Συνεχίζω την καταγραφή των σπουδαιότερων γεγονότων με τον Ιούλιο, και όταν βρίσκω κάποιο γεγονός που μου έχει διαφύγει, θα επιστρέφω να το προσθέτω στον αντίστοιχο μήνα. Ελπίζω να καλύψω με γεγονότα όλες τις ημέρες του έτους με αποτέλεσμα να έχω ένα πλήρες ημερολόγιο του Αγώνα το οποίο, ευελπιστώ να εκδώσω.
Η καταγραφή παρουσιάζεται ανά 10ήμερο. Αυτό είναι το τρίτο του Ιουλίου.
21 Ιουλίου:
1774: Οι Οθωμανοί αναγκάστηκαν να ζητήσουν ειρήνη από τους Ρώσους και στις 21 Ιουλίου υπεγράφη η Συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή. Πήρε το όνομά της από το ομώνυμο βουλγαρικό χωριό (σήμερα Kaynardzha) κοντά στη Σιλιστρία. Η συνθήκη ήταν το αποτέλεσμα του πρώτου μεγάλου ρωσοτουρκικού πολέμου (1768-74), στον οποίο η Ρωσία κατέλαβε την Αζοφική, την Κριμαία και τη Βεσσαραβία. Υπό τον κόμητα στρατάρχη Πέτρου Ρουμιάντσωφ, ή Ρουμιαντζώφ, οι Ρώσοι επέδραμαν στη Μολδαβία και νίκησαν τους Οθωμανούς στη Βουλγαρία. Με τη συνθήκη αυτή η Ρωσία διαμόρφωσε τη διπλωματική βάση για περαιτέρω επέμβαση στα εσωτερικά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, συντάχθηκε και υπογράφηκε μέσα σε 6 ημέρες και περιλαμβάνει 28 φανερά και 2 μυστικά άρθρα. Ανάμεσα στους όρους ήταν και η εξασφάλιση από την Ρωσία του δικαιώματος να διατηρεί στόλο στον Εύξεινο Πόντο, αποκτώντας το δικαίωμα της ελεύθερης ναυσιπλοΐας των υπό ρωσική σημαία εμπορικών πλοίων σ’ αυτόν, καθώς και του ελεύθερου εμπορίου των Ρώσων υπηκόων στην οθωμανική επικράτεια. Επίσης, η Ρωσία επέβαλε το ασαφές δικαίωμα προστασίας των ορθόδοξων χριστιανών υπηκόων της Πύλης από τον Τσάρο (7ο άρθρο, κατά το οποίο: «Η Πύλη υπόσχεται να παρέχει συνεχή προστασία στη Χριστιανική Θρησκεία και τις εκκλησίες αυτής»). Σε ό,τι αφορά στα ελληνικά ενδιαφέροντα, με την υπογραφή της Συνθήκης κατοχυρώθηκε νομικά το δικαίωμα της χρήσης της ρωσικής σημαίας από Έλληνες πλοιοκτήτες, όπως και η ναυπήγηση πλοίων μεγάλου εκτοπίσματος. Χρησιμοποιώντας τη ρωσική σημαία και τη χορήγηση αδείας επιτηδεύματος, σε όσους ύψωναν τη ρωσική σημαία, από τον διοικητή της Οδησσού, ο εμπορικός στόλος των Ελλήνων, και κυρίως των Επτανησίων και δη Κεφαλλήνων και Θιακών πλοιοκτητών αναπτύχθηκε θεαματικά.
1825: Αποτυγχάνουν λυσσώδεις έφοδοι 2.400 Τούρκων υπό τον Κιουταχή να καταλάβουν το Μεσολόγγι και αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Οι απώλειες των Τούρκων ήταν 1.500 νεκροί και των Ελλήνων 20 νεκροί και τραυματίες.
1832: Υπεγράφη στην Κωνσταντινούπολη η ομώνυμη συνθήκη, με την οποία καθορίστηκαν τα βόρεια σύνορα του νέου κράτους (Αμβρακικός-Παγασητικός). Με την συνθήκη της Κωνσταντινούπολης (αλλιώς και «Τελικός Διακανονισμός της Κωνσταντινούπολης», «Κάλενταρ Κιόσκ», η Οθωμανική Αυτοκρατορία από κοινού μαζί με τις τρεις «εγγυήτριες δυνάμεις» (Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία) αποδέχθηκε, μετά από διαπραγματεύσεις περίπου 6 μηνών, τη δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού κράτους με συγκεκριμένη οριοθεσία, ως αποτέλεσμα του ένοπλου ελληνικού αγώνα της ανεξαρτησίας των ετών 1821 – 1829, που είχε προηγηθεί.
21-25 Ιουλίου:
1822: Ο Δράμαλης πολιορκούσε το Ναύπλιο.
22 Ιουλίου:
1823: Αψιμαχίες ανάμεσα σε Τούρκους και Έλληνες που υπό τους Σταύρο και Κώστα Βασιλείου, Λιάκο και Αργυροκαστρίτη στα Αδριλιανά της Εύβοιας υπερίσχυσαν των εχθρών.
1825: Έλληνες υπό τον Αθανάσιο Γρηγοριάδη νίκησαν τις δυνάμεις του Ιμπραήμ στις Άνω Καρυές Αρκαδίας.
23 Ιουλίου:
1825: Ο Μιαούλης και ο Αντιναύαρχος των Σπετσών Κυριακός, με 27 πολεμικά και 5 πυρπολικά κατόρθωσαν να σπάσουν τον κλοιό του τουρκικού στόλου, να τον τρέψουν σε φυγή και να τροφοδοτήσουν τους πολιορκημένους του Μεσολογγίου.
1825: Ο ελληνικός στόλος απέπλευσε από την Ύδρα υπό τον Τομπάζη και πυρπόλησε τον αιγυπτιακό στην Αλεξάνδρεια.
1829: Με το ψήφισμα της Δ΄ Εθνικής Συνέλευσης στο Άργος ιδρύθηκε η Γερουσία.
24 Ιουλίου:
1821: Η Πάργα κυριεύθηκε για δυο μόνο ημέρες από επαναστατικές ομάδες υπό την αρχηγία του Χριστόφορου Περραιβού. Αμέσως σχεδόν την ανακατέλαβαν οι Τούρκοι.
1825: Οι ελληνικές πολιτικές και στρατιωτικές δυνάμεις με έγγραφο τους προς την αγγλική κυβέρνηση ανέθεσαν την προστασία της Ελλάδας στην Αγγλία.
1825: Υπεγράφη κοινή διαμαρτυρία των απεσταλμένων των γαλλικών και των αμερικανικών φιλελληνικών οργανώσεων στο Ναύπλιο για την πράξη της υποτέλειας, με τις υπογραφές του Γάλλου επικεφαλής και του Αμερικανού Β. Ουάσιγκτον, ανιψιού του προέδρου των Η.Π.Α.
25 Ιουλίου:
1823: Μάχη στη θέση Εβλιγιάν κοντά στο Ρέθυμνο και σπουδαία νίκη των Κρητικών, αρχηγοί των οποίων ήταν ο Μανουσέλης, ο Μανουσογιαννάκης, ο Δεληγιαννάκης, ο Τσουδερός κ.ά.
1825: Η φρουρά του Μεσολογγίου πραγματοποίησε ξαφνικά έξοδο, επιτέθηκε στους Τούρκους και προξένησε μεγάλες απώλειες.
26 Ιουλίου:
1822: Στα Δερβενάκια 2.500 Έλληνες, υπό την ηγεσία του Θ. Κολοκοτρώνη με τη βοήθεια του Νικηταρά και των Φλεσσαίων, μαζί και με Κεφαλλήνες και Ιθακησίους, νίκησαν τον Μαχμούτ πασά Δράμαλη και τους 24.000 – 30.000 άνδρες του, που περνούσαν από στενά των Δερβενακίων κατά την επιστροφή τους από το Άργος στην Κόρινθο (γνωστή ως η Σφαγή του Δράμαλη). Πριν όμως από τη σύγκρουση αυτή «… και εν τοις πρώτοις ο Διον. Ευμορφόπουλος και ο Ανδρέας Μεταξάς συμμετείχαν στο υπό τον Θ. Κολοκοτρώνην πολεμικό συμβούλιο στους Μύλους της Αργολίδας». Αυτή ήταν και η πρώτη, αλλά καθοριστική συνάντηση των Κολοκοτρώνη – Μεταξά.
Η μάχη αυτή ήταν θεωρείται ως η σημαντικότερη που πραγματοποιήθηκε κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, με νικηφόρα έκβαση για τους Έλληνες και μεγάλη καταστροφή των οθωμανικών δυνάμεων υπό τον ονομαστό αρχιστράτηγό τους.
1864: Ο βασιλιάς Γεώργιος ανέθεσε εκ νέου την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Κωνσταντίνο Κανάρη.
1867: Θάνατος στο Μπάμπεργκ, Βασίλειο της Βαυαρίας, Μόναχο, του Όθωνα από ιλαρά.
27 Ιουλίου:
1807: Ενώ ο Αλή πασάς πολιορκούσε τη Λευκάδα, ήρθε διαταγή στους Ρώσους να παραδώσουν την Επτάνησο στους Γάλλους. Έτσι ξεκίνησε η δεύτερη γαλλική κατοχή στα Ιόνια. Στις 8 Ιουλίου 1807 είχε υπογραφτεί η συνθήκη του Τίλσιτ. Στο δεύτερο μυστικό άρθρο περιείχε όρο με τον οποίο ο Ναπολέων θα κατείχε τα Επτάνησα . Μια πιθανή εξήγηση στο γιατί ο Τσάρος Αλέξανδρος παραχώρησε τα Ιόνια σε αυτούς από τους οποίους τουλάχιστον υποσχέθηκε πως θα τα προστάτευε δίνει ο Ερ. Λούντζης: «ίσως με βάση την ερμηνεία που συνηθίζουν να δίνουν οι ισχυροί στην προστασία που ασκούν πάνω στους αδύναμους». Ο Καποδίστριας, αν και έμεινε εμβρόντητος με την απόφαση αυτή του τσάρου, συνέβαλε –ως όφειλε- στην εφαρμογή των όρων της γαλλορωσικής συνθήκης και στη συνέχεια ξαναγύρισε στις παλιές του ενασχολήσεις .
1828: (27-7/9-8) Υπεγράφη μεταξύ του Άγγλου Ναυάρχου Κόδριγκτον και του Μωχάμετ Άλη της Αιγύπτου η Συνθήκη της Αλεξάνδρειας. Σύμφωνα με αυτήν υποχρεώθηκε ο Μωχάμετ Άλη να αποσύρει από τον Μωριά τα στρατεύματα του Ιμπραήμ και να απελευθερώσει τους Έλληνες αιχμαλώτους που βρίσκονταν στην Αίγυπτο.
1831: Ο στόλος των Υδραίων υπό τον Μιαούλη, αποκλείστηκε στον Πόρο από τον στόλο των Μεγάλων Δυνάμεων.
28 Ιουλίου:
1822: Στο Αγιονόρι της Κορινθίας ο Δημήτριος Υψηλάντης, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Νικηταράς και τα παλικάρια τους ολοκλήρωσαν την καταστροφή της στρατιάς του Δράμαλη. Οι Τούρκοι έχασαν πάνω από 600 άνδρες και ο Δράμαλης, κατισχυμένος μόλις και μπόρεσε να διαφύγει από την Κόρινθο. Το 1/5 της αρχικής του δύναμης είχε εξοντωθεί στην εκστρατεία αυτή που σκοπό είχε την καταστολή της επανάστασης στον Μωριά.
1822: Στην οικία του Άγγλου προξένου στην Πρέβεζα υπεγράφη συνθήκη ανάμεσα στους Σουλιώτες και τους Τούρκους για την παράδοση της Κιάφας και του Ναυαρίκου στον Χουρσίτ πασά.
1825: Οι Έλληνες νίκησαν τους Αιγυπτίους στη μάχη του Δραγουμάνου στο Λύκαιο όρος.
29 Ιουλίου:
1825: Επανεκδόθηκαν τα «Ελληνικά Χρονικά» στο Μεσολόγγι.
1825: Απέτυχε προσπάθεια μοίρας του ελληνικού στόλου υπό τον Κωνσταντίνο Κανάρη -εξαιτίας της νηνεμίας που επικρατούσε- να πυρπολήσει τον αιγυπτιακό στόλο μέσα στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας.
1829: Η Εθνοσυνέλευση αποφάσισε κατάργηση του «Πανελληνίου» και ίδρυση Γερουσίας. Επίσης αποφάσισε τη διανομή 200.000 στρεμμάτων εθνικών γαιών σε ακτήμονες.
1831: Ανταρσία της Ύδρας προς το νεοσύστατο ελληνικό κράτος.
30 Ιουλίου:
1824: (και31 Ιουλίου) Ναυτικές συγκρούσεις με αμφίρροπο αποτέλεσμα ανάμεσα σε μοίρες του ελληνικού υπό τον Σαχτούρη, και του τουρκικού στόλου κοντά στη Σάμο και την Ικαρία. Οι Έλληνες συνέλαβαν 3 τουρκικά πλοία και βύθισαν πολλά άλλα. Οι απώλειες των Τούρκων ήταν 12.000 άνδρες.
1825: Η κυβέρνηση διόρισε επίσημα αρχηγό του τακτικού στρατού τον Φαβιέρο.
(1897: Η Κρητική Εθνοσυνέλευση επικύρωσε την Αυτονομία της νήσου και εξέτασε τους τρόπους Ένωσής της με την Ελλάδα).
31 Ιουλίου:Â
1818: Πέθανε στο χωριό Μέγα Ρεύμα στην Κωνσταντινούπολη ο Σκουφάς, ένας από τους κυριώτερους ιδρυτές της ΦΕ, από καρδιακή προσβολή και τάφηκε στον τοπικό ναό των Ταξιαρχών.
Ευρυδίκη Λειβαδά
Εικόνα: Θεόδωρος Βρυζάκης, Η μάχη στα Δερβενάκια (Συλλογή Ιδρύματος Κουτλίδη). Παρόντες κι εκεί Κεφαλλονίτες και Θιακοί υπό τους Ανδρέα Μεταξά και Ευμορφόπουλο. (Μάλιστα ο ρόλος του Μεταξά εκτιμάται από τον Φωτάκο κομβικής σημασίας). Θεωρείται από στρατηγικής άποψης μια από τις καλύτερες μάχες που δόθηκαν ποτέ στην Ευρώπη, και παράλληλα κρίνεται ως η σημαντικότερη του Αγώνα, αυτή που ανέδειξε την στρατιωτική ιδιοφυΐα του Γέρου του Μωριά. Επιπλέον:
-Οδήγησε σε αποτυχία το βασικό σκέλος του τουρκικού σχεδίου.
-Σώθηκε ο Μωριάς που ήταν η βάση του Αγώνα.
-Εξασφαλίστηκαν τόσο πλούσια λάφυρα ώστε ο Κολοκοτρώνης είπε: «μοιράσανε το χρυσάφι με το φέσι».
-Με απαίτηση όλων ο Κολοκοτρώνης ορίστηκε αρχιστράτηγος.
-Η συντριβή του Δράμαλη (που από τότε δεν ξανασηκώθηκε και έσβησε στις 26 Οκτωβρίου του ίδιου έτους) είχε ως άμεσο αποτέλεσμα την κατάκτηση του Ναυπλίου.