διεξαγωγή ενός τέτοιου διαλόγου επιστημονικού, κοινωνικού και πολιτικού για το ζήτημα της ανάπτυξης και της ανασυγκρότησης της χώρας μετά την κρίση, διότι πλέον η επεξεργασία των ζητημάτων της ανάπτυξης και πρέπει να αντιμετωπιστεί με νέους όρους.
Στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για τη «Μακρο-περιφέρεια Αδριατικής-Ιονίου» ο στόχος είναι η θάλασσα να καταστεί χώρος ευημερίας, ανάπτυξης, καινοτομίας και οικονομικών ευκαιριών για όλες τις χώρες που βρέχονται από αυτήν. Η περιφέρεια, στην οποία διαμένουν πάνω από 70 εκατομμύρια κάτοικοι, διαδραματίζει βασικό ρόλο στην ενίσχυση της γεωγραφικής συνέχειας στην Ευρώπη. Η στρατηγική αφορά σε οκτώ χώρες (Ελλάδα, Ιταλία, Σερβία, Μαυροβούνιο, Σλοβενία, Κροατία, Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη), περιλαμβάνοντας δραστηριότητες που εκκινούν από την αλιεία και τον τουρισμό έως την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και των ακτών.
Στην περιοχή υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.
− Η γαλάζια οικονομία η οποία έχει εύρος από την ανάπτυξη γαλάζιων τεχνολογιών (μεταφορές, ενέργεια, ρομποτική) έως τη βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση θαλασσινών. Περιλαμβάνει εξειδικευμένες αγορές, π.χ. δραστηριότητες αναψυχής, ελεύθερου χρόνου και μικρές κρουαζιέρες.
− Συνδεσιμότητα: η περιφέρεια βρίσκεται σε ένα σημαντικό σταυροδρόμι της Ευρώπης. Η λεκάνη Αδριατικής-Ιονίου αποτελεί φυσική οδό ναυσιπλοΐας που εισχωρεί σε βάθος την ΕΕ. Παρέχει τη φθηνότερη θαλάσσια οδό από την Άπω Ανατολή μέσω Σουέζ, καθιστώντας την απόσταση έως τις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης 3.000 χλμ. συντομότερη από ό, τι μέσω των λιμένων του Βορρά.
− Πολιτιστική και φυσική κληρονομιά και βιοποικιλότητα αποτελούν ισχυρό πλεονέκτημα της περιφέρειας. Διαθέτει ορισμένες παγκοσμίου φήμης πόλεις και φυσικούς βιοτόπους. Χαρακτηρίζεται επίσης από βιοποικιλότητα με εξαιρετικά πλούσια χλωρίδα•
− Τουρισμός: Η εν λόγω περιοχή μπορεί να καταστεί παράδειγμα βιώσιμων, υπεύθυνων και διαφοροποιημένων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών. Υπάρχουν εμπορικές ευκαιρίες για παράδειγμα με κρουαζιέρες που ωφελούν τις τοπικές οικονομίες, καθώς και μέσω της ερασιτεχνικής αλιείας.
Εάν αναζητήσουμε ένα κεντρικό στοιχείο της ταυτότητας της χώρας μας αδιαμφισβήτητα αυτό είναι η θάλασσα και τα νησιά μας με όλο τον πολιτισμικό, οικολογικό και φυσικό πλούτο τους.
Κυρίες και κύριοι,
Όταν μιλάμε για ανάπτυξη, για προστασία του περιβάλλοντος, για ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων, για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, για υποδομές αναφερόμαστε σε όλα αυτά που βρίσκονται στο χερσαίο χώρο. Για παράδειγμα στην Ελλάδα η σχέση χερσαίας/θαλάσσιας έκτασης είναι 60/40. Αν εξαιρέσουμε την ναυσιπλοΐα και την αλιεία, ελάχιστα έχουν γίνει σε δραστηριότητες και αξιοποίηση του θαλάσσιου πλούτου που διαθέτουμε. Στη θάλασσα έχουμε και προστατευόμενες περιοχές και δυνατότητες για ΑΠΕ μέσω της κυματικής ενέργειας, και μνημεία της φύσης ή ανθρωπογενή βυθισμένα και ανάγκη για περιβαλλοντική προστασία. Καθορισμός χρήσεων λοιπόν στην ξηρά, στη θάλασσα και στην παράκτια ζώνη, εκεί που συναντάει η θάλασσα την ξηρά, που επιβαρύνεται περισσότερο.
Μια σημαντική παρέμβαση όμως αποτελεί το σχέδιο νόμου που κατετέθηκε και θεσπίζει το πλαίσιο για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Μια επιβεβλημένη ανάγκη ακριβώς λόγω του νησιωτικού χαρακτήρα της χώρας μας. Χωρίς την οργανωμένη ρύθμιση του χώρου σε θάλασσα και στεριά, δεν μπορούμε να μιλήσουμε ούτε για δίκαιη ούτε για βιώσιμη ανάπτυξη. Η ιδιαίτερη οικονομική σημασία των θαλασσών και ο κίνδυνος της άναρχης και αλόγιστης εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, όπου δεν εννοούμε μόνο την αλιεία ή τις ποικίλες θαλάσσιες δραστηριότητες, αλλά και τις βιομηχανικές δραστηριότητες, την εξόρυξη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, χρήζουν ρυθμιστικών πλαισίων που αφενός θα στοχεύουν στην αειφόρο ανάπτυξη και αφετέρου θα τηρούν τους όρους της προστασίας του περιβάλλοντος.
Όπως και στο χερσαίο χώρο, έτσι και στο θαλάσσιο η έλλειψη σχεδιασμού δημιουργεί καθυστερήσεις στις αδειοδοτήσεις, γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και ζητήματα συντονισμού των αρχών και των φορέων.
Κυρίες και κύριοι,
Βρισκόμαστε ευρύτερα σε μία ευαίσθητη περιοχή με εκατομμύρια πρόσφυγες, διενέξεις για τον φυσικό πλούτο και στρατιωτικές συρράξεις. Η θέση της ελληνικής κυβέρνησης είναι σταθερή και αταλάντευτη. Η Μεσόγειος πρέπει να είναι θάλασσα ειρήνης, θάλασσα που ενώνει τα έθνη και δεν τα χωρίζει. Γι’ αυτό το λόγο απλώνουμε χέρι συνεργασίας και φιλίας στις γειτονικές χώρες για την εμπέδωση της ειρήνης στη Μεσόγειο, όπως οι τριμερείς συμφωνίες Ελλάδας-Κύπρου Ισραήλ, Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου, Ελλάδας-Κύπρου-Ιορδανίας και Ελλλάδας-Κύπρου-Λιβάνου. Η εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου και των αναφαίρετων δικαιωμάτων που πηγάζουν από αυτό για τα κράτη μας, είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
Καλή επιτυχία στις εργασίες του Συμποσίου, αν και είμαι σίγουρη ότι θα είναι γόνιμες και παραγωγικές!
Αφροδίτη Θεοπεφτάτου
Βουλευτής Κεφαλονιάς & Ιθάκης
Γραμματέας ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ
_________________
Ομιλία Περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων, Θεόδωρου Γαλιατσάτου στην έναρξη της ημερίδας του 12 Πανελλήνιου Συμποσίου Ωκεανογραφίας & Αλιείας
Θ.Γαλιατσάτος : «Να αναθεωρηθούν άμεσα οι αποφάσεις περιβαλλοντικών όρων του 2013 για Δυτικό Πατραϊκό και Κατάκολο»
Στη θέση της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων για τους υδρογονάνθρακες και τη σχέση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού με την τουριστική Ανάπτυξη, αναφέρθηκε στην ομιλία του, ο Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων Θεόδωρος Γαλιατσάτος, στην έναρξη της σημερινής ημερίδας του 12 Πανελλήνιου Συμποσίου Ωκεανογραφίας & Αλιείας που άνοιξε χθες το βράδυ τις πύλες του και θα διαρκέσει μέχρι και τις 3 Ιουνίου.
Ο κ. Γαλιάτσατος εξέφρασε την αισιοδοξία του για τη θετικά αποτελέσματα του 12 Πανελλήνιου Συμποσίου Ωκεανογραφίας & Αλιείας που γίνεται για πρώτη φορά στην Κέρκυρα, ενώ αναφερόμενος στην εξόρυξη των υδρογονανθράκων στο Ιόνιο, υπενθύμισε για ακόμη μία φορά, τους όρους τους οποίους ψήφησε το Περιφερειακό Συμβούλιο και ζήτησε να τηρηθούν εκ μέρους της κυβερνήσεως αλλά και της αναδόχου εταιρείας
Συγκεκριμένα ο Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων στην ομιλία του επεσήμανε:
«Πιστεύουμε ότι από αυτή τη διαδικασία μόνο θετικά πράγματα μπορεί να προκύψουν και για το ίδιο το σημερινό Συμπόσιο, αλλά κυρίως για τους πολίτες
«Το 1998 ξεκίνησε ένας πρώτος κύκλος εργασιών της τότε ελληνικής κυβέρνησης με τις εταιρείες που είχαν τη δυνατότητα και την προϋπόθεση να προχωρήσουν σε έρευνες στην περιοχή του Ιονίου, ένας κύκλος που έκλεισε τότε πολύ γρήγορα μέσα σε 4-5 χρόνια με την αποχώρηση των εταιρειών από την Ελλάδα. Μετά από άρχισε ο δεύτερος κύκλος και συγκεκριμένα αυτός που βιώνουμε τώρα. Εμείς ως Περιφέρεια Ιονίων νήσων και από το παρελθόν, ως Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση σε Κεφαλονιά και Ιθάκη, αντιμετωπίσαμε αυτές τις προσπάθειες του 1ου κύκλου. Είχαμε πάντα το δίλημμα πώς θα τοποθετηθούμε απέναντι στο πρόβλημα της εξόρυξης των υδρογονανθράκων, σε μία περιοχή θαλάσσια νησιωτική όπως είναι δική μας, με τη μορφή της οικονομίας την οποία έχει.
Εμείς ως Περιφέρεια Ιονίων Νήσων δεν έχουμε το ειδικό βάρος , το πολιτικό ειδικό βάρος για να αποτρέψουμε έναν σχεδιασμό που αντιμετωπίζεται και προωθείται από το κράτος ως εθνικός σχεδιασμός με ευρύτερες στοχεύσεις και συμφέροντα.
Έτσι επιλέξαμε και επιλέγουμε να θέσουμε τη συζήτησης εκεί που έχουμε εκτιμήσει ότι υπάρχουν αδύνατες πλευρές του όλου εγχειρήματος οι οποίες πρέπει να βελτιωθούν.
Ξεκινήσαμε από το ποιος είναι ο δικός μας σχεδιασμός για την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, και είναι όπως έχουμε αναφέρει «ελκυστικός προορισμός και βιώσιμος τόπος». Αυτό καθορίζει και το πως κινηθήκαμε στη συνέχεια αντιμετωπίζοντας αυτή την προοπτική της εξόρυξης των υδρογονανθράκων στο Ιόνιο.
Είχαμε να υπερασπιστούμε το περιβάλλον , μια πανδαισία χρωμάτων και εικόνων στο Ιόνιο με το πράσινο και το μπλε να εναλλάσσεται συνεχώς. Είχαμε το πρόβλημα της οικονομίας, μίας δομημένης οικονομίας, που στηρίζεται στο τουρισμό, στο παράκτιο τουρισμό, τον τουρισμό της ναυσιπλοΐας, την αλιεία, την ιχθυοκαλλιέργεια, δραστηριότητες που σχετίζονται με το θαλάσσιο χώρο και με την ενδεχόμενη γειτνίαση της δραστηριότητας της εξόρυξης των υδρογονανθράκων.
Είχαμε επίσης το θέμα της υγείας του πληθυσμού, αλλά και της ασφάλειας σε σχέση ένα οποιοδήποτε ενδεχόμενο ατυχήματος που εδώ συνδυάζεται και με το γεγονός της αυξημένης σεισμικής δραστηριότητας , ιδιαιτέρα στο Νότιο Ιόνιο και όχι μόνο.
Τέλος είναι το ζήτημα του δημοσίου συμφέροντος, σε αυτή τη δραστηριότητα.
Μετά από πλήθος συζητήσεων όλα αυτά τα χρόνια, ανοιχτού διαλόγου, ημερίδες, όπου τέθηκαν όλες οι απόψεις και ακούστηκαν όλα, από τα πιο μελετημένα κείμενα και τεκμηριωμένες απόψεις, μέχρι τις πιο μεγάλες υπερβολές, είμαστε ως κοινωνία πολιτών πιο ώριμοι και πιο ενημερωμένοι σχετικά.
Είναι ανάγκη να αναφερθούμε στις δύο ιστορικές αποφάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου που έχουν διαφορά πέντε χρόνια μεταξύ τους. Η πρώτη ελήφθη τον Ιούλιο του 2012, με δύο αποφάσεις την 145 και την 146, με τις οποίες το Περιφερειακό Συμβούλιο κατά πλειοψηφία απέρριψε τη στρατηγική μελέτη των περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τις περιοχές που ονομάζονταν Δυτικός Πατραϊκός και Κατάκολο.
Η 2η απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, είναι η 79-08/2017, με την οποία επίσης το Περιφερειακό Συμβούλιο απέρριψε τη στρατηγική μελέτη των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, τώρα για τα 11 λεγόμενα οικόπεδα που ξεκινάν από τη Βόρεια Κέρκυρα μέχρι νότια της Πελοποννήσου, βάζοντας αυτή τη φορά πέντε όρους
1. Απαιτούσαμε ολοκληρωμένα σχέδια πρόληψης και αντιμετώπισης ατυχημάτων και συνεπειών . Θα έπρεπε να υπάρχει μέσα στις αποφάσεις ρητή αναφορά -υποχρέωση του Αναδόχου για αποζημίωση και αποκατάσταση σε όποια περίπτωση ατυχήματος. Ταυτόχρονα η ανάγκη ύπαρξης Ανεξάρτητης Αρχής για τον έλεγχο εφαρμογής περιβαλλοντικών και άλλων υποχρεώσεων και ταυτόχρονα η ίδρυση Περιβαλλοντικού Παρατηρητηρίου στο Ιόνιο Πέλαγος.
2. Σεισμικότητα της περιοχής. Έχουμε την εντύπωση πως χωρίς σεισμολογικές μελέτες, αποτύπωση των ενεργών και μη ρηγμάτων του βυθού και εγκατάσταση δικτύου σεισμογράφων που να μπορεί να δίνει τις πληροφορίες, δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες ή τους κινδύνους σε μια περιοχή όπως το Ιόνιο.
3. Η ενσωμάτωση στους κανόνες και τις αποφάσεις της ευρωπαϊκής οδηγίας 30 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρώπης για την ασφάλεια των εργασιών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αυτό είχε ήδη ενσωματωθεί στην ελληνική νομοθεσία με το Νόμο 4409 /2016, αλλά για λόγους συγκυριακούς δε συμπεριλαμβανόταν στη στρατηγική μελέτη και εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να το υπενθυμίσουμε.
4. Τα ζητήματα των αντισταθμιστικών και το περίφημο 5% της Αυτοδιοίκησης . Για μας δεν είναι το θέμα του ποσοστού ή αν θα το πάρουν οι Περιφέρειες ή πως θα το πάρουν οι Περιφέρειες ή οι δήμοι, κ.ο.κ., είναι ένα δημιουργούνται εκείνες οι προϋποθέσεις, ώστε πραγματικά να έχει αντισταθμιστικά οφέλη η τοπική κοινωνία. Να θυμίσουμε ότι στον Πρίνο, μέχρι το 2015 η ελληνική κυβέρνηση και το ελληνικό δημόσιο δεν είχε εισπράξει ούτε ένα Ευρώ.
5. Είναι το θέμα του Δημόσιου Φορέα. Χρειάζεται ο σχεδιασμός, υλοποίηση και όρους εφαρμογής μιας πολιτικής να γίνεται από ένα δημόσιο βραχίονα επ’ ωφέλεια των πολίτων. Να περάσουμε από τη φάση της ανάθεσης στη φάση της συνεκμετάλλευσης και της συμπαραγωγής .Από τη στιγμή που η εξόρυξη των υδρογονανθράκων είναι ένας εθνικός σχεδιασμός.
Αποτέλεσμα των αρχικώς προαναφερθεισών αποφάσεων των περιφερειακών Συμβουλίων , του ‘12και του ’17 ήταν δύο κοινές υπουργικές αποφάσεις, η 169895 του ’13 και η 30373 του ’17. Η πρώτη αναφέρεται στις δύο περιοχές του Δυτικού Πατραϊκού και του Κατάκολου και η δεύτερη απόφαση αναφέρεται στις 11 περιοχές από το βόρειο Ιόνιο μέχρι νότια της Πελοποννήσου. Σε κάποια σημεία οι δύο αυτές αποφάσεις σχετίζονται, όμως έχουν σημαντικές διαφορές. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι συμβάλλαμε ως Περιφέρεια Ιονίων Νήσων να ληφθεί σοβαρά εκ μέρους της Ελληνικής Κυβέρνησης η απόφαση του 2017 που έχει ξεχωριστές πλευρές. Αυτές είναι:
1.H εξαίρεση των περιοχών Natura, όπου ούτε μέσα σε αυτές επιτρέπεται καμία δραστηριότητα , ούτε σε ένα χιλιόμετρο από αυτές.
2. Η ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας 2013/30/ΕΕ
3. Η αντιμετώπιση σεισμικότητας που για πρώτη φορά, ρητά, αναφέρεται η υποχρέωση καταγραφής ενεργών και μη ρηγμάτων.
Εκκρεμεί ακόμη η δημόσια δέσμευση της κυβέρνησης που εκφράστηκε από τον ίδιο τον Υπουργό και τον Γ.Γ. για την ίδρυση του Περιφερειακού Περιβαλλοντικού Παρατηρητηρίου, το οποίο θα έχει ουσιαστικό λόγο και θα συγκροτηθεί με το κατάλληλο επιστημονικό, εξειδικευμένο προσωπικό , αλλά και με τη συμμετοχή των εκπροσώπων της τοπικής κοινωνίας και των περιβαλλοντικών οργανώσεων, για να μπορεί να λειτουργεί πραγματικά ο Περιφερειακός Κοινωνικός έλεγχος σε αυτή τη διαδικασία. Υπάρχει δέσμευση ότι θα γίνει, αλλά μέχρι αυτή την ώρα εκκρεμεί.
Επίσης πιστεύω ότι προχωρά η εδραίωση της στελέχωσης της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας των υδρογονανθράκων, της ΕΔΕΥ, η οποία είναι αυτός ο δημόσιος βραχίονας που μπορεί να παίξει ένα ρόλο στην κατεύθυνση της εξυπηρέτησης του ελληνικού συμφέροντος. Πολλά απομένουν να γίνουν, είναι φανερό. Σε αυτά που συζητούνται και σε αυτά που έχουμε θέσει, αλλά αυτό που πρέπει να γίνει άμεσα και είναι αίτημα που το διατυπώνουμε για δεύτερη φορά δημοσίως ,είναι, ότι ,όπως ακριβώς είναι η ΚΥΑ του 2017 που αφορά τα 11 οικόπεδα της περιοχής του Ιονίου, θα πρέπει άμεσα να αναθεωρηθούν οι δύο αποφάσεις του 2013, διότι δεν μπορεί στην ίδια περιοχή, για τους ίδιους ανθρώπους, για τις ίδιες οικονομίες, για τα ίδια προβλήματα, να έχουν δύο διαφορετικά επίπεδα ποιότητας στην λειτουργία της εξόρυξης των υδρογονανθράκων. Και το Κατάκολο και ο λεγόμενος δυτικός Πατραϊκός πρέπει να αναθεωρηθούν κατά τα πρότυπα του 2017 κατ’ ελάχιστον. Αυτή είναι μία δική μας απαίτηση που εκφράζουμε με την ευκαιρία του σημερινού Συμποσίου» είπε χαρακτηριστικά στην ομιλία του στο 12ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας, ο Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων Θεόδωρος Γαλιατσάτος
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 1/6/2018, #ODYSSEIA