προστατευτική τέντα διά τήν νύκτα καί ἀκόμη διά τήν προστασίαν των ἀπό τάς καταιγίδας. Αὐτή ἦτο ἡ κατάστασις τῶν κατοίκων τῆς γειτονικῆς πρός τήν Paomia περιοχῆς τοῦ Vico καί Niolo. Οἱ Ἓλληνες Μανιᾶται συνεπόνουν τούς Κορσικανούς γείτονές των διά τήν μιζέριαν εἰς τήν ὁποίαν ηὑρίσκοντο καί προσεπάθουν νά τούς βελτιώσωσι τάς συνθήκας διαβιώσεώς των καί τήν ζωήν των ἐν γένει.
Δυστυχῶς ἐφηρμόσθη καί πάλιν ἡ ἀρχαία ῥῆσις: «Φοβοῦ τήν μῆνιν τῶν ὑπό σοῦ εὐεργετηθέντων». Ἒτσι μετά ἀπό 53 ἒτη ἠρέμου καί φιλησύχου βίου τῶν ἐν Κορσικῇ Ἑλλήνων Μανιατῶν, δηλ. ἀπό τοῦ 1676 μέχρι τό 1729, καί παρ’ ὃλον ὃτι ἡ στάσις τῶν Ἑλλήνων ὑπῆρξεν ἀψόγως οὐδετέρα κατά τήν ἐξέγερσιν τῶν Κορσικανῶν ἐναντίον τῆς Γενουατικῆς κυριαρχίας τῆς Νήσου καί παρ’ ὃλον ὃτι οἱ ἀρχηγοί των τούς προέτρεψαν νά μήν ἐνοχλήσωσι τούς φιλησύχους Ἓλληνας, ἐν τούτοις οἱ Κορσικανοί αἰσθανόμενοι ἐντονωτάτην ἐνδόμυχον ζήλειαν πρός τούς Μανιάτας, οἱ ὁποῖοι μετέτρεψαν τήν περιοχήν τῆς Paomia εἰς ἓνα πραγματικόν κῆπον τῆς Ἐδέμ, καί δεικνύοντες μίαν ἀπαράδεκτον ἀχαριστίαν πρός τούς Ἓλληνας, οἱ ὁποῖοι παντοιοτρόπως τούς ἐβοήθουν, τούς ἐπετέθησαν εἰς Paomia μέ μεγάλην ἀγριότητα καί τούς κατέστρεψαν καί κατέκαυσαν ὁλοσχερῶς τάς κατοικίας, τούς ἀγρούς καί τάς φυτείας των.
Αὐτό ἐξηνάγκασε τούς Μανιάτας τῆς Κορσικῆς, οἱ ὁποῖοι μέχρι τῆς στιγμῆς ἐκείνης ἐτήρουν ὑποδειγματικήν οὐδετέραν στάσιν ἀσχολούμενοι μετά τῶν οἲκων καί τῶν ἀγρῶν των, νά συστρατευθῶσι μέ τούς Γενουάτας. Τήν ἐποχήν πού συνέβαινον ὃλα αὐτά τά γεγονότα, τό 1729, ὁ Προνομιοῦχος Ἂρχων τῶν Μανιατῶν ἦτο ὁ Ἰωάννης Κομνηνός, υἱός τοῦ Θεοδώρου Κομνηνοῦ, καί τρίτος Πρεσβύτερος Προύχων τῶν Ἑλλήνων τῆς Κορσικῆς. Ἦτο εἷς ἐπιβλητικός Προεστός, ὁ ὁποῖος ἐνέπνεε, ὡς ἀναφέρεται εἰς τά βιβλία, «ἀνδρειωσύνην καί ἀρχοντιάν συγκεντρώνων τά ἀπαράμιλλα στοιχεῖα τῆς ἐνδόξου καταγωγῆς καί οἰκογενειακῆς παραδόσεώς του».
Μετά τήν καταστροφήν τῶν οἰκιῶν καί τῶν ἀγρῶν των οἱ Ἓλληνες Μανιᾶται μετά πόνου ψυχῆς ἐξηναγκάσθησαν νά ἐγκαταλείψωσι τήν περιοχήν τῆς Paomia καί νά καταφύγωσι νοτιώτερον εἰς τήν φιλικήν περιοχήν τῆς παραλίου πόλεως τοῦ Αἰακείου ἱδρυθέντος ὑπό τῶν ἀρχαίων Φωκαέων (Ἰταλιστί Ajaccio). Κατά τήν μετακίνησιν τοῦ Ἑλληνικοῦ πληθυσμοῦ ἀπό τήν περιοχήν τῆς Paomia εἰς τό Ajaccio, ὁ Ἰωάννης Κομνηνός μέ μίαν μικράν ὀπισθοφυλακήν ἐξ 80 μαχητῶν δέν ἠθέλησε νά ἐγκαταλείψῃ τά ἐρείπια τῆς Paomia, μέχρις ὃτου πληροφορηθῆ, ὃτι τό κύριον σῶμα τῶν Ἑλλήνων μέ τά γυναικόπαιδα εἶχον φθάσει ἀσφαλῶς εἰς τό φιλικόν Αἰάκειον.
Μόνον τότε ἀπεφάσισεν ὁ Ἰωάννης Κομνηνός τήν μετακίνησιν τῆς ὀπισθοφυλακῆς ἀπό τήν Paomia. Ὃμως, οἱ 80 αὐτοί μαχηταί ὑπῆρξαν πολύ εὒκολος στόχος διά τούς 3000 Κορσικανούς, οἱ ὁποῖοι τούς ἐκυνήγησαν ἀγρίως. Ὁ Ἰωάννης Κομνηνός μέ τούς ἂνδρας του μόλις καί ἐπρόλαβον νά καταφύγωσιν εἰς ἓνα ἡμικατεστραμμένον πύργον – τόν πύργον τῆς Omignia. Ἐκεῖ ἠμύνθησαν μέ ἀπαράμιλλον θάρρος καί σθένος. Μετά ἀπό τριῶν ἡμερῶν ἀπεγνωσμένην ἀντίστασιν, τά πυρομαχικά καί τά τρόφιμά των ἢρχισαν νά ἐξαντλῶνται. Ὃμως οὐδείς ἢθελε νά παραδοθῇ εἰς τούς πολεμοχαρεῖς Κορσικανούς καί ἀνέμενον ὃλοι τό τελικόν πρόσταγμα τοῦ ἀρχηγοῦ των Ἰωάννου Κομνηνοῦ. Καί τότε ἢχησαν εἰς τά ὦτα τῶν περικυκλωμένων Ἑλλήνων οἱ παιᾶνες τῆς ἀρχαίας Ἑλλάδος, τῆς Σπάρτης καί τοῦ Βυζαντίου. Καί ἀκόμη τά προαιώνια διδάγματα τῆς Ἑλληνικῆς φυλῆς περί Ἑλευθερίας καί αὐταπαρνήσεως. Ἓν νέον «Ἲτε παῖδες Ἑλλήνων» ἐξύπνησε μέσα των ἀπό τά βάθη τῶν αἰώνων. Ἐν μέσῳ ἀπολύτου σιγῆς ἠκούσθη ἡ στεντορεία φωνή μέ τό πρόσταγμα τοῦ Σπαρτιάτου – Βυζαντινοῦ – Μανιάτου ἀρχηγοῦ των Ἰωάννου Κομνηνοῦ: «Νά μέ ἀκολουθήσετε!» Καί ἐξορμοῦσιν οἱ 80 Μανιᾶται μαχηταί ἐκ τοῦ φρουρίου Omignia καί ἐπιτίθενται ἐναντίον τῶν 3000 Κορσικανῶν καταλαμβάνοντές τούτους ἐξαπίνης καί τούς νικοῦσι κατά κράτος – οἱ 80 Ἓλληνες Μανιᾶται νικοῦσι τάς 3000 Κορσικανούς καί συλλαμβάνουσι μεγάλον ἀριθμόν αἰχμαλώτων καί μετά ἀπό ὀλίγας ὣρας εἰσέρχονται θριαμβευταί εἰς τό Ajaccio! Αὐτό ἒγινε τό 1731 ὃπου ὑπῆρξε μεγαλοπρεπής καί πανηγυρική ὑποδοχή τῶν Ἀρχῶν τῆς πόλεως πρός τούς ἣρωας Μανιάτας. Εἷς ἒξοχος ζωγραφικός πίναξ μέ τόν Ἰωάννην Κομνηνόν καί τούς μαχητάς του ὑπάρχει εἰς τό παρεκκλήσιον τῶν Ἑλλήνων, τήν Madonna del Carmine, ἐπί τῆς ἀκτῆς εἰς ἀπόστασιν 1 χλμ. ἀπό τό Ajaccio. Ἡ ἐκκλησία αὐτή εἶναι μέχρι σήμερον γνωστή ὡς: la Chapelle des Grecs.
Οἱ Γενουᾶται ἢρχισαν νά ἀντιλαμβάνωνται, ὃτι τούς ἦτο πολύ δύσκολον καί μᾶλλον ἀδύνατον νά κρατήσωσι τήν Κορσικήν μέ τούς Κορσικανούς εἰς διαρκῆ ἐμπόλεμον κατάστασιν ἐναντίον των. Ἒτσι ἐκάλεσαν τήν Γαλλίαν πρός βοήθειαν καί ἢδη ἀπό τοῦ 1756 ἒφθασαν εἰς Κορσικήν τά πρῶτα Γαλλικά στρατεύματα ὑπό τόν Γάλλον στρατηγόν De Castries. Μέ τήν περαιτέρω ἐξασθένησιν τῆς Γενούης ἡ Γαλλία τό 1768 ἒγινε κυρίαρχος τῆς Κορσικῆς κατόπιν τῆς ὑπογραφῆς τῆς σχετικῆς Συνθήκης μέ τούς Γενουάτας. Τοῦτο ἐπί βασιλείας τοῦ Λουδοβίκου 15ου (XV). Οἱ ὑπογράψαντες τήν Συνθήκην ἦσαν ἐκ μέρους τῆς Γαλλίας ὁ Δούξ de Choiseul, Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῆς Γαλλίας, καί ὁ Μαρκήσιος de La Sorba, ὡς πληρεξούσιος τῆς Γαληνοτάτης Δημοκρατίας τῆς Γενούης. Ὡς εἶναι νοητόν καί μετά τήν ἒλευσιν τῆς Γαλλίας, οἱ Κορσικανοί ἐσυνέχισαν ἐπί τι διάστημα ἀκόμη τήν ἐξέγερσίν των.
Εἶναι φυσικόν οἱ Ἓλληνες Μανιᾶται νά συνταυτισθῶσι πλήρως μέ τούς Γάλλους. Ὁ πρῶτος ἐκπρόσωπος τῆς Γαλλίας ἦτο ὁ Μαρκήσιος de Cursay, ὁ ὁποῖος ἀνέλαβε τόν πλήρη ἒλεγχον τῆς Κορσικῆς. Ἡ περιοχή τοῦ Cargèse καί Ajaccio, πού ἒμενον οἱ Ἓλληνες, ἐτέθη ὑπό τήν προστασίαν τοῦ φιλέλληνος Γάλλου Κόμητος de Marbeuf. Ὃμως οἱ Κορσικανοί μόλις ηὓρισκον τήν εὐκαιρίαν ἐπετίθεντο κατά τῶν Ἑλλήνων, ἀλλά αὐτοί προστατευόμενοι καί ὑπό τῶν Γαλλικῶν δυνάμεων ἀνθίσταντο ἐπιτυχῶς καί ἐπεβίωνον, μέχρις ὃτου οἱ Κορσικανοί μέ τήν πάροδον τῶν χρόνων ἒπαυσαν νά θεωρῶσι τούς Ἓλληνας ὡς ξένον σῶμα καί ἢρχισαν νά τούς ἀποδέχωνται, ὡς ἐπίσης καί τούς Γάλλους.
Ἂς ἲδωμεν ὃμως τήν περαιτέρω ἐξέλιξιν τοῦ κλάδου τῆς οἰκογενείας τῶν Κομνηνῶν εἰς τήν Κορσικήν. Ὁ πρωτότοκος υἱός τοῦ Ἰωάννου Κομνηνοῦ ὠνομάζετο Θεόδωρος. Ὁ Θεόδωρος Κομνηνός ἐσπούδασεν εἰς Ρώμην τό Χριστιανικόν Δόγμα καί ἐχειροτονήθη ἐκεῖ Ἀρχιεπίσκοπος τῶν Ἑλλήνων τῆς Ρώμης. Ἓτερος υἱός τοῦ Ἰωάννου Κομνηνοῦ ἦτο ὁ Κωνσταντῖνος Στεφανόπουλος Κομνηνός, ὃστις ἒφερε τό ὂνομα τοῦ προπάππου του. Ὑπῆρξε δέ αὐτός ὁ διάδοχος εἰς τήν ἡγεσίαν τῶν Ἑλλήνων Μανιατῶν τῆς Κορσικῆς. Εἰς ἡλικίαν μόλις 12 ἐτῶν εἶχεν ἢδη λάβει μέρος εἰς πλείστας στρατιωτικάς ἐκστρατείας καί εἰς ἡλικίαν 17 ἐτῶν ἦτο ὁ ἀρχηγός τοῦ σώματος τῶν Ἑλλήνων στρατιωτῶν εἰς τήν προσπάθειαν ἀρχικῶς τῶν Γενουατῶν καί μετέπειτα τῶν Γάλλων πρός καταστολήν τῆς ἐξεγέρσεως τῶν Κορσικανῶν. Ἀπέθανεν εἰς ἡλικίαν 68 ἐτῶν φέρων τόν βαθμόν λοχαγοῦ τοῦ ἱππικοῦ εἰς τό Régiment de Vallière.
Ὁ μεγαλύτερος υἱός τοῦ Κωνσταντίνου Κομνηνοῦ, ὁ Ἰωάννης-Στέφανος Κομνηνός (Jean-Etienne Comnène) ἒκανε θρησκευτικάς σπουδάς καί ἱερωθείς ὑπηρέτησεν εἰς τήν περιοχήν τοῦ St. Gervais. Ὁ δευτερότοκος υἱός, ὁ Δημήτριος Κομνηνός, ἐφοίτησεν εἰς Ρώμην εἰς τήν Σχολήν τῆς Προπαγάνδας τῆς Πίστεως (Ecole della Propaganda Fida), ὡς ὠνομάζετο ἡ Σχολή, καί προωρίζετο ὑπό τοῦ πατρός του Κωνσταντίνου νά εἰσέλθῃ καί αὐτός εἰς τήν ἱεροσύνην. Παρ’ ὃλον ὃτι ὁ νεαρός τότε Δημήτριος δέν ἢθελε νά ἱερωθῇ, ὁ πατήρ του ἦτο ἀνένδοτος. Ἐξ αἰτίας τῆς διαφωνίας των αὐτῆς ὁ Δημήτριος ἐγκαταλείπει τήν ἐκκλησιαστικήν σχολήν τῆς Ρώμης καί ἐπιστρέφει εἰς Κορσικήν, ὃπου ὃμως ἢδη ἀπό δύο ἡμερῶν ὁ πατήρ του εἶχεν ἀποθάνει καί αὐτός ἀπό σεβασμόν πρός τήν ἐπιθυμίαν τοῦ ἀποθανόντος πατρός του παρ’ ὃλην τήν ἀρχικήν ἀντίθεσίν του τελικῶς ἱερώθη.
Εἰς τόν νεαρόν Δημήτριον, τότε μόλις 16 ἐτῶν, ἒπεσαν τεράστιαι οἰκογενειακαί εὐθύναι: Ἒπρεπε νά προστατεύῃ τήν μητέρα του, τήν νεαράν ἀδελφήν του Πανώριαν καί τόν μικρόν ἀδελφόν του. Καί ὂχι μόνον τήν οἰκογένειαν του. Ἐπί τῶν νεαρῶν ὢμων του ἒπεσε τό βαρύτατον ἒργον τῆς προστασίας τῶν ἀποκτηθέντων ἀπό τήν Γερουσίαν τῆς Γενούης Εἰδικῶν Προνομίων τῆς οἰκογενείας τῶν Κομνηνῶν εἰς Κορσικήν. Ἐπίσης ὡς Chef Privilégié (Πρεσβύτερος Προύχων) τῶν Ἑλλήνων Μανιατῶν ἒπρεπε νά διαφυλάττῃ τά συμφέροντα τῶν συμπατριωτῶν του, τά ὁποῖα κατεπατοῦντο μέ πρώτην εὐκαιρίαν ὑπό τῶν Κορσικανῶν. Δέν πρέπει ἐξ ἂλλου νά λησμονῶμεν, ὃτι ὃλα τά προνόμια τῶν Κομνηνῶν καί Ἑλλήνων ἀποίκων αὐτομάτως ἠκυρώθησαν, μόλις οἱ Γενουᾶται παρεχώρησαν τήν κυριαρχίαν τῆς Κορσικῆς εἰς τήν Γαλλίαν.
Μόλις ἐνηλικιώθη ὁ Δημήτριος Κομνηνός μετέβη μέ ἂλλους Ἓλληνας Μανιάτας τῆς Κορσικῆς εἰς Παρισίους, διά νά παρουσιάσωσι εἰς τόν Βασιλέα Λουδοβίκον 16ον καί ἀπαιτήσωσι ἀπό αὐτόν τά δικαίως κατεχόμενα ἡγετικά προνόμια τῆς οἰκογενείας τῶν Κομνηνῶν καί βεβαίως τά δοθέντα δικαιώματα ἐπί μιᾶς περιοχῆς τῆς Κορσικῆς εἰς τούς Ἓλληνας Μανιάτας συμφώνως τοῦ ὑπογραφέντος ἐγγράφου μέ τήν Γαληνοτάτην Δημοκρατίαν τῆς Γενούης καί μέ τήν Σύγκλητον ταύτης. Ὁ Βασιλεύς Λουδοβῖκος 16ος τούς ἢκουσε μέ πολλήν εὐγένειαν καί κατανόησιν καί τούς ἒδωσε μέσῳ τοῦ Γάλλου διοικητοῦ τῆς Νήσου, τοῦ Κόμητος de Marbeuf, πάσας τάς ἀποζημιώσεις, τάς ὁποίας ἐδικαιοῦντο διά τάς ἀπολεσθείσας περιουσίας των εἰς Paomia. Ὃσον ἀφορᾷ τούς τίτλους καί τά ἀξιώματα μέ τά ὁποῖα περιεβάλλοντο οἱ Κομνηνοί πρόγονοι τοῦ Δημητρίου τούς ἀνεφέρθη, ὃτι δέν ἠδύναντο πλέον νά τά ἒχωσι, διότι ταῦτα συνεκρούοντο μέ τό πρωτόκολλον τῆς Γαλλικῆς Μοναρχίας καί Αὐλῆς.
Ὃμως θά ἠδύναντο οἱ Κομνηνοί, νά ἀπολαμβάνωσιν ὃλων τῶν προνομίων εὐγενείας ἐκ καταγωγῆς, τά ὁποῖα ἀνεγνώριζε τό Γαλλικόν Κράτος καί τό Πρωτόκολλόν του. Διά τήν ἀναγνώρισιν ταύτην θά ἒπρεπε πρῶτον ὁ Δημήτριος νά παρουσιάσῃ ὃλα τά σχετικά ἀποδεικτικά στοιχεῖα. Κατόπιν πολλῶν προσπαθειῶν καί μέ τήν βοήθειαν ὃλης τῆς οἰκογενείας καί τῆς κοινότητος ὁ νεαρός Δημήτριος τά συνεκέντρωσε καί μεταβάς καί πάλιν εἰς Παρισίους τά ἐπαρουσίασεν εἰς τόν Sieur Chérin, τόν γενεαλόγον τοῦ βασιλικοῦ Οἲκου τῆς Γαλλίας. Ὁ Maître Chérin ἦτο γνωστός διά τήν ἂκαμπτον αὐστηρότητα, τήν λεπτομερεστάτην σχολαστικότητα ἀλλά καί τήν ἀλάνθαστον κρίσιν του. Καί ἒτσι ἒπρεπε νά εἶναι, ἂλλως ὁ οἱοσδήποτε θά ἠδύνατο νά ἀποκτᾷ μέ ψευδῆ «ἀποδεικτικά» διακρίσεις ἐκ μέρους τοῦ Γαλλικοῦ κράτους, πρᾶγμα τό ὁποῖον διά τῆς μεγάλης αὐστηρότητος καί σχολαστικότητος τοῦ γενεαλόγου τοῦ Κράτους Sieur Chérin ἀπεφεύγετο. Ἐκ τῶν παρουσιασθέντων εἰς αὐτόν στοιχείων τό πόρισμα τοῦ γενεαλόγου τοῦ βασιλέως εἰς ἐπί λέξει Ἑλληνικήν μετάφρασιν ἐκ τοῦ Γαλλικοῦ κειμένου ἒχει ὡς κάτωθι:
«Οὐδείς δύναται νά ἀμφιβάλλῃ ὃτι ὁ κ. Κομνηνός κατάγεται ἀπ’ εὐθείας καί ἐκ πατρογονικῆς καταγωγῆς ἀπό τόν Δαυϊδ Β΄, τόν τελευταῖον Αὐτοκράτορα τῆς Τραπεζοῦντος, ὁ ὁποῖος ἐδολοφονήθη κατά διαταγήν τοῦ Μωάμεθ ΙΙ, καί ὡς ἐκ τούτου ἐπιδεχομένου ὃλων ἐκείνων τῶν διακρίσεων τῶν ἀναλογουσῶν εἰς τήν καταγωγήν του».
Κατόπιν αὐτῆς τῆς γνωματεύσεως τοῦ Sieur Chérin συνεκλήθη τόν Ἀπρίλιον τοῦ 1782 Βασιλικόν Συμβούλιον, κατά τό ὁποῖον ἀνεγνωρίσθη ἐπισήμως ἡ ἀπ’ εὐθείας καταγωγή τῆς οἰκογενείας τοῦ Δημητρίου Κομνηνοῦ ἀπό τόν Αὐτοκράτορα Δαυΐδ Β΄ Μέγαν Κομνηνόν τῆς Τραπεζοῦντος. Ἡ ἀπόφασις κατεπιστεύθη εἰς τά κάτωθι Πολιτειακά Σώματα τῆς Γαλλίας μέ ὃλα τά σχετικά ἒγγραφα, ἢτοι:
– Ἐνσφράγιστοι Ἐπιστολαί Ἐγκρίσεως τοῦ Βασιλέως Λουδοβίκου 16ου ὑπό ἡμερ. 15ης Ἀπριλίου, 1782.
– Καταχωρηθεῖσαι Ἐπιστολαί καί Ἒγγραφα εἰς τό Γαλλικόν Κοινοβούλιον, τήν 1ην Σεπτεμβρίου, 1783, καί ἐπίσης εἰς τό Ἐλεγκτικόν Συνέδριον τούτου ὑπό ἡμερ. 28ης Μαΐου, 1784, καί ἀκόμη
– Δημοσίευσις τῶν ἀνωτέρω Στοιχείων ἐν σχέσει πρός τόν Αὐτοκρατορικόν Οἶκον τῶν Κομνηνῶν κατά τό ἲδιον ἒτος, 1784, εἰς τήν Ἒκδοσιν τῶν «Ἐπισήμων Ἱστορικῶν Ἀκριβειῶν». Κατόπιν τῶν ἀνωτέρω ὁ Δημήτριος Κομνηνός ἒλαβεν ἐκ τοῦ βασιλέως τόν τίτλον του Πρίγκηπος καί ἐνταχθείς εἰς τόν στρατόν ἒλαβε τόν βαθμόν τοῦ λοχαγοῦ τοῦ Ἱππικοῦ.
Ἐρχόμεθα τώρα νά ἐξετάσωμεν δι’ ὀλίγων τά τῆς ζωῆς τῆς θυγατρός τοῦ Κωνσταντίνου Κομνηνοῦ καί ἀδελφῆς τοῦ Δημητρίου, τῆς Πανώριας. Ἡ Πανώρια ὑπανδρεύθη ἓνα εὒπορον ἒμπορον, τόν M. Charles de Permon, μέ τόν ὁποῖον ἀπέκτησε τρία τέκνα, ἓνα υἱόν τόν Albert καί 2 θυγατέρας, τήν Cécile καί τήν νεωτέραν ταύτης Laure-Adelaide. Ἡ Laure, ἡ μετέπειτα Δούκισσα d’Abrantès, ὡς σύγχρονος τῶν περιγραφομένων γεγονότων μᾶς δίδει εἰς τά γνωστά Ἀπομνημονεύματά της πλείστας ἐνδοοικογενειακάς πληροφορίας τῶν Κομνηνῶν τῆς Κορσικῆς, ἐν ἀντιθέσει πρός κάποιους μετέπειτα ἱστορικούς, οἱ ὁποῖοι προσπαθοῦντες νά περιγράψωσι τελείως ἂγνωστα εἰς αὐτούς οἰκογενειακά θέματα τῶν Κομνηνῶν ἀναφέρουσι πολλάς ἀνακριβείας ἢ ἀμφισβητοῦσι τά σχετικά μέ αὐτούς, ἀφοῦ δέν ἦσαν σύγχρονοι τῆς οἰκογενείας αὐτῆς ὃταν συνέβαινον τά γεγονότα καί ἐβασίζοντο εἰς διαστρεβλωμένας ἐκ τῶν πολλῶν δεκαετιῶν πληροφορίας, εἰς τάς ὁποίας ὡς εἶναι φυσικόν παρεισφρύουσι πάντοτε πλεῖσται ἀνακρίβειαι καί βεβαίως τά θέματα παρουσιάζονται ἀναλόγως τῶν πολιτικῶν πεποιθήσεων καί ἐνδιαφερόντων ἑκάστου συγγραφέως.
Εἶναι ὃμως ἡ ὣρα νά ὁμιλήσωμεν διά τό ἓτερον βασικώτατον σκέλος τῆς οἰκογενείας τῶν Κομνηνῶν, ἐκεῖνο τῶν Καλομέρων. Ὁ Θεόδωρος Στεφανόπουλος Κομνηνός καί ὁ Καλόμερος Στεφανόπουλος Κομνηνός ἦσαν ἀμφότεροι τέκνα τοῦ ἀρχηγοῦ τῶν μετοικησάντων Ἑλλήνων Μανιατῶν εἰς Κορσικήν, τοῦ Κωνσταντίνου Στεφανοπούλου Κομνηνοῦ IV, καί ὡς ἐκ τούτου ἐξηγοῦνται αἱ μετέπειτα συνεχισθεῖσαι στενώταται οἰκογενειακαί σχέσεις μεταξύ τῶν δύο αὐτῶν σκελῶν τῆς οἰκογενείας τῶν Κομνηνῶν εἰς Κορσικήν.
Ὃταν ἒφθασαν οἱ πρῶτοι Ἓλληνες Μανιᾶται εἰς τήν Κορσικήν, ὁ μέν Θεόδωρος παρέμεινε μέ τόν πατέρα του Κωνσταντῖνον διά νά τόν βοηθήσῃ εἰς τήν ἐγκατάστασιν τῶν Ἑλλήνων μεταναστῶν. Τόν Καλόμερον ὃμως ἒστειλεν ὁ πατήρ του εἰς τήν Φλωρεντίαν διά μίαν ἐμπιστευτικήν ἀποστολήν εἰς τόν Μέγαν Δοῦκα τῆς Τοσκάνης (le Grand Duc de Toscane), ὀνομαζόμενον Κοσμάν τῶν Μεδίκων III. Πρίν ὃμως ἐπιστρέψει ὁ Καλόμερος εἰς τήν Κορσικήν ἀπό τήν ἀποστολήν του εἰς Τοσκάνην, ὁ γηραιός πατήρ των Κωνσταντῖνος ἀποθνήσκει. Ὡς ἐκ τούτου ὁ Μέγας Δούξ τῆς Τοσκάνης ἐκράτησε κοντά του τόν Καλόμερον, ὁ ὁποῖος ἒτσι παρέμεινεν εἰς Φλωρεντίαν. Αὐτή ἡ φιλόξενος στάσις τῶν Μεδίκων ἦτο ἀναμενομένη, διότι ἀνέκαθεν οἱ Μέδικοι ὑπῆρξαν πολύ φιλόξενοι πρός τούς Ἓλληνας μετανάστας. Δι’ αὐτήν τήν προστατευτικήν συμπεριφοράν τῶν Μεδίκων Ἀρχόντων πρός τούς Ἓλληνας ὑπάρχει λόγος, τόν ὁποῖον θά ἐξηγήσωμεν ἐντός ὀλίγου.
Ἀναφερόμενος εἰς τόν Καλόμερον Στεφανόπουλον Κομνηνόν λόγῳ τῆς μακροχρονίου παραμονῆς του εἰς Ἰταλίαν, ἐπῆλθε φυσικῷ τῷ τρόπῳ καί ὁ ἐξιταλισμός τοῦ ὀνόματος Καλόμερος, ὡς ἦτο ἐξ ἂλλου αὐτό συνηθέστατον μέ πλεῖστα σύνθετα καί ἂλλα ὀνόματα Ἑλλήνων, πού μετηνάστευσαν εἰς Ἰταλίαν, τῶν ὁποίων τά ὀνόματα μετεφράσθησαν ἐπί λέξει ἐκ τοῦ Ἑλληνικοῦ εἰς τά Ἰταλικά. Κατ’ αὐτόν τόν τρόπον τό ὂνομα Καλόμερος, πού ἀπετελεῖτο ἀπό τάς λέξεις: καλός καί μέρος, δηλ. Buona καί Parte, ἒγινεν Ἰταλιστί Buonaparte.
Ὡς ἐλέχθη, αὐτή ἡ ἐπί λέξει μετατροπή τῶν Ἑλληνικῶν ὀνομάτων εἰς τά Ἰταλικά ἦτο συνηθεστάτη. Ἒχομεν καί ἂλλα παραδείγματα τοῦ τοιούτου ἐξιταλισμοῦ Ἑλληνικῶν ὀνομάτων. Π.χ. ὑπάρχει μία ἂλλη μεγάλη οἰκογένεια τῆς Μάνης ἐκ τῆς ἰδίας πόλεως ὁρμηθεῖσα, δηλ. ἐκ τοῦ Οἰτύλου, καί ἡ ὁποία μετηνάστευσεν ἐκ Μάνης ἀπ’ εὐθείας εἰς τήν Φλωρεντίαν κατά μίαν ἂλλην πολύ ἀρχαιοτέραν περίοδον. Αὓτη ἦτο ἡ ἐπίσης μεγάλη Μανιατική οἰκογένεια τῶν Ἰατρῶν, τῆς ὁποίας τό ὂνομα ἐκ τῆς παραμονῆς των εἰς Ἰταλίαν ἐξιταλίσθη εἰς Medici (δηλ. Ἰατροί) – ἡ περίφημος καί ἱστορική οἰκογένεια τῶν Μεδίκων. Αὐτό ἀκριβῶς μᾶς ἐξηγεῖ καί τήν ὑποστήριξιν τῶν Μεδίκων πρός τούς Ἓλληνας καί δή τούς Μανιάτας. Ἓν ἂλλο ὂνομα, αὐτό ἐκ τῆς οἰκογενείας τῶν Κομνηνῶν, οἱ ὁποῖοι ἐγκαταλείψαντες τήν Μάνην ἐγκατεστάθησαν εἰς τό Δουκᾶτον τῆς Μαντούης εἰς Ἰταλίαν μετωνομάσθησαν εἰς Arriva-Bene ἀπό τό «Καλόφθαστος». Εἰς τήν ἐμπορικήν σταδιοδρομίαν τοῦ ὁμιλοῦντος συνήντησα Γάλλον διευθυντήν ἐπιχειρήσεως, ὃστις ἀπεκαλεῖτο Monsieur Bienvenu, ὁ κ. «Καλωσόριστος».
ΤΕΛΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΜΕΡΟΥΣ
Λάμπης Κωνσταντινίδης
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 11.3.2014