Το ΟΧΙ του 40, έχει κατατεθεί στην αιματοβαμμένη Ευρωπαϊκή Ιστορία και την Εθνική μας ιστορία, ως σύμβολο της Ανθρώπινης αντίστασης στην βία και τη βαρβαρότητα. Ως η επιλογή της αξιοπρεπούς Ελευθερίας απέναντι στην υποταγή .Το ερώτημα είναι πόσο ζωντανό παραμένει αυτό το σύμβολο στην ατομική και την συλλογική μας ζωή.
Κάποιοι,απαξιωόνοντας συνειδητά η ασυνείδητα το μεγαλείο του ΟΧΙ, μας ειρωνεύονται ότι γιορτάζουμε την έναρξη του πολέμου αντί να γιορτάζουμε το τέλος του.
Πέρα απ’ το γεγονός ότι η είσοδός μας στον πόλεμο χαρίζει την πρώτη ΝΙΚΗ απέναντι στις δυνάμεις του άξονα, ο τρόπος που μπαίνει ο Λαός μας στον πόλεμο αποτελεί γεγονός εξίσου σημαντικό με την ΝΙΚΗ του απέναντι στον φασισμό.
Δεν σύρθηκε ο λαός μας στον πόλεμο. Μπήκε τραγουδώντας.
Ασφαλώς οι Έλληνες δεν είναι φιλοπόλεμοι, δεν περιφρονούν το θάνατο όμως αρνούνται τον φόβο του θανάτου ως δυνάστη της ζωής.
Τιμούν τη ζωή και την αξιοπρεπή στάση απέναντι στο θάνατο. Τα παραδείγματα από την παράδοση μας, που επιβεβαιώνουν το γεγονός δεν είναι λίγα.
Για τον τρόπο συμμετοχής μας σε ένα δίκαιο πόλεμο θα παραθέσω δυο αναφορές μια απ’ τον Μαβίλη, και μια του Ελύτη αποκαλύπτοντας παράλληλα και το ζωντανό νήμα ανάμεσα στο 12 και το 40.
Λέει ο Μαβίλης.«Τέτοιος ενθουσιασμός δεν μπορεί ποτέ να φωλιάζει σε στήθια παρακμής, σ’ εκφυλισμένες ψυχές». Και συμπληρώνει ο Ελύτης.
…..«Αλλά είδα στο πρόσωπο των στρατιωτών μου τη λάμψη που είναι ικανός ο Ελληνισμός ν” αναδύσει όταν πιστεύει στο δίκιο του. Και γνώρισα από πολύ κοντά την αψηφισιά του θανάτου, την ακατάβλητη θέληση της ζωής που έγινε τελικά και δική μου»
Η σημερινή μας εκδήλωση, η σημερινή μας συζήτηση αποτελεί, κατ’ εμέ, μια προσπάθεια ανίχνευσης καταγραφής της σχέσης που επιλέγει, να έχει, η γενιά μας, με αυτή την σελίδα της ιστορίας της κι’ ακόμα την σχέση που χρειαζόμαστε να έχουμε με τις κοσμογονικές στιγμές της ιστορίας μας
Καταγράφει το πως διαλεγόμαστε, ως Έθνος και ως κοινωνία, ως γενιά και ως τόπος, με αυτές τις στιγμές, με αυτή την ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ αλλά και γενικότερα πως ΖΟΥΜΕ τις Εθνικές μας Επετείους και τα Εθνικά μας σύμβολα.
Θεωρώ τις Εθνικές γιορτές ευκαιρίες για βαθύ προβληματισμό, για αναβάπτιση στις πηγές κοινωνικής και εθνικής κάθαρσης, για αναγέννηση ψυχική και πνευματική, ριζωμένη στην αναγνώριση της ανάγκης για μια ΝΕΑ ΑΡΧΗ κοινωνικής και Εθνικής ενότητας.
Μιας κοινωνικής και εθνικής ενότητας στηριγμένης σε σχέσεις δικαιοσύνης, αλληλεγγύης, υπεύθυνης αξιοκρατικής συμμετοχής γιατί όχι και αγαπητικής θυσιαστικής αυτοπροσφοράς.
Αν οι Εθνικές Επέτειοι καταλήγουν σε ευκαιρίες κοινωνικών εκδηλώσεων διανθισμένων με δόσεις πατριωτικής ρητορικής ασφαλώς δεν ωφελούν.
Μπορούν να είναι οι Εθνικές γιορτές προσκλητήρια των ηρωικών νεκρών μας ως μάχιμων συντρόφων στους αγώνες του σήμερα και του αύριο.
Ως μάχιμων συντρόφων στον αγώνα της ειρήνης και ως συντρόφων συμμαχητών και οδηγών, σε όποιο δίκαιο πόλεμο, ο μη γένοιτο, ήθελε στείλει η μοίρα.
Οι Εθνικές γιορτές είναι, μπορούν να είναι, οι ευκαιρίες που
• θα αναζητήσουμε,
•θα ατενίσουμε,
•θα αναγνωρίσουμε τον καλύτερο και τον χειρότερο εαυτό μας, ατομικά και συλλογικά.
•Θα ατενίσουμε και θα αναγνωρίσουμε, χωρίς φόβο και χωρίς πάθος, τον λαό μας, ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΜΙΚΡΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΜΕΓΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, με τις μικρότητες και το μεγαλείο του.
Μπορούν οι Εθνικές γιορτές να είναι τομές, Ιερές Στιγμές, στον χρόνο, που θα καλέσουμε τον εαυτό μας να γνωρίσει, να ερωτευθεί και να υπηρετήσει ότι ομορφότερο έχει αγγίξει το νου και την καρδιά του.
Να αγαπήσει, να στρατευθεί και να υπηρετήσει τον καλύτερο εαυτό του.
Πιστεύω πως αυτό το υπέρτατο δώρο στον εαυτό μας μπορεί να αποτελέσει το χρησιμότερο δώρο, πρόκληση ανάτασης, στον διπλανό μας και την κοινωνία.
Ας είναι ,οι Εθνικές εορτές, οι στιγμές που θα σχολάσουμε απ της παρακμής, της συνήθειας και «της ανάγκης τον ζυγό», επίτιμοι προσκεκλημένοι της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ανθρώπινης ευθύνης και της ελευθερίας.
Μελετώντας τον Ιερουργό και στρατιώτη του ΧΡΕΟΥΣ Μαβίλη.(.το ποίημα του το αφιερωμένο στον Κογιεβίνα), καταλήγω στο ότι
«..Αν δεν έχεις φωτιστεί απ’ της γνώσης τ’ άδολο ανάμα και δεν έχεις ζήσει του Ωραίου τη φώτιση… δεν θα την αναγνωρίσεις στους άλλους… δεν θα μπορέσεις να την εμπνεύσεις στους άλλους. Δεν μπορέσεις πραγματικά και ανιδιοτελώς να υπηρετήσεις τους άλλους »…
Ίσως δεν υπάρχει ασφαλέστερος δρόμος για να απαλλαγούμε από τα Προκρούστεια σύνδρομα που μας κατατρέχουν, από τα αδελφοφάγα-αδελφοκτόνα σύνδρομα που μας ακολουθούν.
Ίσως δεν υπάρχει αποτελεσματικότερος τρόπος για την οριστική απομάκρυνση των σκουπιδιών απ’τις καρδιές, από τους δρόμους και τις πλατείες μας…
.Ναι οι Εθνικές μας γιορτές μπορεί να είναι και στιγμές ευχαριστίας γιατί γεννηθήκαμε σε μια πατρίδα μικρή και μεγάλη, σε ένα λαό μικρό και μεγάλο.
Σε μια Πατρίδα που μας χάρισε ένα ΟΧΙ ΤΟ 40, μια Εθνική αντίσταση Μια πατρίδα που συνετρίβει σε έναν τραγικό εμφύλιο. Μπόρεσε όμως να αναστηθεί και κάνει τον σπαραγμό του εμφυλίου μοιρολόι εθνικής συνειδητοποίησης και συμφιλίωσης στο υπέροχο εκείνο «Δυο γιούς είχες μανούλα μου». Για όσα απ τα παιδιά της είναι έτοιμα να την υπηρετήσουν υπερβαίνοντας την κατάρα της διχόνοιας και των συνεπειών της.
Σε μια παράδοση που μας δίδαξε τις συμπαντικές αρχές της Δίκης και της Ύβρεως, που μας δίδαξε την Νέμεση ως ενδελέχεια της Ύβρεως.
Γιατί κληρονομήσαμε πια παράδοση που κλείνει μέσα της μια Θεογονία, που μας διδάσκει την επανάσταση ως χρέος και δικαίωμα. Μια παράδοση που διδάσκει ότι και οι Θεοί, ακόμα ,ευνουχίζονται όταν υπερβαίνουν το μέτρο.(Ησίοδος).
Μια παράδοση που διδάσκει ότι .
Κι’ αν ακόμα αυτός ο ήλιος υπερβεί το μέτρο θα τον τιμωρήσουν οι βοηθοί της Δίκης.(Ηράκλειτος).
Γιατί γεννηθήκαμε σε μια γλώσσα πολιτισμική μήτρα. Μια γλώσσα Μήτρα τρόπων Νοείν και σκέψης. Μια γλώσσα που μας διδάσκει ότι:
Ομιλώ δεν σημαίνει εκφράζομαι. Σημαίνει συγκροτώ -μετέχω σε όμιλο. Συγκροτώ και μετέχω σε κύκλο. Σε κύκλο ισονομίας και ισηγορίας
Κι ακόμα σε μια παράδοση που μας διδάσκει στην πράξη ότι μπορούμε να είμαστε οικουμενικοί και πατριδολάτρες.( βλέπε π.χ. Μαβίλη).
Είθε οι εθνικές γιορτές να λειτουργούν ως αφετηρίες ευκαιρίες να μυηθούμε ξανά στον έρωτα του Μέτρου και της Αρμονίας στον έρωτα για την αρετή και την Δικαιοσύνη..
. Οι εθνικές μας γιορτές ας γίνουν ευκαιρίες για δέσμευση προσωπική και συλλογική για την συνάντηση με τον καλύτερο εαυτό μας. Για Δέσμευση αφοσίωσης και υπεράσπισης του δικαιώματος στην μνήμη, υπεράσπισης στην πράξη της εθνική και πολιτισμικής μας αυτονομίας.
Γιώργος Σκλαβούνος
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 31/10/2018, #ODYSSEIA