νικηφόρος στον πόλεμο που του επέβαλλε η μεγαλομανία του Μουσολίνι και των συνεργατών του Τζιακομόνι στην Αλβανία, στρατηγών Σοντού και Πράσκα, του υπουργού Τσιάνο που παρουσίαζαν τον λαό μας μία τιποτένια και εξαθλιωμένη κοινωνία.
Η αναλογία των στρατιωτικών δυνάμεων ήταν 70.000 Ιταλοί εναντίον 30.000 Ελλήνων. Όσο για τον οπλισμό δεν αντέχει καμία κριτική.
Απέναντί μας ο Ιταλός στρατιώτης δεν είχε την ιδεολογία και τα οράματα εκείνα που θα του έδιναν το κίνητρο στην μάχη. Τον έστειλαν να πολεμήσει με την βεβαιότητα ενός στρατιωτικού περιπάτου. Κι όταν έπεσαν στην πρώτη αμυντική μας γραμμή του στρατηγού Χαράλαμπου Κατσιμήτρου Διοικητού της 8ης Μεραρχίας, του Συνταγματάρχη Κων. Δαβάκη, του Αποσπάσματος Πίνδου, του Αντισυνταγματάρχη Μαρδοχαίου Φριζή, του Υπολοχαγού Αλέξανδρου Διάκου και όλων των επωνύμων και ανωνύμων αξιωματικών και στρατιωτών, τότε κατάλαβαν τι είχαν να αντιμετωπίσουν. Έτσι έσβησε και η ιδέα για την ανασύσταση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Το φωτοστέφανο της δόξας που κόσμησε την Ελληνική και την Παγκόσμια Ιστορία, προκάλεσε τον θαυμασμό εχθρών και φίλων, γιατί το δίκαιο ήταν με το μέρος μας και το ηθικό στοιχείο της όλης ιστορίας πάλι ήταν δικό μας. Ήταν το δίκαιο εκείνων που πολέμησαν και έπεσαν επί του πεδίου της τιμής, αλλά κι εκείνων που πολέμησαν για νάχουν την υπερηφάνεια να λένε «πολέμησα κι εγώ στον πόλεμο του 1940» και να τόχουν καύχημα και καμάρι τους.
Ο Ιταλός ιστορικός Μάριο Τσέρβι γράφει σε βιβλίο του «ο πόλεμος στην Αλβανία δεν υπήρξε η σύγκρουση ανάμεσα στον Δαυίδ και τον Γολιάθ, αλλά ανάμεσα σε δύο Δαυίδ, ο ένας εκ των οποίων εμάχετο με την δύναμη του Δικαίου του». Οι Έλληνες εβάδισαν προς την ίδια κατεύθυνση, παρακινούμενοι από το αίσθημα που ο μεγάλος Άγγελος Τερζάκης χαρακτήρισε «Πάθος ελευθερίας».
Πνευματικές προσωπικότητες που συνέταξαν σχετικό υπόμνημα Παλαμάς, Σικελιανός, Μυριβήλης, Ξενόπουλος, Δροσίνης, Παρθένης, Βέης, Τερζάκης, Βρεττακός, Δημαράς, Ελύτης, Θεοτόκης, Σεφέρης, διακήρυσσαν «ελεύθεροι άνθρωποι όλων των Εθνών μην ξεχνάτε ότι όλη η Ελλάδα πολεμά για την Μοίρα του Κόσμου». Πράγματι η Ελλάδα ιδέες και ιδανικά σε αυτόν τον πόλεμο. Ο Ιταλός στρατιώτης πολέμησε. Ο Στρατηγός Κατσιμήτρος που ανέτρεψε τους Ιταλούς στον Κάλαμο γράφει: «Το Ιταλικό πεζικό υπό ικανή Διοίκηση πολέμησε καλά, ο δε Ιταλός στρατιώτης κατά τη άμυνα ιδίως και υπό καλή Διοίκηση υπήρξε πολύ καλός μαχητής». Ο Θεοφύλακτος Παπακωνσταντίνου, δημοσιογράφος στο Μέτωπο τότε: «Θα ήταν ψέμα και ασέβεια προς τα χαλύβδινα τέκνα του ελληνικού λαού που μάχονται εκεί επάνω ο ισχυρισμός ότι αντιμετωπίζουν έναν άμαχο εχθρό». Και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ζαχαρίας Τσιρπανλής γράφει «ήταν μεγάλο και δυσεπίλυτο το θέμα της ψυχικής κατάστασης του στρατιώτη μπροστά στον θάνατο, όταν βρίσκεται στο πεδίον της μάχης».
Αυτή η Ελληνική εποποιία άφησε έκθαμβο τον κόσμο όλον τότε και όλοι είχαν να πουν μονάχα επαίνους.
Ο Έλλην στρατιώτης ήταν άξιος της πατρίδος.
Διονύσης Αρβανιτάκης
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 26.10.13