Ευρυδίκη Λειβαδά: Τα σπουδαιότερα γεγονότα της Ελληνικής Παλιγγενεσίας. Οκτώβριος

Συνεχίζω την καταγραφή των σπουδαιότερων γεγονότων με τον Οκτώβριο, και όταν βρίσκω κάποιο γεγονός που μου έχει διαφύγει, επιστρέφω και το προσθέτω στον αντίστοιχο μήνα. Ελπίζω να καλύψω με γεγονότα όλες τις ημέρες του έτους με αποτέλεσμα να έχω ένα πλήρες (στο μέτρο του δυνατού εννοείται) ημερολόγιο του Αγώνα το οποίο, ευελπιστώ να εκδώσω.

Η καταγραφή παρουσιάζεται ανά 10ήμερο. Αυτό είναι το πρώτο του Οκτωβρίου.

Οκτώβριος:

1768: Αρχές Οκτωβρίου οι αδελφοί Ορλώφ πήγαν στην Βενετία για να έρθουν σε επαφή με τους εκεί Έλληνες και να βρουν χρήματα για να ενισχυθεί η εξέγερση στην Ελλάδα. Παράλληλα ζήτησαν από την βενετική κυβέρνηση να μπορεί ο ρωσικός στόλος να χρησιμοποιεί τα λιμάνια των Ιονίων, πράγμα το οποίο απερρίφθη καθώς η Βενετία και δεν εμπιστευόταν τη Ρωσία –αν και το εμπορικό της συμφέρον την έσπρωχνε προς την Μαύρη Θάλασσα-, και είχε υπογράψει με την Τουρκία τη συνθήκη του Πασάροβιτς (1718) και μπορούσε να χρησιμοποιεί ελεύθερα τα τουρκικά λιμάνια πληρώνοντας μικρό δασμό. Στην δε αγορά της / Πιάτσα, δρούσαν ταυτόχρονα έμποροι Έλληνες, Αλβανοί και Οθωμανοί. Κι έπρεπε να κρατήσει ισορροπίες και διαβεβαίωσε τον σουλτάνο πως θα παρέμενε ουδέτερη.

1821: Σημαντικές επιτυχίες των Ελλήνων στη Λοκρίδα και τη Βοιωτία υποχρέωσαν τον Ομέρ Βρυώνη και τον Κιοσέ Μεχμέτ να αποσυρθούν στη Λαμία.

1822: Ξεκίνησε το Συνέδριο της Βερόνας. Ήταν διπλωματική συνάντηση εκπροσώπων της Ιεράς Συμμαχίας με πρωτοβουλία της Αυστρίας. Σκοπός του συνεδρίου ήταν να ληφθούν αποφάσεις για τις επαναστάσεις που είχαν εκδηλωθεί, ήτοι της Ισπανίας και δευτερευόντως της Ιταλίας και της Ελλάδας παρόλο που είχε ξεκινήσει το 1821.

1829: Κυρίως στη Μάνη και στην Ύδρα διογκώθηκαν αντιπολιτευτικές κινήσεις κατά του Καποδίστρια.

1 Οκτωβρίου:

 1820: Στη σύσκεψη των ηγετών της Φ.Ε. στο Ισμαήλιο (βλ. και 7 Οκτωβρίου) όπου θα αποφασιζόταν η έναρξη του αγώνα παρευρέθηκαν ο Κεφαλλονίτης Βαγγέλης Μαζαράκης και ο Θιακός Διονύσιος Ευμορφόπουλος.

1824: Συγκροτήθηκε η Κυβέρνηση Γεωργίου Κουντουριώτη με τη συμμετοχή του Κωλέττη. Η κυβέρνηση αυτή οδήγησε και χρηματοδότησε τη δεύτερη φάση του εμφυλίου.

2 Οκτωβρίου:

1823: Ο Ομέρ Βρυώνης και ο Μουσταής πολιόρκησαν το Αιτωλικό. Έπειτα από ένα μήνα αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πολιορκία.

1827: Θάνατος στο Λονδίνο του Φρειδερίκου Νορθ, κόμητα του Γκίλφορντ, ύπατου Αρμοστή των Ιονίων Νήσων και φιλέλληνα.

1827: Ο Φαβιέρος με τακτικές δυνάμεις ξεκίνησε από τα Μέθανα για την Χίο.

1828: Το Γαλλικό Εκστρατευτικό Σώμα επιτήρησε την αποχώρηση των τελευταίων τουρκοαιγυπτιακών στρατευμάτων του Ιμπραήμ από την Πελοπόννησο. Αυτό κατέλαβε διαδοχικά τις επόμενες ημέρες τα φρούρια Μεθώνης, Κορώνης, Νεόκαστρου, Ρίου και Πατρών.

3 Οκτωβρίου:

1675: Επτακόσιοι Μανιάτες αναχώρησαν και εγκαταστάθηκαν στην Κορσική. Από τότε το ελληνικό στοιχείο διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο στην ιστορία του νησιού για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα.

1821: Ο Ομέρ Βρυώνης κατέλαβε και πυρπόλησε την Ισσό Βοιωτίας και τη Μονή Αγίου Μελετίου. Την Μονή υπερασπίζονταν 60 άνδρες υπό τον Καρίγιαννη.

4 Οκτωβρίου:

1862: Ο στρατηγός Θεόδωρος Γρίβας επαναστάτησε με τους κατοίκους της Βόνιτσας κατά της Βασιλείας του Όθωνα.

5 Οκτωβρίου:

1827: Ο Φαβιέρος αποβιβάστηκε με στρατό στη Χίο.

6 Οκτωβρίου:

1821: Προκήρυξη του Δ. Υψηλάντη για σύγκληση εθνοσυνέλευσης.

6-7 Οκτωβρίου:

1826: Αποτυχημένες προσπάθειες των Τούρκων να καταλάβουν την Ακρόπολη.

7 Οκτωβρίου:

1820: Η Φιλική Εταιρεία σε σύσκεψη στο Ισμαήλιο και με πρωτοβουλία του Παπαφλεσσα αποφασίστηκε να επισπευσθεί η έναρξη της Επανάστασης και η κάθοδος του Αλ. Υψηλάντη στην Πελοπόννησο. Ο Παπαφλέσσας πήρε εντολή να κατεβεί στην Πελοπόννησο για προετοιμασία του Αγώνα.

1824: Ελληνικά τμήματα 300 μαχητών έτρεψαν σε φυγή 4.000 Τούρκους του Δερβίς πασά στη Σουβάλα Παρνασσού. Οι απώλειες των Τούρκων ήταν 300 νεκροί και πολλοί αιχμάλωτοι.

1825: Ο Ιμπραήμ με 23.000 πεζούς και ιππείς εισέβαλαν στην Τριφυλλία και την κατέστρεψαν.

1826: Σφοδρή μάχη των Ελλήνων εναντίον των Τούρκων στους πρόποδες της Ακρόπολης όπου, τρεις φορές, τραυματίστηκε ο Μακρυγιάννης προκειμένου να σώσει τον λαγουμιτζή Κ. Χορμοβίτη.

1827: Έναρξη της Ναυμαχίας του Ναυαρίνου που καθόρισε οριστικά το αποτέλεσμα του Αγώνα. Οι Συμμαχικές Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία), υπό τους Ναυάρχους Κόδρικτον, Δεριγνύ και Χέυδεν, καταναυμάχησαν τον Τουρκοαιγυπτιακό Στόλο. Η απρόσμενη – μη προσχεδιασμένη αυτή ναυμαχία βοήθησε αποτελεσματικά στην αίσια έκβαση της Επαναστάσεως. Το τέλος της σημειώθηκε στις 20 του μηνός. Ο Ομ. Καθ. Ι.Κ. Χασιώτης αναφέρει πως αν δεν ήταν η Ναυμαχία της Ναυπάκτου, δεν θα γινόταν η Ναυμαχία του Ναυαρίνου.

8 Οκτωβρίου:

1833: Καθιερώθηκε η δραχμή ως νόμισμα και αντικαταστάθηκε έτσι ο φοίνικας.  

9 Οκτωβρίου:

1480: Ο Κροκόνδειλος Κλαδάς με δύναμη μεγαλύτερη από 15.000 άνδρες εξεδίωξε τους Τούρκους από τα φρούριά τους βόρεια της Μάνης και ύψωσε τη Βυζαντινή σημαία (αργότερα υιοθέτησε τη σημαία με τον σταυρό που είναι και η πρώτη σημαία του Ελληνικού κράτους).

1823: Δεκατρία τουρκικά πλοία απέτυχαν να ενεργήσουν απόβαση στο λιμένα της Σκιάθου, τον οποίο υπερασπίζονταν 400 νησιώτες.

1824: Ο Πανούτσος Νοταράς εξελέγη πρόεδρος της Βουλής, με αντιπρόεδρο τον Θεοδώρητο Βρεσθένης.

1826: Το ελληνικό πλοίο «Λεωνίδας», υπό τον Δημ. Λάμπρο, απέτρεψε με σφοδρά πυρά την απόβαση τουρκικών αγημάτων από τέσσερα πλοία που καλύπτονταν πίσω από βρετανική σημαία, στον λιμένα Κιτριών Μεσσηνίας.

10 Οκτωβρίου:

1645: Οι Τούρκοι κυρίευσαν το Ρέθυμνο και προέβησαν σε σφαγές φοβερές, και διαρπαγές, ενώ οι αμυνόμενοι υπό τον Κερασίνη εγκλείσθηκαν στο φρούριο.

1862: (βράδυ 10ης προς 11η του μηνός). Ψήφισμα του Έθνους για την κατάργηση της βασιλείας του Όθωνα. «Τὰ δεινὰ της Πατρίδος ἔπαυσαν. Ἅπασαι αἱ ἐπαρχίαι καὶ ἡ Πρωτεύουσα συνενωθεῖσαι μετὰ τοῦ Στρατοῦ ἔθεσαν τέρμα εἰς αὐτά, ὡς κοινὴ ἔκφρασις τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους ὁλοκλήρου κηρύττεται καὶ ψηφίζεται: Ἡ Βασιλεῖα τοῦ Ὄθωνος καταργεῖται. Ἡ Ἀντιβασιλεία τῆς Ἀμαλίας καταργεῖται. Προσωρινὴ Κυβέρνησις συνιστᾶται ὅπως κυβερνήσῃ τὸ Κράτος μέχρι συγκαλέσεως τῆς Ἐθνικῆς Συνελεύσεως συγκειμένης ἐκ τῶν ἑξῆς πολιτῶν: Δημητρίου Βούλγαρη, Προέδρου, Κωνσταντίνου Κανάρη, Βενιζέλου Ρούφου».

Εικόνα: Το τραπέζι όπου υπογράφηκε η έξωση του Όθωνα και ένα τσακισμένο ξύλινο στέμμα. Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.