Τα Χριστούγεννα ήταν η πιο αγαπημένη μας γιορτή όταν είμασταν παιδιά. Εκείνες τις μέρες οι πόρτες άνοιγαν διάπλατα και όλοι, φτωχοί και πλούσιοι, κάτι είχαν να χαρούν. Όλοι περίμεναν τον ταχυδρόμο με τα νέα και εμβάσματα από τους ξενιτεμένους και τους ναυτικούς του χωριού μου. Για μας η χαρά ήταν μεγάλη, γιατί τα γράμματα έφερναν και τους μποναμάδες μας.
Τα κάλαντα είναι, ίσως, μια από τις πιο γλυκές αναμνήσεις των παιδικών μας χρόνων, γιατί εκτός του γεγονότος ότι αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι των εορτών των Χριστουγέννων, είναι το έθιμο που αφορά όσο κανένα άλλο, τα παιδιά.
Όπως και να το κάνουμε, Χριστούγεννα χωρίς κάλαντα δεν γίνονται.
Ο βρομόκαιρος δεν μας φόβιζε πήραμε τα όπλα μας τα τρίγωνα μας και βγήκαμε να πούμε τα κάλαντα. «Άμα ονειρευόσαστε βόλτα, κάλλιο ντυθείτε, ποδεθείτε, θα χαλάσει ο Θεός τον κόσμο.» είπε η νόνα (η γιαγιά) μου. Φορέσαμε τα χοντρά μας κι από πάνω μια νιτσεράδα για την βροχή και βγήκαμε στους δρόμους. «Καλήν εσπέραν άρχοντες».
Ξύπνημα νωρίς. Θέλαμε να είμαστε από τους πρώτους που θα χτυπάγαμε την πόρτα. Ναι, κινδυνεύαμε να μην μας ανοίξουν πρωί πρωί, όμως αν θα ήμασταν εμείς που θα κάναμε το ποδαρικό και θα περνάμε επαξίως τον καλύτερο μποναμά.
Φως από λαμπερά παιδικά χαμόγελα πλημμύριζε τις γιορτές στα χωριά μας.
“Εντω σπηλαίω τίκτεται,
εν Βηθλεέμ τη πόλει…”
Ζούσαμε τότε στην εποχή του ασπρόμαυρου, χωρίς τηλεόραση, χωρίς ηλεκτρισμό και ζεστό νερό, χωρίς αυτοκίνητα, με λασπωμένους δρόμους αλλά με πολλή ανθρώπινη ζεστασιά, μπόλικη αγάπη.Αυτή πού λείπει εντελώς σήμερα.
Δεν είχαμε ηλεκτρισμό , ούτε Χριστουγεννιάτικά δέντρα να στολίσουμε, δεν υπήρχαν πολύχρωμα λαμπιόνια(που λεφτά για πολυτέλειες εκείνη την εποχή),είχαμε όμως την χαρά της γιορτής, να πούμε τα κάλαντα και να μάς δώσουν για τον «κόπο» μας ένα κουραμπιέ ή ένα φράγκο (μια δραχμή).
Η μουσική που συνόδευε την πανδαισία των καλάντων ήταν το τρίγωνο ή κάποια κιθάρα (πράγμα όχι σπάνιο).Και αργά το απόγευμα της Παραμονής των Χριστουγέννων αφού μετρούσαμε την είσπραξη την παραδίδαμε στην μάνα ,που θα μας άφηνε καμμιά δεκαριά δραχμές για τους βόλους που θ’ αγοράζαμε.
Όταν ήμουνα παιδί θαύμαζα με τις ώρες τους μικρούς γυάλινους βόλους των παιδικών μας παιχνιδιών. Περιεργαζόμουν πάντα ένα καινούργιο βόλο στον ήλιο και απολάμβανα τα χρωματικά του παιχνιδίσματα Πολύχρωμοι, με περίτεχνα εσωτερικά σχέδια που στα μάτια των παιδιών αποκτούσαν παραμυθένιες διαστάσεις.
Το βραδάκι της παραμονής το σπίτι μοσχοβολούσε από τα φαγητά και τα γλυκίσματα που ετοιμάστηκαν από την νόνα και την μάνα κι έπειτα ακολουθούσε το υποχρεωτικό μπάνιο με το νερό που ζεσταίνονταν την γκαζιέρα κι ήταν η απαραίτητη προετοιμασία για την Μεγάλη Μέρα και είχε και τα σχετικά κλάματα από την σαπουνάδα που έμπαινε στα παιδικά μας μάτια.
Κόντευε να ξημερώσει όταν ακούσαμε την πρώτη καμπάνα, η μάνα να μας φορέσει τα γιορτινά μας ρούχα, σε λίγο βγήκαμε όλοι μαζί να πάμε στην εκκλησία. Σαν παιδιά έπρεπε οπωσδήποτε να μεταλάβουμε και μετά την νυχτερινή λειτουργία νωρίς το πρωί να γυρίσουμε στο σπίτι να αρχίσουμε το παιχνίδι μέχρι που να πάει μεσημέρι να κάτσουμε όλη η οικογένεια γύρω από το τραπέζι, να σερβίρει η μάνα το αρνάκι στο φούρνο με πατάτες και ο πατέρας να κόψει τελετουργικά το Χριστόψωμο. Πριν αρχίσει το σερβίρισμα έπρεπε να ψάλλουμε όλοι μαζί το «Χριστός γεννάται» . Η αληθινή ευτυχία προέρχεται μόνον από το να κάνουμε τους άλλους ευτυχισμένους.
Από το εορταστικό τραπέζι των Χριστουγέννων δεν θα μπορούσαν να λείψουν οι αγαπημένοι συγγενείς και φίλοι, τα Χριστούγεννα χωρίς αγκαλιά δεν θα ήταν γιορταστική μέρα. Εκείνα τα χρόνια δεν είχαμε ούτε σπουδαία δώρα, ούτε τηλεόραση, ούτε κινητά, ούτε γλέντια. Το γλέντι μας ήταν το Χριστουγεννιάτικό τραπέζι μα πιο πολύ η αγάπη, γιατί τι θα ήταν τα Χριστούγεννα χωρίς αγάπη ;
Αξέχαστα χρόνια αγάπης και θύμησης.
Σήμερα θυμόμαστε τα μέρη που μεγαλώσαμε. Είχαμε αλλάξει την ζωή μας . Και σπίτια και έπιπλα. Οι γονείς κι η νόνα και αρκετοί γνωστοί και φίλοι αγαπημένοι ταξίδεψαν ήδη στη Άνω Ιερουσαλήμ.
“Οι παλιές αγάπες πάνε στον παράδεισο”
Λάθος μεγάλο να ανοίξω μετά από χρόνια το μαθητικό γραφείο μου και χωρίς να το σκεφτώ, να πάρω το κουτί με τις κασέτες που όλα τα χρόνια μάζευα ,όλα τα τραγούδια 60-70 εκεί κι ο μαγικός elvis presley στο «its now or never (1960)».Ηρθαν στο νου μου εκείνα τα αξέχαστα χρόνια που τώρα χάθηκαν κι ήταν σαν να είχα πετάξει ένα κομμάτι της ζωής μου στα σκουπίδια. Βρήκα το παλιό κασετόφωνο κι έβαλα την κόκκινη κασέτα με τις μελωδίες του 1960-1970 (A casa d’ irene-Nico Fidenco!) Στο ίδιο κουτί κι οι μαθητικές φωτογραφίες και γράμματα σε αγαπημένους ,τα πρώτα σκιρτήματα καρδιάς… Με αφετηρία λοιπόν στη δεκαετία των παιδικών και νεανικών μου χρόνων, στάθηκα «στου χρόνου τον καθρέφτη» και γύρισα το ρολόι στο «τότε». Ήτανε νοσταλγική η ανάμνηση σ’ ένα χώρο αγάπης , με πόνο όμως για τα χρόνια που πέρασαν, τις ελπίδες που έσβησαν, τα χωριά που ερήμωσαν, την Χριστουγεννιάτικη λειτουργία που δεν γίνεται την νύχτα και κάποιες φορές καθόλου, αφού ο παπάς μας ιερουργεί πλέον στο άνω Θυσιαστήριο και ενορία υπολειτουργεί, οι πόρτες είναι αμπαρωμένες ,λίγα παιδιά λένε τα κάλαντα, με τον ίδιο καιρό όμως, από το πρωί η βροχή κι ο βοριάς φυσάει με λύσσα….
Φέτος στα Χριστούγεννα, ανακαλύψτε τουλάχιστον ξανά τις ξεχασμένες αναμνήσεις σας!!
«Χρόνια πολλά να χαίρεστε πάντα ευτυχισμένοι,
σωματικώς και ψυχικώς να είστε πλουτισμένοι.»
ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και με ΥΓΕΙΑ
ΑΝΤΩΝΗΣ Π ΑΡΓΥΡΟΣ
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 22/12/2023 #ODUSSEIA #ODYSSEIA