Ευρυδίκη Λειβαδά: «Υψηλαντών το Όραμαν, Πυρρίχιου το Σθένος»

«Αν η καρδιά σου είναι ανοιχτή, σε συνεπαίρνει ο Πόντος». Με τη φράση αυτή τελείωσα ομιλία μου στην Πατρίδα, λίγα χιλιόμετρα έξω από την Παναγία Σουμελά, όταν με είχαν τον Μάιο του 2015 καλέσει από τον σύλλογο Ποντίων «Ευστάθιος Χωραφάς» τιμώντας την ημέρα της ποντιακής γενοκτονίας. Αυτή την φράση ένοιωσαν όλοι οι μη Πόντιοι χθες στο ΣΕΦ κατά το 13ο Πανελλαδικό Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών. Κι αναφέρομαι στους μη Ποντίους, όπως εγώ, γιατί των Ποντίων τα συναισθήματα ήταν –και είναι- διαφορετικά, καθώς ο πόθος για αυτήν την αιματοβαμμένη πατρίδα στον νότιο Εύξεινο, παραμένει όχι μόνον άσβεστος, αλλά κι ενδυναμωμένος παρόλο το κύλισμα ενός ολόκληρου αιώνα.

Με τον τίτλο «Υψηλαντών το Όραμαν / Πυρρίχιου το Σθένος» 453 σωματεία από όλη την Ελλάδα, με δεκάδες καλλιτέχνες της ποντιακής λύρας, του νταουλιού, του χειραυλίου, του ζουρνά, της φλογέρας, του κλαρίνου, του τραγουδιού και της απαγγελίας βρέθηκαν στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας για την καθιερωμένη ετήσια χορευτική τους συνάντηση.

Το στάδιο ήταν κατάμεστο –ανάμεσα στους θεατές υπουργοί, βουλευτές, μέλη της αυτοδιοίκησης, πρώην και νυν πρόεδροι ποντιακών σωματείων- και όλοι, παρόλη την μεγάλη διάρκεια της εκδήλωσης, παρέμειναν στις θέσεις τους διατηρώντας ανεξάντλητο ενθουσιασμό που μεταδιδόταν από τα δρώντα επί σκηνής πρόσωπα. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε τόσο στους Υψηλάντες, όσο και στο πρόσφατα κατασκευασθέν μνημείο με τον τίτλο «Πυρρίχιο Πέταγμα» για την γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, δίπλα στα αρχαία Πειραϊκά τείχη, γλυπτό του εικαστικού Παναγιώτη Τανιμανίδη με δωρεά του Ευάγγελου Μαρινάκη, γόνου εκ μητρός Υψηλαντών, τον οποίο και τίμησαν.

Τα κείμενα και την καλλιτεχνική διεύθυνση είχε ο πολυτάλαντος λυράρης και τραγουδιστής Ηλίας Υφαντίδης, ενώ ο Δήμος Πειραιά στήριξε την μεγαλόπρεπη και πλουσιότατη αυτή εκδήλωση, μαζί με άλλους μεγάλους δωρητές με επικεφαλής την αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία ΑΙΓΕΑ.

Επί σκηνής 2.500 χορευτές χόρεψαν με πάθος και τέτοιο απίστευτο συντονισμό και υποδειγματική πειθαρχία που δυσκολότατα απαντά, αν όχι κυριολεκτικά σπάνια. Κατά τις στιγμές της απαγγελίας, κι όσο αυτή διαρκούσε, όλοι αυτοί οι χορευτές παρέμεναν τόσο ασάλευτοι που έδιναν την εικόνα της ακινητοποίησης του χρόνου ωθώντας τους θεατές να κοιτούν δεξιά κι αριστερά τούς διπλανούς τους, στην προσπάθειά τους να συνειδητοποιήσουν εάν η εικόνα αυτή ήταν ζωντανή ή εάν επρόκειτο για φωτογραφία. Εξαιρετικά τα σύντομα θεατρικά, ιδιαίτερα συγκινητικό το δρώμενο της έναρξης «Φλόγα μεταλαμπάδευσης» με την αρμόζουσα θέση που πρέπει να έχει η Ορθοδοξία, το «Η πέννα βρήκε το … μελάνι», αυτό της γενοκτονίας, αλλά και η παρουσία τριών γενιών πυρρίχιου χορού. Όλα οργανωμένα, κανονισμένα και υλοποιημένα με υπολογισμό κάθε λεπτομέρειας και θαυμαστό συντονισμό.

Οι χορευτές εισέρχονταν στην σκηνή χωρισμένοι βάσει Συνδέσμων συλλόγων και σωματείων πέντε μεγάλων ελληνικών περιφερειών (Νομός Θεσσαλονίκης, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου, Κεντρικής Μακεδονίας και Θεσσαλίας, και Νοτίου Ελλάδος και νησιών). Τα απόλυτα συντονισμένα βήματά τους, αναλλοίωτα σε φως αιώνων, οδηγούσε η ιστορία της χαμένης πατρίδας, οι ψυχές των 353.000 άταφων νεκρών, η δύναμη της αγάπης και της ολοκληρωτικής συνειδητοποίησης των πατρογονικών καταβολών και του χρέους. Αυτού του Χρέους, με το Χ κεφαλαίο.

Το δοξάρι στα χέρια στων λυράρηδων γλιστρούσε, οι βέργες επάνω στο νταούλι μετέφεραν ήχους εγερτήριους και πάλλονταν οι φλέβες στα μηνίγγια, κι ο άσκαυλος, η φλογέρα κι ο ζουρνάς σκόρπιζαν μελωδία. Πιστοί στην παράδοση όλοι, μουσικοί, ηθοποιοί, τραγουδιστές και χορευτές προσέφεραν θέαμα εξαιρετικό και μεταλαμπάδευσαν τις αιώνιες ελληνικές αξίες στον αντίποδα της ομογενοποίησης των λαών και στην ισοπέδωση της κάκιστα νοούμενης παγκοσμιοποίησης.

Θερμά συγχαρητήρια σε όλους όσοι συνέβαλαν στο σπουδαίο αυτό αντάμωμα: στον καλλιτεχνικό διευθυντή, στους διοργανωτές, στους προέδρους και στα μέλη των διοικητικών συμβουλίων των σωματείων και συλλόγων, στους δασκάλους των χορών, στους μουσικούς, τραγουδιστές, χορωδούς, ηθοποιούς, χορευτές, στους παρουσιαστές, χορηγούς και δωρητές αυτού του μαγευτικού ταξιδιού στην Ψυχή του Πόντου.

Ευρυδίκη Λειβαδά τιμώντας τους αγαπημένους φίλους: τον Πρόεδρο Αντώνη Καγγελίδη, το διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου «Ευστάθιος Χωραφάς» και όλα τα μέλη και τους κατοίκους της Πατρίδας.

Καλή αντάμωση