,310.40 άτομα στη χώρα μας. Επίσης σημειώθηκε απώλεια ΑΕΠ σε ποσοστό 0.07% που αντιστοιχεί σε 280 εκατ. δολάρια.

Η Ελλάδα τέταρτη στον κόσμο το 2022

Το έτος 2022 οι χώρες που επλήγησαν περισσότερο ήταν κατά σειρά το Πακιστάν, το Μπελίζ, οι ΗΠΑ, η Ισπανία και η Ελλάδα.

Η έκθεση σημειώνει πως στη χώρα μας καταγράφηκε ακραία ζέστη έως και 42.1°C που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερα από 3.000 άτομα (3.092) ενώ οι πυρκαγιές επηρρέασαν 55.000 άτομα.

Η έκθεση ζητά τη στήριξη των πιο ευάλωτων χωρών με επαρκή χρηματοδότηση για το κλίμα. Οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί περισσότερο από το διπλάσιο του παγκόσμιου μέσου όρου, καθιστώντας την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή όλο και πιο επιτακτική, αλλά και έναν κινούμενο στόχο.

Ένα ακόμα αξιοπρόσεκτο στοιχείο που ανέφερε ο δρ. Λαγουβάρδος αφορά τον ρυθμό θέρμανσης της βορειοδυτικής Ελλάδας, που είναι διπλάσιος, σε σχέση με τα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου, καθώς και την Κρήτη. Ο ίδιος εξήγησε πως περιοχές που βρίσκονται μακριά από τη θάλασσα, τείνουν να ζεσταίνονται πιο γρήγορα, γεγονός που δημιουργεί ανησυχία αναφορικά με την γεωργία, τα οικοσυστήματα και τις δασικές πυρκαγιές.

Ακόμα και για την θερμοκρασία των θαλασσών, το περσινό έτος αποτέλεσε χρονιά ρεκόρ, από το 1991 και ύστερα.

Ιδιαίτερα ξηρό έτος το 2024, με λίγες βροχές

Στις ιδιαίτερα ξηρές χρονιές, από άποψη βροχοπτώσεων, κατέταξε το 2024, η επιστημονική ομάδα του climatebook. Συγκεκριμένα, πρόκειται για το 9ο πιο ξηρό έτος, των τελευταίων 3 δεκαετιών. Το ύψος της βροχής σε πολλές περιοχές της χώρας παρουσιάζεται χαμηλότερο από τις αντίστοιχες τιμές της περιόδου 1991-2020.

Κλιματική αλλαγή συνεπάγεται πυρκαγιές και καιρικά επεισόδια

Κατά το 2024, υπολογίζεται πως κάηκαν 420.000 στρέμματα γης, με την πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στην Πεντέλη τον Αύγουστο να καίει, κατά προσέγγιση, 104.000 στρέμματα. Η συνολική έκταση καμένης γης του 2024 συναντάται χαμηλότερα από τον μέσο όρο της περιόδου 2006 – 2024, το οποίο είναι το 503.000 στρέμματα.

Κάνοντας μια συνολική αποτίμηση, οι Έλληνες έγιναν μάρτυρες 31 καιρικών επεισοδίων, τα οποία επέφεραν κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες. Αναλυτικά, σύμφωνα με το climatebook, τα 24 εξ αυτών σχετίζονται με πλημμύρες, τα 10 με ισχυρούς ανέμους και τα 6 με σίφωνες ξηράς. Τα 31 επεισόδια ξεπέρασαν την μέση τιμή της περιόδου 2000 – 2024, που ήταν τα 24 επεισόδια. Τα εν λόγω φυσικά φαινόμενα προκάλεσαν τον χαμό συνολικά 9 ανθρώπων.

ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 26/2/2025 #ODUSSEIA #ODYSSEIA