Στις ΝΔ ακτές της Κεφαλλονιάς, απέναντι από το Ακρωτήριο Λιάκας, βρίσκεται η βραχονησίδα Δίας, με εκκλησάκι αφιερωμένο στην Παναγία τη Βλαχέρνα και παλαιότερα μοναστήρι, που καταστράφηκε ολοσχερώς στους σεισμούς του 1953, Ανοικοδομήθηκε ο Ιερός Ναός από τον Σπαρτινό καθηγητή της Ιατρικής Μαρίνο Βαλλιάνο, με τη γενναία οικονομική ενίσχυση της Καλυψώς Γερασίμου Βεργωτή. Τα εγκαίνια έγιναν 1963. Το εκκλησάκι της Θεοτόκου των Βλαχερνών ή της Παναγίας της Διώτισσας γιορτάζει στις 2 Ιουλίου. Αυτή την ημέρα γιορτάζει η Εκκλησία την «Κατάθεση της Εσθήτας» (φόρεμα) της Παναγίας μας στις Βλαχέρνες της Κωνσταντινούπολης.
«Ο Μαρινάτος (1962) μνημονεύει την εξής μαρτυρία του περιηγητή D. Ansted από το 1863 για δύο παράλληλες θυσίες στον θεό Δία: όταν γινόταν η πρώτη στην κορυφή του Αίνου, τον Μεγάλο Σωρό, και φαινόταν ο καπνός, οι ιερείς πραγματοποιούσαν μία δεύτερη θυσία στη νησίδα. Όπως αναφέρεται στον Μαρινάτο (1962), ο λόγιος B. Schmidt, που έγραψε για τον βίο του νεοελληνικού λαού το 1871, κάνει λόγο για λείψανα αρχαίου κτίσματος κάτω από το εκκλησάκι της Παναγίας και το μοναστήρι.»
Σύμφωνα με τον Ηλία Τσιτσέλη, το εκκλησάκι ιδρύθηκε –άγνωστο πότε– από ερημίτη. Ο Τσιτσέλης γράφει πως η Μονή το 1805 είχε τρεις μοναχούς και τρεις το 1889. επίσης, πως στις αρχές του 19ου αιώνα κατάφυγε σε αυτήν εξόριστος ο μεγάλος Ζακυνθινός αγιογράφος ιερέας Νικόλαος Καντούνης, ο οποίος είχε ζωγραφίσει καλλιτεχνικότατα τον ναό. Λίγο αργότερα, στα 1821, ο Άγιος Παναγής (παπά-Μπασιάς), δάσκαλος σε σχολείο του Ληξουρίου, αρνούμενος να δεχθεί τις θέσεις των Άγγλων κατακτητών, παραιτήθηκε από τη θέση του και έμεινε στον Δία για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Στην Ιερά Μονή Έσταυρωμένου στην Πεσσάδα φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Διώτισσας (των Βλαχερνών), μοναδικό κειμήλιο της Μονής της Παναγίας στο νησάκι Δίας. Σύμφωνα με αναφορές του εκπαιδευτικού Γ. Γαλανού, η σκάλα, με τα περισσότερα από 100 σκαλιά, αλλά και μια προβλήτα κατασκευάστηκαν από τον ιερέα Ν. Δρακονταειδή, ο οποίος χρειάσθηκε να μείνει αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα για να ολοκληρώσει το έργο του. Μετά τους σεισμούς του 1867 καταστράφηκε ένα μεγάλο μέρος από το εκκλησάκι, αλλά με τη βοήθεια Κεφαλλήνων της διασποράς αποκαταστάθηκε. Κατά την Ευρυδίκη Λειβαδά, «Παλαιότατη μονή στο νησάκι στο νότιο μέρος της Κεφαλλονιάς – Λειβαθώ – Δίας, η οποία καταστράφηκε από τους Ιταλούς με κανονιοβολισμούς. Σήμερα ο Ι. Ν. έχει ανακατασκευασθεί. Η θαυματουργή εικόνα της ομώνυμης Παναγιάς φυλάσσεται στην Ι. Μ. Εσταυρωμένου». Στους χάρτες της Κεφαλονιάς του T. Porcacchi (1620), του Rosaccio Giuseppe (1598), του Giovanni Francesco Camocio (1574), του Bertius (1616) εμφανίζεται το νησί Δίας με το όνομα Santa Maria.
Φωτογραφία: Το πρώτο πανηγύρι μετα την ανακαίνιση της εκκλησίας (όρθιος με γραβάτα ο καθηγητής της Ιατρικής Μαρίνος Βαλλιάνος)
Αντώνης Αργυρός
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ,2/7/2022 #ODUSSEIA #ODYSSEIA