Επιστημονικό Συνέδριο: Τα εκκλησιαστικά αρχεία, πηγή ιστορίας και πολιτισμού της Κεφαλλονιάς

Συνεργαζόμενοι φορείς:

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

Γ.Α.Κ. – ΑΡΧΕΙΑ ΝΟΜΟΥ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΙΑΚΩΒΑΤΕΙΟΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΛΗΞΟΥΡΙΟΥ

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ

Πέμπτη 4 Οκτωβρίου 2018

10:30

Επίσκεψη στην Ι.Μ. Αγίου Ανδρέου Μηλαπιδιάς.

Ξενάγηση στο Εκκλησιαστικό Μουσείο της Μονής από τον Κωνσταντίνο Στάβερη, Διευθυντή του Μουσείου.

17:00 – 18:00

Προσέλευση συνέδρων, εγγραφή, παραλαβή φακέλων από τον προθάλαμο της Κοργιαλενείου Βιβλιοθήκης Αργοστολίου.

Επίσημη εναρκτήρια συνεδρία

Κοργιαλένειος Βιβλιοθήκη Αργοστολίου, ώρα 18:00

18:00 – 19:00

Έναρξη του Συνεδρίου.

Χαιρετισμοί εκκλησιαστικών και τοπικών Αρχών.

Πρόεδρος: Αναστάσιος-Ιωάννης Μεταξάς

19:00 – 19:30

Εναρκτήρια ομιλία:

Κρίτων Χρυσοχοΐδης, Τα εκκλησιαστικά αρχεία της καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολῆς: Σχόλια για τη χαρτογράφηση και το περιεχόμενό τους.

19:30 – 19:50

πρωτ. Γεώργιος Δ. Μεταλληνός, Το Αρχείο Τυπάλδων-Ιακωβάτων (Α.Τ.Ι.) και η σημασία του για την εκκλησιαστική και πολιτική ιστορία της Ρωμηοσύνης.

19:50 – 20:50

Βράβευση του πρωτ. Γεωργίου Δ. Μεταλληνού για τη συμβολή του στη μελέτη των εκκλησιαστικών αρχείων.

Δημήτριος Γόνης, Το συγγραφικό έργο του πατρός Γεωργίου Μεταλληνού και αποτίμηση της προσφοράς του.

20:50 – 21:30

Ξενάγηση στην έκθεση αρχειακών τεκμηρίων των ΓΑΚ-Αρχείων Νομού Κεφαλληνίας [Κοργιαλένειος Βιβλιοθήκη, Αίθουσα Τέχνης].

Υπεύθυνες έκθεσης: Ελένη Κονταρά, Νίκη Κυριακάτου, ταξινόμοι ΓΑΚ-Αρχείων Νομού Κεφαλληνίας

Παρασκευή 5 Οκτωβρίου 2018 (πρωί)

Πρώτη Πρωινή Συνεδρία, ώρα 09:30 – 11:45

Εκκλησιαστική Ιστορία (Μέρος Α΄)

Πρόεδροι: Παναγιώτα Τζιβάρα, Δημήτριος Μεταλληνός

09:30 – 09:45

Σπύρος Χ. Καρύδης, Ίχνη της παρουσίας του Αρχιεπισκόπου Κεφαλληνίας-Ζακύνθου στην εκκλησιαστική ζωή της Κέρκυρας κατά την περίοδο της Βενετικής κυριαρχίας. Τεκμήρια από το Αρχείο των Μεγάλων Πρωτοπαπάδων της Κέρκυρας.

09:45 -10:00

Κώστας Τσικνάκης, Η προσπάθεια εισαγωγής του νέου ημερολογίου στην Κεφαλονιά το 1582 και οι αντιδράσεις.

10:00 – 10:15

Αρχιμ. Ευδόκιμος Καρακουλάκης, Το Πατριαρχικό και Συνοδικό Γράμμα Ανακηρύξεως ως Αγίου του Γερασίμου Νοταρά (Κεφαλληνίας).

10:15 – 10:30

Ευγενία Λιοσάτου, Έγγραφα της Εκκλησίας των Ελλήνων από τα βενετικά εκκλησιαστικά αρχεία: στοιχεία για τον ιερέα Γεράσιμο Φωκά, εφημέριο του Αγίου Γεωργίου Βενετίας (1717).

10:30 – 10:45

Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός, Χειρόγραφες πληροφορίες για τον βίο του οσίου Ανθίμου Κουρούκλη των Λεπέδων.

10:45 – 11:00

Γεράσιμος Δ. Παγκράτης, Το αρχειακό αποτύπωμα της δράσης των Φραγκισκανών Κοινοβιακών ως πηγή για την εκκλησιαστική ιστορία της Κεφαλονιάς.

11:00 – 11:15

Δέσποινα Μιχάλαγα, Κατά ληστών, δολοφόνων, ιεροσύλων: 14 αφορισμοί του Κεφαλληνίας Παρθενίου Μακρή.

11:15 – 12:00

Συζήτηση

Διάλειμμα για καφέ

Δεύτερη Πρωινή Συνεδρία, ώρα 12:00 – 13:30

Γενική και κοινωνική Ιστορία (Μέρος Α΄)

Πρόεδροι: Γεράσιμος Παγκράτης, Ευγενία Λιοσάτου

12:00 – 12:15

Διονύσης Φλεμοτόμος, Υποστατικά του Ζακυνθινού Άρχοντα Πιέρου Αλαμάνου στην Έρισο της Κεφαλονιάς, όπως καταγράφονται στον κώδικα της εκκλησίας του Αγίου Ιωάννου των Γερόντων της Ζακύνθου.

12:15 – 12:30

Δέσποινα Βλάσση, Από την Κεφαλονιά στη Βενετία. Μνήμες οικογενειών στο εκκλησιαστικό αρχείο της Ελληνικής Αδελφότητας.

12:30 – 12:45

Ευρυδίκη Αντζουλάτου-Ρετσίλα, Θέματα πολιτισμικών σπουδών σε εκκλησιαστικούς κώδικες της Κεφαλονιάς.

12:45 – 13:00

Δημήτριος Γ. Μεταλληνός, Αρχειακά τεκμήρια της Ιεράς Μονής Αγίας Παρασκευής Κυνοπιαστών Κέρκυρας ως πηγή Ιστορίας της Κεφαλονιάς.

13:00 – 13:30

Συζήτηση

Παρασκευή 5 Οκτωβρίου 2018 (απόγευμα)

Πρώτη Απογευματινή Συνεδρία, ώρα 17:30 -19:30

Γενική και Κοινωνική Ιστορία (Μέρος Β΄)

Πρόεδροι: Δέσποινα Μιχάλαγα, Παναγής Αλιπράντης

17:30 – 17:45

Ηλίας Τουμασάτος, Τα κοιμητήρια των Ιερών Ναών ως αρχεία κοινωνικής ιστορίας. Η περίπτωση των κοιμητηρίων της Άσσου Κεφαλληνίας.

17:45 – 18:00

Μαριέττα Καλογηράτου, Στοιχεία για τον οικισμό των Φαρακλάτων Κεφαλονιάς από τα αρχεία των Ιερών Ναών Αγίου Δημητρίου και Αγίου Νικολάου Φαρακλάτων.

18:00 – 18:15

Κωνσταντίνος Στάβερης, Ο Κώδικας της Αρχιεπισκοπής Κεφαλληνίας και Ζακύνθου (15ος – 19ος αι.).

18:15 – 18:30

Θεοδώρα Ζαφειράτου, Η κοινωνική παρουσία και ο ρόλος του Μοναστηριού του Αγίου Νικολάου της Γρούσπας (17ος – 19ος αιώνας).

18:30 – 18:45

Πέτρος Πετράτος, Όψεις της καθημερινότητας στο Ληξούρι της Κεφαλονιάς κατά τον 19ο αιώνα μέσα από ανέκδοτα έγγραφα.

18:45 – 19:30

Συζήτηση – διάλειμμα

Δεύτερη Απογευματινή Συνεδρία, ώρα 19:30 – 21:30

Ιεροί ναοί και έργα εκκλησιαστικής τέχνης – μουσική

Πρόεδροι: Ευρυδίκη Αντζουλάτου-Ρετσίλα, Διονύσης Φλεμοτόμος

19:30 – 19:45

Αικατερίνη-Σοφία Πανταζή, Κατάλογος ελληνικών εκκλησιών στην Κεφαλονιά του 1774 (συναδελφικοί ναοί, ενοριακοί, απλοί και ιδιωτικοί από αρχειακό υλικό των ΓΑΚ Κέρκυρας).

19:45 – 20:00

Τένια Ρηγάκου, Μονές και ναοί της Κεφαλονιάς στις αρχές του 19ου αιώνα. Άγνωστα στοιχεία από τα ΓΑΚ Κέρκυρας.

20:00 – 20:15

Ολυμπία Βικάτου – Ελένη Παπαφλωράτου, Καθολικό Ιεράς Μονής Γεννήσεως Θεοτόκου Ιερείων: Η ανασκαφή και τα ιστορικά στοιχεία.

20:15 – 20:30

Αρχιμ. Διονύσιος Λυκογιάννης, Έργα αργυροχοΐας από το Κοργιαλένειο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Αργοστολίου και τον Άγιο Ανδρέα Μηλαπιδιάς.

20:30 – 20:45

Αικατερίνη Δελλαπόρτα, Εικόνες του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου από την Κεφαλονιά.

20:45 – 21:00

Λαμπρογιάννης Πεφάνης: Η συμβολή του Διονυσίου Λαυράγκα στην εκκλησιαστική μουσική ιστορία. Το έργο «Άσματα της Θείας Λειτουργίας διά τετράφωνον ανδρικήν χορωδίαν».

21:00 – 21:30

Συζήτηση

Σάββατο 6 Οκτωβρίου 2018 (πρωί)

Πρώτη πρωινή Συνεδρία, ώρα 09:30 – 11:15

Εκκλησιαστική Ιστορία (Μέρος Β΄)

Πρόεδροι: Σπύρος Καρύδης, Βαρβάρα Καλογεροπούλου-Μεταλληνού

09:30 – 09:45

Αρχιμ. Ιωαννίκιος Ζαμπέλης, Περιπτώσεις επικοινωνίας των Μητροπολιτών Λευκάδος και Αγίας Μαύρας και των Επισκόπων Ιθάκης με τους Μητροπολίτες Κεφαλληνίας.

09:45 – 10:00

Παναγιώτα Τζιβάρα, Η αντιγραφή χειρογράφων ως εργόχειρο και παυσίλυπο: η περίπτωση του Καλλιοπίου Κουρκουμελίου, ηγουμένου Φανερωμένης Ομαλών.

10:00 – 10:15

πρωτ. Γεώργιος Αντζουλάτος, Η ασημοστόλιστη εικόνα της Αγριλιώτισσας (συμβολή στην Ιστορία της Ι.Μ. Αγριλίων).

10:15 – 10:30

πρωτ. Ιωάννης Μεσολωράς, Μονή Διός. Άγνωστες σελίδες ιστορίας.

10:30 – 10:45

Παναγής Αλιπράντης, Η διαδοχή του Γερμανού Καλλιγά στον αρχιεπισκοπικό θρόνο της Κεφαλονιάς.

10:45-11:30

Συζήτηση – διάλειμμα

Δεύτερη πρωινή Συνεδρία, ώρα 11:30– 13:30

Καινοτόμες εφαρμογές στη μελέτη των εκκλησιαστικών αρχείων – Διεπιστημονικές προσεγγίσεις

Πρόεδροι: Νικόλαος Λάσκαρης, Εργίνα Καβαλλιεράτου

11:30 – 11:45

Θεόδωρος Γκανέτσος, Νέες τεχνολογίες ανάλυσης και τεκμηρίωσης σε στοιχεία πολιτισμικής κληρονομιάς.

11:45 – 12:00

Νικόλαος Μπούκας, Κωδικολογική και παλαιογραφική προσέγγιση δύο εκκλησιαστικών χειρογράφων αποκείμενων στην Ιακωβάτειο βιβλιοθήκη Ληξουρίου.

12:00 – 12:15

Νικόλαος Λάσκαρης, Φυσικοχημικές αναλύσεις σε δύο χειρόγραφα της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης.

12:15 – 12:30

Εργίνα Καβαλλιεράτου, Βελτίωση των προβλημάτων ιστορικών εγγράφων της Κεφαλονιάς με τη χρήση τεχνικών επεξεργασίας εικόνας.

12:30 – 12:45

Κωνσταντίνος Ι. Χούλης, Η αναγκαιότητα διαλόγου μεταξύ παλαιών και νέων τεχνολογιών για τη διατήρηση, διαχείριση και συντήρηση του αρχειακού υλικού.

12:45 – 13:00

Ηλίας Νομπιλάκης, Ψηφιοποίηση πολιτιστικής κληρονομιάς. Δυνατότητες και εφαρμογές.

13:00– 13:30

Συζήτηση

Σάββατο 6 Οκτωβρίου 2018 (απόγευμα)

Καταληκτήρια Συνεδρία, ώρα 18:15 – 20:00

Πρόεδροι: Νικόλαος Μπούκας, Δέσποινα Βλάσση

18:15 – 18.40

Νικόλαος Μοσχονάς, Ιστορικό Αρχείο Κεφαλονιάς – Εκκλησιαστικό Αρχείο.

18:40 – 19:00

Γεώργιος Ν. Μοσχόπουλος – Διονυσία Παπαδάτου, Το αρχείο χειρογράφων, η βιβλιοθήκη και γενικότερα το αρχειακό υλικό της Μονής του Ευαγγελισμού στη θέση Κηπούρια ως πηγές ιστορίας και πολιτισμού της Κεφαλονιάς (18ος-19ος αι.).

19:00 – 19:30

Καταληκτήρια ομιλία:

Ιωάννης Μ. Κονιδάρης, Η Ένωση της Εκκλησίας της Επτανήσου με την Εκκλησία της Ελλάδος.

19:30 – 20:00

Συμπεράσματα του Συνεδρίου: Νικόλαος Μοσχονάς.

20:00

Λήξη των εργασιών του συνεδρίου.

20:15 – 21:00

Μουσική εκδήλωση:

Παραδοσιακά τραγούδια για την Παναγία, από μουσικό σχήμα φοιτητών του Τμήματος Τεχνολογίας Ήχου και Μουσικών Οργάνων του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων.

21:30

Παράθεση αποχαιρετιστήριου δείπνου στους συνέδρους

Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 26/9/2018, #ODYSSEIA