~«Όποιος είναι, στέλνε μου τον.»
Αυτή ήταν η συμφωνία μας• γιά την οποία δεν μίλησα ποτέ, μέχρι που έφυγε.
Δεν χρειάσθηκε να μου το πεί αυτό• το ένοιωθα.
Με τα λόγια του αυτά, το πνευματικό του ενδιαφέρον και η αγωνία του
γιά κάθε έναν Κεφαλλωνίτη -γιά κάθε έναν άνθρωπο- αποκτούσε πρόσβαση
στην πολυπληθή και πολύμορφη πολιτισμική δραστηριότητα που είχα δημιουργήσει.
Ας πω μερικά, αναγκαία.
Ήταν αρχές της δεκαετίας τού ’90. Ο Πατέρας μου είχε φύγει από καρκίνο,
με το προνόμιο να μην γεράσει ποτέ. Η αναχώρηση του ήταν μιά συγκλονιστική μύηση γιά μένα. Θέλοντας να βρίσκομαι κοντά του, αποζήτησα την Κεφαλληνία ως την πλησιέστερη προεικόνιση τού Παραδείσου επί Γής που γνωρίζω.
Αυτό είναι ένα από τα απολύτως κοινά μας με τον Πατέρα Γεράσιμο,
η παθολογική αγάπη μας γιά την Μάνα μας την Κεφαλλωνιά, αλλά και η πίστη μας στην δυνατότητα και το πνεύμα των Κεφαλλήνων, ανεξάρτητα από το κατά πόσον τα λειτουργούν πάντοτε οι ίδιοι.
Υπέβαλα στον τότε Δήμο Αργοστολίου ένα Υπόμνημα Πολύπλευρου Πολιτισμικού Σχεδίου, που έγινε δεκτό από τον υπεύθυνο Νίκο Σουρή, έναν ποιητή –ευλογώ την μνήμη του- και άρχισα να δουλεύω σαν τρελλός.
Μετά τα πρώτα δείγματα γραφής που έδωσα, το πράγμα ξέφυγε από τα στενά πλαίσια τού Δήμου, και με την συνεργασία, φίλων, συνεργατών, και φορέων, απλώθηκε τόσο, ώστε στο τέλος τής 3ετίας που κράτησε όλη αυτή η εύφορη και ζωογόνα «εκστρατεία», υπολογίσαμε τους ανθρώπους που ενεπλάκησαν και συμμετείχαν ενεργά, σε διάφορες φάσεις και πτυχές της πολύπλευρης και καινοτόμου, με άλλο δόγμα σκέψεως, αυτής δραστηριότητας που αναπτύχθηκε, στον απίστευτο αριθμό των 588 προσώπων.
~«Όποιος είναι, στέλνε μου τον.»
Στην φράση του αυτή, ο Πατήρ Γεράσιμος, συμπεριέλαβε και αγκάλιασε πνευματικά όλο αυτό που συνετελείτο• αθόρυβα• και ουσιαστικά. Κάποτε, τότε, ένας πολιτικός –χάρη τού κάνω που δεν αποκαλύπτω το όνομα του- μου είχε πει με αναίδεια : «Κάτι κρύβεται πίσω από σένα! Θα το βρώ.» Ας το μάθει τώρα λοιπόν, με την ευκαιρία αυτής τής δημοσίευσης. Και ας νοιώσει –αν έχει απομείνει κάτι μέσα του- με ποιό μέγεθος είχε θελήσει να αντιπαρατεθεί :
Με τον Πατέρα Γεράσιμο Φωκά• τον μέλλοντα Επίσκοπο Κεφαλληνίας•
τον Άγιο.
Που δεν σταμάτησε ποτέ να τον μνημονεύει• κι εγώ το ίδιο.
Μιά τέτοια δραστηριότητα ενεργοποίησε όπως ως συνήθως, μικρότητες•
και τότε είναι πάλι ο Πατέρας Γεράσιμος που με στήριξε• καθώς –πρέπει να το πω- και ο Πατέρας Ιερόθεος ο Σουρβάνος• με πολλούς τρόπους, τους τρόπους που βρίσκει η Αγάπη τού Πατέρα γιά το Παιδί του.
Νοιώθω την ανάγκη να το αποκαλύψω όλο αυτό. Δεν πρόκειται γιά την ανακοίνωση κάποιου θαυμαστού γεγονότος• κι ωστόσο είναι ένα απόλυτα θαυμαστό γεγονός που δείχνει την καίρια υπουργεία και το πολύπλευρο ενδιαφέρον τού Πατρός Γερασίμου, γιά την Κεφαλλωνιά και τον Λαό της.
«Εσύ μπαίνεις και στο μπάρ…!» μου είχε πει• «και μέσω των Πολιτιστικών,
και τού Θεατρικού Μαθήματος, σε όλους.»
Ας αναφέρω πάνω σ’αυτά, ένα περιστατικό –ελάχιστα πρόκειται να καταθέσω εδώ- που δείχνει πολλά.
Υπήρχε η αναγκαιότητα –με όλην αυτή την δραστηριότητα που είχε απλωθεί
σε όλη την Κεφαλλωνιά, και μέχρι την Ιθάκη- να μένω, γιά πολλούς λόγους, μέσα στο Αργοστόλι. Ο Πατέρας Γεράσιμος Φωκάς έψαχνε να μου βρεί κατάλληλο σπίτι, που οπωσδήποτε θα μετατρεπόταν κι αυτό σε εργαστήριο δραστηριότητας. Είχαν περάσει περίπου 2 μήνες και δεν είχε βρει. Συνέβη τότε να συναντήσω τυχαία, μία άθεη φίλη• και δεν ξέρω πως μου ήρθε και της είπα :
«Είσαι άθεη, αλλά ξέρω πως μ’αγαπάς• και γιά το χατήρι μου θέλω να σου ζητήσω κάτι. Να πεις απόψε τού Θεού : “Εγώ Θεέ δεν σε πιστεύω, αλλά μου είπε ο Γιώργος να σου ζητήσω να τού βρείς τον χώρο που χρειάζεται.”
Αφού δεν τον πιστεύεις, δεν τον επικαλείσαι• μιά φορά λοιπόν που θα του ζητήσεις κι εσύ κάτι, θα σπεύσει να το κάνει.» Αυτά τής είπα.
Την άλλη μέρα που συναντήθηκα με τον Πατέρα Γεράσιμο, το πρώτο πράγμα που μου είπε, ήταν : «Σου βρήκα σπίτι!»
Πήγα μετά στο σπίτι της φίλης μου, και χωρίς να της πω ότι βρέθηκε χώρος, την ρώτησα αν είχε πει τού Θεού ότι της ζήτησα. Μου ειπε, ναί.
Δηλαδή, τι τού είπες; την ρώτησα. Και τότε μου επανέλαβε, με τον βαρετό
και αδιάφορο τρόπο που είχε μιλήσει τού Θεού, ό,τι της είχα ζητήσει να τού πεί.
«Το σπίτι βρέθηκε!» της είπα. «Το βρήκε ο Πατέρας Γεράσιμος Φωκάς.»
Αυτό ήταν το ρήγμα στην άθεη ψυχή της, και το ξεκίνημα μιάς πορείας αναζητήσεως που την έφεραν να πιστεύει σήμερα συνειδητά στον Ιησού Χριστό.
Το πιό ενδιαφέρον είναι πως ένοιωσα, πως όλο αυτό το είχε κάνει ο Πατήρ Γεράσιμος. Πως δηλαδή ακόμα και η καθυστέρηση του να βρει χώρο –ενώ γνώριζε τους πάντες- ήταν επειδή η ψυχή του τον ειδοποιούσε πως κάποιος άνθρωπος επρόκειτο σωτηριωδώς να εμπλακεί σ’αυτήν την υπόθεση.
Όργανον τής Χάριτος• φορέας τού Αγίου Πνεύματος• όχι ευσεβιστικός
και ηθικολογικός, αλλά βαθύς μύστης των πραγμάτων τού Θεού• με έναν ενθουσιασμό και μιάν απλότητα Παιδιού• πλήν, καθόλου αφελής.
Σε ορισμένα, «φερέλπιδα», «ουμανιστικά» που του έλεγα καμμιά φορά, μου απαντούσε, «Αυτά είναι αφελότητες!» Αλλού είναι το βαθύτερο νόημα στην αληθινή σχέση με τον Θεό.
Κάποτε ταξιδεύοντας μαζί του γιά την Αθήνα, τον ρώτησα :
~«Γιατί στην Κεφαλλωνιά υπάρχει τόση βλαστήμια;»
~«Γιατί υπάρχει μεγάλη πίστη!» μου απάντησε.
Πόσοι δεν θα σκανδαλισθούν απ’αυτήν την απάντηση• και επειδή πολλοί πιθανότατα δεν θα εννοήσουν το βαθύτερο νόημα της και θα την παρερμηνεύσουν, ας πούμε επεξηγηματικά μόνον τούτο :
Πρόκειται γιά την άστοχη έγερση τού Παιδιού προς τον Θεό Πατέρα,
που δείχνει ωστόσο πως το Παιδί και Τον αναγνωρίζει, και παραδέχεται την Δύναμη Του. Η ύβρις είναι το παράπονο που βγάζει, επειδή δεν κατανοεί
το πάνσοφο σχέδιο Του. Είναι σαν να του λέει : Γιατί ωρέ Πατέρα δεν μου παίρνεις το ποδήλατο!; -Το όποιο «ποδήλατο»- Αφού έχεις την Δύναμη !
Η οπτική αυτή τού Πατρός Γερασίμου Φωκά, ερμηνεύει τον ξεχωριστό τρόπο σχέσεως που έχει ο Κεφαλλωνίτης με τον Θεό, γενικώτερα ο Έλληνας με τον Θεό, που δεν βολεύεται στο λίγο, αλλά αποζητά το όλον. Ζητά να καταλάβει. Ζητά να συναντηθεί μαζί Του, ν’αγκαλιασθεί με τον Θεό του, και πολλές φορές να συγκρουσθεί μαζί Του, γιά να πάνε στο τέλος μιά βόλτα στο Πάντα.
Είναι αυτό που λέει ο Άγιος Πατήρ Πορφύριος, πως σε συμφέρει να έχεις καυγά με τον Θεό και να έχεις όμως -όπως οι αληθινοί γονείς με τα αληθινά παιδιά- σχέση μαζί Του• παρά να τον «σέβεσαι», δηλαδή ψευτοσέβεσαι. Τηρώντας κάποιες τυπικές εξωτερικές υποχρεώσεις, χωρίς να έχεις καμμία περαιτέρω πραγματική, υπαρξιακή, σχέση μαζί Του. Μένοντας ως το τέλος, εντός εισαγωγικών «σωστός», «καλός» γιά τον κόσμο, και για τον Θεό «άγνωστος».
Νομίζω, πως θα ήθελε να κατατεθεί αυτό, ο Άγιος Πατήρ Γεράσιμος Φωκάς,
γιά να ρίξει φως τόσο στούς Κεφαλλωνίτες, γιά τα βαθύτερα αίτια τής συμπεριφοράς τους, και τής υπαρξιακής συγκρούσεως τους με τον Θεό,
τον εαυτό τους, και τους άλλους• όσο και στον υπόλοιπο κόσμο που την παρατηρεί αυτήν την συμπεριφορά και τις περισσότερες φορές την δυσερμηνεύει.
Υπόδειγμα μιάς τέτοιας υπαρξιακής αγωνίας και πάλης με τον Θεό, υπήρξε
ο Πατέρας τού Πατρός Γερασίμου, Σπυρίδων Φωκάς, και έτσι δόθηκε η ευκαιρία στον Άγιο να μελετήσει το φαινόμενο από κοντά.
~«Ούτε μοναχός στο Άγιον Όρος δεν έχει τόσο κουβεντολόϊ με τον Θεό όλη μέρα, όλη μέρα, όσο έχει ο Πατέρας μου. Φυσικά βρίζοντάς τον• όμως έχουν σχέση• ζωντανή!» Μου είχε πεί ο Πατήρ Γεράσιμος, και πολλά είχα καταλάβει απ’αυτό.
(Οι κακοπροαίρετοι βέβαια, το μόνο που θα καταλάβουν, είναι πως αυτό
που λέμε εδώ, είναι να βρίζουμε τον Θεό.)
Να εδώ ακολουθεί ένα παράδειγμα, που μπορεί να μας φανερώσει πως μπορεί να ήταν αυτή η δύσκολη κατάσταση που αντιμετώπιζε ο Πατήρ Γεράσιμος, και μάλιστα από τον ίδιο του τον Πατέρα• και πόσο υπομονή και προσευχή, και αληθινή αγάπη (όχι γλυκερή αγαπολογία) χρειαζόταν, γιά να μπορεί
ο Πατέρας Γεράσιμος να μεταστοιχειώνει τελικά, την άψινθο τού πικρού,
σε γλυκύ μέλιτος• όπως έκανε και με τον Πατέρα του, ο οποίος τελικά
μετά από μιά ολόκληρη Οδύσσεια πάλης, όλη του την ζωή με τον Θεό,
είπε συγκλονιστικά και πραγματικά στο τέλος, το, «Σοί Κύριε»!,
ενώ ο εκλεκτός Υιός του είχε την άρρητη συγκίνηση να τον κοινωνήσει.
Ήταν Χριστούγεννα του 1992. Την παραμονή το απόγευμα, είχαμε μαζευτεί
με τα Παιδιά του Θεάτρου και φτιάξαμε φαναράκια από λευκό χαρτόνι και κόκκινο διαφανές χαρτί, πάνω σε πατρόν που είχα προσχεδιάσει, και τη νύχτα πήγαμε στο Νοσοκομείο Αργοστολίου. Αυτό ήταν το δικό μας “ρεβεγιόν”.
Οι περισσότεροι ασθενείς μόνοι πια, αφού συγγενείς και φίλοι είχαν φύγει…
γιά να γιορτάσουν. Τα φώτα είχαν κλείσει στους θαλάμους, οι περισσότεροι όμως ασθενείς ήταν ξύπνιοι, ίσως αναλογιζόμενοι τι μέρα ήταν, και πού αυτοί βρισκόντουσαν. Και τότε, μια πομπή ανθρώπων που εκινούντο αργά,
με φαναράκια που έλαμπαν στο σκοτάδι και που χαμηλόφωνα, μυστηριακά,
(το είχαμε κάνει πρόβα), τραγουδούσαν το …“Αγια Νύχτα”…, εμφανίστηκε στον διάδρομο και τους θαλάμους των ασθενών.
Δεν μπορώ να περιγράψω την συγκίνηση και το κλάμα των ασθενών… Βγάζανε να μας δώσουνε, θαρρείς ακόμα και όλο τους το πορτοφόλι…
Καθώς δε, τους λέγαμε ότι δεν παίρναμε χρήματα, εσυγκινούντο ακόμα
πιο πολύ. Μόνο από μία γυναίκα πήραμε, που είχε στάξει η ψυχή της
από το παρακαλητό να τα πάρουμε.
Είχε δημιουργηθεί στο Νοσοκομείο μία ατμόσφαιρα συγκινήσεως μοναδική.
Εν τω μεταξύ κάποιοι ασθενείς ήταν πιο σοβαρά ή άλλοι πέθαιναν, κι αυτό επέτεινε την συγκίνηση και το μοναδικό αυτό μάθημα ζωής.
Υπήρχε και μια πόρτα κλειστή, δωματίου μονόκλινου. Κάτι με ώθησε να μην “σεβασθώ” την απομόνωση του ασθενούς και να την ανοίξω… -το βλέπω σαν τώρα- … για να βρεθώ μπροστά στην Αναστασία, -την Μπέμπα- την Μητέρα του Πατρός Γερασίμου… που έφυγε ανήμερα τα Χριστούγεννα.
Γυρνάει απότομα ο Σπύρος, ο Πατέρας, που ήταν μέσα μαζί της και με κοιτάζει άγρια. Κρατούσα και φαναράκι… ακουγόταν απ’ το διάδρομο και το «Άγια Νύχτα»… Από τους υπόλοιπους -όσους φαίνονταν από την ανοικτή πόρτα- ένας μόνο καλαντιστής είχε μπει μέσα μαζί μου, στο μικρό το δωμάτιο. Δεν ήθελε και πολύ για να “δαιμονιστεί”, με την έννοια που το λέμε στην Κεφαλλωνιά, ο Σπύρος ο Φωκάς.
Η μητέρα του Πατρός Γερασίμου, ανάσαινε βαριά• είχε τα μάτια κλειστά.
Μου λέει ο Πατέρας, απότομα:
~”Τι θες!;” “Ε;” “Τι θες;” “Λεφτά, θες;”
Του λέω: ~”Δεν παίρνουμε χρήματα.”
~”Τι θες λοιπόν; Λεφτά, θες;”
~”Να πούμε τα Κάλαντα”.
~”Κοιμάται! Και δε θέλω Κάλαντα!”
Τότε του μίλησα έτσι:
~”Άκου, κύριε Σπύρο. Είναι Παραμονή Χριστουγέννων και λέμε στους ασθενείς τα Κάλαντα. Λεφτά δεν παίρνουμε. Κι αν δεν θέλεις ν’ ακούσεις εσύ τα Κάλαντα, μπορεί να θέλει αυτή. Αφού κοιμάται όμως, θα της αφήσω δίπλα της το φαναράκι μου, να το δει όταν ξυπνήσει. Χριστούγεννα έχουμε!”
Ε, τότε μαλάκωσε, κατέβασε τον τόνο και μου είπε σχεδόν μέσ’ απ’ τα δόντια, ~”Άστο…” Πλησίασα και τ’άφησα…
Στις 9 το πρωί, η Μητέρα του πατρός Γερασίμου έφυγε…
Ξέρω ότι από πάνω της, ενώ έφευγε, ο Πατέρας συμφιλιώθηκε με τον Υιό.
Η προσευχή και υπομονή του Υιού αμείφθηκε, συνεργούσης κ της Μητέρας του που το ζητούσε. Σκεπτόμουν μετά, ότι μέσα σ’ εκείνο το δωμάτιο, τις ιερές εκείνες στιγμές, υπήρχε και το όμορφο ασπροκόκκινο φαναράκι μου…
που το είδε η μητέρα του Αγίου όταν ξύπνησε… λίγο πριν την γέννα της
στην άλλη Πλάση… Και που δήλωνε, πως ναι, είναι του Χριστού η Γέννα…
είναι Χριστούγεννα…!
Θυμάμαι τον θρήνο που έκανε ο Πατήρ Γεράσιμος στην Μητέρα του – που χοροπηδούσε σαν πληγωμένο πουλαράκι γύρω από το ανοιχτό ακόμα μνήμα της χωρίς να υπολογίζει τον κόσμο καθόλου. Ήταν ένας συγκλονισμός που σου έσχιζε την καρδιά. Είχαμε πάει με την Μητέρα μου και ενώ είχε πάρα πολύ κόσμο, φθάσαμε πολύ κοντά, δίπλα, και τον βλέπαμε…
“Μαααάνααα…!!!” …χούγιαζε, το αγρίμι του Χριστού, λαβωμένο…
Τι να πας να του πεις…; “Συλλυπητήρια”; Έτρεχε… Έκανε… Φώναζε…
Το μόνο που μπορούσες να κάνεις θα ήταν να χορέψεις κι εσύ μαζί του,
τον αλλόκοτο θρηνητικό χορό του… θρηνώντας κι εσύ για την τραγωδία
τού ανθρωπίνου γένους – κλαίω τώρα που τα γράφω…
Ήταν μιά σκηνή που έδειχνε, πως οι αληθινοί θεοί, οι άγιοι δηλαδή, οι θεοί αυτοί κατά χάριν, που τους χάρισε ο κατά φύσιν Θεός την θέωση, πονάνε… πάσχουν… γίνονται Χριστοί πάσχοντες, και βιώνουν όλη την Οδύσσεια τού Γολγοθά… βήμα… βήμα… Άνθρωποι είναι! Που γίνονται θεάνθρωποι!!!
Και σημάδια τής πορείας τής θέωσης του αυτής, υπήρχαν στον Πατέρα Γεράσιμο από πριν να φορέσει το ράσο –όπως και σ’αυτούς που θεώνονται χωρίς να γίνουν κληρικοί. Θέλω να αναφέρω ένα περιστατικό, διότι δεν ξέρω αν θα το αναφέρουν οι αυτόπτες μάρτυρες που μου το είπαν. Το ζεύγος Ιωάννου, Άγγελος κ Πηνελόπη, από τα Κοκκολάτα Κραναίας• άνθρωποι απολύτου εμπιστοσύνης.
Τους χτύπησε μιά νύχτα προς το ξημέρωμα ο Γεράσιμος ο Φωκάς την πόρτα,
δεν είχε ακόμα ιερωθεί, τού άνοιξαν… ερχόταν από κάποια αγρυπνία, στον Άγιο Γεράσιμο… κάτι τούς είπε… κάτι τού είπαν… τούς χαιρέτισε κι έφυγε.
Μόλις έκλεισε η πόρτα το ζεύγος κοιτάχτηκε… και ρώτησαν ο ένας τον άλλο : ~“Είδες αυτό που είδα!;;;” Ναί, είχαν δει το ίδιο πράγμα : Το κεφάλι τού Μάκη τού Φωκά, έλαμπε, σαν φως… σαν φως λάμπας… μου είχαν πει. Ίσως, όσο μπορούσαν, και έπρεπε, να δουν.
Εκείνα τα φωτοστέφανα στα κεφάλια στις εικόνες των Αγίων, δεν είναι φαντασίωση, ούτε συμβολικά. Υπάρχει ένα, γιά την απέραντη ζωή, γιά τον καθένα μας• αν το θελήσουμε να το δεχθούμε.
Ας μείνουμε εδώ -μιά που υπάρχουν πράγματα που δεν μπορούν εύκολα
να ειπωθούν, και πρέπει να μείνουν στο κρυφό σχολειό, μέχρι να θελήσει
ο Θεός να φανερωθούν- και ας πάμε κατ’ευθείαν σ’αυτό που είναι το τέλος και η αρχή.
Στην χειροτονία του στον Πολιούχο Αθηνών, Άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη, ήμουν στην Κεφαλλωνιά• είχα την πολιτιστική εκδήλωση “Ασθένεια και Τέχνη στον Νίκο Καββαδία” στους Επτανησίους Οδοντιάτρους, την οποία μου είχαν αναθέσει γιά το Συνέδριο τους.
Του έστελνα ωστόσο νοερά τον χαιρετισμό μου και από κει, παρουσιάζοντας στην εκδήλωση πρωτοτύπως το Καράβι στον Καββαδία σαν ιδιότυπο πλωτό θαλάσσιο Μοναστήρι, και τους ναύτες του, μοναχούς τής Θάλασσας,
που τα έλκη της ζωής τους, γίνονται σμίλεμα γλυπτικό, μυητικό, στην σχέση που ο καθένας τους, μέσα εκεί στην Θάλασσα αναπτύσσει με τον Θεό,
μόνος με τον Μόνο, όπως είναι αυτή η Εκκλησιαστική φράση.
Αυτό θέλει ο Πατήρ Γεράσιμος• το πως να βάζεις στο κάθε τι και στην ζωή σου, την αναστάσιμη οπτική• την οπτική τού Χριστού• την μόνη όπως αποδεικνύεται πραγματικότητα, ενώ όλα καταρρέουν. Και να το κάνεις αυτό ζωή, και δράση, και να λες “…όπως τον ζω!” τον Πατέρα Γεράσιμο, και όχι “…όπως τον έζησα”, έχοντας ταυτόχρονα συνείδηση, πως οι τελώνες και οι πόρνες προηγούνται από σένα στη Βασιλεία των Ουρανών (Ματθαίος 21,31).
Στον Ναό τού Αγίου Γερασίμου, Ζωγράφου, στην Αθήνα, την προτελευταία Κυριακή -ποιός να τώξερε- μετά την Θεία Λειτουργία και την τράπεζα που
μας παρέθεσαν, μιλήσαμε ιδιαιτέρως. Εκεί, του είπα και το εξής :
~“Έχει στο Ηρώδειο “Τόσκα”• θα είναι μέχρι την Πέμπτη…”
~“Την παίζω στα δάκτυλα την “Τόσκα”!” είπε, με παρενθετικό λόγο•
~“…και το έργο σαν μορφή, και σαν περιεχόμενο, προσφέρονται.”
(Το σκηνικό εν τω μεταξύ, που είχε ο Αργεντινός σκηνοθέτης τής παράστασης, Ούγκο ντε Άνα, ήταν ένας τεράστιος Εσταυρωμένος,
που προσφερόταν γιά την φωτογραφία προς τα μ.μ.ε.)
~“Καλό θα είναι, ο Δεσπότης τής Κεφαλλωνιάς να δείξει, αυτό που είναι
και η Αλήθεια : Ευρύ –Πορφυριακό- πνεύμα (ο Άγιος Πατήρ Πορφύριος πήγαινε σε συναυλίες κλασσικής μουσικής, μουσεία, αρχαιολογικούς
χώρους, κ.λ.), και ότι αγκαλιάζει τις τέχνες.”
~“Κανόνισε το !” μου είπε.
Αυτό που εν συνεχεία διαπίστωσα, ήταν πως εισιτήρια δεν υπήρχαν ούτε γιά δείγμα. Πήρα τηλέφωνα• προσπάθησα• σκέφθηκα ακόμα και παράπλευρες διαδρομές που είχα διαπιστώσει, από όταν είχα παίξει στο Ηρώδειο• τίποτα!
Στο τέλος μου υπέδειξαν και έκανα μία ηλεκτρονική αίτηση, ως ο υπεύθυνος πολιτισμού τής Ιεράς Μητροπόλεως Κεφαλληνίας, και την Τρίτη το μεσημέρι γύρω στις 3 μ.μ. είχαμε την απάντηση. Δύο θέσεις, στο όνομα τού Δεσπότη Κεφαλληνίας, στις θέσεις των επισήμων.
Τον πήρα αμέσως τηλέφωνο, γιά να μου πεί όμως με στενοχώρια γιά τον κόπο που είχα κάνει, πως έπρεπε και προείχε να πάει σε Ιερουργία.
~“Μην το σκέπτεσαι καθόλου!” τού είπα• έτσι φαίνεται ήταν να γίνει.
Και να τώρα τα θαυμάσια και ανερμήνευτα, σε μιά μικρή, όμως θαυμαστή, λεπτομέρεια, που δείχνει πολλά• που δείχνει πρακτικά πως λειτουργεί
η προσευχή, πολύ περισσότερο η προσευχή τού καθαρού σκεύους εκλογής,
και που γι’αυτό το καταθέτω.
Δεν πέρασαν, δύο τρία λεπτά, και χτυπάει το τηλέφωνο.
~“Ε, ο Φωκάς είναι…” σκέφθηκα χαρούμενος, “…που το ρύθμισε, γιά να πάμε!”
Ήταν η Ζακυνθία κυρία Ράνια Βισβάρδη• η μουσική συνεργάτις και επιλογή,
τού Μάνου Χατζιδάκι, η ζωντανή ιστορία τού Τρίτου Προγράμματος τής Ελληνικής Ραδιοφωνίας, όπου και συνεργασθήκαμε• Η συνόμιλος όλων των προσωπικοτήτων στον χώρο τής Μουσικής, η θυγατέρα του Επτανησίου Μουσουργού Διονυσίου Βισβάρδη -θα καταλάβετε γιατί τα αναφέρω όλα αυτά- γιά να την ακούσω έκπληκτος να μου λέει :
~“Δεν βρίσκω εισιτήρια γιά την “Τόσκα”• μήπως έχεις εσύ τίποτα, να πάμε…”
Ήταν κάτι το απίστευτο! Αναγνώρισα αμέσως την ενέργεια τού Φωκά.
Που σκέφθηκε πως προς στιγμήν στενοχωρήθηκα, αλλά και γιά να μην πάει
ο κόπος μου χαμένος, είπε εκείνη την ώρα τού Υψηλού Φίλου Του και Θεού, Ιησού Χριστού, “…να μην πάει ο κόπος τού Γιώργου χαμένος, ρύθμισε το
σε παρακαλώ…”… Έτσι μιλάνε τού Θεού, αυτοί που έχουν καταλάβει.
~“Ναι έχω δύο εισιτήρια” της είπα, χωρίς να της εξηγήσω,
και κλείσαμε συνάντηση έξω από το Ηρώδειο γιά να πάμε.
Στο ταμείο εξήγησα πως ο Δεσπότης τελικά κωλύετο, αλλά θα παρακολουθούσα εκ μέρους του την παράσταση, μαζί με μία φίλη μας• πράγμα που έγινε δεκτό, και καθίσαμε στις θέσεις.
Από πριν, η Ράνια η Βισβάρδη, μου είχε αναφέρει κάποια θέματα δικά της, της καθημερινότητας , απ’αυτά που όλους μας μάς κατατρύχουν και πολλές φορές –αδικαιολόγητα- μας εξοντώνουν.
Με το που καθίσαμε λοιπόν γυρίζω και της λέω :
~“Κάθεσαι, στην θέση τού Δεσπότη της Κεφαλλωνιάς!”
και της εξήγησα τα διαδραμματισθέντα. Μιά παράξενη συγκίνηση την κατέλαβε τότε• η ψυχή της πήρε μιά μεγάλη ανάσα• το όλο γεγονός τής έδινε να καταλάβει πως ο Θεός, δεν την είχε ξεχάσει, αλλά είχε τον Νου του επάνω της• κι αν της κάλυψε αυτήν την ανάγκη, των εισιτηρίων, πόσο περισσότερο φρόντιζε γιά άλλες της ανάγκες.
Ο Πατήρ Γεράσιμος την είχε φροντίσει και αυτήν!
Και πως, δεν είχε μπορέσει να βρεί εισιτήριο με τόσες γνωριμίες ;
Ήταν γιά να το δεχθεί από τον Πατέρα Γεράσιμο Φωκά ! Το έβλεπα καθαρά, με την συγκίνηση που είχε, και μέσα από τα λεγόμενα της.
Η μικρή αυτή ιστορία μας δείχνει και κάτι άλλο :
Τού την έδωσε ο Θεός την θέση του τού Πατρός Γερασίμου στο Ηρώδειο,
στις θέσεις των επισήμων… Την θέση του στον κόσμο, επάνω στον Δεσποτικό Θρόνο τής Αγαπημένης του Κεφαλληνίας… Και μετά τον πήρε στην όντως Κεφαλληνία, στην Άνω Κεφαλληνία, τον Παράδεισο, ενώ την θέση του στην Γη την πρόσφερε σε άλλους, να ωφεληθούν και να μάθουν απ’αυτήν.
Και φθάνουμε στην συγκλονιστική τελευταία Κυριακή, στην Παναγία την Φανερωμένη εκεί στην Βουλιαγμένη, στον Πατέρα Γεώργιο Αντζουλάτο•
όπου κατόπιν ο Πατήρ Γεράσιμος Φωκάς θα έφευγε για την Θεσσαλονίκη.
Μετά την Θεία Λειτουργία και το Αντίδωρο, προχώρησα προς την έξοδο,
όχι γιά να φύγω -είχαν έλθει και κάποιοι φίλοι- κι εκεί, με πρόλαβε ο Πατήρ Γεώργιος Αντζουλάτος και μου είπε :
~“Είπε ο Πατήρ Γεράσιμος, “πες του Γιώργου, να κατεβεί στην τράπεζα.””
Έτσι μου το είπε.
Ο Ναός αυτός της Παναγίας, έχει στο δεξί πλευρό του το εκβαθυμένο κοίλο
ενός Θεάτρου, στο οποίο κατεβαίνεις από σκαλοπάτια, στην μιά και την άλλη άκρη, του συνόλου των θεατρικών θέσεων. Η πλευρά της σκηνής, είναι και η είσοδος στην τραπεζαρία του Ναού.
Το γεύμα –σωστά- πολύ λιτό. Ο Δεσπότης σηκώνεται.
Τα τελευταία του λόγια προς εμένα…
-Θεέ μου, τα ανακαλώ στην μνήμη μου όλα, σαν να βλέπω ταινία•
αλλά και ο χρόνος, εκείνη την στιγμή, είχε μιά αίσθηση,
σαν κάτι ανερμήνευτο να εξελισσόταν-
…~“ Πρέπει να αναμορφώσουμε, ολόκληρη την Κεφαλλωνιά.”
Αυτά ήταν. Αυτά είναι.
Ο Πατήρ Γεράσιμος βγαίνει στο κοίλο του Θεάτρου. Τον ακολουθούμε.
Λιγοστοί είμαστε. Προχωράει μόνος του κι αρχίζει ν’ανεβαίνει με κίνηση και ζωτικότητα κ χαρά εφήβου, την ανατολική κλίμακα. Πολύ γρήγορα. Μόνος του. Καθώς τον κοιτάζουμε, και επειδή το κοίλο είναι βαθύ, αυτό που είδα σαν εικαστική εικόνα, είναι τον Πατέρα Γεράσιμο να ανεβαίνει, με πλαίσιο βάθους στον νοητό πίνακα, τον λαμπρό, γαλανό, καλοκαιρινό, Ελληνικό ουρανό… Και τότε αυθόρμητα είπα :
~“Ε…! Ο Φωκάς ανεβαίνει στον Ουρανό, χορεύοντας !!!”
Η συγκλονιστική επιβεβαίωση, ήλθε λίγες ώρες μετά.
Το μόνο που κατόρθωσα να πραγματοποιήσω, και είναι πάρα πολύ σημαντικό, ήταν δυό χρόνια μετά, το 2017, στο Κάστρο τού Αγίου Γεωργίου Κεφαλληνίας, στην πανσέληνο τού Αυγούστου, η εκδήλωση με τραγούδια Μάνου Χατζιδάκι, συνοδευμένα από κείμενα τού πνευματικού του πατέρα
και φίλου τού Φωκά, Πατρός Συμεών τού Γρηγοριάτη. Ήταν η πρώτη εκδήλωση που θα κάναμε.
Αιτίες : Το αποκαλυπτικό γεγονός τής αποκεκρυμμένης στους πολλούς, Ορθόδοξης μυήσεως τού Χατζιδάκι, σύν ο βαθειά και κατ’ουσίαν Ορθόδοξος λόγος τού Πατρός Συμεών, που εμφορείται από το ίδιο πνεύμα μ’αυτόν τού Πατρός Γερασίμου.
Κι επειδή ο τρόπος που έγιναν τα πράγματα και ξεπεράσθηκαν θαυμαστά
οι δυσκολίες• αλλά και το πλήθος που προσήλθε που ήταν εξαιρετικά μεγάλο, παρά την δυσκολία τής προσβάσεως στο χώρο• πιστεύω και βλέπω από πάνω, το χέρι τού Δεσπότη Φωκά.
Αυτός έστειλλε όλο εκείνο το πλήθος• που ανάγκη μεγάλη ήταν και είναι,
να γνωρίσει πράγματα που εξοβελίζουν από την ζωή του τον ευσεβισμό,
τον ηθικισμό, και την αγαπολογία, που σαν μίασμα έχουν επικαθίσει
ιδιαίτερα στις κοινωνίες που πέρασαν από πάνω τους οι Δυτικοί.
~“Τα κουλούκια!” όπως μάς έλεγε ο Πατήρ Γεράσιμος,
-που θα πει : το ζαβό, το λειψό, το τυφλό, το κουλό, το ανάπηρο-
θέλοντας αντίθετα να υπενθυμίσει, στους Κεφαλλωνίτες, στους Έλληνες,
και στους Ορθοδόξους εν γένει, ποιάς υψηλής πνευματικότητας, ποιανού άμεσου και ευθέως αγκαλιάσματος με τον Θεό, κληρονόμοι είναι.
Σαν τελευταίο ετούτο : Δεν είδε η Κεφαλλωνιά τον Δεσπότη της.
Δεν αξιώθηκε. Γιατί θα ερχόταν ο Πατήρ Γεράσιμος στην Κεφαλλωνιά,
σαν ο Πατέρας μεν Γεράσιμος που γνωρίζουμε, αλλά και ταυτοχρόνως δε,
θα τον βλέπαμε, όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί.
Θα ερχόταν Δεσπότης ! Αυτό έχω να καταθέσω.
Και σαν απάντηση σε όποιον ενδεχομένως να είχε αμφιβολία περί αυτού.
Μετά την αναχώρηση του δημιουργήθηκε από πνευματικά του παιδιά
η ιστοσελίδα “Ο π. Γεράσιμος Φωκάς όπως τον ζήσαμε”, τής οποίας
ως μέλος, αξιώθηκα να γίνω ο τελικός ονοματοδότης, όταν τα μέλη της αποδέχθηκαν την μετατροπή τού τίτλου που πρότεινα, “Ο Πατήρ Γεράσιμος Φωκάς όπως τον ζούμε”, αντί τού αρχικού, “…όπως τον ζήσαμε”.
Σας ευχαριστώ! Την ευχή του!
Γεώργιος Κακής Κωνσταντινάτος
Ηθοποιός Σκηνοθέτης Εικαστικός
Αυτή είναι η μαρτυρία μου γιά τον Πατέρα Γεράσιμο Φωκά την οποία
απέστειλλα να συμπεριληφθεί στο βιβλίο μαρτυριών γιά το πρόσωπο του,
με τίτλο, “Λάμψη ο π. Γεράσιμος κι αν είδες, είδες”.
Ήταν κάτι που έπρεπε να γίνει• να μιλήσουν οι άνθρωποι γι’αυτόν• να δημιουρηθεί έτσι ένα μωσαϊκό, εμπειριών, μαρτυριών, και να κατατεθούν αυθεντικές όπως τις βίωσαν.
Δημοσιοποιώ ιδιαιτέρως γιά την Κεφαλλωνιά στα μέσα το κείμενο μου,
σήμερα 7η επέτειο τής αναχωρήσεως τού Δικού μας ανθρώπου,
τού Φίλου κ Πατέρα,
διότι σ’αυτό εμπεριέχεται η οπτική εκείνη τού Πατρός Γερασίμου Φωκά,
με την οποία ο Κεφαλλωνίτης, μπορεί να αντιληφθεί και να ερμηνεύσει
τα βαθύτερα αίτια τής ιδιαίτερης συμπεριφοράς του και τής υπαρξιακής του συγκρούσεως, μέσα στην προσπάθεια του να εννοήσει.
Αυτό, μαζί με την ευχή, το ετήσιο μνημόσυνο τού Πατρός Γερασίμου
στην Κεφαλλωνιά, να γίνεται ανήμερα τής επετείου τής αναχωρήσεως του.
Θα υποδηλώνει αυτό, το αίσθημα τού Κεφαλληνιακού Λαού γιά τον Φωκά του, πως μιά μέρα σαν Άγιος, αυτήν την μέρα θα εορτάζεται• 22 Ιουνίου.
Γεώργιος Κακής Κωνσταντινάτος
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ,22/6/2022 #ODUSSEIA #ODYSSEIA