Λ. Κωνσταντινίδης:Η ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΙΣ ΤΟΥ ΤΟΝΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΟ ΕΓΚΑΛΛΩΠΙΣΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛ. ΓΛΩΣΣΑΣ

Ἐξηγῶν τοῦτο ὑπεδείκνυον ὃτι ἡ κατάληξις –ως εἰς τήν λέξιν ἀμέσως, δηλοῖ ἐπίρρημα καί τά ἐπιρρήματα προσδιορίζουσι πάντοτε τά ῥήματα, ὡς εὐκρινῶς ἐπεξηγεῖ τοῦτο καί αὐτή ἡ ὀνομασία των, ἐπί – ῥημάτων. Κατ’ ἀντίθεσιν, ἡ κατάληξις –α, ἂμεσα, ὡς ἀναφέρω καί ἀνωτέρω, εἶναι κατάληξις ἐπιθέτου καί τά ἐπίθετα ἀναφέρονται πάντοτε εἰς τήν ἰδιότητα καί ποιότητα τοῦ οὐσιαστικοῦ μιᾶς προτάσεως ἢ φράσεως (π.χ. τά ἂμεσα ἀποτελέσματα, τά ἂμεσα ὀφέλη κτλ.). Ὃμως οὒτε καί αὐτή ἡ ὑπόδειξις ἒδειξε νά γίνηται ἀντιληπτή ὑπό τῶν μοντέρνων ἁπλοποιητῶν τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσης. Δι’ αὐτό ἐπιμένουσιν ὃλοι καί ὃλαι διά τῶν ΜΜΕ ὡς καί οἱ πολιτικοί καί ἂλλοι, εἰς τήν χρῆσιν τοῦ ἐπιθέτου ἂμεσα, χρησιμοποιοῦντες αὐτό λανθασμένως ὡς ἐπίρρημα, ἐνᾧ αὐτό εἶναι ἐπίθετον!

Προσπαθῶν νά δώσω μίαν ἐξήγησιν εἰς αὐτήν τήν μαζικήν μανίαν, θεωρῶ ὃτι ἲσως τό θέμα νά ἐμπίπτῃ εἰς τόν συρμόν τῆς ἐποχῆς, δηλ. νά τονίζωνται αἱ πολυσύλλαβοι λέξεις (τρισύλλαβοι καί ἂνω) εἰς τήν προπαραλήγουσαν ἀνεξαρτήτως τοῦ ἐάν ἡ λήγουσα εἶναι μακρά, ὁπότε πρέπει νά τονίζηται ἡ παραλήγουσά των. Ἐπειδή λοιπόν τό «ἀμέσως» ἒχον τήν λήγουσαν μακράν πρέπῃ νά τονίζηται εἰς τήν παραλήγουσαν, διά τοῦτο τό ἀπορρίπτουσι προτιμῶντες εἰς τήν θέσιν του τήν Ὀνομαστικήν / Αἰτιατικήν Πληθυντικοῦ τοῦ Οὐδετέρου τοῦ Ἐπιθέτου «ὁ ἂμεσος, τό ἂμεσον», τό ὁποῖον τονίζεται εἰς τήν προπαραλήγουσαν – ἂμεσα – μετατρέψαντες αὐτό ἀπό ἐπίθετον εἰς ἐπίρρημα!

Ἀφοῦ ὃμως αἱ ὀρθαί γλωσσικαί ἐξηγήσεις δέν γίνονται ἀντιληπταί ἢ σκοπίμως παρερμηνεύονται, θά ἢθελον νά μοῦ ἐπιτραπῇ νά ἐξηγήσω τό ὃλον θέμα τοῦ μοντέρνου παρατονισμοῦ τῶν πολυσυλλάβων λέξεων εἰς τήν προπαραλήγουσαν, μάλιστα δέ καί ἐκεῖ πού δέν πρέπει, συμφώνως πρός τούς γλωσσικούς κανόνας τῆς ὀρθῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης.

Πιστεύω, ὃτι διά τῆς παραστατικῆς εἰκόνος, τήν ὁποίαν θά παραθέσω, ἲσως πλέον τό θέμα νά γίνῃ καλύτερον ἀντιληπτόν καί κατανοητόν ἀπό τούς/τάς δημοσιογράφους καί ἐκφωνητάς /-τρίας εἰς τά ῥάδια καί τάς τηλεοράσεις, οἱ/αἱ ὁποῖοι/-αι ἁμιλλῶνται εἰς τό νά μή σέβωνται τούς ὀρθούς γραμματικούς κανόνας τῆς γλώσσης μας καταστρατηγοῦντες/-οῦσαι τούτους διαρκῶς.

Παραθέτω λοιπόν τήν κάτωθι μοντέρναν παραστατικήν εἰκόνα πρός καλυτέραν ἀντίληψιν: Αἱ λέξεις, ὡς ὁ πλέον ζωντανός τρόπος τῆς ἐκφράσεως καί ἐπικοινωνίας τῶν ἀνθρώπων μεταξύ των, μᾶς παρέχουσι ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΕΙΣ εἰς τόν ΤΟΝΙΣΜΟΝ των, ἀναλόγως τῶν μακρῶν καί βραχέων φωνηέντων των, διά νά ἒχῃ ὁ λόγος μας τήν μοναδικήν μελῳδικότητά του καθιστῶν οὓτω τήν Ἑλληνικήν Γλῶσσάν μας μοναδικήν καί ὑπερέχουσαν κατά πολύ εἰς Μουσικότητα καί πλέον εὒηχον ἒναντι ὃλων τῶν ἂλλων σκληρῶν καί ἀκάμπτων ἀκουστικῶς γλωσσῶν. Διά νά τό διατυπώσω ἀκόμη παραστατικώτερον ἡ διακύμανσις εἰς τόν τονισμόν τῶν Ἑλληνικῶν λέξεων εἶναι τό ἐγκαλλώπισμα, δηλ. τό στόλισμα καί τό ὡραῖον φόρεμα ἢ κοστούμι ἑκάστης λέξεως. Μέ ἂλλους λόγους ἡ Διακύμανσις τοῦ Τονισμοῦ εἰς τάς λέξεις εἶναι καί πρέπει νά θεωρῆται ὡς τό κόσμημα τῶν Λέξεων. Αὐτή, μαζί μέ τάς διακυμάνσεις τῶν Πτώσεων, τοῦ Ἀριθμοῦ, τοῦ Γένους καί τῶν Κλίσεων.

Πῶς θά ἀντέδρων οἱ ἐκλεκτοί ἐκφωνηταί/-τριαι, ἀλλά καί ὁ καθείς ἀπό ἡμᾶς, ὃταν, φέρ’ εἰπεῖν, ἐβλέπομεν μίαν γυναῖκα ἢ ἂνδρα τόσον τό πρωΐ, τό ἀπόγευμα καί τό βράδυ καί κάθε ἡμέραν καί κάθε ἑβδομάδα, καί διαρκῶς εἰς ὃλας τάς περιστάσεις, νά φοράῃ πάντοτε τό ἲδιον φόρεμα ἢ κοστούμι; Δέν θά ἐλέγομεν ὃλοι μας, ὃτι αὐτή ἡ γυναῖκα ἢ ἂνδρας, πού παρουσιάζεται ὁλημερίς μέ τόν ἲδιον τρόπον, μέ τά ἲδια ἐνδύματα καί στολίσματα (διά τήν γυναῖκα), ἒχει τελικῶς καταντήσει ἀνούσιος/α, ἀκόμη δέ ὃτι ἒχει φθάσει εἰς τό σημεῖον νά εἶναι τελικῶς πολύ ἀποκρουστική/ός; Εἰς αὐτό τό σημεῖον ὁδηγοῦσι καί οἱ/αἱ τηλεπαρουσιασταί/-τριαι ὡραίας Ἑλληνικάς λέξεις, ὃταν δέν ἀκολουθῶσι τούς ὀρθούς γραμματικούς κανόνας τῆς Διακυμάνσεως τοῦ Τονισμοῦ τῶν λέξεων. Διατί λοιπόν οἱ ἲδιοι αὐτοί ἂνθρωποι, οἱ ὁποῖοι προάγουσι τήν ἀναφερθεῖσαν ἀκουστικήν μονοτονίαν τῶν λέξεων, φροντίζουσιν οἱ ἲδιοι νά παρουσιάζωνται κάθε φοράν διαφορετικῶς ἐνδεδυμένοι καί μάλιστα ἁμιλλῶνται διάφοροι Οἶκοι Μόδας, γυναικείας καί ἀνδρικῆς, ποῖος καί πῶς θα τούς ἐνδύσῃ κάθε φοράν καλύτερον;

Δι’ αὐτό δέν πρέπει νά ἀποφεύγωμεν τόν ὀρθόν τονισμόν τῶν λέξεων, ἢτοι τό κάλλος πού ἐμπεριέχουσι διά τῆς διακυμάνσεως τοῦ τονισμοῦ των, καί ἒτσι νά πλήττωμεν τήν ἀκουστικήν ὀμορφιάν τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης μας. Διότι διά τῆς διακυμάνσεως τοῦ τονισμοῦ των ὃλαι αἱ ὀρθῶς τονιζόμεναι λέξεις δίδουσι ὡραιότητα εἰς τόν λόγον καί τήν ἒκφρασιν, ἀντί τοῦ μονοτόνου τονισμοῦ τῶν πολυσυλλάβων λέξεων εἰς τήν προπαραλήγουσαν πού προσπαθοῦσι λανθασμένως νά μᾶς ἐπιβάλωσι. Π.χ. α) τοῦ ἂνθρωπου, τῶν ἂνθρωπων, τούς ἂνθρωπους, ἀντί τῶν ὀρθῶν: τοῦ ἀνθρώπου, τῶν ἀνθρώπων καί τούς ἀνθρώπους, β) ἂνηκε ἀντί ἀνῆκε, γ) αἰχμάλωτου ἀντί αἰχμαλώτου, δ) ἀγωνιζόμενου, ἀγωνιζόμενους ἀντί ἀγωνιζομένου, ἀγωνιζομένους, ἡ τιμώμενη ἀντί ἡ τιμωμένη, τοῦ νοσηλευόμενου ἀντί τοῦ νοσηλευομένου, τῶν θαλάσσιων ἀντί θαλασσίων, τούς Κύπριους ἀντί Κυπρίους κτλ. Διερωτᾶται κανείς: Τούς εἶναι τόσον δύσκολον ἢ δέν γνωρίζουσι πῶς νά βάλλωσι τόν ὀρθόν τονισμόν εἰς τάς Γενικάς Ἑνικοῦ καί Πληθυντικοῦ καί τάς εἰς –ους Αἰτιατικάς τοῦ Πληθυντικοῦ;

Εἰς παλαιότερον ἂρθρον ὁ γράφων εἶχεν ἀναφέρει, ὃτι ἡ κατάστασις αὐτή, δηλ, τοῦ νά τοποθετῶμεν τόν ἲδιον λανθασμένον τονισμόν εἰς ὃλας τάς πτώσεις, εἶναι τό ἲδιον ὡς ἓν τραγούδι πού τραγουδεῖται εἰς τήν ἰδίαν νόταν! Θά ὑπῆρχε ποτέ μουσικός ἢ τραγουδιστής/-ίστρια σεβόμενος/η τόν ἑαυτόν του/της καί τήν φωνήν του/της, πού θά ἐδέχετο ποτέ νά ἐκτελέσῃ ἢ τραγουδήσῃ μίαν «σύνθεσιν» ἀποδιδομένην εἰς τήν ἰδίαν μονότονον νόταν; Βεβαίως ὂχι! Ἀκόμη καί οἱ πλέον μονότονοι ἀμανέδες ἒχουν τάς διακυμάνσεις των! … Διατί λοιπόν κάποιοι νά θέλωσι νά καταστρέφωσι τήν μοναδικήν μουσικότητα τῶν Ἑλληνικῶν λέξεων διά τοῦ λανθασμένου τονισμοῦ των;

Νά μή λησμονῶμεν ἀκόμη ὃτι, ὃταν ἀναφερώμεθα εἰς τάς Λέξεις, δηλ. εἰς τήν κάθε Λέξιν πού χρησιμοποιοῦμεν ὃταν ὁμιλῶμεν καί ὃταν γράφωμεν, αὐταί, αἱ λέξεις, εἶναι γένους ΘΗΛΥΚΟΥ. Φαίνεται ὃτι οἱ Ἀρχαῖοι Πρόγονοί μας ἀντελαμβάνοντο πολύ καλύτερον ἀπό τούς σημερινούς «γλωσσομαθεῖς» τήν Θηλυκότητα πού ἐνέχει ἡ κάθε λέξις καί ἐφρόντισαν νά τάς ἐνδύωσι καταλλήλως διά τῆς Διακυμάνσεως τοῦ Τονισμοῦ των, διά νά καταστήσωσι τήν Ἑλληνικήν Γλῶσσάν μας πολύ ἑλκυστικωτέραν εἰς τήν ἀκοήν καί τόν γραπτόν λόγον ἀπό ὃλας τάς ἂλλας, τά ὁποίας μάλιστα τότε ἀπεκάλουν βαρβαρικάς!

Θά πρέπῃ λοιπόν νά συνειδητοποιήσωμεν, ὃτι εἰς ὃλα καί δι’ ὃλα εἰς τήν φύσιν καί τάς κοινωνίας ὑπάρχουσι κανόνες καί διατάξεις, αἱ ὁποῖαι τά διέπουσι. Αὐτό ἰσχύει διά τούς νόμους τοῦ σύμπαντος καί τῶν ἀστέρων μέχρι καί τά ἐπί μέρους θέματα ἑκάστης χώρας – τά τῆς διαχειρίσεως ἑνός κράτους καί τῆς κοινωνίας του καί βεβαίως τῆς Γλώσσης, τήν ὁποίαν αὓτη ὁμιλεῖ. Ἂνευ σεβασμοῦ τῶν ὑπαρχουσῶν βάσεων καί κανόνων οὐδέν δύναται νά λειτουργήσῃ εἰς τήν ἐντέλειαν. Καί ἡ Ἑλληνική Γλῶσσά μας, ὡς μᾶς τήν παρέδωσαν οἱ πρόγονοί μας, ἀπό τῆς Ἀρχαιότητος μέχρι καί πρό τινων δεκαετιῶν, ἐλειτούργει ἐπί τῇ βάσει σφυρηλατημένων κανόνων χιλιετιῶν φθάσασα εἰς ὓψιστον σημεῖον τελειότητος. Μέχρις ὃτου πρό μερικῶν δεκαετιῶν αἲφνης εἰς κάποιους πολιτικούς καί μή δέν ἢρεσεν ὁ ἀπό χιλιετιῶν ὑπάρχων μηχανισμός τῆς Γλώσσης μας, δηλ. οἱ Γραμματικοί κανόνες οἳτινες τήν διέπον, καί ἠρχίσαμεν νά τούς ἀποδομῶμεν, τόν ἓνα μετά τόν ἂλλον, ἀποδυναμώνοντες τήν ὑπέροχον συνοχήν τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσης, πρᾶγμα πού τήν ὁδηγεῖ μέ μαθηματικήν ἀκρίβειαν εἰς τήν παροῦσαν καί μελλοντικήν καταρράκωσιν καί καταβαράθρωσίν της.

Ἂς προσέξωμεν λοιπόν!

Εὐχαριστῶν διά τήν φιλοξενίαν,

Λάμπης Γ. Κωνσταντινίδης

Ἐν Λευκωσίᾳ, τῇ 15ῃ Μαΐου, 2020

Υ.Γ. Εἰς τά Γλωσσικά Πάρεργα τοῦ ἀγαπητοῦ Ἀλέκου ἡμερ. 9/5/2020 ἀνέγνωσα τήν ἀπέλπιδα παρατήρησίν του διά τόν τονισμόν τῆς λέξεως: Παγκύπριων (ἐξετάσεων) ἀντί τῆς ὀρθῆς Γενικῆς: Παγκυπρίων. Ὁ ἀγαπητός Ἀλέκος κάνει ἒκκλησιν εἰς τό ὀρθόν αἰσθητήριον τῆς Γλώσσης. Ἀλλά ποῦ νά εὑρεθῇ γλωσσικόν αἰσθητήριον καί καλλιέργεια εἰς μίαν γλῶσσαν εἰς τήν ὁποίαν σήμερον ἐπικρατεῖ ἃμιλλα μπουρδουκλώματός της ! …..

Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 19/5/2020 #ODUSSEIA #ODYSSEIA