Ο Νικήτας Χωνιάτης, ιστορικός της πρώτης αυτής Αλώσεως, περιγράφει με μελανά χρώματα τα εγκλήματα των Δυτικοευρωπαίων, οι οποίοι καθοδηγούντο από τον Πάπα και τον Δόγη της Βενετίας. Ο Στήβεν Ράνσιμαν, αείμνηστος Βρετανός Βυζαντινολόγος, ομολογεί και αυτός την μεγάλη ευθύνη της Δύσης στην καταστροφή ενός μεγάλου Χριστιανικού κράτους με ελληνικό πολιτισμό, ρωμαϊκό δίκαιο και υψηλού επιπέδου Ορθόδοξη Θεολογία. Όλοι οι έντιμοι ιστορικοί της Ευρώπης παραδέχονται ότι αυτό το χτύπημα παρέλυσε τον Ελληνισμό και έτσι ήλθε πιο εύκολα η δεύτερη Άλωση του 1453. Η Ελένη Αρβελέρ γράφει ότι οι Τούρκοι βρήκαν πλέον μία πρωτεύουσα χωρίς κράτος, ένα κεφάλι χωρίς σώμα. Η Αυτοκρατορία της Νικαίας, ο νόμιμος διάδοχος της Ρωμανίας, ανέκτησε το 1261 την Κωνσταντινούπολη με τον Μιχαήλ Παλαιολόγο. Αλλά πολλά εδάφη ελληνικά παρέμειναν υπό φραγκική κυριαρχία. Ο Ελληνισμός παρά το πλήγμα ανορθώθηκε πνευματικά και ανέδειξε μεγάλες μορφές λογίων και στρατιωτικών όπως ο Αυτοκράτορας της Νικαίας Ιωάννης Βατάτζης. Στα δύσκολα βρίσκουμε λύση ξαναγυρνώντας στις ρίζες μας. Έτσι επιβιώσαμε μετά τις δύο Αλώσεις, από τους Φράγκους και από τους Τούρκους.
Η Ελλάδα και η Κύπρος σήμερα δεν λησμονούν τα όσα υπέφερε η Ορθοδοξία και ο Ελληνισμός υπό δυτική κατοχή. Όμως οι συνθήκες δεν είναι οι ίδιες και η πολιτική αναγκαιότητα σε συνδυασμό με τη διεθνή κατανομή δυνάμεων μάς έχουν οδηγήσει-ορθώς- στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η επιλογή αυτή μέχρι τώρα είχε σαφή πολιτική και οικονομική σκοπιμότητα, όπως την είχε διαβλέψει ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Καραμανλής. Όμως κατά τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε μία σαφή στρέβλωση στη λειτουργία της Ένωσης. Η Γερμανία επιχειρεί να επιβάλει την ηγεμονία της, τα μικρότερα πληθυσμιακώς κράτη δεν έχουν λόγο, η αλληλεγγύη δεν λειτουργεί, αρχές και αξίες καταπατώνται στον βωμό των συμφερόντων. Αν και οι πρώτοι ιδρυτές και οραματιστές μιλούσαν για μία Ευρώπη Χριστιανική με ηθικές αρχές, όλα σήμερα έχουν αλλάξει. Εξ άλλου η ανάδειξη των χωρών BRICS, δηλαδή Βραζιλίας, Ρωσίας, Ινδίας, Κίνας, Νοτίου Αφρικής, αποκαλύπτει την επικίνδυνη δημογραφική και τεχνολογική υστέρηση της Ευρ. Ένωσης. Η Ένωση ούτε λειτουργεί δημοκρατικά, ούτε έχει ξεκάθαρο λόγο υπάρξεως, ούτε πείθει τους πολίτες της, ούτε παίζει σημαντικό ρόλο στη γεωπολιτική σκακιέρα. Πολλοί διερωτώνται χαμηλοφώνως ή μεγαλοφώνως αν η Ευρ. Ένωση έχει πλέον ουσιαστικό λόγο υπάρξεως και αν γνωρίζουν οι ηγέτες της πού πηγαίνουν.
Προσωπικά δεν συμφωνώ με τις φωνές που μάς θέλουν έξω από το ΕΥΡΩ ή ακόμη και έξω από τη ίδια την Ευρ. Ένωση. Κάπου πρέπει να ανήκουμε και δεν μας προτείνεται άλλη οικογένεια που να μας ταιριάζει ή να μας θέλει. Η περιπέτεια της Κύπρου έδειξε πόσο μετέωρες είναι οι ελπίδες για μία ισχυρότερη στήριξη του Ελληνισμού από τη Ρωσία. Όμως καλό είναι να μην αγνοούμε τα μηνύματα ευρωσκεπτικισμού που στέλνουν οι πολίτες στις δημοσκοπήσεις. Η Ευρώπη ασθενεί και η θεραπεία αναζητείται.
Τουλάχιστον ας αξιοποιήσουμε θετικά τα διδάγματα από τη Δ΄ Σταυροφορία. Όπως και τότε θα επιβιώσουμε με σεβασμό στην Ορθοδοξία και στη διαχρονική ιστορία του Έθνους.
Κωνσταντίνος Χολέβας- Πολιτικός Επιστήμων
Εστάλη στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ, 17.4.2013