● ΤΟ ΕΚΘΕΜΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2024
Το Έκθεμα του Οκτωβρίου 2024 παρουσιάζεται από τον πρόεδρο του Εφορευτικού Συμβουλίου της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης Πέτρο Πετράτο. Πρόκειται για το σπουδαίο βιβλίο του Θησέα Τζαννετάτου «Το Πρακτικόν της Λατινικής Επισκοπής Κεφαλληνίας του 1264 και η Επιτομή αυτού. Κριτική έκδοσις αυτών» (1965), το οποίο είναι ήδη ψηφιοποιημένο και το αμέσως επόμενο διάστημα θα αναρτηθεί στο διαδίκτυο. Οι σχετικές πληροφορίες είναι ήδη αναρτημένες στην ιστοσελίδα της Βιβλιοθήκης μας: http://vivl-lixour.kef.sch.gr
● ΕΣΠΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1944 – 80 ΧΡΟΝΙΑ: 1944-2024
Η Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη, με τη συμπλήρωση 80 χρόνων από την απελευθέρωση της χώρας, όπως και της Κεφαλονιάς, από τους Γερμανούς το 1944, σας προσκαλεί στην Εσπερίδα που διοργανώνει το Σάββατο, 5 Οκτωβρίου 2024, στις 7 μ.μ., στην κεντρική αίθουσα του Μουσείου Ληξουρίου με σχετικές ομιλίες και Έκθεση βιβλιακού και αρχειακού υλικού από τα βιβλία και τα αρχειακά τεκμήρια της Βιβλιοθήκης μας.
Θα μιλήσουν
● ο φιλόλογος, δρ Σύγχρονης Ιστορίας Βασίλης Μόσχος με θέμα: «Το διεθνές πλαίσιο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου: πτυχές, διακυβεύματα και αντιθέσεις»,
● η ιστορικός Μαρία Σπηλιωτοπούλου, Διευθύντρια Ερευνών στο Κέντρο Ερεύνης της Ιστορίας του Νεώτερου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών, με θέμα: «Απελευθέρωση, μια μακρά πορεία (1943-1945)», και
● ο φιλόλογος, δρ Ιστορίας Πέτρος Πετράτος με θέμα: «Κεφαλονιά 1944-45: πριν και μετά την Απελευθέρωση».
Σας περιμένουμε.
ΤΟ ΕΦΟΡΕΥΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΙΑΚΩΒΑΤΕΙΟΥ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ
***************************
ΠΡΑΚΤΙΚΟΝ ΛΑΤΙΝΙΚΗΣ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ (1264)
Τη 12η Ιουλίου 1264 ο Παλατίνος κόμης Ριχάρδος Α΄ Ορσίνι, ηγεμόνας εκείνη την περίοδο της Κεφαλονιάς, της Ιθάκης και της Ζακύνθου, επικυρώνει μέσω ενός Πρακτικού την κτηματική περιουσία της Λατινικής Επισκοπής στη φραγκοκρατούμενη τότε Κεφαλονιά. Αργότερα, μέσα στο 17ο αιώνα, δημιουργήθηκε ένα Αντίγραφο εκείνου του Πρακτικού και το 1677 συντάχθηκε η Επιτομή του από τον ιερέα Γεώργιο Μεταξά.
Το Πρακτικό, το Αντίγραφό του και η Επιτομή του φυλάσσονταν στο Αρχείο της Ζακύνθου μέχρι το 1953, όταν η φωτιά που συνόδευσε τους σεισμούς του Αυγούστου στη Ζάκυνθο, τα εξαφάνισε καίγοντάς τα μαζί με άλλα σπουδαία έγγραφα. Ευτυχώς ωστόσο για την έρευνα και την ιστορία, που από το 1931 είχε προλάβει ο συμπατριώτης μας καθηγητής και μετέπειτα ακαδημαϊκός Διονύσιος Ζακυθηνός και είχε φωτογραφίσει το Πρακτικό, το κείμενο του οποίου δημοσίευσε τον επόμενο χρόνο. Την έρευνα συνέχισε και συμπλήρωσε αργότερα (1939) ο επίσης συμπατριώτης μας καθηγητής Θησέας Τζαννετάτος, ανακαλύπτοντας το Αντίγραφο και την Επιτομή του Πρακτικού.
Ο Θ. Τζαννετάτος με παραχωρημένες από τον Δ. Ζακυθηνό τις φωτογραφίες του Πρακτικού προχώρησε το 1965 σε κριτική έκδοση του Πρακτικού και της Επιτομής του, εμπλουτίζοντας καθοριστικά τη μεσαιωνική βιβλιογραφία. Αυτό το βιβλίο με τον τίτλο «Το Πρακτικόν της Λατινικής Επισκοπής Κεφαλληνίας του 1264 και η Επιτομή αυτού. Κριτική έκδοσις αυτών» (εν Αθήναις 1965), παρουσιάζεται εδώ. Είναι από τα βιβλία που πρόσφατα ψηφιοποίησε η Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη και σύντομα θα αναρτηθεί στο διαδίκτυο μαζί με άλλο πολύτιμο βιβλιακό, αρχειακό και μουσειακό υλικό.
Το Πρακτικό αυτό είναι ουσιαστικά το κτηματολόγιο της Λατινικής Επισκοπής στην Κεφαλονιά, η μελέτη του οποίου δίνει στοιχεία και πληροφορίες για πρόσωπα και οικογένειες, για συνοικισμούς και χωριά,- περισσότερα από χίλια είναι τα κύρια ονόματα προσώπων και τόπων – για εκκλησιές και μοναστήρια, για κάστρα και διάφορες οχυρές θέσεις, για δρόμους και μονοπάτια, για πηγές και ποτάμια, για τίτλους και αξιώματα, για συντεχνίες και άλλες συσσωματώσεις, για διοικητικά όργανα και πολιτικοκοινωνικούς θεσμούς. Με άλλα λόγια το έγγραφο αυτό έχει μεγάλη ιστορική και κοινωνική σημασία.
Παράλληλα, έχει και σπουδαία γλωσσολογική σημασία. Το Πρακτικό δεν είναι γραμμένο στην τότε επίσημη γλώσσα της νησιωτικής «κρατικής» οντότητας και της εκκλησίας, τη λατινική, αλλά στην ελληνική γλώσσα του 13ου αιώνα, όχι τη γραπτή αλλά σε μια γλώσσα ανάμεικτη με αρκετά στοιχεία της ομιλούμενης. Η εξέταση της γλώσσας του Πρακτικού σε συνδυασμό με τη γλώσσα της Επιτομής, που γράφτηκε στην ομιλούμενη γλώσσα του 17ου αιώνα , δίνει τη δυνατότητα στους μελετητές να διαπιστώσουν την πορεία και την εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας στους τέσσερις αυτούς αιώνες.
Επομένως, το Πρακτικό και η Επιτομή του είναι με πολλαπλή σημασία πολύτιμα έγγραφα και χρησιμότατα στη έρευνα και την επιστήμη. Γι’ αυτό ακριβώς και ο Θ. Τζαννετάτος κατά την έκδοσή τους δημοσιεύει, εκτός από τα ίδια τα κείμενα, και κριτικό υπόμνημα για το καθένα, λεπτομερείς πίνακες αντιστοιχιών μεταξύ των δύο κειμένων, ευρετήρια κύριων ονομάτων (προσώπων και τόπων) και λέξεων για κάθε κείμενο κ.λπ., καθώς όλα αυτά βοηθούν τον αναγνώστη αλλά και τον απαιτητικό μελετητή στην πληρέστερη κατανόηση, εμβάθυνση, χρησιμότητα και αξία των κειμένων αυτών.
Πέτρος Πετράτος
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 2/10/2024 #ODUSSEIA #ODYSSEIA