Το μειωμένο αφορολόγητο όριο για μισθωτούς και συνταξιούχους ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών, οι αλλαγές στη φορολογική κλίμακα και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, η αύξηση της προκαταβολής φόρου για ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, οι αυξημένοι συντελεστές φορολόγησης για όσους αποκτούν εισοδήματα από ακίνητα και το νέο φορολογικό καθεστώς για τους αγρότες συνθέτουν το νέο τοπίο που θα αποτυπωθεί στις φετινές φορολογικές δηλώσεις.
Ο σχεδιασμός των νέων εντύπων βρίσκεται στο τελικό στάδιο και οι αλλαγές που έγιναν στο νέο έντυπο Ε1 είναι οριακές, ενώ έχουν εισαχθεί νέοι κωδικοί, όπως η ιδιωτική χρηματοδότηση κομμάτων ή υποψήφιων βουλευτών που εμφανίζεται για πρώτη φορά στη φορολογική δήλωση και μάλιστα εκπίπτει εξ ολοκλήρου από το εισόδημα του φορολογουμένου.
Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας «Εθνος», οι αλλαγές στους κωδικούς του εντύπου Ε1 επικεντρώνονται στα εξής σημεία:
Πίνακας 2: Πληροφοριακά στοιχεία
1 Νέος κωδικός 021-022. Συμπληρώνεται από όσους ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και ασφαλίζονται στον ΟΓΑ.
2 Νέος κωδικός 037-038: Συμπληρώνεται από τους κατ’ επάγγελμα αγρότες. Οι αγρότες θα φορολογηθούν με την κλίμακα μισθωτών – συνταξιούχων και συνεπώς δικαιούνται το έμμεσο αφορολόγητο των 8.636 • 9.545 ευρώ, ενώ σε εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ επιβάλλεται και η ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Η αυτοτελής φορολόγηση με συντελεστή 13% από το πρώτο ευρώ καταργήθηκε και πρακτικά, οι αλλαγές αυτές θα φέρουν επιβαρύνσεις για αγρότες με φορολογητέο εισόδημα πάνω από 21.500 ευρώ, ενώ σε χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια προκύπτουν ελαφρύνσεις.
3 Νέος κωδικός 011-012: Αφορά βουλευτές και ευρωβουλευτές που διαθέτουν ποσά της αποζημίωσης ή των συντάξεων στα κόμματα ή σε συνασπισμούς κομμάτων.
4 Καταργήθηκε ο κωδικός 007-008: Τον συμπλήρωναν όσοι κατοικούν μόνιμα σε νησί με πληθυσμό κάτω από 3.100 κατοίκους.
5 Καταργήθηκε ο κωδικός 011-012: Αφορούσε όσους επιβαρύνονταν με ειδική εισφορά αλληλεγγύης 8% επί του συνολικού εισοδήματος (Πρόεδρος της Δημοκρατίας, βουλευτές, υπουργοί, γενικοί γραμματείς).
Για τα εισοδήματα του 2016 η ειδική εισφορά αλληλεγγύης υπολογίζεται με νέα κλίμακα και νέους συντελεστές:
0% στα πρώτα 12.000 ευρώ του ετήσιου εισοδήματος,
2,2% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από τα 12.001 έως τα 20.000 ευρώ,
5% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 20.001 έως 30.000 ευρώ,
6,5% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 30.001 έως 40.000 ευρώ,
7,5% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 40.001 έως και 65.000 ευρώ,
9% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 65.001 έως και 220.000 ευρώ, και
10% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 220.001 ευρώ και πάνω.
Πίνακας 4: Φορολογούμενα εισοδήματα και μειώσεις
6 Νέος κωδικός 395-396: Δηλώνεται το ασφάλισμα ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων που καταβάλλονται από αλλοδαπούς φορείς χωρίς μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα.
7 Κωδικός 111-112: Σε αυτόν τον κωδικό οι φορολογούμενοι θα συμπληρώσουν το ακαθάριστο εισόδημα από υπεκμίσθωση ακινήτων.
8 Νέος κωδικός 115-116: Θα συμπληρωθεί από τους φορολογούμενους που το 2016 απέκτησαν εισόδημα από υπεκμίσθωση γαιών – γης.
Πίνακας 6: Πρόσθετα πληροφοριακά στοιχεία • Ποσά που μειώνουν την ετήσια δαπάνη
9 Κωδικός 661-662: Ο κωδικός αυτός αφορά όσους εισέπραξαν επιδόματα ανεργίας. Εκτός από το επίδομα ανεργίας του ΟΑΕΔ περιλαμβάνονται και τα επιδόματα ανεργίας που χορηγούν το ΓΕΝΕ και το ΕΤΑΠ-ΜΜΕ. Σημειώνεται ότι τα επιδόματα ανεργίας που καταβάλλονται στους δικαιούχους δεν φορολογούνται, εφόσον το άθροισμα των λοιπών εισοδημάτων του ανέργου δεν υπερβαίνει ετησίως τις 10.000 ευρώ.
10 Νέος κωδικός 421-422: Σε αυτόν τον κωδικό θα συμπληρωθούν τα ενοίκια που καταβάλλονται σε Μονές Αγίου Ορους.
11 Νέος κωδικός 055-056: Ο κωδικός αυτός ενδιαφέρει όσους χρηματοδότησαν το 2016 πολιτικό κόμμα ή συνασπισμό. Στην περίπτωση αυτή, η ιδιωτική χρηματοδότηση των κομμάτων και μέχρι του ποσού των 20.000 ευρώ εκπίπτει εξ ολοκλήρου από το εισόδημα του φορολογουμένου.
12 Νέος κωδικός 057-058: Θα συμπληρωθεί από όσους έχουν χρηματοδοτήσει υποψήφιο ή/και αιρετό αντιπρόσωπο της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Στην περίπτωση αυτή, η ιδιωτική χρηματοδότηση μέχρι του ποσού των 5.000 ευρώ εκπίπτει εξ ολοκλήρου από το εισόδημα του φορολογουμένου.
Επισημαίνεται ότι η προθεσμία για την υποβολή των φετινών δηλώσεων λήγει στις 15 Ιουλίου, οπότε οι φορολογούμενοι θα έχουν χρονικό περιθώριο 3 μηνών για να υποβάλουν τη δήλωση, ενώ ο φόρος θα εξοφληθεί σε τρεις ισόποσες διμηνιαίες δόσεις, εκ των οποίων η πρώτη μέχρι το τέλος Ιουλίου.Και φέτος είναι προσυμπληρωμένοι οι κωδικοί που αφορούν στους μισθούς, στις συντάξεις, στους παρακρατούμενους και αναλογούντες φόρους, στις κατοικίες, στα αυτοκίνητα, στους τόκους των καταθέσεων και στα ποσά που κατέβαλαν το 2016 για την εξυπηρέτηση των δανείων τους οι φορολογούμενοι. •
Κέρδη και ζημιές από τα νέα εκκαθαριστικά
Κέρδη και ζημίες για τους φορολογουμένους θα προκύψουν από την εκκαθάριση των δηλώσεων. Επιβαρύνσεις θα έχουν μισθωτοί και συνταξιούχοι με χαμηλά και υψηλά εισοδήματα, όσοι εισέπραξαν ενοίκια και οι ελεύθεροι επαγγελματίες με μεσαία και υψηλά εισοδήματα. Αντίθετα κερδισμένοι θα είναι οι μισθωτοί με μεσαία εισοδήματα, οι περισσότεροι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες.
Οι μικρομεσαίοι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες ανήκουν στους κερδισμένους, καθώς για εισοδήματα έως 32.000 ευρώ θα έχουν μείωση κατά 200 έως και 764 ευρώ. Αντίθετα αύξηση φόρου κατά 41 έως και 8.851 ευρώ προκύπτει για όσους δηλώνουν ετήσια εισοδήματα πάνω από 32.000 και μέχρι 100.000 ευρώ. Οι αγρότες με εισόδημα έως 21.500 ευρώ θα έχουν σημαντικές ελαφρύνσεις. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι σε εισόδημα 5.000 ευρώ ο φόρος είναι μηδενικός (έναντι 650 ευρώ για τα εισοδήματα του 2015), στα 10.000 ευρώ η ελάφρυνση φτάνει τα 1.100 ευρώ, ενώ στα 30.000 ευρώ προκύπτει επιβάρυνση 1.756 ευρώ.
Οι μεγαλύτερες φορο-επιβαρύνσεις, που φθάνουν έως και 36,36%, προκύπτουν φέτος για τους φορολογουμένους που αποκτούν εισοδήματα από ακίνητα.
Ετσι, για παράδειγμα, φορολογούμενος με εισοδήματα από ενοίκια 10.000 ευρώ, ενώ πέρυσι πλήρωσε φόρο 1.100 ευρώ, φέτος για το ίδιο εισόδημα θα κληθεί να πληρώσει 1.500 ευρώ, δηλαδή θα επιβαρυνθεί με πρόσθετο φόρο 400 ευρώ.
Οσοι φορολογούμενοι κατά το φορολογικό έτος 2016 είχαν πραγματικό εισόδημα χαμηλότερο από 6.000 ευρώ και τεκμαρτό χαμηλότερο από τα 9.500 ευρώ θα φορολογηθούν με την κλίμακα των μισθωτών και το έμμεσο αφορολόγητο.
Προϋπόθεση είναι ο φορολογούμενος να μην ασκεί επιχειρηματική ή ατομική αγροτική δραστηριότητα, ενώ εξαιρούνται εισοδήματα από κεφάλαιο και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου.
Τι πρέπει να προσέξουν οι φορολογούμενοι
Προσοχή σε 9 κωδικούς θα πρέπει να επιδείξουν οι φορολογούμενοι. Ειδικότερα:
• Φορολογούμενοι 18 ετών και άνω: Οποιος έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του υποχρεούται να δηλώνει όλα τα εισοδήματά του, πραγματικά ή τεκμαρτά, τα φορολογούμενα με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. βάσει κλιμακίων ή αυτοτελώς) ή απαλλασσόμενα. Δεν υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης οι φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους και δεν αποκτούν πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν δήλωση όσοι δεν έχουν καθόλου εισοδήματα ούτε περιουσιακά στοιχεία που να αποτελούν τεκμήρια (κατοικία, αυτοκίνητο κ.λπ.) εφόσον φιλοξενούνται σε σπίτια συγγενών ή φίλων.
• Εναρξη επιτηδεύματος: Οι φορολογούμενοι οι οποίοι έχουν κάνει έναρξη επιτηδεύματος υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος σε κάθε περίπτωση.
• Φοιτητές: Δεν εξαιρούνται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης τα ενήλικα τέκνα (π.χ. φοιτητές κ.λπ.), ακόμα και εάν αυτά αναγνωρίζονται ως εξαρτώμενα μέλη του φορολογουμένου, εφόσον αποκτούν εισόδημα.
• Διακοπή συμβίωσης: Οι σύζυγοι και όσοι έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση, ο καθένας για τα εισοδήματά του, εφόσον έχει διακοπεί η συμβίωση κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης ή ο ένας από τους δύο συζύγους ή συντρόφους είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση. Το βάρος της απόδειξης για τη διακοπή φέρει ο φορολογούμενος.
• Ανήλικα: Τα ανήλικα ή ενήλικα τέκνα, καθώς επίσης και τα μέλη της οικογένειας του φορολογουμένου με αναπηρία 67% και άνω θεωρείται ότι βαρύνουν τον φορολογούμενο εφόσον συνοικούν με αυτόν και το ετήσιο φορολογητέο εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσό των 3.000 ευρώ ή το ποσό των 6.000 ευρώ αν αυτά παρουσιάζουν αναπηρία 67% και άνω.
• Αλλαγές στην οικογενειακή κατάσταση: Οποιαδήποτε αλλαγή στην οικογενειακή κατάσταση του φορολογουμένου θα πρέπει πρώτα να έχει δηλωθεί στο μητρώο της ΔΟΥ, για να υποβληθεί σωστά η δήλωση.
• Αποδείξεις: Διατηρείται ο κωδικός 049 στο Ε1, αλλά είναι απενεργοποιημένος. Μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες δικαιούνται την έκπτωση φόρου 1.900-2.100 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών, χωρίς να υποχρεούνται να εμφανίσουν δαπάνες με αποδείξεις.
• Ανείσπρακτα ενοίκια: Τα ενοίκια που δεν κατάφερε να εισπράξει ο ιδιοκτήτης από τον ενοικιαστή του κατά τη διάρκεια του 2016 μπορεί να τα δηλώσει φέτος σε ξεχωριστό κωδικό και στο έντυπο Ε2 και στο έντυπο Ε1. Συγκεκριμένα, στο Ε2 τα ανείσπρακτα ενοίκια πρέπει να δηλωθούν στη στήλη 16 της πρώτης σελίδας και στο Ε1 πρέπει να αναγραφούν στους κωδικούς 125-126 του πίνακα 4Δ2 στην 3η σελίδα. Για να μη φορολογηθούν τα εισοδήματα αυτά θα πρέπει έως την προθεσμία υποβολής της δήλωσης να έχει εκδοθεί εις βάρος του ενοικιαστή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή να έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων.
• Τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων: Κάθε φορολογούμενος πρέπει να δηλώσει όλα τα χρηματικά ποσά που δαπάνησε μέσα στο 2016 για την ανέγερση οικοδομών, για αγορές ακινήτων, μετοχών εισηγμένων ή μη στο Χρηματιστήριο, ομολόγων και εντόκων γραμματίων του ελληνικού Δημοσίου, για σύσταση επιχειρήσεων και για συμμετοχή σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου εταιρειών.
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 5/3/2017