Γιώργος Σκλαβούνος: Επιστήμη και τεχνολογία της απελευθέρωσης ή της καταστολής   και της υποδούλωσης

 (Από τον Μύθο στην ιστορία)

Ούτε ο φόβος του Θεού, ούτε ο φόβος του θανάτου, αιώνες τώρα, έκανε τους ανθρώπους καλύτερους.

Ούτε της κόλασης ο φόβος, ούτε του παράδεισου η ελπίδα, έκαναν τον άνθρωπο ανθρωπινότερο.

Ο «ανθρώπινός νόμος» και η υποταγή σ’ αυτόν, ο «νόμος της λογικής»,  μετά την καταδίκη του «θείου νόμου» και του Θεού, ο πολλαπλασιασμός των γνώσεων, η πρόοδος των επιστημών,  δεν  κατέστησαν τον άνθρωπο ούτε  περισσότερο ελεύθερο ούτε περισσότερο  ούτε φιλοδίκαιο, ούτε φιλάνθρωπο.

 Ο Ούτε η παράδοση  του ανθρώπου στην  εμπορευματοποιημένη επιστήμη, ούτε στην εμπορευματοποιημένη  τεχνολογία έκαναν τον άνθρωπο ασφαλή και ευτυχισμένο.

Προφανώς ούτε και ο φόβος του Κορωναιού θα δημιουργήσει μια  νέα <ανθρωπινότερη> συνείδηση, τοπικά, εθνικά, πλανητικά. Ούτε η τεχνολογία αντιμετώπισης της πανδημίας  φαίνεται να προάγει μια κοινωνία περισσότερο  υπεύθυνη, περισσότερο αλληλέγγυα, περισσότερο ελεύθερη

Είναι προφανές ότι  ο φόβος  είναι απότοκος  ενός κινδύνου. Όταν μάλιστα  ο κίνδυνος αποκτάει πλανητικές διαστάσεις  τότε και ο φόβος αποκτάει πλανητικές διαστάσεις.

Πλανητικοί κίνδυνοι πλανητικοί φόβοι και < πλανητικές λύσεις>.

Μπροστά σε πλανητικούς κινδύνους  <λογικά>  προκύπτει, <λογικά >γεννάται  η παραδοχή ότι δεν μπορεί  να υπάρξει τοπική αντιμετώπιση, τοπική λύση. Χρειαζόμαστε μια πλανητικού επιπέδου οργάνωση και εξουσία, που   θα  αντιμετωπίσει (θα αντιμετωπίζει)  <για μας> τον κίνδυνο, θα αναλάβει την ευθύνη να μας προφυλάσσει από τον κίνδυνο. Να μας προφυλάξει από τον κίνδυνο που δεν μπορούμε  να αντιμετωπίσουμε ατομικά, τοπικά, δεν μπορούμε να τον αντιμετωπίσουμε ως   κράτος.

Σε έναν πλανήτη με τόσα πλανητικά προβλήματα..απο το λιώσιμο των πάγων, την κλιματική κρίση, και την υπερθέρμανση, τις πανδημίες..προκύπτει <λογικά> η ανάγκη  και η χρησιμότητα μιας πλανητικής  διακυβέρνησης. Μιας διακυβέρνησης  προφανώς τόσο διαφανούς οσο  διαφανής είναι  και η διακυβέρνηση της Παγκόσμιας Τράπεζας, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, της Τράπεζας των Διεθνών Συναλλαγών αλλά και    του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Ο κίνδυνος του να μετατραπεί ο  <φύλακας> σε <δεσμοφύλακα>, δεν λαμβάνεται υπ όψιν. Η  ανάγκη διασφάλισης ασφαλιστικών δικλείδων  ελέγχου των φυλάκων,  την ώρα του κινδύνου δεν συζητείται. Με αυτή την λογική, η κοινωνία μας,  αντί  της αντιμετώπισης του κινδύνου  με  <Προμηθείς  -Πυρφόρους>, αντί της αντιμετώπισης του κινδύνου με  την Προμηθεική Οργάνωση, Προμηθεικη  βούληση και γνώση, αφηνόμαστε  στον κίνδυνο να υποστούμε την τύχη του Προμηθέα. Αφηνόμαστε στον υπέρτατο κίνδυνο να οδηγηθούμε  όπως ο Προμηθέας, από το <Κράτος.την  Βία και τον Ήφαιστο>, θεό της τεχνολογίας της καταστολής, σε μόνιμα δεσμά.

Επιστήμη και τεχνολογία της απελευθέρωσης  και το αντίθετο. Επιστήμη και τεχνολογία της καταστολής.

Αν η επιστήμη και η τεχνολογία δεν υπηρετεί την ανθρώπινη και κοινωνική ελευθερία  δεν  ενδυναμώνει τον άνθρωπο και την κοινωνία ως υποκείμενα γνώσης και ελευθερίας  τότε η εξέλιξη τους δεν υπηρετεί τον άνθρωπο. Τότε πρόκειται για επιστήμη και τεχνολογία  ανθρώπινου  και κοινωνικού ελέγχου, ανθρώπινης και κοινωνικής καταστολής.

Η θεοποίηση της επιστήμης και της τεχνολογίας  και των λειτουργών τους,δεν αποτελεί  βήμα στην ανθρώπινη απελευθέρωση. Η επιστήμη και η τεχνολογία δεν είναι   δυνάμεις  πέραν του καλού και κακού. Η ταυτότητα της  <κάθε τεχνολογίας>  κρίνεται από τους καρπούς της, κρίνεται  από  τον βαθμό που η χρήση της  υπηρετεί και προάγει την ανθρώπινη ελευθερία, την ανθρώπινη κοινωνικότητα και δημιουργικότητα. Κρίνεται από τους  καρπούς της στο επίπεδο συσχετισμών  κοινωνικής δύναμης που δημιουργεί, αναπα- ράγει, υπηρετεί. Αν  η χρήση της την καθιστά όπλο επιβολής και κυριαρχίας  στα χέρια  ιδιοτελών κατασκευαστών είναι επιστήμη και τεχνολογία κοινωνικού έλεγχου και κοινωνικής καταστολής/

Από την εποχή του  μύθου μέχρι και σήμερα η τεχνολογία, < οι θεοί και  οι καρποί της Τεχνολογίας > μας θέτουν προβλήματα, διλλήματα, στέλνουν διαχρονικά μηνύματα.

Η  παρουσία  και συνεργασία του Ηφαίστου  στο αλυσόδεμα του Προμηθέα, η κατασκευή του χάλκινου αετού που κατέτρωγε το συκώτι του αλυσοδεμένου Προμηθέα…. ο χρυσός θρόνος παγίδα με τα αόρατα δεσμά  που χαρίζει στην μητέρα του ο Ήφαιστος, θρόνος από τον οποίο δεν μπορεί να  απελευθερωθεί η Ήρα.. ακόμα και με την βοήθεια των  υπολοίπων θεών, μας  αποκαλύπτουν μια τεχνολογία της καταστολής.  Ότι ο γάμος του Ηφαίστου  με την  Θεά της Ομορφιάς Αφροδίτη προκύπτει ως εκβιαστικό αντάλλαγμα που απαιτεί ο Ηφαιστος  από τον Δία, για να απελευθερώσει την Ήρα από τον θρόνο παγίδα που της χάρισε, αποτελεί διαχρονικό  μήνυμα  μιας εν δύναμη επικίνδυνης εξάρτησης  από την θεοποιημένη τεχνολογία.   Η αδυναμία του Ηφαίστου  να  εμπνεύσει έρωτα και στην Αφροδίτη  και η καταφυγή του στην  κατασκευή από το αόρατο δίχτυ που συλλαμβάνει τον Άρη και την Αφροδίτη στην κλίνη της μοιχείας  μας <στέλνει το μήνυμα  των κινδύνων>  μιας αδιαφανούς και ιδιοτελούς χρήσης της τεχνολογίας που  αφ ενός δεν αποτελεί  κοινό  κτήμα αλλά   και μπορεί να χρησιμοποιείται  ανεξέλεγκτα από τους δημιουργούς και κατόχους της.   Η  βίαιη απόρριψη  του επιθετικά ερωτευμένου  Ήφαιστου από την  Αθηνά  Θεά της Σοφίας αλλά και της Τεχνικής ( Εργάνη- Αθηνά) επιβεβαιώνει την  θέση που έχει ο Ήφαιστος στην  Ελληνική Ιεραρχία των θεών. Οφείλουμε να επισημάνουμε για ότι ο Μύθος  δηλοί  ότι ο Ήφαιστος πορρίπτεται ως σύντροφος και από την  Θεά της Ομορφιάς και την Θεά της Σοφίας.

Ο Ναός της Αθηνάς ευρισκόμενος στην κορυφή της  Ακρόπολη  σε σχέση με τον Ναό του Ηφαίστου (Θησείον), σε χαμηλότερο επίπεδο, όπως και το γεγονός ότι    στο βωμό της  Αθηνάς  έκαιε   άσβεστη   η ιερά πυρά.

 Μετά τα ως άνω συμπεραίνω και αποδέχομαι  ότι άλλη  είναι η Τεχνολογία που εκφράζει και υπηρετεί ο Ήφαιστος, ο  ασχημότερος των Θεών,  σε βαθμό ασχήμιας που οδήγησε και την μητέρα την ίδια να το πετάξει από τον Όλυμπο ….. και άλλη η τεχνολογία που εκφράζει και προάγει η  πάνσοφη όσο πανέμορφη Αθηνά, θεά της Σοφίας, του Σοφού πολέμου, και της Ειρήνης, με σύμβολο της την Ελιά  και την κουκουβάγια,. Με ιδιαίτερη συμβολή στην ιστορία της Φιλοσοφίας του Δικαίου με τη απαλλακτική ψήφο της στην περίφημη δίκη του μητροκτόνου Ορέστη.( Ορέστεια  του Αισχύλου). Θεά  προστάτιδα των ανωτέρων τεχνών,αρχιτεκτονική, ναυπηγική, γλυπτική, κλπ. κ.λ.π. ουσιαστικά κόρη της Μήτιδας, πρώτης συζύγου του Δία

Μπορώ να συμπεράνω ότι: Απελευθερωτικοί σκοποί και στόχοι  υπηρετούνται μόνο με μέσα που  αφυπνίζουν τον ανθρώπινο έρωτα για δημιουργική ελευθερία, που ενδυναμώνουν την κοινωνία και τους θεσμούς της, στον  έλεγχο   και την λογοδοσία  όλων όσων υποτίθεται ότι την  υπηρετούν

Αν συμφωνήσουμε ότι  ο  φόβος δεν δημιουργεί συνείδηση. Αν  συμφωνήσουμε ότι o φόβος, δεν υπήρξε ποτέ καλός  δάσκαλος. Αν συμφωνήσουμε ότι ο φόβος παραλύει,  δεν  ενδυναμώνει δεν συνειδητοποιεί……  τότε η ατομική και συλλογική παράδοση σε αυτόν  αποτελεί ατομική και συλλογική υποταγή. Τότε θα κατανοήσουμε, θα   συμφωνήσουμε  και ίσως ακολουθήσουμε τον  Ρήγα Βελεστινλή.

Γιώργος Σκλαβούνος

Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 11/12/2021 #ODUSSEIA #ODYSSEIA