Ευρυδίκη Λειβαδά: Τα σπουδαιότερα γεγονότα της Ελληνικής Παλιγγενεσίας. Δράσεις Επτανησίων/ Κεφαλλήν

1 Φεβρουαρίου:

1806: Σκοτώνονται πολλοί συγγενείς και φίλοι του Θ. Κολοκοτρώνη όταν, κοντά στη Δημητσάνα έγινε σφοδρή μάχη ανάμεσα σε Τούρκους και Κλέφτες. Ο Κολοκοτρώνης διέφυγε στη Ζάκυνθο. Επί δυο ολόκληρα χρόνια πολεμούσε τους Τούρκους στην ΝΔ Πελοπόννησο με απλωμένο μπαϊράκι που θύμιζε την ρωσική πολεμική σημαία: από την μια εικονιζόταν ο Άγιος Ανδρέας και από την άλλη ο Σταυρός σε σχήμα πλαγιαστό έτσι που έμοιαζε με Χ, προς υποδήλωση του Ιησού Χριστού. Είχε προηγηθεί ο αφορισμός του Γρηγορίου του Ε. Όποιος δηλαδή τολμούσε να βοηθήσει τους Κλέφτες ήταν «αφορεσμένος».

1832: Ο Όθωνας εκλέχθηκε από τις τρεις μεγάλες δυνάμεις βασιλιάς της Ελλάδας.

2 Φεβρουαρίου:

1827: Ο Φραγκίσκος Άστιγξ με το πολεμικό πλοίο «Καρτερία» κατέφθασε στα Αμπελάκια της Σαλαμίνας. Είναι η πρώτη ναυτική επιχείρηση ενός πλοίου, που θα εμπλακεί σε πολλές ένδοξες επιχειρήσεις του Αγώνα.

01828: Ιδρύεται η «Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα» και καθιερώνεται ο φοίνικας ως εθνικό νόμισμα. Το Εθνικό Νομισματοκοπείο του Καποδίστρια κατά την περίοδο λειτουργίας του (1828-1832) έκοψε τα ακόλουθα νομίσματα, τα οποία, μετά την έλευση του Όθωνα αποσύρθηκαν: αργυρό φοίνικα, χάλκινο 20λεπτο, 10λεπτο, 5λεπτο και μονόλεπτο.

3 Φεβρουαρίου:

1823: Στις επαρχίες Σελίνου και Κισσάμου 5.000 περίπου Κρήτες επαναστάτες προσέβαλαν τους Τούρκους της περιοχής και κατέστρεψαν τα χωριά τους. Οι Τούρκοι αναγκάστηκαν να κλειστούν στο Καστέλλι Κισσάμου και στην Γραμβούσα όπου τελικά αποδεκατίστηκαν από την πανώλη.

1827: Εν τω μεταξύ συνεχίζονταν οι επιτυχίες του Καραϊσκάκη στη Στερεά. Οι Τούρκοι επαναλάμβαναν επιθέσεις στο Δίστομο και οι Έλληνες αντιστέκονταν σθεναρά.

1830: Σύμφωνα με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου που υπεγράφη από τις Μεγάλες Δυνάμεις, δημιουργήθηκε ανεξάρτητο ελληνικό κράτος με οροθετική γραμμή προς βορρά και δυτικά τη γραμμή Αχελώου-Σπερχειού. Το ελληνικό στέμμα προσεφέρθη αρχικά στον Λεοπόλδο της Σαξονίας-Κόμπουργκ ο οποίος τελικά το αρνήθηκε.

4 Φεβρουαρίου:

1825: Νικηφόρα μάχη των Ελλήνων με αρχηγό τον Δήμο Τσέλιο έξω από την Ναύπακτο.

1843: Πέθανε ο 73χρονος Θ. Κολοκοτρώνης από συμφόρηση καθώς επέστρεφε από βασιλικό χορό των ανακτόρων. Η κηδεία του έγινε στο Α΄ κοιμητήριο στην Αθήνα. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε ειρηνικά έχοντας σύντροφό του την πρώην μοναχή Μαργαρίτα Βελισσάρη από τα Καλάβρυτα.

5 Φεβρουαρίου:

1822: Σημαντική επιτυχία στο Μυλοπόταμο. Ο Θ. Χούρδος, με την στήριξη των Μανουσέλη και Δεληγιαννάκη καθώς και των Μαυροθαλασσίτη και Α.Μεληδόνη, χτύπησαν τους Τούρκους στο Μυλοπόταμο. Οι Έλληνες έχασαν 17 άνδρες ενώ οι εχθροί πάνω από 150.

1827: (5 και 6 του μηνός). Στο Δίστομο νίκησαν οι δυνάμεις των αγωνιζόμενων Ελλήνων υπό τον Καραϊσκάκη. Πανικόβλητοι, οι Τούρκοι αποσύρθηκαν οριστικά από την περιοχή και εγκατέλειψαν στη διάθεση των Ελλήνων πλήθος από λάφυρα. Από τους Τούρκους σκοτώθηκαν ογδόντα, και άλλοι τόσοι πληγώθηκαν, ενώ από τους Έλληνες σκοτώθηκαν δύο και οκτώ πληγώθηκαν, μεταξύ των οποίων και ο Μπότσαρης ελαφρά. Για μια ακόμη φορά απεδείχθη η στρατηγική ιδιοφυΐα του Καραϊσκάκη. Με αδιάλειπτο πυρ θέρισε τις φάλαγγες των τακτικών και υποχρέωσε τον Ομέρ πασά της Καρύστου να επιστρέψει κακήν κακώς στην Εύβοια. Έτσι, εκτός από την Βόνιτσα, την Ναύπακτο, το Μεσολόγγι, ολόκληρη πλέον η Στερεά Ελλάδα βρισκόταν στα χέρια των Ελλήνων.

6 Φεβρουαρίου:

1825: Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος εκλέχθηκε γενικός γραμματέας του Εκτελεστικού. Την ίδια μέρα ο Κολοκοτρώνης, οι Κανέλλος και Νικόλαος Δεληγιάννης, οι Παναγιώτης και Ιωάννης Νοταράς, ο Θ. Γρίβας, Γ. Παπατσώνης, Γ. Γκρίτζαλης, Α. Κατσαρός και Μητροπέτροβας προφυλακίστηκαν από τους κυβερνητικούς στη Μονή του Προφήτη Ηλία στην Ύδρα.

1825: Έφθασε στην Ελλάδα ο Άγγλος φιλέλληνας William Humphrey. Μετά τον θάνατο του Byron συναντήθηκε με τον Κολοκοτρώνη κι έγραψε για αυτόν: «Βρήκα τον εξαίρετο γέρο καπετάνιο σε ένα χωριουδάκι έξω από την Τριπολιτσά. Η κατοικία του είχε μισή σκεπή και χωματένιο πάτωμα. Κι όλη η επίπλωση του σπιτιού ήταν ένα χαλάκι που το βρίσκεις και στην φτωχότερη καλύβα του τελευταίου ελληνικού σπιτιού. Ανησυχούσε πολύ για την διχόνοια.. η σημερινή κυβέρνηση, με τις προτροπές του Μαυροκορδάτου και της φατρίας των προυχόντων επιζητούσε την εξόντωσή του. Μου είπε: ‘Ας με κρίνει η πατρίδα μου κι αν με βρεί ένοχο ας με καταδικάσει σε θάνατο. Αλλά, όχι μια φατρία που θέλει την καταστροφή μου…’».

7 Φεβρουαρίου:

1822: Μετά από Σουλτανικό φιρμάνι παραχωρήθηκε με όρους αμνηστία στους Αγιορείτες. Έτσι, έληξε η Επανάσταση στη Χαλκιδική.

1825: Υπεγράφη στην Αγγλία το δεύτερο εθνικό δάνειο, ονομαστικής αξίας 2.000.000 λιρών. Από αυτά έφτασαν σε ελληνικά χέρια 232.558 λίρες(!).

1825: Οι Τούρκοι που ήταν αποκλεισμένοι στην Ακράτα, με την βοήθεια του Γιουσούφ πασά και του φίλου του, Βρετανού προξένου, Φίλιπ Γκριν επιβιβάστηκαν σε πλοία και έφυγαν. Από τους αρχικά 3.000 απέμειναν ζωντανοί μόνον 800.

8 Φεβρουαρίου:

1823: Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος αναχώρησε από το Μεσολόγγι για την Πελοπόννησο ως πληρεξούσιος της Ανατολικής Στερεάς. Λίγο αργότερα, συναντήθηκε με τον Κολοκοτρώνη στην Δημητσάνα και προσπάθησε να τον πείσει να σκοτώσουν τους πολιτικούς. Ο Γέρος του Μωριά όμως αρνήθηκε γιατί προσπαθούσε να γεφυρώσει το χάσμα πολιτικών και στρατιωτικών.

1828: Με διάταγμα του Καποδίστρια καθορίστηκαν οι ισοτιμίες των ξένων νομισμάτων με το γρόσι, το οποίο αποτελούσε ακόμη το κύριο νόμισμα συναλλαγών στην Ελλάδα. Έγινε από την κυβέρνηση μεγάλη προσπάθεια πάταξης της αισχροκέρδειας.

9 Φεβρουαρίου:

1824: Υπεγράφη στο Λονδίνο συμφωνητικό ανάμεσα σε Άγγλους κεφαλαιούχους και τους εκπροσώπους της ελληνικής κυβέρνησης Ορλάνδο και Λουριώτη για τη σύναψη δανείου ύψους 800.000 λιρών.

1825: Στο Μεσολόγγι ο Κεφαλλονίτης Κωνσταντίνος Μεταξάς, ο Γενικός Γραμματέας Γ. Πλητάς, ο Σπανιολάκης και ο Μάγιερ απέστειλαν ως «Αντί της Γενικής Διοικήσεως Ενεργητική Επιτροπή» επιστολή προς τον «Γενναιότατων Αντιστράτηγον Δήμον Τσέλιον» στο Βενέτικο λέγοντας μεταξύ άλλων: …Με χαράν της είδε η Επιτροπή την νίκην όππου έκαμες εναντίον του εχθρού ευρισκομένου εις Ναύπακτον, και εύχεται να φαίνησαι παντού και πάντοτε Νικητής και Τροπαιούχος αγωνιζόμενος υπέρ της φιλτάτης Πατρίδος… Δια τους λαβομένους οπού έστειλες εδώ εδιορίσθηκε χειρούργος δια να τους επιμεληθή, και μείνε ήσυχος, ότι είναι φροντίς να τους γενή η αναγκαία περίθαλψις. …δια τον ερχομό σου εδώ ύστερον οπού έκαμες τόσην μεγάλην εντροπή εις τους εχθρούς, εάν αυτοί μάθουν, ότι η Γενναιότης σου άφησες το ορδί διά να έλθης εις το Μεσολόγγι διά υποθέσεις σου, ημπορούν να αυθαδιάσουν και να μας προξενήσουν ζημίαν. Διά τούτο καλόν ήτον να αναβάλης τον εις τα εδώ ερχομόν σου, δια να μην ξεθαρέψουν ευθύς οι εχθροί. Σου στέλνοντε τρία φορτώματα τζεπχανέ και τριάκοντα στουρνάρια και διώρισε, άνθρωπόν σου καλόν να το μοιράζη δια να μην γίνεται σκόρπισμα. Η έλλειψις οπού έγεινεν εις το γέννημα, οπού σου εστάλθη απ’ εδώ, είναι τω όντι μεγαλωτάτη και ή εδώ έγινε κανένα λάθος από τον μαγαζινιέρην, ή εις τον δρόμον έγινε καμμία κατάχρησις… Υγείενε».

1828: Ο Ιμπραήμ πασάς έφθασε στην Τρίπολη με τον τακτικό του στρατό από 12.000 άνδρες, εκ των οποίων 3.000 ήταν ιππείς, και διέταξε την κατεδάφιση των τειχών και την ολοκληρωτική καταστροφή της πόλης. Ευκαιρία για αυτό τού έδωσε ο δεύτερος εμφύλιος των Ελλήνων.

1858: Μετά από αλλεπάλληλες εγκεφαλικές συμφορήσεις πέθανε στην Κέρκυρα ο εθνικός μας ποιητής, Ζακύνθιος, Διονύσιος Σολωμός. Ήταν τόσο μεγάλη η φήμη του, ώστε όταν μαθεύτηκε ο θάνατός του, όλος ο λαός πένθησε. Το θέατρο της Κέρκυρας έκλεισε, η Ιόνιος Βουλή σταμάτησε τις εργασίες της και αποφάσισε να κηρυχθεί πένθος για τον ποιητή. Τα οστά του μεταφέρθηκαν στο νησί του, στη Ζάκυνθο, το 1865.

10 Φεβρουαρίου:

1822: Νέα νίκη των Ελλήνων στο Φουρφουρά της Κρήτης. Τέσσερις χιλιάδες εχθροί από το Ηράκλειο συγκρούστηκαν με τους Έλληνες που προσπαθούσαν να τους αναχαιτίσουν. Η μάχη δυστυχώς ήταν υπέρ των Τούρκων και άφησε 50 νεκρούς αγωνιστές και τον πεντακοσίαρχο Χατζή – Γεώργιο Κελαΐδή τραυματία. Τελικά οι Κρήτες αντεπιτέθηκαν και τους ανάγκασαν να υποχωρήσουν μαζί με τον αρχηγό τους Τσιλιβοτάμπαση.

11 Φεβρουαρίου:

1821: Μολδοβλαχία. Επικρατεί αναρχία ανάμεσα στους Φιλικούς. Ο ηγεμόνας της Μολδοβλαχίας Μιχαήλ Σούτσος, μέλος της Φιλικής Εταιρείας, με επιστολή διαμαρτύρεται στον Υψηλάντη για την αταξία που επικρατεί και τον καλεί να κινηθεί.

1825: (και 12 του μηνός). Μετά την καταστροφή της Τρίπολης ο Ιμπραήμ επικεφαλής 4.000 πεζών και άλλων τόσων ιππέων αποβιβάστηκε στην Μεθώνη και κινήθηκε προς την Πύλο. Ήλεγχε το τρίγωνο Μεθώνης – Κορώνης – Νεόκαστρου.

1827: Υπό την προεδρεία του Γεωργίου Σισίνη συνέχισε τις συνεδριάσεις της στην Ερμιόνη η Γ΄ Εθνοσυνέλευση. 147 πληρεξούσιοι είχαν συγκεντρωθεί από τον Ιανουάριο στην Ερμιόνη οπότε θεώρησαν ότι μπορούσαν να ξεκινήσουν τις εργασίες τους. Στις 18 Ιανουαρίου συγκροτήθηκαν σε Σώμα, και ξεκίνησαν τις πρώτες συνεδριάσεις τους που τις ονόμασαν προκαταρκτικές, στην οικία του Οικονόμου που πήρε την ονομασία “Βουλευτικό”. Κατά την διάρκεια αυτών των συνεδριάσεων προήδρευαν εναλλάξ οι γεροντότεροι ανάμεσα στους συγκεντρωμένους, Γ. Σισίνης και Ζώης Πάνου. Όμως αυτό δεν διήρκεσε πολύ γιατί όσοι είχαν συγκεντρωθεί στην Αίγινα ήθελαν εκεί να γίνονται οι εργασίες και τελικά με επιστολή τους ζήτησαν την εκλογή εντός τρίτου τόπου για να γίνουν από κοινού οι συνεδριάσεις. Τελικά, με παρέμβαση των φιλελλήνων Τσόρτς και Κόχραν συμφώνησαν να γίνουν στην Τροιζήνα, στο μέσο περίπου της διαδρομής Ερμιόνης – Αίγινας.

12 Φεβρουαρίου:

1826: Το Μεσολόγγι δέχθηκε σφοδρή επίθεση από τα στρατεύματα του Ιμπρήμ. Όμως οι πολιορκημένοι πρόβαλαν ισχυρή αντίσταση κι έτρεψαν τους επιτιθέμενους σε φυγή.

1873: Πέθανε ο ιστορικός της Επανάστασης Σπύρος Τρικούπης σε ηλικία 85 ετών.

13 Φεβρουαρίου:

1821: Μολδοβλαχία. Ο Υψηλάντης έδωσε εντολή στον Ιθακήσιο οπλαρχηγό Βασίλειο Καραβία, στρατιωτικό διοικητή στο Γαλάτσι, να κινηθεί κατά των αρχών της πόλης. Έπειτα έγραψε επιστολή στον Σέκερη στην Κωνσταντινούπολη να κινηθούν άμεσα οι Έλληνες στην Πελοπόννησο. Ήδη οι Φιλικοί της Βεσσαραβίας άρχισαν να προωθούν στο Γαλάτσι Έλληνες, Βούλγαρους, Σέρβους και Μολδαβούς με όπλα, εφόδια, άλογα και χρήματα.

14 Φεβρουαρίου:

1798: Οι Αυστριακοί μεταφέρουν τον Ρήγα Φερραίο από την Τεργέστη στη Βιέννη όπου, στο κτίριο της κεντρικής αστυνομίας, ανακρίθηκε μαζί με τους συντρόφους του. Μετά το πέρας των ανακρίσεων, και αφού υπήρξαν συνεννοήσεις με τον Σουλτάνο, τους παρέδωσαν στους Τούρκους του Βελιγραδίου. Ο 41χρονος Ρήγας και οι επτά σύντροφοί του θα ακολουθούσαν τον δρόμο του θανάτου: ο Ευστράτιος Αργέντης (31 χρονών, έμπορος από τη Χίο), ο Δημήτριος Νικολίδης (32 χρονών, γιατρός από τα Ιωάννινα), ο Αντώνιος Κορωνιός (27 χρονών, έμπορος και λόγιος από τη Χίο), ο Ιωάννης Καρατζάς (31 χρονών, λόγιος από τη Λευκωσία της Κύπρου), ο Θεοχάρης Γεωργίου Τουρούντζιας (22 χρονών, έμπορος από την Σιάτιστα), ο Ιωάννης Εμμανουήλ (24 χρονών, φοιτητής της ιατρικής από τη Καστοριά) και ο Παναγιώτης Εμμανουήλ (22 χρονών, αδερφός του προηγούμενου και υπάλληλος του Αργέντη), με συνοδεία των αυστριακών αρχών, έπειτα από κοπιαστικό ταξίδι μίας εβδομάδας μέσω Σεμλίνου και μετά με ποταμόπλοιο, παραδόθηκαν στις 10 Μαΐου 1798 και φυλακίστηκαν στο παραποτάμιο φρούριο του Βελιγραδίου, στον Πύργο Νεμπόισα.

15 Φεβρουαρίου:

1822: Μεταξύ των ακτών Ζακύνθου και Ηλείας, έγινε σύσκεψη των ναυάρχων στο πλοίο του Ανδρέα Μιαούλη και αποφασίστηκε να γίνει επίθεση στον εχθρικό στόλο μέσα στο λιμάνι της Πάτρας. Ήταν η πρώτη φορά που γινόταν πρόταση για κατά μέτωπο επίθεση στον οθωμανικό στόλο. Ως τότε, οι ελληνικές επιθέσεις βασίζονταν μόνον στα πυρπολικά. Οι άλλοι ναύαρχοι συμφώνησαν. Τότε ο Μιαούλης, έστειλε δυο λέμβους που επιβεβαίωσαν ότι ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος βρισκόταν στο λιμάνι της Πάτρας.

16 Φεβρουαρίου:

1816: Έφθασε στην Κέρκυρα ο Άγγλος στρατηγός Τόμας Μέϊτλαντ ως πρώτος Αρμοστής Ιονίων Νήσων. Ο ίδιος έδειξε μεγάλη ανοχή απέναντι στους Τούρκους.

1821: Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης αποφασίζει την έναρξη της Επανάστασης. Γράφει ο Σπύρος Μελάς: «Οι ενέργειες άρχισαν να κοινολογούνται. Στον αέρα πύκνωναν τα σύγνεφα. Ένας Πελοποννήσιος, ο Ασημάκης Θεοδώρου, είχε πάει από την Αίγυπτο στην Πόλι και πρόδωσε στους Τούρκους τη Φιλική Εταιρεία. Τα όργανα του σουλτάνου ξύπνησαν, άρχισαν ν’ αγρυπνούν. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης προσπάθησε μάταια να εξασφαλίσει τη συμμαχία Σέρβων και Μαυροβούνιων… ενώ το σχέδιο για ανατροπή του Σουλτάνου και πυρπόληση του οθωμανικού στόλου στον ναύσταθμο του Βοσπόρου, δεν φάνηκε να προχωρά. Όλα αυτά σε συνδυασμό με τη δυσπιστία των προκρίτων της Πελοποννήσου να συμμετάσχουν στον Αγώνα και την πίεση χρόνου για τους λόγους που προαναφέρθηκαν, καθιστούσαν, ολοένα και επικρατέστερο το σενάριο η ελληνική επανάσταση να ξεκινήσει από τις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες».

1826: Στενεύει όλο και περισσότερο ο αποκλεισμός του Μεσολογγίου.

1833: Στο Ναύπλιο κυκλοφόρησε το πρώτο φύλλο της εφημερίδας «Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος».

17 Φεβρουαρίου:

1770: Ο ρωσικός στρατός της Βαλτικής υπό τον Ορλώφ αγκυροβόλησε στο Οίτυλο στη Μάνη. Συνεργάτες του Ορλώφ αναφέρονται οι Κεφαλλήνες Μαρίνος Χαρμπούρης, αντισυνταγματάρχης μηχανικού και ο Πέτρος Μελισσηνός, συνταγματάρχης πυροβολικού.

1829: Ο Καποδίστριας άρχισε τις περιοδείες και ο λαός τον υποδεχόταν με ενθουσιασμό.

18 Φεβρουαρίου:

1828: Έναρξη προσπάθειας καταστολής της πειρατείας. Ο Μιαούλης με το δίκροτο «Ελλάς», την κανονιοφόρο «Φιλελληνίς» και μια ένοπλη τράτα απέπλευσε από τον Πόρο για να καταλάβει ορμητήριο πειρατών στις Βόρειες Σποράδες. Μέσα σε λίγες μέρες οι πειρατές παραδόθηκαν αμαχητί.

1831: Ο Καποδίστριας ανακοίνωσε τα σχέδια της κυβέρνησής του να προχωρήσει στην έκδοση 3.000.000 φοινίκων σε χαρτονομίσματα.

19 Φεβρουαρίου (Κυριακή της Ορθοδοξίας):

1822: Έγινε ευρεία σύσκεψη στο μοναστήρι της Παναγίας Δοβρά όπου μετείχαν πολλοί οπλαρχηγοί με επικεφαλής τον πρόκριτο της Νάουσας Ζαφειράκη (Ζαφείρη Θεοδοσίου), τον Καρατάσο, τον Γάτσο, τον Ιωαν. Βαρβαρέσο. Κέντρο, όπως προείδε το σχέδιο του Δημ. Υψηλάντη θα ήταν ο Όλυμπος που είχε, πιθανόν, την μεγαλύτερη κλεφταρματολική παράδοση, όπως δηλώνεται σε πολλά δημοτικά τραγούδια. «Κάθε κορφή και φλάμπουρο, κάθε κορφή και κλέφτης».

20 Φεβρουαρίου:

1819: Μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία ο Αμβρόσιος Φραντζής και ο Ανδρέας Ζαΐμης.

1822: Η Ναυμαχία των Πατρών. Η πρώτη πραγματικά εκ παρατάξεως ναυμαχία προ των Πατρών μεταξύ του ελληνικού επαναστατικού στόλου υπό τον Μιαούλη και του Οθωμανικού. Ο ελληνικός στόλος απετελείτο από 27 υδραϊκά, 20 σπετσιώτικα και 16 ψαριανά πλοία. Η ναυμαχία διεξήχθη μόνο με το πυροβολικό και μάλιστα εκ του συστάδην. Ο οθωμανικός στόλος επωφελούμενος το σκοτάδι εγκατέλειψε το πεδίο της μάχης και βρήκε καταφύγιο στο λιμάνι της αγγλοκρατούμενης Ζακύνθου. Ας σημειωθεί πως οι Άγγλοι, παρόλο που μιλούσαν για ουδετερότητα, βοηθούσαν κρυφά και ποικιλοτρόπως τους Τούρκους (Βλ. ενέργειες του προξένου στην Πάτρα –και μετά στη Ζάκυνθο- Φίλιπ Γριν).

1825: Η κυβέρνηση επικήρυξε τον Ο. Ανδρούτσο ως προδότη και διόρισε τον Γκούρα αρχηγό της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας.

21 Φεβρουαρίου:

1821: Στο Γαλάτσι ο επικεφαλής του Ρωσικού προξενείου Δημήτριος Αργυρόπουλος κήρυξε την Επανάσταση και σε συνεργασία με το Δ. Αρβανιτάκη και τον Βασίλειο Καραβία κινήθηκαν κατά της οθωμανικής φρουράς. Το σώμα των εξεγερμένων αποτελούνταν από 150 Κεφαλλήνες και άλλους Έλληνες ενόπλους, υπό τον καπετάν Καραβία, ο οποίος είναι ο πρώτος που σήκωσε την σημαία της Επανάστασης. Φονεύθηκαν περίπου 80 εξέχοντες Οθωμανοί και 17 συνελήφθησαν, ενώ αιχμαλωτίστηκαν και 11 οθωμανικά πλοία.

1827: Ο Καραϊσκάκης με 1.500 αγωνιστές ξεκίνησε από το Δίστομο, σε δυο μέρες έφθασε στην Ελευσίνα και επετέθη στον Κιουταχή.

22 Φεβρουαρίου:

1821: Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης διέβη με ένα σκάφος τον Προύθο, παραπόταμο του Δούναβη και φυσικό σύνορο ανάμεσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τη ρωσική επικράτεια. Συνοδευόταν από ακολουθία και τους αδελφούς του Γεώργιο και Νικόλαο, και εισήλθαν στο Ιάσιο της Μολδαβίας. Οι επαναστατικές αυτές δυνάμεις έγιναν δεκτές με ενθουσιασμό από τον λαό, τον κλήρο και τον ηγεμόνα Μιχ. Σούτσο ή Βόδα, τα ένοπλα τμήματα του οποίου προσχώρησαν στους επαναστάτες. Με προκήρυξή του που τιτλοφόρησε «Μάχου υπέρ Πίστεως και Ελπίδος», την οποία εξέδωσε δυο μέρες αργότερα (24 Φεβρουαρίου) στο Ιάσιο, απευθύνθηκε έμμεσα στις ευρωπαϊκές αυλές ταυτόχρονα με την προσπάθειά του να εξυψώσει το ηθικό όλων των υποδούλων Ελλήνων κάνοντας λόγο για βοήθεια από την κραταιά Ρωσία.

23 Φεβρουαρίου:

1821: Ο Υψηλάντης από το Ιάσιο απηύθυνε νέα προκήρυξη «Προς το έθνος της Μολδοβλαχίας» προς όλους τους χριστιανούς υποτελείς κατοίκους των ηγεμονιών ελπίζοντας να προκαλέσει γενική εξέγερση εναντίον των Οθωμανών, ακολουθώντας τα κελεύσματα του Ρήγα Φεραίου. Επί τόπου μαζί με τους άνδρες τους έσπευσαν δυο ικανοί οπλαρχηγοί που ήδη δρούσαν στην περιοχή, ο Ιωάννης Φαρμάκης και ο Γεωργάκης Ολύμπιος. Οι Έλληνες, παρασυρμένοι από το πάθος και την επιθυμία τους για απελευθέρωση, εξετράπησαν και σε αρκετές περιπτώσεις πρόεβησαν σε βιαιοπραγίες κατά ντόπιων μουσουλμάνων.

Ο Υψηλάντης δεν κατόρθωσε να στρατολογήσει περισσότερους από 2.000 εθελοντές. Ακολούθησαν έρανοι μεταξύ των κατοίκων, και συγκροτήθηκε επίσημα (με λάβαρα, σημαία κλπ) ο Ιερός Λόχος, επίλεκτο στρατιωτικό σώμα που αποτελείτο από περίπου 500 Έλληνες φοιτητές που σπούδαζαν κυρίως στην Οδησσό και στην Ευρώπη. Αρχηγός του ορίσθηκε ο Νικόλαος Υψηλάντης, ένας εκ των αδελφών του Αλέξανδρου Υψηλάντη και ο Γεώργιος Καντακουζηνός. Είχαν ομοιόμορφη στολή από μαύρη τσόχα, ψηλό καπέλο με λοφίο κι έμβλημα μια νεκροκεφαλή πλαισιωμένη από την φράση «Ελευθερία ή Θάνατος».

1822: Ο πρόκριτος της Νάουσας Ζαφειράκης (Ζαφείρης Θεοδοσίου), κήρυξε την Επανάσταση στην Δυτική Μακεδονία και ύψωσε την επαναστατική σημαία.

1831: Ο κυβερνήτης Καποδίστριας με διάταγμά του συγκρότησε τακτικό στρατό.

24 Φεβρουαρίου:

1821: Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης κυκλοφόρησε την επαναστατική προκήρυξη «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος», με την οποία ζητούσε από τους Έλληνες της Μολδαβίας και της Βλαχίας να επαναστατήσουν. Η ενέργειά του αυτή σηματοδότησε και την επίσημη έναρξη της Επανάστασης στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες. Συντάκτης της περίφημης προκήρυξης είναι ο Κεφαλλονίτης συνεργάτης του Γεώργιος Τυπάλδος Κοζάκης. «Η ώρα ήλθεν, ω Άνδρες Έλληνες! … Ας πολεμήσωμεν εις τους τάφους των πατέρων μας οι οποίοι, δια να μας αφήσωσιν ελευθέρους, επολέμησαν και απέθανον εκεί… Εις τα όπλα λοιπόν, φίλοι, η πατρίς μάς προσκαλεί»!

25 Φεβρουαρίου:

1768: Γεννήθηκε στα Βοδενά ο Χρύσανθος Μανωλέας, Φιλικός και Οικουμενικός Πατριάρχης την περίοδο 1824-1826.

1821: Στο Ιάσιο ο Υψηλάντης διόρισε τους επιτελείς του, χιλίαρχο τον Γεώργιο Λασσάνη και υπασπιστή του τον Αλέξανδρο Ρίζο, οι οποίοι δεν είχαν πολεμική πείρα και αυτό ήταν αφορμή για πρόκληση δυσαρεσκειών.

1822: Καταργήθηκε επίσημα η δουλεία στην Ελλάδα. Περιλαμβανόταν στο πρώτο Ελληνικό Σύνταγμα που ψηφίσθηκε στην Α’ Εθνοσυνέλευση στην Επίδαυρο. Το ζήτημα της σκλαβιάς στην Ελλάδα που υπέφερε 400 χρόνια απετέλεσε τη ραχοκοκαλιά της Επανάστασης.

1825: Στα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας στη Βιβλιοθήκη της Βουλής διασώζεται ένα έγγραφο μεγάλης ιστορικής και ανθρωπιστικής αξίας. Έχει αριθμό 151 και εξεδόθη στην Κόρινθο στις 25 Φεβρουαρίου 1825. Υπογράφεται από τον Αρχιγραμματέα της Επικρατείας, Μινίστρο των Εξωτερικών Υποθέσεων και Πρόεδρο του Συμβουλίου των Μινίστρων Θεόδωρο Νέγρη και απευθύνεται προς τον Μινίστρον του Πολέμου Νότη Μπότσαρη: «Γνωστοποιείται κατ’ επιταγήν της Διοικήσεως προς το Μινιστέριον του Πολέμου, ότι, επειδή η Διοίκησις αρχήν θεμελιώδη έχει την κατάργησιν της δουλείας:

Α΄. Είναι απηγορευμένον άχρις εκδόσεων ειδικού νόμου να πωλώνται και ν’ αγοράζωνται, καθ’ όλην την ελληνικήν επικράτειαν, άνθρωποι εκατέρωθεν των γενών παντός έθνους.

Β΄. Αν τυχόν ευρίσκωνται ή ακολούθως ευρεθώσιν αργυρώνητοι , από αυτήν την ώραν είναι ελεύθεροι και από τους ιδίους δεσπότας ακαταζήτητοι.

Το Μινιστέριον του Πολέμου να ενεργήσει ταύτην την επιταγήν, εφ’ όσον ανήκει των αυτώ Μινιστερίω. Εν Κορίνθω τη κε΄ Φεβρουαρίου 1822».

1833: Με βασιλικό διάταγμα που εξεδόθη από την Αντιβασιλεία του Όθωνα καταργήθηκε ο στρατός των ατάκτων και συγκροτήθηκε στρατός τακτικός που αποτελείτο από Πεζικό, Πυροβολικό και Μηχανικό.

26 Φεβρουαρίου:

1821: Πραγματοποιήθηκε δοξολογία και αγιασμός της επαναστατικής σημαίας στον Ι.Ν. των Τριών Ιεραρχών στο Ιάσιο. Χοροστάτησε ο Επίσκοπος Ιασίου Βενιαμίν και ο Υψηλάντης κοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων.

1822: Αγωνιστές υπό τους Γενναίο και Αποστόλη Κολοκοτρώνη, και τον Πλαπούτα επιτέθηκαν κατά πολυάριθμων τουρκικών δυνάμεων στην Χαλανδρίτσα και τους κατατρόπωσαν.

1826: (25-26 του μηνός). Έγινε η άλωση του Βασιλαδίου από τους Τούρκους, αλλά απέτυχαν να καταλάβουν την Κλείσοβα. Το Βασιλάδι θεωρείται το «μάτι» της λιμνοθάλασσας του Μεσολογγίου. Ο Ηλίας Τσιτσέλης διασώζει πως ο φρούραρχος του Βασιλαδίου Κεφαλλονίτης Ανδρέας Βούρβαχης που μετείχε στην πρώτη και δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου, πέθανε το 1826 στο Βασιλάδι κατά την άλωσή του.

1827: Έφτασε στο Πόρτο Χέλι, προερχόμενος από την Ιταλία, ο Άγγλος αξιωματικός Ρίτσαρντ Τσορτς.

27 / 28 Φεβρουαρίου:

1770: Ο Θεόδωρος Ορλώφ έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από το λαό και επιφυλακτικότητα από τους αρχηγούς των μανιάτικων γενών. Συγκροτήθηκαν δύο σώματα, αποκαλούμενα «λεγεώνες», το καθένα αποτελούμενο από ένα πυρήνα Ρώσων αξιωματικών και οπλιτών και μεγάλο όγκο Μανιατών. Σε αυτές τις δυνάμεις προστέθηκε το σώμα του Μπενάκη, δύο σώματα Επτανησίων, το κυρίως ρωσικό στράτευμα, δύναμης περίπου 400 ανδρών και οι Μανιάτες του Μαυρομιχάλη. Η επανάσταση εξαπλώθηκε και σε άλλες επαρχίες της Πελοποννήσου, με πρωταγωνιστές πάντοτε τοπικούς προύχοντες. Ο Γκολφίνος Λόντος κήρυξε επανάσταση στη Βοστίτσα, οι Γεώργιος, Μακάριος και Σπυρίδων Νοταράς κινήθηκαν επαναστατικά στην Κόρινθο, οι Μελέτιος και Παναγιώτης Κρεββατάς στη Μονεμβασιά, ο Κωνσταντίνος Περρούκας στην Αργοναυπλία, οι Ιωάννης και Νεόφυτος Δεληγιάννης στη Γορτυνία. Ακόμη, 2.000 Ζακυνθινοί αποβιβάστηκαν και έδρασαν στην Ηλεία, και περίπου 3.000 Κεφαλλήνες πολιόρκησαν ανεπιτυχώς την Πάτρα.

Τελικά η επανάσταση, γνωστή ως Ορλωφικά, κατεπνίγη στο αίμα. Ορλωφικά ήταν το αποτυχημένο κίνημα ανεξαρτησίας που υποκινήθηκε από τους Ρώσους εναντίον των Οθωμανών κατά τον ρωσοτουρκικό πόλεμο των ετών 1768-1774 που έληξε με την συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή.

1823: Τα μέλη του Νομοτελεστικού εγκαταστάθηκαν στα Αγιαννίτικα Καλύβια Κυνουρίας.

1826: Προσπάθεια του Ιμπραήμ να καταλάβει το Μεσολόγγι με έφοδο απέτυχε. Την ίδια μέρα οι πολιορκητές κατέλαβαν τη νησίδα Ντολμά και η φρουρά του βρήκε ηρωϊκό θάνατο. Την άλλη μέρα το Αιτωλικό κατελήφθη από Τουρκοαιγύπτιους.

1828: Ο Ταχήρ πασάς αποβίβασε από το Τσεσμέ στη Χίο 3.000 Τούρκους στρατιώτες. Με ισχυρή αντεπίθεση των Ελλήνων υπό τον ταγματάρχη Καββάλο, οι περισσότεροι από τους Τούρκους πνίγηκαν.

Ευρυδίκη Λειβαδά

Εικόνα: Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης κυκλοφόρησε την προκήρυξη στις 24 Φεβρουαρίου  1821 στο Ιάσιο της Μολδοβλαχίας -σήμερα Ρουμανίας-. Η προκήρυξη καλούσε όλους τους Έλληνες να ξεσηκωθούν. Συντάχθηκε στο Κισινάου της Βεσσαραβίας -τότε Νότιας Ρωσίας, σήμερα Μολδαβίας- από τον συνεργάτη του Κεφαλλονίτη Γεώργιο Τυπάλδο Κοζάκη.