Έκθεση με τίτλο «Θαλασσοπόροι της Γηραιάς Ηπείρου. Έλληνες Ναυτικοί με τον Κολόμβο και τον Μαγγελάνο» διοργανώνει ο Δήμος Παπάγου-Χολαργού σε συνεργασία με τις Πρεσβείες και τα Μορφωτικά Ιδρύματα της Ιταλίας και της Ισπανίας στην Ελλάδα.
Η έκθεση αυτή, που ξεκίνησε με πρωτοβουλία του Δήμου Παπάγου-Χολαργού, είναι ένας συνδυασμός δύο επί μέρους εκθέσεων, μία Ιταλικής για την ανακάλυψη της Αμερικής από τον Κολόμβο και μια Ισπανικής για τον πρώτο περίπλου της Γης από τον Μαγγελάνο, δύο αποστολών που έγιναν για λογαριασμό της Ισπανίας.
Η σημασία των αποστολών αυτών για την ιστορία της ανθρωπότητας που αναδεικνύεται μέσα από αυτές τις εκθέσεις δεν αμφισβητείται. Είναι όμως πολύ λίγο γνωστό ότι στα εγχειρήματα αυτά συμμετείχαν και Έλληνες ναυτικοί, μέλη των πληρωμάτων των δύο αυτών θαλασσοπόρων, μερικοί μάλιστα με σημαντικό έργο στην επιτυχή έκβασή τους.
Πρόκειται για μια συνέργεια της πολιτιστικής συνεργασίας της Ελλάδας με την Ιταλία και την Ισπανία, μέσω του Δήμου Παπάγου-Χολαργού που φιλοξενεί την έκθεση και υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Διεύθυνσης Αποδήμου Ελληνισμού του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών και των Πρεσβειών και Μορφωτικών Ιδρυμάτων Ιταλίας και Ισπανίας στην Αθήνα.
Τα εγκαίνια της έκθεσης πραγματοποιήθηκαν την Δευτέρα, 15 Ιανουαρίου 2024, στις 19.00 στο Αμφιθέατρο «Μίκης Θεοδωράκης» του Δημαρχείου Παπάγου- Χολαργού, με τους προβλεπόμενους χαιρετισμούς και ομιλίες των επισήμων καθώς και με την προβολή του δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ του Ισπανού Ελληνιστή Πέδρο Ολάγια, «Φρανθίσκο Άλμπο, οι Έλληνες ναυτικοί στον πρώτο περίπλου της Γης».
Ανάμεσα στους χαιρετισμούς ήταν και του ΓΓ των Αποδήμων Ιωάννη Χρυσουλάκη ο οποίος έκανε και τα εγκαίνια εκ μέρους και του Υφυπουργού Εξωτερικών κ.Γεωργίου Κώτσηρα, και τόνισε μεταξύ άλλων:
«… πώς η έκθεση αναδεικνύει την καθοριστική συμβολή των Ελλήνων θαλασσοπόρων και της ελληνικής ναυτοσύνης στην ανακάλυψη του Νέου Κόσμου κατά τον πρώτο περίπλου της Γης (1519-1522).
Αποτυπώνει επίσης την σημασία της κατανόησης των ιστορικών και πολιτιστικών δεσμών των λαών της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Ισπανίας, και προβάλει μια σχετικά άγνωστη ιστορική πτυχή της τότε ελληνικής Διασποράς:
Πριν από 5 αιώνες, εννιά τουλάχιστον Έλληνες ναυτικοί (από τη Ρόδο, τη Χίο, το Ναύπλιο και την Κέρκυρα) ετάχθησαν σε μία ασύλληπτη σε τόλμη αποστολή, με σκοπό να διασχίσουν όλους τους μεσημβρινούς της Γης. Πέντε από αυτούς κατάφεραν να συγκαταλεχθούν στους ελάχιστους επιζώντες της. Μεταξύ αυτών ο Φρανθίσκο Άλμπο, τηρητής του Ημερολογίου Ναυσιπλοΐας και αρχιπλοηγός του πλοίου Βικτόρια, του μοναδικού που επέστρεψε στο ασφαλές λιμάνι της Σεβίλλης. Επέζησε, μετρώντας ακατάπαυστα τον ήλιο στην θάλασσα, αναμετρώμενος με κάθε λογής δυσκολίες και κακουχίες. Οδηγός των Ελλήνων στην πρωτόγνωρη αυτή ρότα τους υπήρξε η μοναδική γνώση της θάλασσας και η εγγεγραμμένη στο ελληνικό κύτταρο δύναμη της επιβίωσης. Μια δύναμη που την μετέτρεψαν σε ισχύ ενάντια στον φόβο ατενίζοντας αποφασιστικά την απεραντοσύνη των άγνωστων και σκοτεινών θαλασσών του Κόσμου. Έγιναν έτσι οι νέοι Αργοναύτες: Αυτοί που αψηφούν τον εφήμερο χρόνο του ζην, αγκαλιάζοντας την αιωνιότητα της Ζωής και το φως της Γνώσης.
Η έκθεση, αναδεικνύει επίσης την δύναμη των ιδεών και της συνεργασίας των λαών της ίδιας της Ευρώπης, με συνεκτικό ιστό τον κλασσικό πολιτισμό. Αποτυπώνει, ανάμεσα σε πολλά άλλα παραδείγματα, το πως το πνεύμα του Οδυσσέα και η ελληνική ναυτοσύνη, ως απαύγασμα μακραίωνης πολιτισμικής εμπειρίας και γνώσεων, συναντά στην Αναγέννηση, –όπως συνέβη νωρίτερα στην Αρχαία Ρώμη και αργότερα στον Διαφωτισμό– τον πολιτισμό της Λατινικής Ευρώπης. Μεταλαμπαδεύει έτσι εμπνέοντας ελληνικές αξίες και ιδέες: όπως αυτή της αναζήτησης της γνώσης και της αυτογνωσίας. Αυτές οι ιδέες και αξίες συνέβαλλαν καθοριστικά στην υπέρβαση του «mare nostrum» και των οριζόντων μας, και στον αυτοπροσδιορισμό μιας νέας Ευρώπης στον μεγάλο «καθρέφτη» του Νέου Κόσμου».
Η εκδήλωση θα ολοκληρωθεί με ξεναγήσεις στις δυο εκθέσεις.
Πηγές: ΕΡΤnews, ΥΠΕΞ – ΓΓΑΕΔΔ
ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 26/1/2024 #ODUSSEIA #ODYSSEIA
