Βάρβαροι ανέκαθεν, έγιναν πιο βάρβαροι με την επιμέλεια και την επιστήμη και ακόμα με την ίδια τη θρησκεία, βαθύτατα ανίκανοι για κάθε θεϊκό αίσθημα, χαλασμένοι ως το μεδούλι, ανίκανοι για την ευτυχία των ιερών χαρίτων, επιρρεπείς στην υπερβολή και την πενιχρότητα, προσβλητικοί για κάθε αγνή ψυχή, αναίσθητοι και χωρίς αρμονία σαν τα θρύψαλλα ενός πεταγμένου αγγείου-αυτοί, Μπελλαρμίνο μου! ήταν οι παρηγορητές μου.
Είναι σκληρός λόγος, και όμως τον λέω, επειδή είναι η αλήθεια: δεν μπορώ να φανταστώ άλλο λαό τόσο διχασμένο σαν τους Γερμανούς. Βλέπεις χειροτέχνες, αλλά όχι ανθρώπους, φιλοσόφους, αλλά όχι ανθρώπους, ιερείς, αλλά όχι ανθρώπους, αφέντες και δούλους, νέους και ηλικιωμένους, αλλά όχι ανθρώπους-δεν είναι αυτό σαν πεδίο μάχης, όπου ανάκατα βρίσκονται κατακερματισμένα χέρια και μπράτσα και κάθε μέλος, ενώ το ζωντανό αίμα χυμένο χάνεται στην άμμο;
Θα πεις ότι ο καθένας κάνει τα δικά του, και το λέω κι εγώ. Μόνο που πρέπει να το κάνει ολόψυχα, χωρίς να καταπνίγει μέσα του τις δυνάμεις που κατά λάθος δεν ταιριάζουν με τον τίτλο του. Δεν πρέπει να προσπαθεί μ’ αυτόν το μικρόχαρο φόβο, στην κυριολεξία υποκριτικά, να είναι μόνο αυτό που λέει το όνομά του, αλλά με σοβαρότητα και αγάπη πρέπει να είναι αυτό που είναι, μόνο έτσι ζει ένα πνεύμα στην πράξη του, κι αν συμπιέστηκε σε μια ειδικότητα όπου το πνεύμα δεν επιτρέπεται να ζει, να την πετάξει με περιφρόνηση κι ας μάθει το όργωμα! Αλλά οι Γερμανοί σου όλοι κολλάνε στο αναγκαίο, και γι’ αυτό υπάρχει ανάμεσά τους τόσο πολύ το κακότεχνο και τόσο λίγο το ελεύθερο, το γνήσια ευχάριστο. Αυτό όμως μοιραία θα υποφερόταν, αν δεν ήταν αυτοί οι άνθρωποι αναίσθητοι για κάθε ομορφιά της ζωής, αν δεν βάραινε τέτοιο λαό παντού η κατάρα του θεομίσητου αφύσικου.
Δεν ξέρω ποια κακιά γλώσσα είπε κάποτε ότι οι αρετές των αρχαίων δεν είναι παρά λαμπερά λάθη. Αλλά ακόμα και τα λάθη τους αρετές είναι, γιατί εκεί ζούσε ακόμα ένα παιδικό, ωραίο πνεύμα, και τίποτα απ’ ό,τι κάνανε δεν ήταν καμωμένο χωρίς ψυχή. Οι αρετές των Γερμανών όμως δεν είναι παρά λαμπερό κακό. Δεν είναι παρά καταναγκαστικά έργα δειλού φόβου, δουλικού μόχθου, αποσπασμένα από μια ρημαγμένη καρδιά και αφήνουν απαρηγόρητη κάθε αγνή ψυχή που της αρέσει να τρέφεται με την ομορφιά. Αφήνουν απαρηγόρητη κάθε αγνή ψυχή που χαϊδεμένη από την ιερή αρμονία των ευγενικότερων κράσεων δεν αντέχει στην απαίσια κακοφωνία, στην νεκρή τάξη αυτών των ανθρώπων»…..
Γιώργος Σκλαβούνος
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 27.2.2015