Μέσα στους στόχους της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης ως πνευματικού φορέα είναι η συμβολή της στη διάχυση της γνώσης και στην ανάπτυξη γενικότερα της κριτικής σκέψης και του προβληματισμού. Στη βάση αυτή, ανάμεσα σε άλλα, καθιέρωσε, όπως θα θυμούνται οι συμπολίτες μας, λόγω και της πανδημίας, τις Διαδικτυακές Ομιλίες-Συζητήσεις – ξεκίνησαν το 2021 και συνεχίστηκαν μέχρι και το 2024.
Ι. Έτσι, το 2021, η Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη, με αφορμή τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, διοργάνωσε Διαδικτυακές Ομιλίες-Συζητήσεις του μήνα με θέματα που αποκλειστικά σχετίζονταν με πρόσωπα και γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης. Και αυτές τις ομιλίες τις ανέλαβαν δικοί μας, Κεφαλονίτες, που ζουν και δραστηριοποιούνται στο νησί, με αποτέλεσμα να αξιοποιηθεί δημιουργικά το πνευματικό, επιστημονικό δυναμικό του νησιού μας.
Καλό είναι να θυμηθούμε ομιλητές και τίτλους ομιλιών:
–Ιανουάριος: Πέτρος Πετράτος, φιλόλογος, δρ Ιστορίας, «Από την Ιστορία και τη Μυθολογία της Επανάστασης του 1821».
–Φεβρουάριος: Λάμπρος Σιμάτος, εκπαιδευτικός, «Ο ναυτικός αγώνας του 1821».
–Μάρτιος: Δώρα Μαρκάτου, αφ. Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων,, «Δημόσια Μνημεία για την Ελληνική Επανάσταση και τους πρωταγωνιστές της».
–Απρίλιος: Ηλίας Παρίσης, υποστράτηγος ε.α., «Τακτικός στρατός: ο άγνωστος ήρωας του Αγώνα της Παλιγγενεσίας».
–Μάιος: Γεράσιμος Σ. Γαλανός, εκπαιδευτικός, ερευνητής Λαογραφίας, «Ο Ελληνικός Εθνικός Ύμνος: οπτικοακουστική προσέγγιση στα βήματα της Λευτεριάς »
–Ιούνιος: Νίκος Μαραγκάκης, φιλόλογος, ιστορικός ερευνητής, «Η έναρξη της Επανάστασης στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες».
–Ιούλιος: Πέτρος Πετράτος, φιλόλογος, δρ Ιστορίας, «Η βαλκανική διάσταση της Επανάστασης του 1821».
–Αύγουστος: Αλίκη Γαλιατσάτου, φιλόλογος, «Η λογοτεχνική δημιουργία κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης».
–Σεπτέμβριος: Λαμπρογιάννης Πεφάνης, δρ Μουσικολογίας, «Η μουσική κατά την περίοδο της Επανάστασης του 1821»
–Οκτώβριος: Γεράσιμος Μήλας, δάσκαλος, και Όλγα Μαρκέτου και Βασίλης Μανίκας, φιλόλογοι, «Η Επανάσταση του 1821 στα σχολικά εγχειρίδια Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου».
–Νοέμβριος: Ηλίας Τουμασάτος, εκπαιδευτικός, συγγραφέας, δρ Ιστορίας, «Οι πρωταγωνιστές της άλλης πλευράς: ο οθωμανικός κόσμος στα χρόνια της Επανάστασης».
–Δεκέμβριος: Τον Κύκλο Ομιλιών-Συζητήσεων για το 1821 έκλεισε ο καθηγητής Σύγχρονης Πολιτικής και Κοινωνικής Ιστορίας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γιώργος Μαργαρίτης με θέμα «Η Επανάσταση και η Ανεξαρτησία. Συζήτηση για δυο βιβλία για το 1821».
ΙΙ. Κατά το 2022 συνεχίστηκαν από την Ιακωβάτειο Βιβλιοθήκη οι Διαδικτυακές Ομιλίες-Συζητήσεις με ποικίλου περιεχομένου τούτη τη φορά θεματολογία (κοινωνιολογία, ιστορία, πολιτική, τέχνες, αστρονομία, λαογραφία, αθλητισμός, κ.λπ.). Και τα θέματα αυτά εισηγήθηκαν κυρίως Κεφαλονίτες ερευνητές και επιστήμονες (εντός και εκτός Κεφαλονιάς). Ενδεικτικά αναφέρουμε:
–«Βιβλίο, ένα παράθυρο στον κόσμο» από τη φιλόλογο στο Πετρίτσειο Λύκειο Ληξουρίου Φοίβη Ρίζου, δρα στην Εκπαίδευση.
–«Η δημιουργία και λειτουργία του Σύμπαντος» από τον καθηγητή Φυσικής Βασίλη Κόκκαλη.
–«Ο σχηματισμός και η εξέλιξη της γης» από την Παρασκευή Βασάλα, πτυχιούχο Γεωλογίας, δρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
–«Η εξέλιξη της ζωής» από την Κατερίνα Πειρουνάκη, βιολόγο στο Πετρίτσειο Λύκειο Ληξουρίου.
–«Το πρόβλημα των τριών σωμάτων και ο Άγγελος Δελλαδέτσιμας» από τον Διονύσιο Κατερέλο, αναπληρωτή καθηγητή στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο.
–«Ο Ιωάννης Μεταξάς και η προετοιμασία για τη Μάχη της Ελλάδος: όψεις και στοχασμοί» από τον φιλόλογο στο Πετρίτσειο Λύκειο Ληξουρίου Γεράσιμο Φαρακλό, δρα Κλασικής Φιλολογίας.
–«Η εκστρατεία του Ελληνικού Στρατού στη Μικρά Ασία (1919-1922)» από τον υποστράτηγο ε.α. Ηλία Παρίση.
–«Η εκλογική και πολιτική συμπεριφορά των Κεφαλλήνων στις πρώτες εκλογές μετά την Ένωση (1864)» από τον Παύλο Χρ. Καρούσο, οικονομολόγο-κοινωνιολόγο, δρα Πολιτικών Επιστημών και Ιστορίας.
–«Οικογενειακά ονόματα και τοπωνύμια της Κεφαλονιάς: μελέτη περιπτώσεων» από τον Παναγιώτη Γ. Κριμπά, αναπληρωτή καθηγητή στη Σχολή Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.
Στο μεταξύ, με τη συνεργασία και τη στήριξη της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης, το Ίδρυμα Κεφαλονιάς και Ιθάκης (ΙΚΙ) πραγματοποίησε άλλες δύο διαδικτυακές ομιλίες-συζητήσεις μέσα στο 2022:
–ο ομότιμος καθηγητής Εκκλησιαστικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωάννης Κονιδάρης μίλησε με θέμα «Ο Αντώνης Τρίτσης και η εκκλησιαστική περιουσία», και
— η ιστορικός της Τέχνης Δώρα Μαρκάτου, αφ. αναπληρώτρια καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με θέμα «Christian Zervos: ένας διάσημος Κεφαλονίτης στο Παρίσι».
ΙΙΙ. Κατά το 2023 και 2024 για τις Διαδικτυακές Ομιλίες-Συζητήσεις συνεργάστηκαν εκτός από την Ιακωβάτειο Βιβλιοθήκη και η Αδελφότητα Κεφαλλήνων και Ιθακησίων Πειραιά και το Ίδρυμα Κεφαλονιάς και Ιθάκης. Αναφέρουμε ενδεικτικά θέματα και ομιλητές:
Για το 2023:
–«Γιατροί από την Κεφαλονιά και την Ιθάκη στις Ιατρικές Σχολές και άλλες καίριες θέσεις» από τον Ομότιμο Καθηγητή Χειρουργικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Διονύσιο Βώρο.
–«Κεφαλονίτες γιατροί στο Α΄ Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο του 1901» από τον Επίκουρο Καθηγητή Ιατρικής και συγγραφέα Γεράσιμο Ρηγάτο.
–«Μια ενεργειακή πολιτική για τον 21ο αιώνα» από τον δημοσιογράφο-αναλυτή σε θέματα οικονομίας και διεθνών σχέσεων, διδάσκοντα σε Πανεπιστήμιο (Κύπρος) και συγγραφέα Λεωνίδα Βατικιώτη.
–«Διαχείριση βιοαποβλήτων και κυκλική οικονομία» από τον Καθηγητή της Σχολής Χημικών Μηχανικών στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Γεράσιμο Λυμπεράτο.
–«Επιπτώσεις στην ατμόσφαιρα από την παγκόσμια δραστηριότητα της ναυτιλίας» από τον Ομότιμο Καθηγητή Θαλασσίου Περιβάλλοντος στο Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά Βασίλη Τσελέντη.
–«Εφοπλισμός και πλοιοκτητική ελίτ στην Κεφαλονιά του 19ου αιώνα: Ιωάννης Σκαλτσούνης και Παύλος Φωκάς Αλεξανδράτος» από τον εκπαιδευτικό, δρα Ιστορίας Παναγιώτη Καπετανάκη.
–«Η συλλογή τραγουδιών των αδελφών Τυπάλδου Ιακωβάτου και ο Ωδικός Όμιλος Ληξουρίου» από τον εκπαιδευτικό, ερευνητή Λαογραφίας Γεράσιμο Σ. Γαλανό.
–«Ο ρόλος του σχολείου και της οικογένειας στην ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης των παιδιών» από την Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδαγωγικής στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών Κωνσταντίνα Τσώλη.
–«Ψυχική υγεία παιδιών, εφήβων και οικογενειών: γιατί είναι σημαντική» από τον Ομότιμο Καθηγητή Παιδοψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Γεράσιμο Κολαΐτη.
Για το 2024:
–«Κλιματική αλλαγή και ακραία καιρικά φαινόμενα» από τον φυσικό – μετεωρολόγο Γιώργο Τσατραφύλλια.
–«Ελλάδα – Δημογραφικές εξελίξεις και προκλήσεις» από τον Διευθυντή Ερευνών του Ινστιτούτου Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών Βύρωνα Κοτζαμάνη.
–«Συμπεριφορικά οικονομικά (Behavioral economics) και Βιώσιμη ανάπτυξη» από τον Αναπληρωτή Καθηγητή στο Τμήμα Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας του Ιονίου Πανεπιστημίου Αγησίλαο Κονιδάρη.
–«Σεισμική μηχανική: μια διεθνής ιστορική αναδρομή» από τον Καθηγητή Α΄ Βαθμίδας της Σχολής Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ) Γιώργο Παπαγιαννόπουλο.
–«Επτανήσιοι στη Βενετία τον 19ο αιώνα: κινητικότητα και επαγγελματικές ενασχολήσεις στον “Αιώνα των Επαναστάσεων”» από τον Καθηγητή Ιστορίας στο Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Γεράσιμο Παγκράτη.
–«Ο επτανησιακός τύπος κατά τη διάρκεια της βρετανικής διοίκησης» από τη δρα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών Αγγελική Γιαννάτου.
–«Αλλαγή κουλτούρας στην κεφαλονίτικη και ιθακήσια γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή» από τον Προϊστάμενο Γενικής Διεύθυνσης της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Κεφαλληνίας και Ιθάκης δρα Σπύρο Α. Θεοτοκάτο.
–«Σχεδιάζοντας κανόνες για την Τεχνητή Νοημοσύνη: η περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης» από τον συγγραφέα, νομικό και πολιτικό αναλυτή σε ζητήματα ηθικής της Τεχνολογίας και δεοντολογίας της Επιστήμης στη Γενική Διεύθυνση Έρευνας και Καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δρα Μιχάλη Κρητικό.
Είναι αλήθεια ότι πολλοί επιστήμονες, ερευνητές, μελετητές, συγγραφείς, άνθρωποι γενικά των Γραμμάτων και της Επιστήμης, Κεφαλονίτες και μη, δέχτηκαν να στηρίξουν την πρωτοβουλία των Διαδικτυακών Ομιλιών-Συζητήσεων. Τους ευχαριστούμε θερμά για την άμεση ανταπόκρισή τους στην πρόσκλησή μας. Ευχόμαστε και στο μέλλον να δοθεί η δυνατότητα για νέες συνεργασίες μαζί τους.
ΙV. Για το 2025 σκεφτόμαστε τη συνέχιση αυτής της δραστηριότητας αλλά σε μια άλλη βάση. Πάλι η θεματολογία μας θα είναι γενικότερου κοινωνικού και επιστημονικού ενδιαφέροντος‧ πάλι οι ομιλητές-συζητητές θα προέρχονται από το κεφαλονίτικο και γενικότερα το επτανησιακό δυναμικό αλλά και από το ευρύτερα πλούσιο ελληνικό δυναμικό. Τούτη το φορά όμως 1) θα μας ενδιαφέρει κυρίως η επικαιρότητα, δηλαδή η παρουσίαση, ανάλυση και κριτική θεμάτων και γεγονότων της επικαιρότητας, ελληνικής και διεθνούς, και 2) οι ομιλητές θα είναι τουλάχιστον δύο, με παραπλήσιες/συμπληρωματικές ή και αντίθετες μεταξύ τους απόψεις και θέσεις. Και φυσικά μετά τις σύντομες εισηγήσεις και το μεταξύ των ομιλητών διάλογο, θα ακολουθούν, όπως πάντα, οι ερωτήσεις και παρεμβάσεις του κοινού.
Προετοιμαζόμαστε για το πρώτο 15νθήμερο του Μαρτίου 2025. Θα υπάρξει κατατοπιστική ενημέρωση. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι οι συμπολίτες μας και οι δεκάδες φίλοι μας εκτός Κεφαλονιάς θα στηρίξουν αυτήν την αλλαγή στις Διαδικτυακές Ομιλίες-Συζητήσεις.
ΤΟ ΕΦΟΡΕΥΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
ΤΗΣ ΙΑΚΩΒΑΤΕΙΟΥ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 10/2/2025 #ODUSSEIA #ODYSSEIA