Μια από τις διαστάσεις των αποτελεσμάτων των πανελλαδικών που θα πρέπει να προβληματίσει όσους αγαπάμε ή θεραπεύουμε με οποιονδήποτε τρόπο τις ανθρωπιστικές σπουδές είναι η πτωτική πορεία των Φιλοσοφικών Σχολών στις προτιμήσεις των υποψηφίων. Σχολές όπως η Φιλολογία Αθηνών, κάποτε υψηλότερη σε βαθμολογία από τη Νομική, απαιτούν για την εισαγωγή τους βαθμολογία 13.012 μορίων. Η Φιλολογία Θεσσαλονίκης δεν καλύπτει καν τον αριθμό των εισακτέων, ενώ υπάρχουν τμήματα με τα οποία εισάγεται κανείς με βαθμολογία κάτω από 10. Στα περισσότερα τμήματα δε της Περιφέρειας (εκτός Πάτρας και Βόλου), ακόμα και σε τμήματα με μεγάλη ιστορία και υψηλότατο επίπεδο σπουδών όπως στα Πανεπιστήμια Ιωαννίνων και Κρήτης και οι βάσεις είναι πολύ χαμηλές. Ο πίνακας που επισυνάπτεται δείχνει εύγλωττα την εικόνα.
Δεν είναι όμως οι χαμηλές βάσεις το πρόβλημα. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι στα Τμήματα αυτά δεν καλύπτονται καν οι διαθέσιμες θέσεις.
Γι’ αυτό ασφαλώς δεν φταίει η “επικατάρατος” για πολλούς Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής. Πόσο παρακάτω μπορεί να πάει η βάση από τις 8.500 μόρια για να γίνει κανείς φιλόλογος; Η θλιβερή πραγματικότητα είναι ότι οι υποψήφιοι ΔΕΝ ΔΗΛΩΝΟΥΝ πλέον τις φιλοσοφικές σχολές. Η ανθρωπιστική παιδεία έχει απαξιωθεί, όσο κι αν η κ. Κεραμέως βαυκαλιζόταν πανηγυρίζοντας ότι “ενισχύει τις κλασικές σπουδές” με έξτρα δόσεις λατινικών, καταργώντας τα μαθήματα Κοινωνικών επιστημών και πολιτειακής παιδείας.
3.815 θέσεις σε φιλοσοφικές σχολές (Τμήματα Φιλολογίας, Ιστορίας, Φιλοσοφίας) προσφέρθηκαν φέτος (δεν έχω μετρήσει τις ξένες φιλολογίες, τις θεατρολογίες, τα παιδαγωγικά δημοτικής εκπαίδευσης – στα τελευταία η ζήτηση είναι εμφανώς μεγαλύτερη…). Καλύφθηκαν 2.426. Πόσα από τα παιδιά αυτά θα αποφοιτήσουν και πόσα θα βρουν δουλειά; Διότι αν δούμε τη Φιλοσοφική Σχολή μόνο ως σχολή παραγωγής φιλολόγων για την εκπαίδευση, τα πράγματα είναι δραματικά. Όσοι όμως έχουμε περάσει από Φιλοσοφική Σχολή ξέρουμε πόσο μεγάλους ορίζοντες μπορούν να σου ανοίξουν οι σπουδές σε ένα τέτοιο τμήμα. Και επαγγελματικούς, πιστεύω. Ένας απόφοιτος Φιλοσοφικής μπορεί να κάνει πολύ περισσότερα πράγματα απ’ ό,τι φαντάζεστε. Ένας καλός γνώστης της γλώσσας, της ιστορίας, της φιλοσοφίας και του πολιτισμού δεν θα ήταν ιδανικός “δημιουργός περιεχομένου;” άραγε; Δεν θα ήταν χρήσιμος στη διαφήμιση, στη δημοσιογραφία, στην πολιτική και επιχειρησιακή επικοινωνία;
Λυπάμαι, λυπάμαι πολύ που βλέπω το ενδιαφέρον για τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, τον Καβάφη και τον Σολωμό να λιγοστεύει όσο περνούν τα χρόνια. Δεν φταίνε τα παιδιά γι’ αυτό. Ούτε κι ο Πλάτωνας κι ο Αριστοτέλης. Και θα μας λείψει η ανθρωπιστική παιδεία. Ήδη μας λείπει. Το βλέπουμε ήδη.
… και η επιτυχία του Τμήματος Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας
Την ίδια στιγμή είναι μεγάλη η χαρά μου που βλέπω πως για άλλη μια χρονιά, και παρά τη “σπάθη” της ελάχιστης βάσης εισαγωγής, το εν Κεφαλληνία Τμήμα Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας του Ιονίου Πανεπιστημίου κάλυψε όλες τις διαθέσιμες θέσεις (208), σε αντίθεση με τη συντριπτική πλειονότητα των πειριφερειακών πανεπιστημιακών τμημάτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι η βάση του τμήματος αυξήθηκε κατά 355 μόρια σε σχέση με την περασμένη χρονιά.
Τόσο η πλήρης κάλυψη των προσφερόμενων θέσεων όσο και η μεγάλη άνοδος της βάσης δείχνουν ότι το Τμήμα Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας είναι ένα τμήμα με υψηλή ζήτηση που αναγνωρίζεται για το επίπεδο των σπουδών του, που όχι απλώς είναι βιώσιμο αλλά έχει και σπουδαίες προοπτικές. Και δεν είναι τυχαία όλα αυτά, αν λάβουμε υπ ‘όψιν συνολικά τη δουλειά που γίνεται στο Τμήμα, και το γεγονός ότι προσφέρει πλέον εκτός από το προπτυχιακό του πρόγραμμα και μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές.
Αλλά και το Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων, με πολύ αξιόλογη επίσης επιστημονική και ερευνητική προσφορά, θα δεχθεί φέτος 83 νέους φοιτητές. 291 συνολικά νέοι φοιτητές έρχονται στην Κεφαλονιά αυτή την ακαδημαϊκή χρονιά και στα δύο τμήματα της μικρής μας πόλης. Ζωντανεύουν τον τόπο μας με τον ενθουσιασμό τους, επενδύουν στο νησί μας τα όνειρά τους. Το ζήτημα της φοιτητικής στέγης, υπενθυμίζουμε, παραμένει επιτακτικό, ανάμεσα σε πολλά άλλα.
Δεν θα κουραστώ να το λέω. Και τα δύο τμήματα του Ιονίου Πανεπιστημίου είναι για το νησί μας κυψέλη γνώσης, πολιτισμού, έρευνας, αριστείας. Είναι καιρός ΝΑ ΤΑ ΣΤΗΡΙΞΟΥΜΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ και ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ. Και η κοινωνία, και η τοπική Αυτοδιοίκηση και η Πολιτεία.
Ηλίας Τουμασάτος
(αναλυτικός πίνακας με τις Φιλοσοφικές Σχολές στο συνημμένο αρχείο)
ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 29/7/2023 #ODUSSEIA #ΟDYSSEIA