/

Για τον Μάριο Βίττι

«Οτρηρό θεράποντα των Μουσών και της Επιστήμης »  θα τον αποκαλούσε ο Γιώργος Σεφέρης. Προ ημερών (14 Φεβρουαρίου) η Ελλάδα και η Ιταλία έχασαν έναν πολύ σπουδαίο άνθρωπο, ένα εξαίρετο νεοελληνιστή, τον Μάριο Βίττι. Μόνο θετικά μπορεί να πει κανείς για τον άνθρωπο και τον επιστήμονα Μάριο Βίττι. Τα λόγια δεν επαρκούν  να αποδώσουν την ευγένεια, το υψηλό ήθος, την μεγάλη καρδιά και το εκτενές και ουσιαστικό έργο του.

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 18 Αυγούστου 1926 από πατέρα ιταλό και μητέρα ελληνίδα. Αυτό το στοιχείο συνέβαλλε στο να γυρίζει εξίσου καλά την ελληνική και ιταλική γλώσσα και επιπλέον καθόρισε σε μεγάλο βαθμό την αγάπη και το βαθύ ενδιαφέρον του για την νεοελληνική λογοτεχνική δημιουργία, ενισχυμένα   και από την ζωή του στην Πόλη κατά την νεαρή του ηλικία. Εκεί, σε κοσμοπολίτικο περιβάλλον, απέκτησε και γαλλική παιδεία.  Στη συνέχεια, η οικογένειά του το 1946 μετακομίζει στη Ρώμη, όπου και σπούδασε. Χαλκέντερος, μεθοδικός και καλά εξοπλισμένος, με ανοιχτό πνεύμα και δυναμισμό, ερευνά, εκδίδει μελέτες και μεταφράζει από τα νέα ελληνικά στα ιταλικά (Ελύτη, Καζαντζάκη, Σεφέρη).  Εκδίδει  λανθάνοντα έργα των Νικόλαου Σοφιανού (Ο Διάλογος, το παλαιότερο θεατρικό έργο του Σύγχρονου Ελληνισμού), Θεόδωρου Μοντζελέζε το θρησκευτικό δράμα   Ευγένα  (πρώτη έκδοση στη Βενετία 1646 – το «ανακάλυψε» ο Vitti to 1960 –  νέα  έκδοση σε συνεργασία με τον επίσης νεοελληνιστή  Giuseppe Spadaro, Εκδ.  Οδυσσέας, 1995) ), ενός ανώνυμου Έλληνα υπαξιωματικού – συγγραφέα το έργο Η Στρατιωτική ζωή εν Ελλάδι ( Βράιλα Ρουμανίας, 1870), Ανδρέα Κάλβου, τα οποία ο ίδιος εντόπισε και δημοσίευσε.

Εργάστηκε και  δίδαξε στο Πανεπιστήμιο “L’ Orientale”  της Νάπολης (1957) και μετά δίδαξε ως τακτικός καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Παλέρμο (1968) και κατόπιν σε εκείνο της Tuscia του Βιτέρμπο. Ως προσκεκλημένος – επισκέπτης  καθηγητής δίδαξε επί πολλά εξάμηνα στα Πανεπιστήμια Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης, της Ρώμης, του Παρισιού –Σορβόννη ΙΙΙ και της Γενεύης. Αργότερα δίδαξε και στο Πανεπιστήμιο της Τοσκάνης.

Είχε φιλικούς και πνευματικούς δεσμούς με πολλούς  Έλληνες ποιητές όπως με τον Γ. Σεφέρη, τον Ο. Ελύτη κ. ἀ.), άλλους πνευματικούς ανθρώπους, νεοελληνιστές (Δ. Μαρωνίτη κ.ά.), καλλιτέχνες (Μ. Χατζηδάκι, Μ. Θεοδωράκη, Δ. Σαββόπουλο, Γ. Μόραλη …)  και πολλούς άλλους όπως τον Φίλιππο Βλάχο.

Διετέλεσε πρόεδρος της Ιταλικής Ένωσης των Νέων Ελληνικών Σπουδών (Associazione Nazionale di Studi Neogreci).  Έχει τιμηθεί από πολλά Πανεπιστήμια όπως τη Θεσσαλονίκης, του Παρισιού  κ.ά..  Επίσης, η έδρα Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Ρώμης τού αφιέρωσε το Παρατηρητήριο του Εργαστηρίου για την Ελληνική Γλώσσα. Η Ύδρα τον έχει ανακηρύξει επίτιμο δημότης.  Ακόμη,  έχει βραβευτεί από  την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών.

Δεν περιορίστηκε σε δημοσιεύσεις στα ιταλικά, αλλά και από αγάπη και σεβασμό  στους Έλληνες συνέγραψε και δημοσίευσε έργα του στα ελληνικά. Το έργο του υπήρξε σημαντικό και ενίοτε πρωτοπόρο, με προσήλωση  στην αλήθεια και την αυθεντικότητα.  Στην νεοελληνική αλλά και στην διεθνή βιβλιογραφία τα έργα του από δεκαετίες αποτελούν υποχρεωτικές αναφορές. Πλην των αυτοτελών έργω μετείχε και σε συλλογικά έργα είτε ως συγγραφέας είτε ως επιμελητής. Συνέγραψε δε και δημοσίευσε πολλά άρθρα.

Για τον Μάριο Βίττι έχουν γράψει και θα γράψουν πολλοί. Απλώς εδώ επισημαίνεται το Μικρό αφιέρωμα στον Mario Vitti, το οποίο επιμελήθηκε  ο Δημήτρης Αρβανιτάκης (Μουσείο Μπενάκη, 2018) Νάσος Βαγενάς, ο Αλέξης Πολίτης,  η Paola Maria Minucci, ο Ευριπίδης Γαραντούδης, η Caterina Cbbrinato και ο ίδιος o M. Vitti.

Το έργο του αποτελεί αληθινό θησαυρό και σπουδαία παρακαταθήκη που θα βοηθά και θα εμπνέει κάθε νεοελληνιστή και ιδιαίτερα  τους νεώτερους μελετητές. Ο  ίδιος υπήρξε ένα «δώρο» για τους φίλους του και ασφαλώς για τον σύγχρονο ελληνισμό.

Κώστας Λιντοβόης, Φιλόλογος,

Έφορος Βιβλιοθήκης Αναγνωστικής Εταιρίας Κερκύρας.

Επιλογή εργογραφίας Μάριο Βίττι στην ελληνική γλώσσα:

Πηγές για τη βιογραφία του Κάλβου» (1963)

Οδυσσέας Ελύτης. Βιβλιογραφία 1935-1971. Αθήνα, Ίκαρος 1977.

Η γενιά του τριάντα: Ιδεολογία και μορφή.  Αθήνα, Ερμή 1977.

Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Μετάφραση Μυρσίνης Ζορμπά. Οδυσσέας, Αθήνα, 1978

Η Ιδεολογική λειτουργία της ελληνικής ηθογραφίας Κέδρος, Αθήνα, 1978, τρίτη, αναθεωρημένη έκδοση, 1991.

Φθορά και λόγος. Εισαγωγή στην ποίηση του Γιώργου Σεφέρη. Αθήνα, Βιβλιοθήκη της Εστίας, 1978, αναθεωρημένη έκδοση 1989.

Οδυσσέας Ελύτης. Κριτική μελέτη. Αθήνα, Ερμής 1984, ανατύπωση 1986.

Εισαγωγή στην ποίηση του Ελύτη. Επιλογή κριτικών κειμένων. Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1999.

Γραφείο με θέα. Άρθρα και ομιλίες. Εργογραφία με Αυτοβιογραφικό σχόλιο. Αθήνα, Εκδ. ΜΙΕΤ, 2007.

 Γραφείο με θέα. Φωτογραφίες 1948-1981

Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 22/2/2023 #ODUSSEIA #ODYSSEIA