Μη αντέχοντας την πειθαρχία του ωδείου ο Μασκάνι το εγκατέλειψε και άρχισε να εργάζεται ως αρχιμουσικός περιοδεύοντος θιάσου οπερέτας. Παράλληλα, το 1890 έλαβε μέρος στο διαγωνισμό σύνθεσης του εκδότη Εντοάρντο Σοντσόνιο με την μονόπρακτη όπερα «Καβαλλερία ρουστικάνα» (Αγροτικός Ιπποτισμός) και κέρδισε το Α’ Βραβείο. Η επιτυχία του έργου υπήρξε τεράστια και σύντομα βρήκε πλήθος μιμητών σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Παρότι μέχρι το τέλος της ζωής του ο Μασκάνι συνέθεσε ακόμα αρκετές όπερες –ενδεικτικά: «Ο φίλος Φριτς» (1891), «Ίρις» (1898), «Οι μάσκες» (1901), «Ιζαμπώ» (1911), «Ο μικρός Μαρά» (1921)– καμία δεν επρόκειτο να γίνει το ίδιο αγαπητή και να παραμείνει σταθερά στο ρεπερτόριο των λυρικών θεάτρων. Στα τέλη της δεκαετίας του 1920 ο Μασκάνι εξέφρασε την ιδεολογία του φασιστικού κόμματος συνθέτοντας ύμνους και χορωδιακά για πολιτικές συγκεντρώσεις. Ως αποτέλεσμα, αρκετοί μουσικοί, ανάμεσα στους οποίους και ο Τοσκανίνι, πήραν τις αποστάσεις τους. Πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του σε ένδεια και πέθανε το 1945 στην Ρώμη. Εκτός από όπερες συνέθεσε επίσης αρκετά έργα θρησκευτικής και συμφωνικής μουσικής.
Το έργο: Η μονόπρακτη «Καβαλλερία ρουστικάνα» βασίζεται σε ποιητικό κείμενο των Τζοβάννι Ταρτζόνι-Τοτσέττι και Γκουίντο Μενάσι, εμπνευσμένο από τη νουβέλα του Τζοβάννι Βέργκα «Αγροτικός Ιπποτισμός. Λαϊκές σκηνές».
Πρεμιέρες: Η «Καβαλλερία ρουστικάνα» ακούστηκε για πρώτη φορά στο θέατρο Κοστάντσι της Ρώμης στις 17 Μαΐου 1890 με την υψίφωνο Τζέμμα Μπελλιντσόνι ως Σαντούτσα και τον τενόρο Ρομπέρτο Στάνιο ως Τουρίντου. Διηύθυνε ο Λεοπόλντο Μουνιόνε. Η Εθνική Λυρική Σκηνή, που εγκαινιάστηκε τον Μάρτιο του 1940, ενέταξε την όπερα στο δραματολόγιό της στις 6 Μαΐου 1942 οπότε και την παρουσίασε στο θέατρο Ολύμπια υπό τη μουσική διεύθυνση του Λεωνίδα Ζώρα. Το πρωταγωνιστικό ζευγάρι ερμήνευσαν η Φανή Αϊδαλή και ο Αντώνιος Δελένδας.
Συντελεστές παράστασης:
Μουσική διεύθυνση: Βασίλης Χριστόπουλος
Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Ευκλείδης
Βίντεο σκηνογραφία: Εβίτα Γαλανού – Τόμας Βολεμπέργκερ
Σχεδιασμός – Επιμέλεια κοστουμιών και Συντονισμός σκηνογραφικού χώρου: Ευάγγελος Μαντζαβίνος
Φωτισμοί: Σπύρος Τζώρας
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 24.4.2013